• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

200 tys. gapiów oglądało egzekucję zbrodniarzy ze Stutthofu

Marek Gotard
15 lipca 2009 (artykuł sprzed 14 lat) 
Gapie zgromadzili się nie tylko przy szubienicach, ale w całej dzielnicy. Egzekucję mogło oglądać nawet 200 tys. osób. Gapie zgromadzili się nie tylko przy szubienicach, ale w całej dzielnicy. Egzekucję mogło oglądać nawet 200 tys. osób.
Proces załogi KL Stutthof w Gdańsku. W pierwszym rzędzie od lewej siedzą Elisabeth Becker, Gerda Steinhoff, Wanda Klaff, w drugim rzędzie od lewej Erna Beilhardt (zakrywa twarz) i Jenny-Wanda Barkmann. Proces załogi KL Stutthof w Gdańsku. W pierwszym rzędzie od lewej siedzą Elisabeth Becker, Gerda Steinhoff, Wanda Klaff, w drugim rzędzie od lewej Erna Beilhardt (zakrywa twarz) i Jenny-Wanda Barkmann.
Tam, gdzie ponad 60 lat temu stracono nazistowskich zbrodniarzy, stoi dziś biurowiec i niedokończony budynek mieszkalny. Tam, gdzie ponad 60 lat temu stracono nazistowskich zbrodniarzy, stoi dziś biurowiec i niedokończony budynek mieszkalny.

Po II wojnie światowej w Polsce wykonano tylko trzy publiczne egzekucje na zbrodniarzach wojennych. Jedna z nich odbyła się w Gdańsku. 4 lipca 1946 roku na szubienicach zawisło 11 oprawców z obozu koncentracyjnego Stutthof. Przyglądało się 200 tysięcy osób.



Tego dnia dawny Stolzenberg, zwany później Wysoką Górą, przeżył prawdziwe oblężenie. Już trzy dni wcześniej gazety donosiły o terminie egzekucji. 4 lipca było bardzo ciepło, świeciło słońce. Zakłady pracy ogłosiły dzień wolny i zapewniały pracownikom transport na miejsce kaźni. Na egzekucję mogli przyjść wszyscy. W efekcie gapiów było tak wielu, że nie mieścili się na placu przy ul. Pohulanka, gdzie ustawiono szubienice.

- Ludzie wypełnili wszystkie sąsiednie partie miasta, od Szpitala Kolejowego, aż po Powstańców Warszawskich. Powchodzili na drzewa i stali na dachach - mówi Teresa Dec, która jako 12-latka, przyglądała się wydarzeniom na Pohulance.

Siły bezpieczeństwa obawiały się, że w każdej chwili może dojść do linczu. Milicja i wojsko i tak z trudem panowały nad ogromnym tłumem.

Ciężarówki ze skazańcami wyjechały z aresztu przy ul. Kurkowej, przejazd ulicami Strzelecką i Pohulanką zajął kolumnie kilkanaście minut. Punktualnie o godz. 17, jedenaście ciężarówek zajechało pod ustawione już szubienice. Na platformie każdej z nich siedział na wysokim, drewnianym stołku jeden skazaniec - sześciu mężczyzn i pięć kobiet. Pętle na szyje zakładali im ubrani w pasiaki byli więźniowie ze Stutthofu. Dawne ofiary zamieniły się w katów.

Do każdego ze skazanych podszedł duchowny.

- Stałam bardzo blisko jednej z nadzorczyń. Była ubrana w wysokie buty z cholewami, dopasowany kostium i charakterystyczny turban. Kiedy zakładano jej pętlę na szyję krzyknęła: "Heil Hitler" - wspomina Teresa Dec.

Na dany przez prokuratora znak ciężarówki ruszyły. Wszystkie, oprócz jednej. Gdy kilka razy kierowcy nie udało się zapalić silnika, więźniarka z obozu zepchnęła z platformy skazaną. Tłum zafalował. "Za naszych mężów, za nasze dzieci" - krzyczeli ludzie.

Według relacji świadków jeden ze skazanych wisiał żywy na szubienicy przez prawie 20 minut. Zaawansowany nowotwór krtani uniemożliwiał pętli przerwanie rdzenia kręgowego. Zgromadzeni ludzie mieli wołać, by skrócić cierpienie powieszonego. Nadzorujący egzekucję kazali jednak czekać, aż mężczyzna umrze.

- Kiedy umarł ostatni skazany, siły porządkowe dopuściły do szubienic tłum. Ludzie wyrywali guziki, odcinali kawałki materiału, kopali i tłuki zwłoki. Nie trwało to długo - wspomina pani Teresa.

Zgromadzonych odgoniono i zdjęto ciała z szubienic. Zabrał je Zakład Anatomii i Neurobiologii Akademii Medycznej w Gdańsku. Posłużyły jako pomoc naukowa na zajęciach z anatomii.

Kogo wieszano 4 lipca 1946 roku w Gdańsku? Obozowych katów ze Stutthofu. Proces rozpoczął się kilka miesięcy wcześniej, 25 kwietnia. Na ławie oskarżonych zasiedli: SS-man, nadzorczynie i więźniowie funkcyjni: Johann Pauls, Gerda Steinhoff, Wanda Klaff, Jenny-Wanda Barkmann, Ewa Paradies, Elisabeth Becker, kapo Józef Reiter, kapo Wacław Kozłowski, kapo Jan Breit, kapo Franciszek Szopiński, Tadeusz Kopczyński, Erna Beilhardt i sztubowy Kazimierz Kowalski.

Co ciekawe, większość z nich po wojnie nie opuściła terenów dawnego Wolnego Miasta Gdańska. Jeden z oskarżonych zmarł w trakcie procesu, trzech innych skazano na kary więzienia.

Jenny-Wanda Barkmann, zwana "Pięknym Widmem", sadystyczna nadzorczyni z obozu, praktycznie jako jedyna zachowała kamienny spokój, zarówno podczas procesu, jak i egzekucji. Po ogłoszeniu wyroku stwierdziła: "Życie rzeczywiście jest przyjemnością, a przyjemności zwykle trwają zbyt krótko". Pozostali w ostatnim słowie przeważnie płakali i prosili o łaskę. W momencie ogłaszania wyroku zachowywali się biernie, jakby otępiali nie mogąc uwierzyć w to, co ich czeka.

Dwa tygodnie po egzekucji w Gdańsku, 21 lipca 1946 roku w Poznaniu publicznie powieszono Arthura Greisera, namiestnika Rzeszy w Kraju Warty, a w latach 1934-1939 prezydenta Senatu Wolnego Miasta Gdańska. W Lublinie stracono winnych zbrodni popełnionych na więźniach obozu koncentracyjnego Majdanek.

Kolejny zbiorowy proces, tym razem 23 esesmanów i jednego kapo ze Stutthofu, wśród których znalazły się takie "osobistości" jak zastępca komendanta obozu Theodor Meyer, komendant obozu żydowskiego i jeden z największych oprawców obozowych Ewald Foth czy kierownik obozowego Gestapo, Erich Thun, zakończył się 31 stycznia 1947 roku. W tym przypadku 10 orzeczonych wyroków śmierci wykonano już w więzieniu.

Opinie (359) ponad 20 zablokowanych

  • Ale temat.Własnie jem sniadanie. (2)

    .

    • 3 1

    • takie sprawy nigdy nie maja pory dnia

      • 0 0

    • Nie czyta się przy jedzeniu

      • 3 0

  • wstyd mi to czytac,ze zrobili orgie zemsty (29)

    Nalezalo tych oprawcow stracic ,ale nie w sposob przypominajacy propagandowy cyrk.

    • 86 191

    • ludziom ktorzy przeszli pieklo obozow nalezal sie ten widok

      • 0 0

    • re

      Trzeba pamiętać kiedy to było. Dzisiaj nikt nie robiłby publicznej egzekucji (zresztą nie ma już kary śmierci) ale wtedy gorycz ludzi była bezgraniczna i chęć odwetu również. Pokolenie skażone wojną nie było normalne bo i czasy nie były normalne lecz ekstremalne.

      • 1 0

    • Odpowiedż

      Fajnie się gada po 70 latach.Ciekawe czy jakby ci zatłukli rodziców albo zagłodzili na śmierć też byś był takim humanistą tam i wtedy.

      • 3 0

    • Cyrk

      Bardzo dobrze z
      Że zrobili cyrk, przecież zwierzęta wieszaki. Bydło na szacunek nie zasługuje, przepraszam- krowy obrażam.

      • 1 0

    • (16)

      Dokładnie.

      Obrzydliwość!!!!

      A wszyscy ci, którzy uczestniczyli w tej makabrze, zniżyli się poziomem do skazanych.

      • 19 57

      • (10)

        ciekawe co byś zrobił-robił gdybyś żonę,dzieci,rodziców, przyjaciół stracił w tym obozie.................
        -proponuję sie tam wybrac wcale nie jest tam tak daleko i wtedy zobaczymy jakie zdanie bedziesz mił na ten temat

        • 55 5

        • (9)

          No pewnie. Katolicki naród polski, któremu siadła psycha, jest usprawiedliwiony w robieniu szopek typu publiczne egzekucje, bezczeszczenie zwłok itp.

          Poza tym sprawiedliwość należy do organów państwa, a nie motłochu. Skazanych można było pozbawić żywota w zaciszu więzienia, a nie używać ich do zaspokajania najniższych instynktów gawiedzi.

          • 21 55

          • Dobry kapo to martwy kapo...

            • 2 0

          • Baltyk Gdynia (1)

            Powiesili komuniści nazistów i tyle w temacie.

            • 1 0

            • przyszlo 200 tys, byla powszachna akceptacja a nawet potrzeba

              • 2 0

          • (3)

            Coś łatwo Ci przychodzi ocenianie.

            • 39 4

            • (2)

              Jak i innym pozytywne komentarze z robienia sobie szopki wobec aktu umierania.

              • 7 24

              • to byla egzekucja wymierzona przez sad a nie przez motloch. dobrze zrobili

                • 23 2

              • "Jak i innym pozytywne komentarze z robienia sobie szopki wobec aktu umierania."

                Wczoraj Dąbek, dzisiaj ludność zaraz po wojnie... kto następny?

                • 2 2

          • niby czemu? (1)

            Przynajmniej wprowadza trochę strachu przed taką karą. Powinno się teraz robić to samo z pedofilami.

            • 17 6

            • oraz z autorami tak durnych komentarzy

              • 9 20

      • w kazda niedziele miliony uzestnicza w takiej "obrzydliwosci" jak piszesz majac skazanca po egzekucji w centralnym miejscu

        • 1 0

      • dlaczego katownia nie działała wtedy??
        miasto mogło by zarobić na atakcjach typu łamanie kołem ss'mana albo za 30 zł przypalanie skazańca itp hehe czysty biznes :)

        • 2 14

      • ..

        Człowieku o czym ty piszesz to nie był koleś który zadzgał 1 osobe to byli ludzie którzy zabili setki, tysiące osób . A jak ty bys się zachował wobec człowieka który wymordowałby Ci całą rodzinę? Ja chciałbym mieć prawo go powiesić ...poprawiłoby mi to chyba samopoczucie ..ta wiedza że już nigdy nic złego nikomu taka menda nie zrobi..

        • 35 5

      • Dziecko, Ty nie wiesz co Ci ludzie przeżyli, jakiego terroru doznali, więc się nie wypowiadaj.....po takim czymś każdemu siąść psycha. Jeżeli ktoś stracił wtedy swoich bliskich chciał zobaczyć oprawców (zwykle Ci co ich widzieli nie mogli już tego potwierdzić) i raczej nie życzył im dożycia później starości

        • 62 4

      • Nie oceniaj tych ludzi. Wojna dopiero się skończyła, ich przeżycia są nie do wyobrażenia.

        • 75 1

    • Nalezało ich zabijać na raty, systematycznie i boleśnie

      tak aby sam moment śmierci odczyli jako wybawienie i nagrodę

      • 9 2

    • Mordercy

      Zasłużyli na to by ich wieszać publicznie. Jak mordowały publicznie na apelplatzu w sztutchofie to wszystko ok?

      • 10 1

    • gdyby mi matkę i ojca zabili...... na moich oczach - to też bym stała i patrzyła I co to jest 20 minut konania na szubienicy...Ci ludzie konali powoli tyle czasu...

      • 16 3

    • Ci ludzie mieli prawo do zemsty a ja ciesze sie, ze je wykorzystali.

      • 22 3

    • nie żałuję tych GNID !!!

      • 24 2

    • (1)

      Propaganda i socjotechnika. Wówczas w Gdańsku były problemy w zaopatrzeniu w żywność i panował głód.Więc władza urządziła igrzyska. Udział w nich dawał dzień wolny od pracy. Żeby było jeszcze ciekawiej, każdy dorosły który stawił się na placu miał podobno prawo dostać butelkę piwa.

      • 14 5

      • Jakby teraz tak wieszali pedofilów, morderców i mafiozów to też bym przychodził

        piwo nawet mógłbym sam kupić

        • 17 8

    • pitolisz facet

      taki "cyrk" z udzialem oprawcow roznej kategorii powinien byc robiony do dnia dzisiejszego.

      przyszla Baltic Arena pomiesci 40 tys widzów

      • 39 8

  • Erich Thun

    To pewnie rodzina z panią Różą

    • 2 0

  • +++

    w arabii saudyjskiej szukają chętnych na katów - główna specjalność zakładu - ścięcie mieczem specjalite dela mezon dekapite. gdzie mozna zrobić kurs na mistrza?

    • 2 0

  • I tak powinno sie rozliczac zbrodniarzy !!! (5)

    W zwiazku z tym pytam dlaczego nie potraktowano dokladnie w ten sam sposob Jaruzelskiego, Kiszczaka i innych mniej znanych oprawcow Narodu Polskiego ?

    • 22 24

    • (1)

      A może ciebie? A może Kaczyńskiego? Uważaj co piszesz.

      • 0 0

      • brawo za zapłon ,odpisać na komentarz sprzed 9 lat . Ta osoba i tak tego nie przeczyta co napisałeś .

        • 0 0

    • (2)

      czyżby za Jaruzelskiego dymiły kominy krematorium? hmm w szkole nie uczono....

      • 8 3

      • polak, czy sbek? (1)

        chyba to drugie

        • 4 5

        • A ty pewnie polak i katolik, przepełniony miłosierdziem i miłością bliźniego?

          • 0 1

  • Śniadaniowy temat (5)

    Do kakałka i bułeczki z dżemem. :))))

    • 126 25

    • Po co...

      brałeś kakao? Nie odmieniaj. Poczytaj rano słownik.

      • 1 0

    • do porannego piwka jak znalazł

      • 2 0

    • http://pl.wikipedia.org/wiki/Paweł_Tuchlin

      • 1 2

    • Na talerzu masz pewnie holocaust, a wielce się dziwisz jakimiś tam egzekucjami (1)

      Świnie, krowy, kurczaki i inne zwierzęta codziennie przetrzymuje się w obozach koncentracyjnych w imię przewodniej idei "chęci zabijania", a jakiś ludzik się dziwi szubienicami sprzed 70 lat. Mniej antropocentryzmu, a więcej rozumu.

      Życie to nie jest hedonistyczna przyjemność!

      • 8 15

      • nawiedzony trawożer...

        • 9 6

  • Nie ma to jak "cudowny temat" na letni poranek :/ (13)

    • 236 67

    • Po co to pisać? (3)

      Przyjechałem tu na wakacje a nie by sie rano oblać zimnym potem...

      Moze trwa jakis konkurs na najlepszy pseudo-news w okresie ogórkowym.

      Kolejnym bedzie dramat kieszonkowców z dworca głownego...

      • 3 64

      • Katowni nie bedziesz zwiedzal? Stutthofu? Poczty Polskiej w Gdansku?

        • 5 0

      • o który dworzec główny Ci chodzi .szczegóły proszę.

        • 2 0

      • jak jestes na wakacjach to 'wakacjuj'..

        .. a nie na internecie siedzisz! ot, co!

        • 27 1

    • (5)

      W sam raz do porannej kawy przed rozpoczeciem pracy ;)

      • 57 6

      • (3)

        Nigdzie nie jest powiedziane, że życie składa się tylko z przyjemności i porannych kaw.
        Może czasami warto dowiedzieć się czegoś nawet mało przyjemnego, zamiast ciągle pasjonować się ukrywającą się w lasach pumą czy kolejnym koncertem w mieście.

        • 101 4

        • (2)

          masz racje, ale czy to news na portal regionalny? tragedia obydwu narodow, ludzi, historia, ktora nalezy przypominac w szkole a nie we sloneczny srodowy poranek, lookajac co tam w miescie:(

          • 7 64

          • Jak by nie patrzeć, jest to właśnie historia naszego regionu. Warto znać ją z każdej, nie tylko "przyjemnej, w sam raz do kawy" strony :)

            • 21 1

          • to nie czytaj, nie chodz do szkoly, zajmuj sie swoja letnia dyskoteka i nie marudz innym

            • 64 3

      • Ja dopiero mialem czas zajrzec tu o 16-tej.

        • 13 0

    • ale czytając to ... (2)

      stwierdzam, że dobrze im tak - oko za oko

      • 49 11

      • ale czytając Twój komentarz stwierdzam, że ... (1)

        głupek za głupka

        • 12 46

        • Bez komentarza odnośnie twojego komentarza

          głupka to widzisz zawsze kiedy w lustro patrzysz!

          • 18 4

  • rąbać debili (3)

    Zbyt łagodną śmierć dostali,na haku za żebro,aż się nie wykrwawią,tak jak Janosika ,a baby za c**** na haku bym powiesił za te wszystkie ich zbrodnie i jeszcze powinny dziękować kurky głupie,że kara łagodna była,a później psy wypuścić,,żeby je na żywca rozszarpały

    • 5 2

    • Dogadałbyś się z nimi

      Macie podobne zainteresowania.

      • 1 0

    • słusznie! (1)

      poczytajcie o zbrodniach hitlerowskich, a potem się wymądrzajcie potępiając Polaków patrzących na zdychanie hitlerowskich swołoczy

      • 2 0

      • mam wrazenie właśnie ze ci wszyscy komentujący w życiu żadnej książki o II wś nie przeczytali a jedyna wiedza czerpią z 4 pancernych i psa

        • 0 0

  • To byli Niemieccy zbrodniarze

    Pan redaktor coś słabo z historią. Moj dziadek, dziennikarzyno walczył z Niemcami. Spakuj sie chlopie i wyjdz. Tfu z takim dziennikarstwem.

    • 6 0

  • Zwyrodnialcy (8)

    Takim samym złem jest jego czynienie, jak też jego akceptacja przez bierne patrzenie na nie.

    • 37 99

    • Taaaa (1)

      To nie było bierne patrzenie...

      "- Kiedy umarł ostatni skazany, siły porządkowe dopuściły do szubienic tłum. Ludzie wyrywali guziki, odcinali kawałki materiału, kopali i tłuki zwłoki. Nie trwało to długo - wspomina pani Teresa."

      • 5 3

      • no i tak powinno byc w tym spektaklu, inaczej bylby niedosyt

        • 1 0

    • (2)

      tak, oddajmy niemcom majatki, przeprosmy za wypedzenia, za wyroki wykonane na oprawacach z obozow... oni nie byli niczemu winni, to wszystko wina adolfa h. ZENADA!!!

      • 30 6

      • bo Hitler.. (1)

        ich naćpał i kazał iść na wojnę.

        • 4 4

        • uwierzyli w to co mieli napisane na sprzaczkach pasow

          • 2 0

    • (1)

      Latwo jest formulowac takie oceny z dzisiejszej perspektywy- siedzac sobie wygodnie przed komputerem, gdy wojne zna sie juz tylko z opowiadan.

      Zeby jednak ocena byla pelna i sprawiedliwa trzeba uwzglednic okolicznosci towarzyszce temu zdarzeniu.

      Dlatego ja mimo wszystko uwazam, ze postepownie tych ludzi (tj. organizatorow egzekucji i gapiow) bylo usprawiedliwione.

      • 18 3

      • zgadzam się w 100%. niby dla mnie zachowanie tych ludzi wydaje się makabryczne, jednak co ja mogę wiedzieć. historię znam z książek, nie doświadczyłem tego na skórze. poza tym teraz patrzymy przez pryzmat: codziennie rano świeży chlebek, kawka, o komputerach czy telewizorach już nie wspomnę. żadnych masowych mordów, głodu, cierpienia na miarę tamtych czasów.

        • 11 2

    • To teraz wyobraź sobie jaki musiał być ładunek cierpienia

      jaka krzywda, żal, ból, niewyobrażalna trauma musiała siedzieć w tych Polakach, że pchało ich do takiej zemsty!

      • 16 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane