• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Film z sopockiej plaży sprzed pół wieku

Jakub Gilewicz
6 lipca 2014 (artykuł sprzed 9 lat) 

Zobacz, jak plażowicze korzystają z wiklinowych koszów.


Chroniły przed słońcem, służyły letnikom i zakochanym. Niegdyś wiklinowe kosze były hitem europejskich plaż. W latach 50. ubiegłego wieku uwiecznił je za pomocą kamery kinooperator Julian Jaskólski, a dziś postanowił zaprezentować film internetowej publiczności.



Plaża to dla ciebie:

- Cała zabawa polegała na tym, aby przewrócić kosz i siedzieć w nim jak w domku. Tak robiły dzieci. W koszach spali też zakochani, a młodzi pili wino - opowiada Maciej Szemelowski, sopocki grafik i fotograf.

Wyplatane z wikliny kosze były latem typowym elementem sopockiego krajobrazu. Moda na plażowe meble przyszła zza zachodniej granicy. Na początku lat 80. XIX wieku pewna Niemka, która musiała unikać promieni słonecznych, a lubiła spędzać czas na plaży, zamówiła u Wilhelma Bartelmanna specjalne siedzisko. Mistrz wikliniarstwa z Rostocku wywiązał się z zadania. Po czym wkrótce ulepszył swoje dzieło i tak powstał kosz dwuosobowy.

- Pierwsze kosze plażowe z prawdziwego zdarzenia zagościły na plażach Morza Północnego w Niemczech. Starannie plecione, w środku wyłożone materiałem, z uszami służącymi do przenoszenia po bokach. Z początku jedno-, później dwuosobowe, wraz z rozprzestrzeniającą się modą zawitały na plaże Europy, w tym i nad Bałtyk - tłumaczy Małgorzata Buchholz-Todoroska, dyrektor Muzeum Sopotu.

Swoją popularność kosze zawdzięczają m.in. podejściu ówcześnie żyjących do plażowania. Dobrze urodzone osoby unikały słońca, ponieważ opalenizna uchodziła za coś typowego dla plebsu. Dlatego korzystano z parasoli, kapeluszy i wiklinowych koszy. - W Sopocie kosze znajdowały się na plażach przed Kasino Hotel, Łazienkami Południowymi, a w PRL-u składowano je także w Łazienkach Północnych - wylicza dyrektor Muzeum Sopotu.

Wiklinowe kosze znalazły swoje miejsce na niezliczonych zdjęciach i pocztówkach, a także na taśmach filmowych. Plażowymi meblami zainteresował się między innymi kinooperator Julian Jaskólski.

- W 1957 roku pracowałem w sopockim kinie letnim, które działało na kortach tenisowych. A że seanse były o 22, miałem sporo czasu. Któregoś dnia wpadłem więc na pomysł nagrania koszy. Na wieżyczce ratowników umieściłem czeską kamerę Admira na 8-milimetrową taśmę i wykonałem nagranie w technice poklatkowej - opowiada emerytowany kinooperator.

Tak powstał niespełna dwuminutowy film zatytułowany "Kosze". Wiklinowi bohaterowie ciągani są po piasku i wykorzystywani jako miejsce rozmów i drzemek. W końcu ustawiani są obok siebie - kosz przy koszu. Choć to akurat zdarzało się nieczęsto. W nocy kosze stały przeważnie tam, gdzie pozostawili je plażowicze.

- Film zdobył kilka wyróżnień na festiwalach, po czym przez długie lata leżał w moich zbiorach. Postanowiłem go wydobyć i pokazać internetowej publiczności. W końcu to kawałek historii - puentuje Julian Jaskólski.

Zobacz, jak w PRL-u budowano osiedle mieszkaniowe. Film autorstwa Juliana Jaskólskiego.

Opinie (81) 3 zablokowane

  • Dzis brak kultury Polakom i najzwyczajniej by zniszczyli wszelkie kosze wiklinowe na plazy. (5)

    Brak jest kultury w naszym spoleczenstwie . Kultura nie wynika z systemu politycznego takiego czy owakiego . Dzis wiekszosc medralkuje o kulturze na forach a w zyciu robia wrecz odwrotnie. Walaja sie cale sterty smieci po hamburgerach przed Macami czy innymi mimo ze smietnik stoi lecz buraczany plebs tego nie jarzy. Polacy nadal nie pojmuja ze cala infrastruktura miejska jest za nasze pieniadze z naszych podatkow i mozna to tluc burakom a i tak od lat widac ze nie potrafia pojac tak prostych spraw. Skoro ktos nie potrafi pojac spraw najprostszych do niestety jest bezmyslnym burakiem. Kup po swim psie buractwo nie potrafi zbierac mimo ze to czynnosc do ktorej wystarczy IQ malpy , Syf przed budynkami mieszkalnymi tez jest mimo ze stoja kubly na smieci przed kazda klatka . Tak wiec i plaze w stylu '' luksusowym '' sa u nas zbedne .Wiec moze Polacy maja IQ poprostu nizsze niz malpa ?...

    • 103 9

    • kultura polska

      Niestety zgadzam się z tą opinią - pewnego dnia wychodzą na spacer po bulwarze zauwazyłem młodych Niemców idących na plażę z siatką pełną butelek piwa, przypadkiem wracając też ich spotkałam wracających z plaży i co ???? nieśli w siatce puste butelki - !!!!

      • 1 1

    • Twoja treść, a zwłaszcza porównania i obrażania (1)

      świadczą o Twoim niskim poziomie IQ.
      Wystarczyłoby napisać:
      - kochani rodacy, posprzątajcie po sobie.

      • 2 3

      • jak się powie kulturalnie hołota cebulakowa nie zrozumie

        trzeba mówić w ich języku = po chamsku

        • 3 2

    • (1)

      czasem wiatr wywiewa papierki po hamburgerach ze śmietników... weź to pod uwagę też

      • 3 4

      • i zakopuje na całej plaży?

        pety, butelki, pampersy, kapsle, psie kupy i żygowiny też?

        • 3 1

  • Opalenizna nadal jest dla plebsu, vide "frytki" z "solarek". (12)

    • 57 20

    • kiedyś damy z arystokracji i szlachcianki były blade (5)

      Chłopki były zjarane bo robiły w polu.

      • 11 2

      • (4)

        Tak jak kiedyś otyłość świadczyła o dobrobycie i nikt się nie odchudzał dla lepszego wyglądu. Nikt też nie pomyślał aby się męczyć gdy nie jest to koniecznie chociaż dziś ludzie biegają, jeżdżą na rowerach i trenują na siłowniach.

        • 18 1

        • (3)

          Panie DArku, jestem Pana fanką :) Riposty ma Pan fantastyczne :)

          • 14 2

          • No proszę proszę, taka niespodzianka ;)

            • 1 0

          • a jaki wyszczekany, moze to pies a nie czlowiek ;-)

            • 1 2

          • Jeśli oprócz bycia psychofanką DArka jesteś też opalona, ewentualnie jesteś od urodzenia murzynką - to kto wie ;-)

            • 2 5

    • (5)

      Bo ty tak mówisz? Wolę opalone ciała niż bladość.

      • 17 13

      • widac do której spolecznosci ci blizej (1)

        • 1 2

        • No do której?

          • 1 0

      • (2)

        Czerniak również lubi opaleniznę

        • 12 5

        • (1)

          Tak jak HIV lubi seks, a zawał lubi golonkę. Czy to znaczy aby sobie wszystkiego domawiać?

          • 19 7

          • domawiaj sobie propagandysto

            • 5 7

  • Super perełka

    Co za pięknie uwiecznione chwile. Świetne filmy!!!

    • 2 1

  • Zapis z monitoringu ;-) (1)

    Proszę, oto świadectwo początków monitoringu na plażach :-D

    • 32 4

    • To nie monitoring

      To film z ukrytej kamery. Taśmy prawdy. Ciekawe co ta pani szepcze do ucha temu panu i czy to na pewno jej mąż? Może to ktoś z krewnych obecnie rządzących. Szkoda że na ósemce brak ścieżki dźwiękowej to by był materiał. W sam raz dla "Wprost" czy innej TV Republika 24. Rząd do dymisji i przedterminowe wybory natychmiast!!!!

      • 1 0

  • w takim koszu podobno mama z tata mnie zrobili :-) (1)

    • 3 0

    • wtedy w koszu..........a dzis w probowce by zrobili :)

      • 0 1

  • pROSZE DODAC ZE W nocy po plazach (1)

    chodzilo wojsko i milicja i tych co chcieli byc na plazy w koszach dostawali niezle lupanie jako "wrogowie klasy roborniczo.chlopskiej" oraz "wrogowie socjalizmu"

    tak tak takie sentymwnty PRL-u

    • 4 1

    • cicho bo zaraz jakis gimbus napisze ze to nieprawda.

      a "wspanialy" PRL zna jedynie z opowiadan dziadka UBeka.

      • 0 1

  • ah jak to WSPANIALE BYLO I ZYLO SIE ZA PRL-u

    Komuno wroc!
    A wlasciwie ty nigdy nie odeszlas!
    Przeciez Miller, Kwasniewski , "Bolek" Kiszczak ciagle sa

    TROJMIASTO-PORTAL "WYPIORCZEJ" ma siano w glowie i powinnien troche wiecej poczytac

    • 2 4

  • sonada dla kretynów: " tłum, śmieci, rozkrzyczane dzieci i pachnący olejkiem emeryci"

    Kompleksy własne gaszą tą odpowiedzią :)))

    • 2 0

  • PAMIĘTAM TE KOSZE (1)

    Miały miły zapach wikliny i trzeszczały jak się w nich mościło co korpulentniejsze towarzystwo. Kosze musiały być jeszcze w latach 70 tych bo będąc wtedy brzdącem pamiętam, że rodzice korzystali z tego ustrojstwa. Może ktoś jeszcze posiada taki kosz? Chętnie odkupię.

    • 13 0

    • a to zamowic sobie nie mozesz u kogos, kto wyplata wikline?

      • 2 0

  • Taką Polske pamiętam i takiej chcę......chodzilem z mamusia,tata komunista i z bratem na plaze!

    • 3 4

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane