• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Gdynia kończy dziś 98 lat. Jak powstało niezwykłe miasto nad Bałtykiem?

Piotr Weltrowski
10 lutego 2024, godz. 09:00 
Opinie (251)
Skrzyżowanie dzisiejszej Świętojańskiej z 10 Lutego. Zdjęcie wykonane po 1918 roku. Skromne początki późniejszej nadbałtyckiej perły. Skrzyżowanie dzisiejszej Świętojańskiej z 10 Lutego. Zdjęcie wykonane po 1918 roku. Skromne początki późniejszej nadbałtyckiej perły.

Jeszcze nie setne, ale i do tych już blisko. Dziś Gdynia świętuje swoje 98. urodziny, a w zasadzie 98. rocznicę nadania jej praw miejskich. Z tej okazji przypominamy, jak doszło do powstania miejsca, które dla części z nas jest dziś domem.





Pierwsze wzmianki o wsi Gdina - rok 1253



Lubisz miasto, w którym mieszkasz?

10 lutego 1926 roku Gdynia uzyskała prawa miejskie. Rada Ministrów wydała tego dnia rozporządzenie: "(...) o zezwoleniu gminie wiejskiej Gdynia w powiecie wejherowskim w województwie pomorskiem na przyjęcie ustroju według pruskiej ordynacji miejskiej dla sześciu wschodnich prowincyj z dnia 30 maja 1853 roku".

Wszystko zaczęło się jednak wcześniej, znacznie wcześniej. Po raz pierwszy nazwa Gdynia, czy raczej Gdina, została wspomniana w dokumencie biskupa włocławskiego Wolimira datowanym na rok 1253. Wolimir rozstrzygał w tym piśmie spór terytorialny między proboszczami z Rumi i Oksywia. Gdina została wskazana jako wieś wchodząca w skład Oksywia.

Jak jednak doszło do powstania miasta, które w okresie międzywojennym szybko stało się polskim oknem na świat i kluczowym portem na Bałtyku?

Nie od razu otwarto okno na świat



Przede wszystkim zdać sobie trzeba sprawę, że rok 1918 i odzyskanie po latach zaborów upragnionej niepodległości nie przyniosło od razu Polsce dostępu do morza. Zaślubiny Polski z morzem odbyły się dopiero 10 lutego 1920 roku, po ratyfikacji Traktatu Wersalskiego.

Historia Gdyni. Teksty historyczne o Gdyni



Nawet i wówczas jednak odrodzona Rzeczpospolita uzyskała dostęp jedynie do skrawka wybrzeża, do tego do skrawka pozbawionego portu z prawdziwego zdarzenia.

Niemal od razu rozpoczęły się poszukiwania miejsca pod port wojenny. Wiceadmirał Kazimierz Porębski oddelegował w tym celu na Pomorze inż. Tadeusza Wendę.

Rok 1937. Jak na dłoni widać jak szybki był rozwój miasta. Rok 1937. Jak na dłoni widać jak szybki był rozwój miasta.
I to właśnie Wendę można nazwać ojcem chrzestnym współczesnej Gdyni, bo to on - w czerwcu 1920 roku - złożył sprawozdanie, w którym wytypował miejsce na powstanie portu.

- Najdogodniejszym miejscem do budowy portu wojennego (jak również w razie potrzeby handlowego) jest Gdynia, a właściwie nizina między Gdynią a Oksywą, położona w odległości 16 km od Nowego Portu w Gdańsku - napisał w dokumencie.
Uruchomiło to proces, którego efektem stało się powstanie miasta-symbolu.

Wielki pokaz dronów na urodziny Gdyni



Marynarka, letnicy i port



Już w 1921 roku - niezależnie od dalekosiężnych planów władz ówczesnej Polski - na Wybrzeżu pojawili się budowniczy pierwszego polskiego letniska (o jego historii pisaliśmy niedawno przy okazji tekstu o Willi Sokoła na Kamiennej Górze). W tym samym czasie trwały też roboty przy budowie tymczasowego portu wojennego.

Dopełnieniem losu dawnej wsi była przyjęta przez Sejm 23 września 1922 roku ustawa "o budowie portu przy Gdyni na Pomorzu jako portu użyteczności publicznej". Niespełna cztery lata później Gdynia była już miastem.

- Najpierw powstała Marynarka Wojenna, potem port, w końcu miasto, a jednego od drugiego oddzielić nie można. Miasto rosło bowiem wraz z portem, flotą, przemysłem, stając się siedzibą przedsiębiorstw, urzędów oraz wielu inwestycji związanych z gospodarką morską. Początki każdego z tych elementów składowych miasta były nad wyraz skromne - pisała Małgorzata Sokołowska, badaczka historii Gdyni i autorka dziesiątek publikacji na jej temat.
Skromne początki prędko przerodziły się jednak w wyjątkowe efekty.

W kilkanaście lat od 1 tys. do 127 tys. mieszkańców



Gdynia dziś to wciąż miasto-symbol, jedno z najlepszych w Polsce miejsc do życia, przynajmniej zdaniem większości jej mieszkańców. Gdynia dziś to wciąż miasto-symbol, jedno z najlepszych w Polsce miejsc do życia, przynajmniej zdaniem większości jej mieszkańców.
O tym, jak szybko i prężnie przebiegał rozwój przedwojennej Gdyni, świadczyć mogą dane ze spisów powszechnych. W 1921 roku polskie władze przeprowadziły w Gdyni (jeszcze wsi) pierwszy taki spis. Wynikało z niego, że ta nadmorska osada posiada 1268 mieszkańców. 5 lat później, kiedy miejscowość uzyskała prawa miejskie, mieszkańców było już 12 tys. Krótko przed wybuchem II wojny światowej - 127 tys.

Dziś Gdynia ma ok. 242 tys. mieszkańców. Wciąż ma status kluczowego polskiego portu nad Bałtykiem, jest także chętnie odwiedzana przez turystów. W różnych rankingach jest również wskazywana jako jedno z najlepszych w Polsce miejsc do życia... ale i miejsc najdroższych, głównie jeżeli chodzi o ceny mieszkań.



Ma swoje zalety - bliskości przyrody, plaż, lasów i klifu zazdroszczą nam, mieszkańcom, nie tylko turyści. Ma też swoje wady... ale może dziś o nich nie mówmy. Dziś świętujmy, równo 98 lat temu narodziło się bowiem miasto z morza i marzeń.

Wydarzenia

98. Urodziny Gdyni (3 opinie)

(3 opinie)
uroczystość oficjalna, jubileusz

Opinie (251) ponad 20 zablokowanych

  • W 2002 roku 252 tysięcy mieszkańców (4)

    A teraz mimo, że budują mnóstwo mieszkań tylko 242 tysięcy??? Hahaha

    • 57 22

    • Polska też ma mniej mieszkańców (1)

      Mniej się rodzi, sporo wyemigrowało, a Polska nie ma polityki imigracyjnej, to mamy taki rezultat.

      • 23 7

      • za to Polska ma politykę emigracyjną...

        po to dano nam paszporty i po to jesteśmy w Unii.
        Gdynia ma w tym "poczesne zasługi" od samego powstania jako portu...
        I jest to kontynuowane.

        Help yourself...

        Dla zarządców zostanie więcej...

        • 5 9

    • Trzeba podziękować obecnej władzy za dialog z mieszkańcami dotyczący Naszego miasta!!!! Nie waszego Panie Szczurek i Łucyk!!!!

      • 2 2

    • W dużej mierze nie dla gdynian.

      • 0 2

  • To prawda najpiękniejsze miasto . (1)

    • 14 14

    • Kiedyś było niezłe.

      • 0 2

  • czy Szczurek i SWS będą robić z tego wydarzenia kampanię wyborcza? (9)

    Czy jest to pytanie retoryczne?

    Ostatnia dekada w Gdyni to stagnacja. Mieszkańców zamiast przybywać - ubywa. Ceny mieszkań wystrzelone w kosmos. Taniej (i czasem nawet więcej się dzieje) w Rumii.

    Jeżeli chcemy zmian to zagłosujmy w tym roku inaczej niż na Szczurka i jego świtę. Na kogokolwiek. Każdy będzie od niego lepszy.

    • 131 16

    • Kampanię wyborczą (2)

      Robisz ty przyjacielu. Nie kazdy bedzie lepszy od Szczurka, o tym trzeba pamietać. Nalezy wybierac z rozsądkiem, a nie byle przeciw. To do niczego nie prowadzi.

      • 7 14

      • nie musi być lepszy...

        Wystarczy, aby demokracja zaczęła działać i motywować "wybrańców"...

        • 10 8

      • Gorszy od Szczurka nikt nie bedzie

        • 7 4

    • Totalna zgoda oprócz jednego (2)

      - nazwę Rumi odmienia się z jednym "i" w dopełniaczu, celowniku i miejscowniku, podobnie jak Gdyni, a nawet Lini (Linia to wieś, czyli inna odmiana niż linia jako rzeczownik pospolity).

      • 11 6

      • Od razu widać, że jesteś oblatany.

        • 3 2

      • Teraz będziesz miał więcej okazji do poprawiania.

        • 2 0

    • O tak

      Swiete slowa! Wodki dla Kolegi!!! Mieszkańcy mają dość tego syfu!

      • 9 2

    • Już robi, autobusy oklejone są jego portretami (1)

      • 6 2

      • Podobnie nachalna reklama jak radnego K. ze skrzynką jabłek.

        • 0 2

  • A co z Oksywiem? (1)

    Bo nazwa pochodzi od Skandynawów, zapewne Duńczyków (Wikingów?)

    Jakie związki z terenem mieli Wikingowie?

    • 14 5

    • mieli tam swoje toalety

      • 2 9

  • 100 lat! (1)

    Niech nam żyje 100 lat!

    • 14 5

    • to źle życzysz skoro to już 98 urodziny

      • 8 3

  • Opinia wyróżniona

    Wszystkiego najlepszego!!! (8)

    Życzę Ci Moja Gdynio aby w zbliżających się wyborach mieszkańcy tego kiedyś pięknego, rozkwitającego i tętniącego życiem miasta obudzili się z letargu i tym razem wybrali ludzi z wizją, tak aby znów Gdynia była naszą dumą, przystanią, uśmiechem i przyjaznym miejscem do życia!!!

    • 168 16

    • Ale jakich ludzi z wizją? Znasz jakichś? (1)

      Niektórzy ludzie jak sobie popiją to też mają wizje, ale chyba nie o to chodzi.

      • 9 12

      • Okazuje się, że nie ma takich. Przynajmniej nie chcą zarządzać tym miastem. Zostaje AI.

        • 6 1

    • (1)

      Za późno ..
      gdyż wszystkie reprezentacyjne tereny przy lini brzegowej ,zostały zabudowane mieszkankami z klocków dla varszavki.Została jedynie obskurna plaża z jednym prysznicem i kiblem.

      • 10 1

      • I jednym wc na bulwarze.

        • 7 0

    • Obecna władza zniszczyła miasto a PO to dokończy. (1)

      Brukselscy lewacy z zielonymi skutecznie zabija resztkę biznesu.

      • 7 3

      • To byłaby kontynuacja. Żadna zmiana.

        • 1 4

    • Niema już ludzi z wizją.

      Są partyjki i układziki,zobaczymy co CPK czy atomem też pewnie niepowstanie

      • 4 1

    • Czyli kogo ?

      • 1 4

  • Jestem Gdynianinem z krwi i kości a w tym mieście tego nie czuję. Karty mieszkańca robią łachę. (7)

    Wszędzie szlabany i bariery,brak parkingów a centrum miasta jest wysprzedane bogatym. Co tu jest tak na prawdę dla mieszkańców.Nic.Parkingi osiedlowe oznaczone że tylko dla mieszkańcóe,wszędzie zakaz wiazdu,ludzie dra się z okien że parkujesz mimo że przyjechałeś do znajomycz czy rodziny.Miasto zfisiowało a obecna władza to patologia.

    • 42 0

    • Tylko szoferzyny mają problem (5)

      • 1 14

      • nie mam samochodu (4)

        mam za to problemy z moim miejscem zamieszkania i z wszechobecną demagogią, arogancką ignorancją i pozornymi działaniami niekompetentnych urzędników.

        Którzy oczekują, że będę klaskał uszami nad każdym ich niewydarzonym i/lub fałszywym przedsięwzięciem, jak matka nad odchodami niemowlaka.

        • 10 0

        • Przeprowadź się. 30 minut SKM i będziesz w raju (3)

          • 1 9

          • nie przywykłem unikać problemów (2)

            ja je likwiduję.
            U źródła.

            30 minut w SKM to codzienność dużej grupy mieszkańców Gdyni

            • 8 2

            • Eutanazja? (1)

              • 0 5

              • eugenika i "rozwiązania ostateczne"

                nadal mają zwolenników...

                Ale faszystami są zawsze ci "oni"...

                • 6 4

    • Centrum dla biednych szoferów

      • 0 9

  • Opinia wyróżniona

    Wszystkiego najlepszego dla Gdyni! (8)

    Życzę temu pięknemu miastu zadowolonych mieszkańców i turystów, ale przede wszystkim życzę Gdyni mądrych i kompetentnych włodarzy, którzy będą potrafili wykorzystać dla dobra regionu i całego kraju jej potencjał, i którzy nie zmarnują lecz będą pomnażać, to wielkie dziedzictwo które pozostawili po sobie budowniczy portu i miasta Gdynia

    • 236 11

    • My Polacy potrafimy ! (1)

      Brawo. Niestety zdarzają nam się wpadki typu Fala . Kraj różności. A Fale trzeba rozliczyc

      • 16 3

      • się rozliczy...

        ...po okresie trwałości projektu...

        I co?
        I protokół zniszczenia...

        A potem Fala2, bo kto widział samotną falę?

        • 13 1

    • A ja życzę Gdyni na 100 urodziny najpiękniejszego prezentu jaki można sobie wymarzyć

      Żeby zrobili wiadukt i tunel pod torami na Puckiej, i żeby w końcu zaczęli budować OPAT vel Droga Czerwona!

      • 15 0

    • (3)

      Nie masz czego życzyć ,gdyż te miasto strasznie się stoczyło w ciągu ostatnich 20 lat.Gdynia była Gdynią ale do lat 95,teraz to miasto nie ma do zaoferowania nic ,prócz drogiego parkingu ,lumpeksów na reprezentacyjnych kiedyś ulicach i pustek i szarości po godz 17.Jednym słowem to miasto umarło,ale na szczęście jest blisko jeszcze Sopot i Gdańsk

      • 12 5

      • Niestety to dotyczy całego 3m. Jedna władza i jeden upadek. . (2)

        • 5 1

        • Szczurek z Adamowiczem stali po dwóch stronach barykady. (1)

          Temu pierwszemu zdecydowanie bliżej do PIS było w owym czasie

          • 0 6

          • I to akurat jest jego zaletą

            najważniejsze żeby nie kumplował się z POmylonymi

            • 2 0

    • To miasto od dawna nie jest już piękne.

      Nie ma żadnego klimatu.
      Zniszczone przez bandę nieudaczników zbratanych z deweloperami.
      Przypomnę, że zaczęło się od "osiedla" przy molo w Orłowie. Do dziś straszy to coś niemiłosiernie.
      A potem już poszło... Wykańczają mały biznes w mieście.
      Ostatnio nawet wycięto spory kawałek lasu, tylko po to by postawić... Kaufland

      • 5 3

  • Piękne nowoczesne Miasto, którego tyle osób zazdrości...

    Gdynio, obyś zawsze była tak wspaniałym, urokliwym magicznym miejscem! 100000 lat!

    • 11 18

  • Kolejny skwerek w Gdyni na skrzyżowaniu Świętojańskiej i 10 lutego już zaorany pod deweloperkę dla bogaczy. Mieszkańcy dziękują!

    • 44 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane