• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Witraże wrócą na dworzec Gdańsk Główny

Rafał Borowski
25 listopada 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 
Zgodnie z harmonogramem kapitalny remont dworca Gdańsk Główny powinien zakończyć się w grudniu 2021 r. Zgodnie z harmonogramem kapitalny remont dworca Gdańsk Główny powinien zakończyć się w grudniu 2021 r.

Na gmachu dworca PKP Gdańsk Główny zostaną odtworzone zniszczone pod koniec wojny witraże. Szklane ozdoby pojawią w ogromnym półrozetach holu dworca od strony Podwala Grodzkiego oraz peronów, a także w sześciu mniejszych rozetach, doświetlających go z boku. Ich wygląd został odtworzony głównie na podstawie przedwojennych zdjęć.



Czy warto przywracać historycznym budynkom pierwotną formę?

Jak już wielokrotnie informowaliśmy, jednym z celów kapitalnego remontu dworca PKP Gdańsk Główny, który rozpoczął się we wrześniu 2019 r., jest przywrócenie obiektowi pierwotnego wyglądu z początku XX stulecia.

Doskonale widocznym efektem takich działań jest odtworzenie kolorowego poszycia dachowego. Wysłużone dachówki zastąpiły nowe w barwach żółtej, zielonej i pomarańczowej, które zostały ułożone w geometryczne wzory.

Czytaj więcej: Barwna mozaika na dachu dworca w Gdańsku

Kolejarze poinformowali właśnie o odtworzeniu kolejnych detali, które można dostrzec na archiwalnych fotografiach. Podobnie jak kolorowy dach, one także będą widoczne z zewnątrz. Chodzi o witraże w oknach holu dworca.

Osiem witraży w oknach holu



Szklane ozdoby powrócą zarówno na dwie olbrzymie rozety - pierwsza znajduje się nad wejściem głównym, od strony Podwala Grodzkiego, druga od strony peronów - oraz do sześciu mniejszych, które doświetlają hol po bokach. Zgodnie ze zniszczonym wiosną 1945 r. pierwowzorem, będą one utrzymane w stylu secesyjnym.

- Jeśli chodzi o detale historyczne, podchodzimy do nich z największą pieczołowitością. Dzięki temu efekt końcowy przebudowy połączy wspaniałą zabytkową architekturę ze współczesnymi standardami obsługi podróżnych. Kompleksowa przebudowa dworca Gdańsk Główny to największe przedsięwzięcie w Polsce, realizowane w ramach Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023 - zapewnia Ireneusz Maślany, członek zarządu PKP S.A.
Projekt witraża od strony Podwala Grodzkiego, nad wejściem głównym do dworca. Projekt witraża od strony Podwala Grodzkiego, nad wejściem głównym do dworca.

Oryginalne plany nie zachowały się



Witraże zostaną zrekonstruowane przede wszystkim w oparciu o historyczne zdjęcia. Niestety do czasów współczesnych nie zachowały oryginalne projekty z czasów budowy dworca. W związku z tym projekt witraży, który został już skierowany do wykonania, łączy w sobie to, co historyczne z autorskimi rozwiązaniami inspirowanymi pierwotnym założeniem.

Jako ciekawostkę warto również wspomnieć, że podczas analizy dawnych zdjęć okazało się, że tuż po wojnie w półrozecie od strony ulicy umieszczono grafikę przedstawiającą okręt z godłem Polski na żaglu.

- Architekci musieli posiłkować się źródłami ikonograficznymi z okresu do 1945 r. Fotografie były analizowane również przy użyciu technik komputerowych. Dodatkowo projekt konsultowano z historykami sztuki oraz specjalistami zajmującymi się na co dzień witrażami. Ciekawym rozwiązaniem przyjętym przez ekspertów było umieszczenie w okrągłych polach największych półrozet holu motywów występujących w przestrzeni Gdańska, a przy wykonaniu detalu oparcie się na flamandzkich wzornikach Cornelisa Florisa de Vriendta oraz innych autorów, do których nawiązywali projektanci budynków użyteczności publicznej na przełomie XIX i XX wieku - tłumaczy Bartłomiej Sarna z Biura Komunikacji spółki PKP.

Barwy słomkowa, zielona i czerwona



Na podobny zabieg, w celu uzyskania możliwie bliskiego oryginałowi efektu, zdecydowano się podczas kapitalnego remontu Hali Ludowej we Wrocławiu. W tamtym przypadku także odszukano wzornik z barwionymi szybami, który wykorzystano podczas budowy hali w latach 1911-1913. Wzornik znajdował się w zbiorach kolekcjonera.

- Witraże, które zostaną wkomponowane w elewacje gdańskiego dworca, zostaną wykonane w specjalistycznym warsztacie zgodnie ze sztuką. Do ich stworzenia będzie wykorzystane tak zwane szkło katedralne - bezbarwne oraz barwione na kolory takie jak: jasna, średnia i ciemna słomka, jasna i ciemna zieleń oraz czerwień. W celu zabezpieczenia delikatnego szkła katedralnego od zewnątrz zostanie zamontowana wiatrownica, a od strony holu szkło osłonowe - kontynuuje Sarna.
To oczywiście nie jedyne zabiegi, które mają zapewnić trwałość na wiele lat szklanym ozdobom. Ich montaż poprzedzi także renowacja metalowych konstrukcji, w których zostaną osadzone.

Projekt witraża na elewacji od strony peronów. Projekt witraża na elewacji od strony peronów.

Wygląd i symbolika witraży



W naszym artykule zostały zamieszczone projekty witraży w półrozetach od strony ulicy i peronów. W pierwszym z nich pojawią się takie motywy jak herb Gdańska, głowy lwów oraz głowa króla, a także głowy uosabiające cztery pory roku.

Zgodnie z wizją autora wspomniane elementy mają symbolizować "dawne, silne i potężne miasto Gdańsk, będące perłą w koronie polskich miast, które pozostaje otwarte dla przyjezdnych o każdej porze roku". Natomiast symbolika drugiego z ogromnych witraży będzie odnosić się do kolei.

- W okrągłych polach umieszczono "ośkę", czyli skrzydlate koło od dawna łączone z transportem kolejowym, które symbolizuje moc i szybkość, co dodatkowo podkreślono, umiejscawiając głowy postaci przedstawiające cztery żywioły: ogień, powietrze, ziemię i wodę. Kolej jest w tym konstrukcie myślowym, dzięki umiejscowieniu w jednym z pól głowy królowej, postrzegana jako królowa transportu, która łączy, zbliża, ochrania i daje bezpieczeństwo. Projekt pozostałych witraży bocznych oparto o geometryczne wzory z motywami kwietnymi, które umieszczono w okrągłych polach - uzupełnia Sarna.

Obraz Memlinga zniknął blisko dekadę temu



Na koniec przypominamy, że w styczniu minie dekada od chwili usunięcia ozdoby, która pokrywała rozetę holu dworca od strony Podwala Grodzkiego. Choć z góry było wiadomo, że ma ona charakter tymczasowy - istniała od lata 2006 r. do stycznia 2011 r. - wiele osób ze smutkiem obserwowało jej demontaż.

Odsłonięcie kopii obrazu "Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga, w oknie hali głównej dworca Gdańska Główny PKP odbyło się 10 sierpnia 2006 r. Odsłonięcie kopii obrazu "Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga, w oknie hali głównej dworca Gdańska Główny PKP odbyło się 10 sierpnia 2006 r.
Czytaj więcej: Memling "spadł" z Dworca Głównego

Mowa o wydrukowanym na folii obrazie "Sąd ostateczny" Hansa Memlinga. Reprodukcja miała stanowić nie tylko ozdobę ogromnego okna, ale także przypominać podróżnym, że w Muzeum Narodowym w Gdańsku można podziwiać jeden z najwspanialszych zabytków epoki renesansu.

Miejsca

Opinie (79) ponad 10 zablokowanych

  • No i pięknie.

    • 79 0

  • Zrobić porządnie

    Tak jak było a nie jakieś prowizorki

    • 78 3

  • (5)

    Nie wiem czy wiecie ale mamy jeden z najładniejszych dwórców w Polsce. Oczywiście cały kompleks dworca i okolicznych obiektów jest zbudowany w jednym pięknym stylu. To co postawiono na przeciwko dworca wola o pomstę do nieba!

    • 142 6

    • Też mi się nie podobają te kamienice, ale czemu aż tak ostro? (2)

      • 4 8

      • O dawnym hotelu monopol można tylko ostro. (1)

        Zakonserwowanie tego trupa przez dawna ekipę z umg pod wodzą Posadzkiego i Grudy to skandal.

        • 10 3

        • Przecież można to zmienić. Pod warunkiem, ze będzie dobry projekt!

          • 4 1

    • Przeczytaj moje uwagi,

      umieszczone po wpisem "Nasz dworzec będzie piękny".

      • 0 2

    • fakt, dużo łądniej ta okolica wyglądała przed 1945r

      gdy na przeciw dwora były ładne kamienice

      • 8 2

  • mam nadzieję, że wrócą napisy po niemiecku. (6)

    • 40 86

    • (1)

      Ja wrócę do miasta moich przodków jak pojawi się szyld Danzig Hbf.

      • 11 6

      • Andy

        Jak byś nie wiedział to Gdańsk przez 100-lecia był polski. Po zaborach go Polsce ukradziono. Jak masz takie ciągotki to zostań w Hamburgu, nie tęsknimy za tobą i innymi o podobnych poglądach.
        Podczas wojen 30-letnich tysiące Niemców uciekało ze swojej ojczyzny by osiedlać się w Polskich miastach, znaleźli spokój i dobrobyt dla swoich rodzin, ale nie umieli się nigdy honorowo zachować i należycie odwdzięczyć swojej nowej ojczyźnie.

        • 0 0

    • Twoj cynizm jest zalosny (2)

      Jestes typowym fanatykiem religijno nacjonalistycznym i we wspolczesnej Europie nie ma dla ciebie miejsca...

      • 5 10

      • We współczesnej Europie, czyli w lewackim eurokołchozie. (1)

        My już to przerabialiśmy przez kilkadziesiąt lat i nie chcemy tego lewackiego świata.

        • 4 1

        • W porządku, skoro się tu tak bardzo nie podoba, to zawsze można się spakować i gdzieś wyjechać, gdzie będzie Ci lepiej... Jesteś przecież wolny i sam bierzesz swój los w swoje ręce. Powodzenia.

          • 0 0

    • i obozy koncentracyjne też ?

      • 0 0

  • Ciekawe czy kątem oka (2)

    Ciekawe czy podróżni będą kątem oka zerkać na te witraże czy raczej w pośpiechu będą wchodzić lub wychodzić do budynku nie zwracając na jego estetykę.

    • 3 65

    • Kiedyś to były czasy teraz to nie ma czasów, podróżni podziwiali wszystkie detale a teraz to tylko nosy w smartfony i do przodu. Za renesansu było lepiej

      • 9 0

    • raczej będą spoglądać , czekając na spóźnione pociągi w niedofinansowanym PKP

      • 0 0

  • Może w końcu

    Zrobią coś porzadnie. Nastepny Danziger Hof

    • 70 11

  • Nasz dworzec będzie piękny. (4)

    Marzy mi się też aby teren naprzeciwko dworca zyskał wielkomiejski charakter. Obecnie city forum to jakaś porażka.

    • 105 3

    • Masz rację, ale mało kto wie, że zabudowa tam miała być zupełnie inna. (2)

      Naprzeciw dworca gdańskiego miał stanąć wysoki hotel, ze stylizowanymi podjazdami, trochę takimi, jakie są zbudowane przed sopockim Grand Hotelem. Inwestycję tę rozpoczęto, ale pojawiły się problemy. Budowany gmach hotelu (chyba nazywał się Monopol) zaczął się osuwać już w trakcie budowy pierwszego piętra. Po prostu teren w tym miejscu miał charakter wręcz bagnisty. Oczywiście przedtem osuszono go i wypalowano, ale niestety okazało się to być niewystarczające. W efekcie nie tylko, że budowę przerwano na trzeciej kondygnacji (nie jestem już tego pewien, ale chyba miało być ich osiem o jednolitej architekturze), to w dodatku zaczęły być to kondygnacje coraz to niższe i nawet o coraz to mniejszych oknach. Stąd taka architektura Hotelu Scandic. Rzeczywiście jest ona nieciekawa, ale nie wiem czy nawet przy użyciu współczesnych metod utwardzania gruntu da coś się tam zrobić. W tym miejscu jest po prostu bagno.

      • 11 2

      • Wszystko się da skoro budują na wyspie spichrzów. (1)

        Zmora tego hotelu jest nie tyle architektura co antymiejskie położenie, ukosem do ulicy. Placyk przed budynkiem ma fatalny charakter. Zwłaszcza zimą czy jesienią. Goły beton po którym wiatr hula.

        • 15 1

        • kiedyś przed hotelem Monopol był zielony skwer z nawet sporymi drzewami, ale potem przerobiono go na Scandic a przed nim na miejscu skweru wykopano dziurę w ziemi - tzw. City Forum - kompletna betonowa porazka

          • 2 0

    • jestem za, głównym warunkiem aby tak się stało jest ograniczenie tam ruchu do autobusów plus przejścia naziemne.

      • 4 9

  • No i bardzo dobrze.mogli by jeszcze wyremontowac elewacje budynku kfc i tego kolejowego komisariatu bo wygladac bedą zalosnie

    • 55 0

  • Bardzo dobrze, że zostaną odtworzone witraże, (2)

    ale powinny być one bardziej barwne. Ten projekt przedstawiony powyżej jest fatalny - wszystkie kolory skrajnie mdłe i w fatalnym zestawieniu.

    • 12 48

    • bardziej barwne? inne niz były orginalne? (1)

      to może jeszcze kolorowe ledy choinkowe i migające neony??

      • 13 2

      • Nie wiemy jakie były oryginalnie...

        Czytałeś że zrozumieniem?

        • 1 0

  • Świetnia informacja. Będzie pięknie.

    Dworzec Główny to wizytówka miasta, pierwsze wrażenie robi się tylko raz. A ten w Gdańsku od razu zapowiada, że przyjechało się do niezwykłego miasta - i nawet na jotę się nie myli.

    • 51 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane