Każda osoba, która przebywa powyżej trzech miesięcy pod danym adresem, powinna dokonać w ciągu 30 dni zameldowania. Możliwości takiej nie mają jednak osoby, które zajmują mieszkania pochodzące z zasobów miasta, a nie posiadają do nich tytułu prawnego. Takich lokali jest w Gdańsku 5362. Prawnik wyjaśnia, że wszystko odbywa się w majestacie prawa i uspokaja, że jeśli umrze główny najemca, to osoby żyjące z nim w jednym gospodarstwie domowym mogą wejść w stosunek najmu automatycznie.
Obowiązek meldunkowy w Polsce reguluje Ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz.U. z 2019 r. poz. 139 z póź. zm.) oraz Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie określenia wzorów i sposobu wypełniania formularzy stosowanych przy wykonywaniu obowiązku meldunkowego (Dz.U. poz. 2411 z późn. zm.).
Obowiązek meldunkowy nadal w mocy
Według prawa każda osoba, która przebywa powyżej trzech miesięcy pod danym adresem, powinna dokonać w ciągu 30 dni zameldowania. Podobnie rzecz ma się z wymeldowaniem, kiedy opuszczamy lokal.
Meldunek jest czynnością administracyjną, która nie daje żadnego prawa do lokalu, jeśli ono do nas nie należy, a jedynie potwierdza fakt, że ktoś przebywa pod konkretnym adresem. Dzięki temu można np. wziąć udział w wyborach samorządowych.
Zamelduj się, żeby zagłosować w wyborach samorządowych
Prawo swoje, miasto swoje
Choć obowiązek meldunkowy wynika z ustawy, te osoby, które zajmują tzw. mieszkania bezumowne, znajdujące się w zasobach miast, nie mają możliwości dopełnienia tego obowiązku - jedna z naszych czytelniczek, której historię opisywaliśmy niedawno, właśnie z tego względu zmuszona była zameldować się na południu Polski, choć na stałe mieszkała w Gdańsku. Ten fakt z kolei pokrzyżował jej plany otrzymania przydziału mieszkania komunalnego.
Pracująca, samotna mama bez szans na mieszkanie komunalne
Gdański magistrat tłumaczy, że niemożność dokonania meldunku dotyczy lokali zajmowanych bez tytułu prawnego.
- Osoby zajmujące lokal bez umowy najmu nie posiadają uprawnień do jego zajmowania. Stąd nie przysługują im uprawnienia należne najemcom lokali mieszkalnych wynikające z obowiązujących przepisów prawnych (z Kodeksu cywilnego i ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego) - tłumaczy Jędrzej Sieliwończyk z Urzędu Miasta Gdańska. - Na zamieszkanie w lokalu dodatkowych osób wymagana jest zgoda wynajmującego. O taką zgodę mogą ubiegać się wyłącznie najemcy lokalu. Następstwem wydanej zgody na zamieszkanie w lokalu jest możliwość zameldowania się.
Czym są mieszkania bezumowne?
Lokali bez tytułu prawnego, a więc takich, w których lokatorzy nie mogą się zameldować, sam Gdańsk ma w swoich zasobach 5362.
- Z bezumownym użytkowaniem mamy do czynienia w sytuacji, gdy najemcy utracili tytuł prawny do lokalu, bo np. zajmują mieszkanie po rodzicach czy dziadkach, ale nie złożyli wniosku o regulację stanu prawnego, bądź mają wyrok o eksmisję - tłumaczy Jędrzej Sieliwończyk z Urzędu Miasta Gdańska.Posiadanie meldunku obowiązkowe, ale za jego brak nie ma żadnej "kary"
Warto podkreślić, że choć istnieje formalnie obowiązek zameldowania się w miejscu pobytu stałego lub czasowego, najpóźniej w 30 dniu, licząc od dnia przybycia do tego miejsca, to jednak obowiązek ten - poza przypadkiem cudzoziemców spoza Unii Europejskiej - jest pozbawiony jakiejkolwiek sankcji.
- Oznacza to, że choć formalnie zgodnie z prawem powinniśmy się zameldować pod danym adresem, jeśli zamierzamy tam przebywać w sposób stały lub czasowy, a wymeldować z danego adresu, jeśli ten zamiar nam się zmieni, to nikt nas za nie dotrzymanie tego obowiązku nie ukarze - tłumaczy radca prawny Wojciech Kawczyński z Kancelarii Prawnej Kawczyński i Kieszkowski Adwokaci i Radcowie Prawni w Gdańsku. - Wynika to z faktu, iż obowiązek meldunkowy ma charakter wyłącznie ewidencyjno-rejestracyjny. Jak wskazał w wyroku z 22.1.2020 r Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi "celem decyzji o wymeldowaniu jest doprowadzenie do zgodności faktycznego miejsca pobytu osoby z miejscem rejestracji, ma więc ona charakter czysto ewidencyjny i służy jedynie aktualizacji i doprowadzeniu do zgodności pomiędzy miejscem zamieszkania, a miejscem zameldowania.Konsekwencją tego jest fakt, że zameldowanie nie stanowi potwierdzenia jakiegokolwiek prawa do lokalu, a brak zameldowania w danym lokalu tego prawa w żaden sposób nie wyklucza.
O możliwości zameldowania się w lokalu komunalnym decyduje gmina (miasto)
Podstawą do dokonania przez urząd miasta czy gminy wpisu zameldowania dalej osoby jest zgoda właściciela lub innej osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu oraz - do wglądu - dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu właściciela lub tej osoby.
- Oczywiście zgoda taka nie jest potrzebna, jeśli sami jesteśmy właścicielem lokalu, w którym chcemy się zameldować - wtedy wystarczy tylko pokazać w urzędzie umowę cywilnoprawną lub wypis z księgi wieczystej z których to wynika - tłumaczy Wojciech Kawczyński, radca prawny. - W konsekwencji w przypadku najemców komunalnych decyzja o wyrażeniu zgody na meldunek tych osób w danym lokalu zależy od gminy (miasta), która jest właścicielem lokalu.Umarł główny najemca? W przypadku mieszkania komunalnego domownicy mogą wejść w stosunek najmu automatycznie
Mieszkanie komunalne nie podlega ogólnym zasadom dziedziczenia. Nie oznacza to jednak, że osoby, które żyły w jednym gospodarstwie domowym z głównym najemcą, w chwili jego śmierci zostaną pozbawione dachu nad głową.
- Trudno się dziwić, że gmina (miasto) nie wyraża zgody na zameldowanie osób, które zajmują lokale bezumownie, a tym bardziej osób których gmina (miasto) chce się pozbyć z danego lokalu i wszczęła w stosunku do nich postępowanie eksmisyjne - komentuje Wojciech Kawczyński. - Natomiast od bezumownego zajmowania lokalu odróżnić należy sytuację, gdy mieszkańcy danego lokalu nie dopełnili tylko formalnego zgłoszenia do gminy faktu automatycznego wejścia w stosunek najmu np. po śmierci głównego najemcy lokalu (czyli osoby która miała podpisaną umowę najmu z gminą). Taką sytuację reguluje bowiem art. 691 kodeksu cywilnego, który stanowi, że: "W razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą, jeśli te osoby w sposób stały zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci".
W przypadku tych osób stosunek najmu trwa bowiem nadal, a status najemcy przechodzi z mocy prawa ze zmarłego najemcy na ww. osoby. W takim przypadku nie możemy mówić o bezumownym korzystaniu z lokalu, bo umowa najmu trwa nadal, tyle że z innymi najemcami.
Zamelduj się, żeby zagłosować w wyborach samorządowych
Pracująca, samotna mama bez szans na mieszkanie komunalne
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
