Historia Gdańska - Wydarzenia Grudnia '70

  • Zdjęcie 1/6 - Historia Gdańska - Wydarzenia Grudnia '70 4
  • Zdjęcie 2/6 - Historia Gdańska - Wydarzenia Grudnia '70 3
  • Zdjęcie 3/6 - Historia Gdańska - Wydarzenia Grudnia '70 2
  • Zdjęcie 4/6 - Historia Gdańska - Wydarzenia Grudnia '70 +3 1

O nas

Bezpośrednią przyczyną wydarzeń grudniowych 1970 roku,stało się ogłoszenie 13 grudnia podwyżki cen artykułów żywnościowych (m.in. mąki i mięsa). W odpowiedzi 14 grudnia rozpoczął się strajk w Stoczni Gdańskiej, który 15 grudnia rozszerzył się także na Stocznię Gdyńską, Port Północny i Stocznię Remontową w Gdańsku. Robotnicy powołali Międzyzakładowy Komitet Strajkowy. Na ulicach Trójmiasta strajkujący sformowali wielotysięczne demonstracje. Rozpoczęły się walki z oddziałami Milicji Obywatelskiej, podpalono Komitet Wojewódzki PZPR. W. Gomułka podjął decyzję o użyciu broni palnej przez oddziały MO i wprowadzeniu do Trójmiasta jednostek Wojska Polskiego (WP) pod dowództwem G. Korczyńskiego (25 tys. żołnierzy oraz 1300 czołgów i transporterów opancerzonych).

16 grudnia przedstawiciele strajkujących zawarli porozumienie z władzami miasta, ale już w nocy zostali aresztowani. 17 grudnia oddziały MO i WP (po apelu telewizyjnym wicepremiera S. Kociołka) otworzyły ogień do robotników udających się do pracy w Stoczni imienia Komuny Paryskiej, na skutek czego zginęło lub zostało rannych setki osób. 16 grudnia strajki rozpoczęły się w Elblągu i Słupsku, 17 grudnia w Szczecinie. Po spacyfikowaniu buntu na Wschodnim Wybrzeżu (do 18 grudnia), główne wydarzenia rozegrały się w Szczecinie, w którym także utworzono Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (przewodniczący M. Dopierała), kierujący strajkiem generalnym. Do zamieszek na mniejszą skalę doszło także w Krakowie i Wałbrzychu. Strajki wybuchły również w Warszawie, Wrocławiu, Nysie, Białymstoku i Oświęcimiu.

22 grudnia w Szczecinie podpisano porozumienie w którym robotnikom gwarantowano m. in. wycofanie podwyżek, podniesienie płac, nie represjonowanie uczestników strajków i ukaranie winnych za spowodowanie ofiar. Według oficjalnych źródeł na Wybrzeżu zginęło 45 osób (w tym 1 żołnierz i 2 milicjantów), 1165 zostało rannych, aresztowania objęły 2-3 tys. osób. Konsekwencją strajku była gruntowna wymiana kadr kierowniczych w administracji partyjnej i państwowej. Funkcję I sekretarza PZPR po W. Gomułce objął E. Gierek. Na stanowisko premiera powołano P. Jaroszewicza a na przewodniczącego Rady Państwa J. Cyrankiewicza. Dopiero kolejne strajki w styczniu 1971 w Szczecinie i w lutym 1971 w Łodzi zmusiły władze partyjno - polityczne do wycofania podwyżek. W 1990 Prokuratura Wojewódzka w Gdańsku podjęła śledztwo w sprawie wydarzeń grudniowych, a w 1995 skierowała akt oskarżenia do Sądu Wojewódzkiego w Gdańsku przeciwko osobom, w tym W. Jaruzelskiemu, S. Kociołkowi i T.Tuczapskiemu.


Przeczytaj więcej o historii Gdańska w serwsie Historia