Dar papieża odkryty w krypcie św. Mikołaja
W budynku przy al. Grunwaldzkiej 
w Oliwie otwarto pierwszą w historii powojennego Gdańska synagogę reformowaną. Poprzednią świątynię, która należała do wyznawców postępowego nurtu w judaizmie, naziści rozebrali w 1939 r.
Czy kiedykolwiek byłe(a)ś w synagodze?
tak, bo judaizm to moje wyznanie
4%
tak, byłe(a)m w synagodze na koncercie lub innej imprezie kulturalnej
9%
tak, miałe(a)m okazję zwiedzić kiedyś synagogę
30%
nie, ale być może w przyszłości mi się uda
19%
nie, bo nie jestem wyznawcą judaizmu
26%
nie, z innych powodów
12%
Jak tłumaczy jej przewodnicząca, zasady są trochę poluzowane. Wśród nich wymienia możliwość wspólnej modlitwy kobiet i mężczyzn.
- Kobieta może również zostać rabinem - wyliczała Katarzyna Mazurkiewicz, przewodnicząca Beit Trójmiasto.
- Zwracamy również uwagę na mniejszości, jesteśmy skupieni na prawach gejów, powiedzmy. W Polsce nie było jeszcze takiego przypadku, ale w społeczeństwach postępowych, reformowanych na świecie, odbywają się śluby gejowskie na przykład - mówił współzałożyciel.
W Gdańsku działa wprawdzie Gmina Wyznaniowa Żydowska, ale jak przekonywał Homa, części osób brakowało judaizmu w jego liberalnej wersji. Stąd też decyzja o otwarciu nowej synagogi. Historia zatoczyła więc niejako koło. Jeszcze w 1939 r. działała bowiem w Gdańsku Wielka Synagoga, która skupiała właśnie wyznawców judaizmu reformowanego.
- Judaizm postępowy powstał w Niemczech i w Anglii, a w Gdańsku mieszkali wówczas Żydzi niemieccy. Był to judaizm bardziej liberalny, nie tak bardzo skupiony na tradycji, na konserwatyzmie tak jak u Żydów z Polski i Rosji - porównuje Homa.
Świątynia znajdowała się przy obecnej ul. Bogusławskiego
(ulica między Domem Harcerza a Teatrem Szekspirowskim) i miała widoczną z daleka kopułę oraz wieże z hełmami i iglicami. Synagogę otwarto 15 września 1887 roku. Tego dnia wniesiono do niej zwoje Tory. Wewnątrz świątyni znajdowała się m.in. wielka sala modlitwy z ławkami dla 1600 osób, a także judaistyczne muzeum z cennymi eksponatami. Przez kilkadziesiąt lat obiekt był centrum życia religijnego i kulturalnego tutejszych Żydów. Jednak wraz z dojściem nazistów do władzy, rozpoczęły się prześladowania.
Żydzi postanowili wystawiać warty, które miały bronić synagogę przed atakami. Dwukrotnie udało im się udaremnić próby ograbienia i podpalenia świątyni. Ostatecznie postanowiono przyjąć propozycję niemieckich władz i sprzedać nieruchomość. Zbiory z muzeum wywieziono do Nowego Jorku, bibliotekę do Wilna, a ławki trafiły do kościoła w Nowym Porcie. Ostatnie nabożeństwa w Wielkiej Synagodze odbyły się w kwietniu 1939 r., po czym w maju nazistowskie władze rozpoczęły rozbiórkę budynku.
Obecnie, po 76 latach od tamtych wydarzeń, wyznawcy reformowanego judaizmu, będą spotykać się w budynku przy al. Grunwaldzkiej 496 w Oliwie. Na synagogę zaadaptowano pomieszczenie w suterenie. Wewnątrz niewielkiej sali znajduje się między innymi Aron ha-kodesz, czyli specjalna szafa, w której przechowywana jest Tora. Jej uroczystego wniesienia dokonał rabin Haim Beliak z Los Angeles.
Przypomnijmy, że synagoga w Oliwie jest drugą w Gdańsku. Pierwsza synagoga istnieje przy ul. Partyzantów 7
we Wrzeszczu i jest miejscem modlitwy żydów z Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Gdańsku.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.
){kind=link}