• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Trwa budowa pomnika Tadeusza Wendy w sercu Gdyni

Dawid Menard
5 lutego 2021 (artykuł sprzed 3 lat) 
  • Prace przy budowie pomnika Tadeusza Wendy w Gdyni mają się zakończyć na początku kwietnia.
  • Prace przy budowie pomnika Tadeusza Wendy w Gdyni mają się zakończyć na początku kwietnia.
  • Prace przy budowie pomnika Tadeusza Wendy w Gdyni mają się zakończyć na początku kwietnia.
  • Prace przy budowie pomnika Tadeusza Wendy w Gdyni mają się zakończyć na początku kwietnia.

Na pirsie Mola Rybackiego w GdyniMapka trwa budowa pomnika Tadeusza Wendy. Prace ruszyły w grudniu i mają potrwać do 8 kwietnia. Plac budowy został ogrodzony siatką, na miejscu stoi ciężki sprzęt.



Jakie pomniki najbardziej lubisz?

Roboty rozpoczęto od zdemontowania stojącego w tym miejscu masztu. Obecnie przygotowywane są fundamenty pod pomnik. Pirs będzie oświetlony z dwóch stron przez latarnie, co wymaga rozkucia starej nawierzchni i położenia nowych przewodów elektrycznych. Wokół monumentu utwardzona będzie nawierzchnia oraz zainstalowane zostaną ławki.

Koszt wszystkich prac to prawie 630 tys. zł.

Ważny punkt na mapie Gdyni



Miejsce pamięci będzie widoczne ze skweru Kościuszki, dzięki czemu przyciągnie spacerujących w tej okolicy mieszkańców i turystów. Projektantem posągu jest Maciej Jagodziński-Jagenmeer, a za projekt pozostałych elementów pomnika odpowiada biuro Arch-Deco z Gdyni. Wykonawcą jest firma Hydro-Mag z Garcza.

Uhonorowanie projektanta i budowniczego gdyńskiego portu pomnikiem planowano od dawna, przez lata trwały dyskusje na ten temat, między innymi co do lokalizacji.

Wykonana  z brązu statua Tadeusza Wendy stanie na kamiennym cokole. Pomnik ma zostać odsłonięty 8 kwietnia. Wykonana  z brązu statua Tadeusza Wendy stanie na kamiennym cokole. Pomnik ma zostać odsłonięty 8 kwietnia.

Gdynia zawdzięcza swoje istnienie portowi



"Dyrektor Budowy Portu RP w Gdyni", "Naczelnik Budowy Pierwszego Portu Rzeczypospolitej" - tak między innymi nazywano inż. Tadeusza Wendę, który był w Gdyni popularny i powszechnie szanowany.

Tadeusz Wenda: dziś bohater, kiedyś na cenzurowanym

Mimo że pierwsze prace związane z powstawaniem portu rozpoczęły się już w 1921 roku, to za jego początek uznaje się datę 23 września 1922 roku - to właśnie wtedy sejm przyjął ustawę o budowie w Gdyni portu z prawdziwego zdarzenia.

- Tadeusz Wenda był, jak większość gdynian pamięta, głównym projektantem oraz nadzorcą robót wykonawczych portu gdyńskiego. Osobą, która budową portu zajmowała się kilkanaście lat. Na początku lat 20. ubiegłego wieku znalazł to miejsce i wykazał w swoim raporcie, że jest ono optymalne do budowy pełnomorskiego portu. Następnie krok po kroku projektował i nadzorował każdy etap prac budowlanych. Doprowadził do tego, że w połowie lat 30. powstał jeden z największych portów na Bałtyku pod względem możliwości przeładunków. Niewątpliwie takiej osobie należy się pomnik od miasta, gdyż miasto swój byt zawdzięcza faktowi, że powstała tutaj morska przystań. A gdzie lepiej uczcić budowniczego, jak nie na terenie tej struktury, którą stworzył? Pirs Mola Rybackiego jest jednocześnie miejscem bliskim centrum Gdyni i łatwo dostępnym dla każdego mieszkańca i turysty - mówi dr Marek Stępa, naczelnik Wydziału Ochrony Dziedzictwa Urzędu Miasta Gdyni.
Tadeusz Wenda ze współpracownikami podczas budowy portu w 1921 roku. Zdjęcie ze zbiorów Portu Gdynia.
Tadeusz Wenda ze współpracownikami podczas budowy portu w 1921 roku. Zdjęcie ze zbiorów Portu Gdynia.

Tadeusz Wenda - człowiek, który znalazł Gdynię dla Polski



- Był to człowiek niewysokiego wzrostu, o dobrze zachowanych czarnych włosach, posrebrzonych na skroniach, z wąsem angielskim. Na ulicy chodził z cienką, czarną, srebrem okutą laseczką. Łagodnego usposobienia, bardzo zawsze spokojny, skromny, pracowity i rzetelny. Budował port nie dla siebie, ale dla Polski. Jego dzieło cała Europa uznała zgodnie za najnowocześniejszy port bałtycki, ustępujący pod względem wielkości przeładunków w całej Europie jedynie takim gigantom jak Rotterdam, Antwerpia, Hamburg, Londyn, a na Bałtyku - Kopenhadze - tak wspominał budowniczego gdyńskiego portu prof. dr inż. Stanisław Hueckel, wykładowca, rektor Politechniki Gdańskiej, współtwórca polskiej szkoły budownictwa morskiego i geotechniki.

Kim był Tadeusz Wenda



Inżynier Tadeusz Wenda Inżynier Tadeusz Wenda
Urodził się 23 lipca 1863 r. w Warszawie. Pochodził z rodziny szlacheckiej herbu Wendt. W latach 1883-1885 studiował na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Następnie kształcił się w Instytucie Korpusu Inżynierów Komunikacji w Petersburgu. Od 1890 do 1914 r. pracował w Ministerstwie Komunikacji Rosji carskiej. Zaprojektował i zbudował most kolejowy przez Niemen pod Olitą. Brał udział w pracach budowlanych portu morskiego w Windawie.

Do Warszawy powrócił w 1914 r. W 1918 r. podjął pracę w Ministerstwie Robót Publicznych, a w 1920 r. został kierownikiem wydziału budowy portów w Departamencie Spraw Morskich w Ministerstwie Spraw Wojskowych.

Tego samego roku został wysłany do Gdańska, by sprawdzić, czy niepodległa Polska może korzystać z tamtejszego portu. Niestety Wolne Miasto Gdańsk będące pod niemieckimi wpływami skutecznie to uniemożliwiło.

Inżynier musiał znaleźć inne miejsce, gdzie będzie mogła powstać polska przystań morska. Rozpatrywano różne miejsca na Pomorzu, jednak ostatecznie wybór padł na Gdynię.

"Najdogodniejszym miejscem do budowy portu wojennego (jak również w razie potrzeby handlowego) jest Gdynia, a właściwie nizina między Gdynią a Oksywą, położona w odległości 16 km od Nowego Portu w Gdańsku" - pisał.

Był szanowaną postacią oraz działaczem społecznym. Założył Gdyńskie Towarzystwo Techniczne oraz Klub Sportowy "Gryf". Został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski w 1937 r., po czym przeszedł w stan spoczynku. Zmarł 8 września 1948 r. w Komorowie, gdzie mieszkał. Pochowany został na cmentarzu wojskowym na Powązkach w Warszawie.


Opinie wybrane

Wszystkie opinie (136)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane