Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

W Osowej czy w Osowie? Kłopotliwa odmiana nazwy gdańskiego osiedla

Łukasz Rudziński
8 grudnia 2012 (artykuł sprzed 11 lat) 
Opinie (247)
Najnowszy artykuł na ten temat O Cyganie i Krzyżakach, czyli początki Suchanina
Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla? Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla?

Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla?

fot. trojmiasto.pl

Nawet mieszkańcy osiedla Osowa nie są pewni jak odmieniać nazwę swojej dzielnicy. Wątpliwości: czy mówimy o "Osowej", czy "Osowie" poróżniają także naszych czytelników. Dlatego postanowiliśmy sprawdzić, która wersja jest poprawna.



Jak odmieniasz nazwę "Osowa"?

Dzisiejsza dzielnica Gdańska, Osowa, obejmuje historyczne tereny wsi Wysoka oraz osady Osowa Karczma (Osowa Góra). Nazwy "Osowa" używano już w 1659 r. w brzmieniu Espenkrug (Osowa Karczma). Karczma ta znajdowała się wśród drzew (topole osiki, zwane wtedy "osami" - stąd przydawka "osowa"). Inne określenie miejsca, od którego wywodzi się dzisiejsza Osowa to "Osowa Góra" (po kaszubsku - Osowo Góra). To określenie z kolei nawiązuje do pagórkowatego krajobrazu Osowej.

Najprawdopodobniej ze względu na niewygodę posługiwania się dwuczęściową nazwą miejscowości, drugi człon nazwy uległ zanikowi i pozostała przydawka "Osowa". W takiej postaci nazwa utrwaliła się w dokumentach urzędowych.

Jak nazwę osiedla odmieniać: przymiotnikowo ("w Osowej") czy rzeczownikowo ("w Osowie")?

- Z tym problemem borykamy się od lat, bowiem nawet profesor Bogusław Kreja, jeden z najważniejszych językoznawców i autorytetów w kwestii współczesnej polszczyzny, nie wypowiadał się na ten temat jednoznacznie - mówi dr Małgorzata Milewska-Stawiany, kierownik Poradni Językowej Uniwersytetu Gdańskiego. - Etymologia nazwy wskazywałaby na odmianę przymiotnikową ("Osowej"), jednak wiele przymiotników z czasem przestaje pełnić funkcję przymiotnikową. Należy uszanować obie formy, ale być konsekwentnym w stosowaniu jednej z nich.

Sięgnęliśmy też do źródła, książki "Mówię, więc jestem: rozmowy o współczesnej polszczyźnie", gdzie prof. Bogusław Kreja o osiedlu Osowa wypowiada się tak:

- Gdy zaś o nazwę "Osowa" chodzi, to w Wykazie Urzędowych Nazw Miejscowości jest zapisanych 20 nazw o tej postaci, z tego przy ośmiu wskazano na odmianę "do Osowy", "w Osowie", przy pozostałych podano odmianę "do Osowej", "w Osowej"; nasza gdańska "Osowa" ma w WUNM zaleconą odmianę przymiotnikową, ale z tego, że wielu ludzi odmienia ją rzeczownikowo może wynikać, że jest to odmiana - tam na miejscu - jakby częstsza, a więc od strony odwołującej się do lokalnej tradycji chyba właściwsza.

Prof. Kreja powołuje się na zasadę, że nazwy miejscowe należy odmieniać tak, jak odmienia je lokalna ludność. Tyle, że zaraz sam przywołuje inną: należy daną nazwę odmieniać możliwie tak, by z jej formy fleksyjnej można było odtworzyć jej formę podstawową (mianownik). A z miejscownika "w Osowie" nie wiadomo, czy mianownikiem tej nazwy jest Osowa, czy Osowo albo Osów. Zaś forma "Osowej" jednoznacznie wskazuje na mianownik "Osowa".

- Przyszłość należy do formy "w Osowej" i tę formę należałoby popierać, choć wobec tego, kto przyzwyczaił się do (tradycyjnej?) formy "w Osowie", trzeba to przyzwyczajenie uszanować - podsumowywał Bogusław Kreja.

Obie formy można więc stosować, wybierając jedną z nich. Ja zawsze mówiłem "o Osowej". A wy? Wskażcie w naszej ankiecie, która forma bardziej wam odpowiada.

Czytaj także: Letniewo czy Letnica?
W przypadku językowych wątpliwości warto zasięgać opinii ekspertów z Uniwersytetu Gdańskiego. Telefoniczna Poradnia Językowa Uniwersytetu Gdańskiego działa od 1973 roku. Aby uzyskać odpowiedź na nurtującą nas kwestię językową, wystarczy zadzwonić pod numer: 058 5232025.

Porad udzielają językoznawcy Uniwersytetu Gdańskiego w dni powszednie, między godz. 13 a 14:30. Można też zgłosić się osobiście (Wydział Filologiczny UG, ul. Wita Stwosza 55, pok. 3.52).

Zobacz także

Nazwy w Trójmieście - cykl artykułów (36)

Opinie (247) 9 zablokowanych

  • 2012-12-08 09:58

    profesorek a takie dylematy

    Osowa Karczma czy Osowa Góra- gdyby całą nazwą zachować to by mieli "mieszkam w Osowie Karczmie czy też w Osowie Górze"...? - a tak mieszkam w Osowej Karczmie lub Osowej Górze...

    szyderca

    11 lat

    • 10 3

  • 2012-12-08 09:59

    same problemy tak jak z nazwą dworca w Sopocie

    był potrzebny konkurs aby wyłonić nazwe... Sopot.

    talla

    11 lat

    • 18 1

  • 2012-12-08 10:05

    Jak można mówić w "Osowie"?

    Każde gdańskie dziecko wie, że to nazwa przymiotnikowa.

    Luk

    11 lat

    • 9 12

  • 2012-12-08 10:12

    Tak czy tak? (1)

    Na prosty chłopski rozum to: jadę do Osowej, mieszkam w Osowej itp. Na pomorzu jest miejscowość Osowo (pow. kościerski) i mówienie jadę do Osowa, mieszkam w Osowie kojarzyć by się mogło z wsią na Kaszubach. Z drugiej strony większość osób nie wie o istnieniu Osowa.

    Dżordż

    11 lat

    • 13 3

    • 2012-12-08 10:20

      Ja wiem bo tam byłem, to niedaleko Karsina i godo się "jadym na bzykotekę do Osowa"

      andreas bulion

      11 lat

      • 8 0

  • 2012-12-08 10:20

    A ja jade "na osowé" od "na wies"

    proste i logiczne;-)

    "miastowy"

    11 lat

    • 10 6

  • 2012-12-08 10:22

    Dziennikarz " lingwista " . (4)

    Sprawa jest dziecinnie prosta na poziomie szkoly podstawowej. Gdyby byla to miejscowosc Osowo to odmiana bylaby w Osowie. Poniewaz nazwa brzmi Osowa to odmiana jest w Osowej. Pytanie prof. Miodka to kompromitacja panie redaktorze.

    jur

    11 lat

    • 13 8

    • 2012-12-08 10:26

      (2)

      Z Twojego rozumowania wynika, że powinniśmy mówić w Gdyniej. No bo nazwa brzmi Gdynia.

      11 lat

      • 7 1

      • 2012-12-08 10:58

        a z twojego, że np. pestki są w dyniej(???)a nie w dyni...

        11 lat

        • 0 5

      • 2012-12-08 11:49

        I w Dąbrowej- bo Dąbrowa.

        W Chyloniej, w Oliwej, w Oruniej...

        Starzy mieszkańcy Osowy używają odmiany rzeczownikowej. Tylko ci, którzy masowo zaludniali ją w latach 80-tych dziwacznie przeinaczają odmianę.

        11 lat

        • 4 0

    • 2012-12-08 11:07

      "Warszawa" więc "w Warszawej"! ;-P

      Taka wypowiedź to raczej Twoja kompromitacja.

      niejur

      11 lat

      • 4 2

  • 2012-12-08 10:23

    słusznie autor zauważył że Osowa to tylk OSIEDLE (1)

    11 lat

    • 7 8

    • 2012-12-08 11:00

      brawo! dowartościowałeś się z rana

      nie jestem z Osowej

      11 lat

      • 6 1

  • 2012-12-08 10:23

    Gdyby nie Internet i telewizja...

    żyłby sobie człek w swojej Osowie i nie musiał czekać na koniec Maja w grudniu

    a.

    11 lat

    • 11 4

  • 2012-12-08 10:33

    TUNA BEDZIE WIEDZIAŁ (1)

    Jego zapytajcie

    u nas

    11 lat

    • 8 5

    • 2012-12-08 10:40

      .

      Chadziaje: w Osowie, miejscowi: w Osowej.

      odpowiedź

      11 lat

      • 4 6

  • 2012-12-08 10:41

    "A wy?" (1)

    A my nie jesteśmy z Tobą na Ty.

    kunik

    11 lat

    • 3 14

    • 2012-12-08 10:43

      .

      Jedź do Osowej i się zapytaj...

      11 lat

      • 0 5

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (36)

Najczęściej komentowane

Arged Malesa Ostrów Wlkp. - Energa Wybrzeże Gdańsk 57:32. Pogrom i brak argumentów

Żużlowcy rozgromieni w Ostrowie LIVE!

Aleksandra Kosiorek wygrała II turę wyborów w Gdyni

Aleksandra Kosiorek prezydentem Gdyni

więcej

Najczęściej czytane