Wrak tankowca Franken, który znajduje się w Zatoce Gdańskiej, a także inne wraki są sklasyfikowane jako potencjalnie niebezpieczne dla ludzi i środowiska naturalnego.
Międzynarodowa Konferencja Wraki Bałtyku zorganizowana przez Fundację MARE i Instytut Morski w Gdańsku odbyła się w Warszawie. To pierwsze tego typu spotkanie naukowe w Polsce z udziałem ekspertów z krajów nadbałtyckich w całości poświęcone niebezpiecznym wrakom zalegającym na dnie Bałtyku.
Celem konferencji zorganizowanej przez MARE jest zwrócenie uwagi na problem paliwa we wrakach zalegających na dnie Morza Bałtyckiego oraz rozpoczęcie międzynarodowej dyskusji w poszukiwaniu rozwiązania tego pilnego problemu. W czasie konferencji omówiony został między innymi przypadek wraku T/S Franekn, bazując na wynikach ekspedycji badawczej przeprowadzonej w 2018 roku przez Instytut Morski w Gdańsku i Fundację MARE.
Co zrobić z wrakami?
W czasie konferencji wystąpili m.in
Jorma Rytkönen z fińskiego Instytutu Ochrony Środowiska (SYKE),
Frida Åberg ze szwedzkiej Agencji ds. Gospodarki Morskiej i Gospodarki Wodnej,
Matt Skelhorn z Ministerstwa Obrony Wielkiej Brytanii,
Marek Reszko z Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa,
Benedykt Hac - Kierownik Zakładu Oceanografii Operacyjnej Instytutu Morskiego w Gdańsku,
Justyna Rogowska z Zakładu Toksykologii Środowiska Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i
Ville Peltokorpi -
prawnik i nurek naukowy związany z Uniwersytetem Helsińskim oraz fińską organizacją non-profit Bedawane, zrzeszającą nurków dokumentujących wraki w Zatoce Fińskiej.
Podczas konferencji omówione zostały takie kwestie, jak: negatywne skutki wycieków paliwa, skala problemu, stosowane metody oceny ryzyka, ramy prawne dotyczące podejmowania operacji na wrakach oraz rodzaje dostępnych technologii oczyszczania wraków.
- Konferencja Wraki Bałtyku spotkała się ogromnym zainteresowaniem, wzięło w niej udział blisko 70 osób reprezentujących szerokie grono urzędników rządowych, naukowców, przedstawicieli organizacji pozarządowych, ekspertów ratownictwa i przedstawicieli biznesu. Wierzymy, że konferencja może być kamieniem milowym dla dalszych rozmów i działań mających na celu zabezpieczenie wraków zarówno w Polsce, jak i na terenie całego Morza Bałtyckiego - mówi Olga Sarna z Fundacji MARE.1,5 mln litrów paliwa tylko w jednym wraku
Przypomnijmy, że projekt prowadzony przez MARE dotyczy wraku tankowca Franken z czasów II wojny światowej, który zalega na dnie Zatoki Gdańskiej, a w którego zbiornikach znajdować się może nawet 1,5 mln litrów paliwa. Ze względu na zaawansowaną korozję wrakowi grozi zawalenie, rozszczelnienie i wyciek paliw bezpośrednio do wód Zatoki. Potencjalny wyciek może zniszczyć wiele cennych i chronionych siedlisk.
Wrak Frankena wyłączony z nurkowania
W lipcu i sierpniu zeszłego roku Fundacja MARE przeprowadziła kampanię informacyjną na temat Frankena. W efekcie prowadzonych działań niemal 50 tysięcy osób podpisało się pod petycją na stronie
fundacjamare.pl. Poparcie społeczne jest niezbędne do mobilizacji rządu, instytucji naukowych i biznesu do zaangażowania się w ochronę Bałtyku i wzięcia odpowiedzialności za oczyszczenie wraku.
W październiku 2018 wrak został oznaczony przez Urząd Morski w Gdyni jako "czasowo wyłączony dla nurkowania". Dyrektor Urzędu Morskiego napisał w wysłanym wyjaśnieniu:
- Wrak statku Franken został czasowo wyłączony z płetwonurkowania w celu przeciwdziałania zagrożeniom, które są związane z potencjalnym zaleganiem we wraku substancji ropopochodnych i amunicji oraz w celu zapewnienia bezpieczeństwa osób uprawiających płetwonurkowanie sportowo-rekreacyjne. Ponowne udostępnienie ww. wraku statku do płetwonurkowania sportowo-rekreacyjnego nastąpi po wyjaśnieniu wszelkich wątpliwości dotyczących zagrożeń wynikających z możliwości zalegania we wraku substancji ropopochodnych oraz transportowanej przez statek bojowej amunicji pochodzącej z okresu II wojny światowej.To dopiero początek
W ramach kolejnych działań zaplanowanych na ten rok, Fundacja MARE organizować będzie spotkania lobbyingowe mające na celu nawiązania współpracy z odpowiednimi instytucjami oraz pozyskanie finansowania na oczyszczenie Frankena. Ponadto w ramach działań międzynarodowej grupy eksperckiej prowadzone będą prace nad stworzeniem Ogólnej Metodologii Oczyszczania Wraków na Bałtyku, która ma posłużyć jako międzynarodowa instrukcja w kwestii oceny ryzyka i sposobów oczyszczenia wraków.
- Projekt ma charakter pilotażowy - oprócz planu oczyszczania Frankena, również stworzenie ogólnej metodologii oczyszczania wraków do zastosowania na innych wrakach Bałtyku, stanowiących potencjalne zagrożenie. Liczymy, że działania te przerodzą się w kolejne projekty, mające na celu oczyszczenie bałtyckich wraków - dodaje Olga Sarna z Fundacji MARE.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
