• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Dwa kolejne obiekty z Trójmiasta w rejestrze zabytków

Rafał Borowski
4 lipca 2019 (artykuł sprzed 4 lat) 
Stacja kolejowa Gdynia Wielki Kack. Stacja kolejowa Gdynia Wielki Kack.

Został wybudowany na przełomie lat 20. i 30. ubiegłego stulecia w związku z budową magistrali węglowej między Górnym Śląskiem a Gdynią. Do rejestru zabytków został właśnie wpisany zespół budynków stacji kolejowej na Wielkim Kacku. Natomiast kilka dni wcześniej do rejestru trafił największy i najnowocześniejszy budynek wzniesiony w Wolnym Mieście Gdańsku, czyli obecna przychodnia przy ul. Wałowej 27.



Jak wiele zabytków swojego miasta byłbyś w stanie wymienić?

Wpisany do rejestru zabytków dworzec z Wielkiego Kacka składa się z kilku budynków: budynku dworcowego, magazynu ekspedycji towarowej, ustępu stacyjnego, budynku gospodarczego przy budynku dworcowym, domu zawiadowcy odcinka drogowego oraz magazynu zawiadowcy odcinka drogowego.

Został wzniesiony w latach 1929-1930, w związku z realizacją jednej z największych inwestycji międzywojennej Polski - magistrali węglowej, czyli linii kolejowej, która połączyła zagłębie węglowe na Górnym Śląsku z portem w Gdyni.

Element ważnej inwestycji II RP



- W 1920 r. zapadła decyzja o budowie portu gdyńskiego jako "Tymczasowego Portu Wojennego i Schroniska dla Rybaków". W związku z rozwojem portu w Gdyni i rosnącymi potrzebami transportowymi, sejm II Rzeczypospolitej przyjął ustawę o budowie nowej linii kolejowej, łączącej Górny Śląsk z portem w Gdyni. Magistrala węglowa umożliwiała uruchomienie ciężkiego transportu kolejowego ze Śląska oraz zapewniła niezależność polskiego transportu od Berlina i Wolnego Miasta Gdańska - wyjaśnia Marcin Tymiński, rzecznik prasowy Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku.
Dworzec na Wielkim Kacku był jednym z "serii" jedenastu tego rodzaju obiektów, które wzniesiono według projektu architekta Bolesława Tatarczucha wzdłuż nowej linii kolejowej na odcinku między Bydgoszczą a Gdynią. Warto wspomnieć, że w granicach Trójmiasta znajduje się jeszcze jeden dworzec, zbudowany w ramach tej inwestycji - dworzec w Osowej.

Gdańska perła architektury ekspresjonistycznej



Przychodnia przy ul. Wałowej w Gdańsku. Przychodnia przy ul. Wałowej w Gdańsku.
Zespół dworcowy na Wielkim Kacku to nie jedyny obiekt z Trójmiasta, który w ostatnich dniach trafił do rejestru zabytków. W ubiegły piątek rejestr powiększył się o potężny, ceglany gmach przychodni, który góruje nad ul. Wałową w centrum Gdańska. To zdecydowanie najwspanialszy nad Motławą - i zresztą jeden z niewielu - przykład architektury ekspresjonistycznej.

Biorąc pod uwagę tragiczną historię Gdańska, kolejnym walorem gmachu jest fakt, że przetrwał on pożogę II wojny światowej bez szwanku. Sześciopiętrowy budynek przychodni został wybudowany w latach 1925-1927 i od zawsze służył ochronie zdrowia. Od momentu oddania do użytku do roku 1945 mieściła się tutaj Kasa Chorych (niem. Ortskrankenkasse), zaś w bocznym skrzydle znajdował się zakład balneologiczny.

- Ten obiekt posiada wysoką wartość historyczną jako największa i najbardziej nowoczesna inwestycja budowlana Wolnego Miasta Gdańska w okresie międzywojennym, zaprojektowana przez wybitnego, miejscowego architekta, odzwierciedlająca ważne przemiany w dziedzinie światowej architektury. Jest jednym z najbardziej znaczących dzieł gdańskiego modernizmu i najważniejszym w bogatym dorobku Adolfa Bielefelda. Wyróżnia się przede wszystkim ponadprzeciętnymi wartościami artystycznymi. Jest to okazały, bardzo reprezentatywny przykład ceglanego ekspresjonizmu - tłumaczy Marcin Tymiński.

Opinie (70) 3 zablokowane

  • Czy ulice w Trójmieście (1)

    Również podchodzą po rejestr zabytków ?? Pytam, bo są chyba nie do ruszenia przez konserwatorów co krok dziura albo pęknięcie. Taki urok naszego regionu ??

    • 15 5

    • Dobre.

      tyle dziur ile jest teraz to było dopiero chyba za czasów komuny lub ciut prędzej.

      • 0 0

  • Najwiekszy zabytek w trojmiescie to Skwer Kosciuszki - zachowany w idealnym stanie, od lat 60 tych (2)

    niemal nic sie nie zmieniło.

    • 22 2

    • zabytki sie zachowuje a nie przebudowuje

      • 0 0

    • Nowy pomnik !

      • 0 0

  • Szkoda ze tylko dwa...

    Budynki rzezni w Gdansku czy Sobotki 15 nie zaznaly tej laski zadnego z wczesniejszych konserwatorow spalono,rozgrabiono,pozostawiono bez faktycznej opieki ...Nikt za to nie odpowiedzial i nie odpowie.Wladze telewizji zwlaja odpowiedzialnosc na osrodek w Warszawie a ci z Warszawy na Gdansk.....20 lat mija i mamy ruine a dzialeczka sprzedana pod deweloperke.

    • 14 0

  • a zajezdnia tramwajowa w Oliwie? :( (1)

    • 11 0

    • Od dawna w rejestrze.

      • 0 0

  • Jeździło się z Kacka piętrusami na biwaki do Wieżycy czy Krzesznej. Kartonowy bilet z dziurką. Plecak "gruszka" brezentowy namiot i ruska gitara kupiona na hali targowej w Gdyni ze strunami, które cięły palce :D

    • 18 0

  • świetny ten budynek przychodni

    • 12 0

  • niedługo jako miejski zabytek zostanie wpisany szczur

    • 5 4

  • I to jest dobra wiadomosc

    • 3 0

  • A kiedy bloki z wielkiej płyty będą zabytkami ? (2)

    • 7 0

    • one już są zabytkami (1)

      pogadaj z WKZ, oni sami nie są w stanie stiwerdzić co jest a co nie jest zabytkiem (jeden archeolog uważa coś za zabytek drugi to samo za śmieć....)

      • 0 0

      • Jako detektorysta...

        ...nie chcesz przyjąć do wiadomości, że znaczenie ma kontekst.

        Fortepian Chopina jest bezcennym zabytkiem ze względu na Chopina. Taki sam fortepian, który nie należał do Chopina - jest po prostu starym instrumentem, cokolwiek wartym dla kolekcjonera, ale dla muzeum niekoniecznie. A dla muzyka - zgoła nic.

        • 0 0

  • Przychodnie na Walowej obudowali wiezowcami i juz jej prawie nie widac

    • 12 3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane