Z Bogumiłą Szolc, dyrektorką nowopowstającej szkoły "Hevelius" na gdańskim stadionie, rozmawiamy o tym, dlaczego tradycyjny system ocen się nie sprawdza, jaka powinna być dobra edukacja oraz czym powinni kierować się rodzice wybierając pierwszą szkołę dla swojego dziecka.
We wrześniu po raz pierwszy zadzwoni dzwonek w nowej, publicznej szkole podstawowej Hevelius. Wiem, że dla tego projektu przeprowadziła się Pani do Gdańska. Takie relokacje to wielka rzadkość w branży edukacyjnej. Co spowodowało, że się Pani zdecydowała?Moim marzeniem zawsze było stworzyć taką szkołę, w której dzieci uczą się, a nie są uczone, szkołę przyjazną, wesołą, nowoczesną, nadążającą za zmianami we współczesnym świecie. Przez rok obserwowałam szkoły, których organem prowadzącym jest Ogólnopolski Operator Oświaty. Fundacja ta daje dyrektorom dużą swobodę w realizacji wizji placówki marzeń. Dla mnie idealna szkoła jest nowoczesna, ale nie zrywająca z tradycją.
W szkole Hevelius to uczeń ma się czuć ważny, bezpieczny i szczęśliwy. To on bowiem w całym procesie edukacji jest najważniejszy, a publiczna edukacja często o tym zapomina.
Moim marzeniem było stworzenie szkoły, w której nauczyciele są zaangażowani i aktywni, nie osiadają na laurach, wiedzą, jak w ciekawy sposób przekazać wiedzę młodemu pokoleniu. Stoję teraz u progu realizacji tego marzenia i ono właśnie ziszcza się w szkole podstawowej "Hevelius" na stadionie Gdańsk - bursztynowym znaku rozpoznawczym całego regionu.
Wybór szkoły podstawowej to jedna z najważniejszych decyzji jaką podejmują rodzice. Na co według pani warto zwrócić uwagę wybierając szkołę podstawową?Rzeczywiście wybór szkoły podstawowej jest bardzo ważny. W tym okresie dziecko rozwija się najintensywniej, jest kreatywne, odważne, ciekawe świata. Niestety tradycyjne nauczanie ogranicza kreatywność gdyż wskazuje jedyną słuszną odpowiedź (słowo "klucz"), nie dopuszcza różnych dróg rozwiązania problemu, często wyklucza zabawę jako jedną z form nauczania. Wybierając szkołę należy zwrócić uwagę na jej ofertę i podejście do edukacji. To ma o wiele większy wpływ na jakość nauczania niż np. wyposażenie placówki. Szczególnie w pierwszych latach edukacji.
To jak dziecko wystartuje w tej edukacyjnej ścieżce, będzie miało olbrzymi wpływ na jego dalszą szkolną przyszłość. Dlatego niezmiernie ważna jest kadra. Z doświadczenia wiem, że dyrektor z pasją pociąga za sobą nauczycieli pasjonatów, którzy w sposób twórczy i nowoczesny pomagają uczniom zdobywać wiedzę, a nie uczą ich szablonowo. Wizja i ludzie to według mnie dwa najważniejsze komponenty dobrej szkoły.
Szkoła Hevelius ma dość nietypowe podejście do ucznia i procesu nauczania. Czym się to charakteryzuje?Będziemy pracować metodą planu daltońskiego, który miałam okazję już wdrażać w moich poprzednich miejscach pracy. Jest to szereg działań, które wyrabiają u uczniów samodzielność, umiejętność planowania, współpracy i odpowiedzialność za własną edukację.
Wprowadzimy dla wszystkich uczniów arytmetykę mentalną, która nie tylko uczy szybkiego liczenia, ale bardzo mocno wpływa na rozwój mózgu, jego pojemności, a co za tym idzie na szybkość przyswajania wiedzy, nie tylko matematycznej. To pociąga za sobą kolejne pozytywne konsekwencje, uczniowie którzy łatwiej przyswajają wiedzę są pewni siebie, łatwiej nawiązują relację z rówieśnikami, chętniej się uczą. Uważam, że najważniejszą naszą misją jest wydobyć z każdego ucznia to, co najlepsze. Parafrazując Alberta Einsteina wierzę, że nauka w szkole Hevelius będzie prowadzona w taki sposób, aby uczniowie uważali ją za cenny dar, a nie ciężki obowiązek.
Wiem, że szkoła ogranicza także ocenianie w klasycznym rozumieniu szkolnych ocen. Dlaczego?Nikt z nas nie lubi być ocenianym, a uczniowie oceniani są niemalże bez przerwy. Mówi się, że mamy prawo popełniać błędy, ale w polskim systemie edukacji uczniom takie prawo się odbiera, za każdą pomyłkę wstawiając ocenę negatywną zarówno z przedmiotu jak i zachowania. Często zdarza się, że nauczyciel chcąc zmotywować ucznia stawia mu niższą ocenę. Niestety nie znam ucznia, który otrzymując gorszą ocenę motywuje się do większego wysiłku albo ucznia który ma kilka ocen niedostatecznych i raptem zaczyna je poprawiać i efektywniej się uczyć. Ocenianie kształtujące, które wprowadzamy, informuje ucznia czego będzie się uczył, co nauczyciel będzie wymagał.
Nauczyciel podaje jakie są kryteria sukcesu (na co będzie zwracać uwagę), w trakcie nauki mówi co uczeń robi dobrze, a nad czym musi popracować, daje wskazówki, chwali za postępy.
W klasach 1-3 na świadectwie jest ocena opisowa, więc stosowanie ocen cyfrowych, literowych czy też jakichkolwiek znaczków nie ma sensu, bo to nie powie ani uczniowi ani rodzicowi, jakie są mocne strony dziecka i nad czym trzeba pracować. Ocena dobra z matematyki nie powie uczniowi ani rodzicowi niczego, ale informacja że ma bardzo dobry tok myślenia, rozumie zadanie, tylko musi poćwiczyć tabliczkę mnożenia, pomoże naprawić błędy i osiągnąć sukces.
Chcą Państwo więcej czasu poświęcać na indywidualną pracę z dziećmi. Jak będzie to wyglądało w praktyce?Praca na lekcji według koncepcji planu daltońskiego daje możliwość pracy we własnym tempie, uczy samodzielnego dochodzenia do rozwiązania problemu i daje nauczycielowi duże możliwości zajęcia się uczniem potrzebującym pomocy. Dzięki tej koncepcji uczniowie nie nudzą się, ci którzy szybciej zrozumieli materiał mogą wybrać trudniejsze zadanie. Mogą także pomagać uczniom, którzy mają problem. Uczniowie, którzy wolniej przyswajają materiał, mogą poprosić o pomoc kolegę, który często tłumacząc swoimi słowami, lepiej dotrze do kolegi, może wreszcie poprosić o pomoc nauczyciela.
Nauczyciel jest moderatorem, obserwując pracę uczniów widzi, z kim musi popracować i tej pomocy udziela. Na koniec uczniowie dokonują samooceny wskazując tym samym czy dany materiał zrozumieli czy jeszcze nie. Przy czym, co niezwykle ważne, nie stawiają sobie stopni! Samoocena jest wskazanie typu umiem i rozumiem, potrzebuję drobnej pomocy, mam większe problemy i potrzebuję pomocy. Umiejętność samooceny jest czymś, co bardzo przyda im się w przyszłości i znacznie usprawni proces edukacyjny.
Ile uczniów rozpocznie naukę w szkole podstawowej Hevelius od września?Od września otwarte zostaną dwie klasy pierwsze, a naukę w nich rozpocznie 50 uczniów.
Jak wygląda infrastruktura szkoły i jakie zajęcia są przewidziane dla uczniów?Mieścimy się w przepięknym miejscu. Będziemy mieli do dyspozycji oprócz sal lekcyjnych, sale do zajęć sportowych, przepiękny plac do rekreacji na świeżym powietrzu, pomieszczenia do zajęć pozalekcyjnych oraz całą niezbędną infrastrukturę sanitarną tj. szatnie i toalety.
Oprócz standardowych zajęć lekcyjnych nasi uczniowie będą mieli zwiększoną liczbę godzin języka angielskiego, naukę szybkiego liczenia - arytmetykę mentalną, zajęcia świetlicowe, możliwość odrabiania zadań domowych oraz zajęcia relaksacyjne. Będą także zajęcia dodatkowe: sportowe, artystyczne oraz zajęcia sensoryczne. W drugim semestrze wprowadzimy również zajęcia z mediacji rówieśniczych.
Szkoła mieści się w pięknym miejscu, w którym lada dzień rozegrany zostanie finał Pucharu UEFA. Czy w związku sport będzie na ważnym miejscu w szkole podstawowej Hevelius?Oczywiście, rozwój fizyczny i intelektualny muszą iść w parze. Dlatego oprócz działań edukacyjnych będziemy pracowali nad rozwojem sprawności i tężyzny fizycznej naszych uczniów. Oprócz sportowych zajęć pozalekcyjnych planuję wprowadzić do zajęć lekcyjnych elementy różnych dyscyplin sportowych, tak aby uczniowie mogli wybrać w czym czują się najlepiej i w kolejnym roku szkolny tak dobrać zajęcia pozalekcyjne, aby już w sposób ukierunkowany rozwijały naszych uczniów. Oczywiście na takich atrakcyjnych zajęciach wychowania fizycznego skorzystają wszyscy uczniowie, nawet ci niezbyt chętni do ćwiczeń.
Gdyby miała Pani wymienić trzy największe atuty Heveliusa to byłoby to:
Nowoczesna edukacja dbająca o indywidualny rozwój każdego ucznia zarówno umysłowy, jak i fizyczny. Bezpieczeństwo i rodzinna atmosfera. Dbałość o tradycję i przywiązanie do naszej małej ojczyzny.
Dziękuję za rozmowę. Bogumiła Szolc - manager i dyrektor szkół z ponad 20-letnim doświadczeniem. Propagatorka nowoczesnej edukacji i wprowadzaniu planu daltońskiego do publicznych placówek oświatowych. Od września poprowadzi publiczną szkołę podstawową Hevelius w Gdańsku, która będzie pracować według planu daltońskiego stawiając na odpowiedzialność, współpracę i samodzielność.
Jak zapisać dziecko?Zgłoszenia ucznia do szkoły można dokonać poprzez formularz zamieszczony na stronie internetowej szkoły - www.hevelius-gdansk.operator.edu.pl lub od 4 maja osobiście od poniedziałku do piątku w godzinach 14-18 na Stadionie Gdańsk (ul. Pokoleń Lechii Gdańsk 1). Chcesz wiedzieć więcej?
Zadzwoń - tel. 536 225 169 lub napisz b.szolc@operator.edu.pl
