Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Gdynia kończy dziś 98 lat. Jak powstało niezwykłe miasto nad Bałtykiem?

Piotr Weltrowski
10 lutego 2024, godz. 09:00 
Opinie (251)
Najnowszy artykuł na ten temat Bateria Canet, czyli zaśmiecone gdyńskie westerplatte
Skrzyżowanie dzisiejszej Świętojańskiej z 10 Lutego. Zdjęcie wykonane po 1918 roku. Skromne początki późniejszej nadbałtyckiej perły. Skrzyżowanie dzisiejszej Świętojańskiej z 10 Lutego. Zdjęcie wykonane po 1918 roku. Skromne początki późniejszej nadbałtyckiej perły.

Skrzyżowanie dzisiejszej Świętojańskiej z 10 Lutego. Zdjęcie wykonane po 1918 roku. Skromne początki późniejszej nadbałtyckiej perły.

fot. zbiory Muzeum Miasta Gdyni

Jeszcze nie setne, ale i do tych już blisko. Dziś Gdynia świętuje swoje 98. urodziny, a w zasadzie 98. rocznicę nadania jej praw miejskich. Z tej okazji przypominamy, jak doszło do powstania miejsca, które dla części z nas jest dziś domem.





Pierwsze wzmianki o wsi Gdina - rok 1253



Lubisz miasto, w którym mieszkasz?

10 lutego 1926 roku Gdynia uzyskała prawa miejskie. Rada Ministrów wydała tego dnia rozporządzenie: "(...) o zezwoleniu gminie wiejskiej Gdynia w powiecie wejherowskim w województwie pomorskiem na przyjęcie ustroju według pruskiej ordynacji miejskiej dla sześciu wschodnich prowincyj z dnia 30 maja 1853 roku".

Wszystko zaczęło się jednak wcześniej, znacznie wcześniej. Po raz pierwszy nazwa Gdynia, czy raczej Gdina, została wspomniana w dokumencie biskupa włocławskiego Wolimira datowanym na rok 1253. Wolimir rozstrzygał w tym piśmie spór terytorialny między proboszczami z Rumi i Oksywia. Gdina została wskazana jako wieś wchodząca w skład Oksywia.

Jak jednak doszło do powstania miasta, które w okresie międzywojennym szybko stało się polskim oknem na świat i kluczowym portem na Bałtyku?

Nie od razu otwarto okno na świat



Przede wszystkim zdać sobie trzeba sprawę, że rok 1918 i odzyskanie po latach zaborów upragnionej niepodległości nie przyniosło od razu Polsce dostępu do morza. Zaślubiny Polski z morzem odbyły się dopiero 10 lutego 1920 roku, po ratyfikacji Traktatu Wersalskiego.

Historia Gdyni. Teksty historyczne o Gdyni



Nawet i wówczas jednak odrodzona Rzeczpospolita uzyskała dostęp jedynie do skrawka wybrzeża, do tego do skrawka pozbawionego portu z prawdziwego zdarzenia.

Niemal od razu rozpoczęły się poszukiwania miejsca pod port wojenny. Wiceadmirał Kazimierz Porębski oddelegował w tym celu na Pomorze inż. Tadeusza Wendę.

Rok 1937. Jak na dłoni widać jak szybki był rozwój miasta. Rok 1937. Jak na dłoni widać jak szybki był rozwój miasta.

Rok 1937. Jak na dłoni widać jak szybki był rozwój miasta.

fot. zbiory Automobilklubu Morskiego

I to właśnie Wendę można nazwać ojcem chrzestnym współczesnej Gdyni, bo to on - w czerwcu 1920 roku - złożył sprawozdanie, w którym wytypował miejsce na powstanie portu.

- Najdogodniejszym miejscem do budowy portu wojennego (jak również w razie potrzeby handlowego) jest Gdynia, a właściwie nizina między Gdynią a Oksywą, położona w odległości 16 km od Nowego Portu w Gdańsku - napisał w dokumencie.
Uruchomiło to proces, którego efektem stało się powstanie miasta-symbolu.

Wielki pokaz dronów na urodziny Gdyni



Marynarka, letnicy i port



Już w 1921 roku - niezależnie od dalekosiężnych planów władz ówczesnej Polski - na Wybrzeżu pojawili się budowniczy pierwszego polskiego letniska (o jego historii pisaliśmy niedawno przy okazji tekstu o Willi Sokoła na Kamiennej Górze). W tym samym czasie trwały też roboty przy budowie tymczasowego portu wojennego.

Dopełnieniem losu dawnej wsi była przyjęta przez Sejm 23 września 1922 roku ustawa "o budowie portu przy Gdyni na Pomorzu jako portu użyteczności publicznej". Niespełna cztery lata później Gdynia była już miastem.

- Najpierw powstała Marynarka Wojenna, potem port, w końcu miasto, a jednego od drugiego oddzielić nie można. Miasto rosło bowiem wraz z portem, flotą, przemysłem, stając się siedzibą przedsiębiorstw, urzędów oraz wielu inwestycji związanych z gospodarką morską. Początki każdego z tych elementów składowych miasta były nad wyraz skromne - pisała Małgorzata Sokołowska, badaczka historii Gdyni i autorka dziesiątek publikacji na jej temat.
Skromne początki prędko przerodziły się jednak w wyjątkowe efekty.

W kilkanaście lat od 1 tys. do 127 tys. mieszkańców



Gdynia dziś to wciąż miasto-symbol, jedno z najlepszych w Polsce miejsc do życia, przynajmniej zdaniem większości jej mieszkańców. Gdynia dziś to wciąż miasto-symbol, jedno z najlepszych w Polsce miejsc do życia, przynajmniej zdaniem większości jej mieszkańców.

Gdynia dziś to wciąż miasto-symbol, jedno z najlepszych w Polsce miejsc do życia, przynajmniej zdaniem większości jej mieszkańców.

fot. Łukasz Unteschuetz/trojmiasto.pl

O tym, jak szybko i prężnie przebiegał rozwój przedwojennej Gdyni, świadczyć mogą dane ze spisów powszechnych. W 1921 roku polskie władze przeprowadziły w Gdyni (jeszcze wsi) pierwszy taki spis. Wynikało z niego, że ta nadmorska osada posiada 1268 mieszkańców. 5 lat później, kiedy miejscowość uzyskała prawa miejskie, mieszkańców było już 12 tys. Krótko przed wybuchem II wojny światowej - 127 tys.

Dziś Gdynia ma ok. 242 tys. mieszkańców. Wciąż ma status kluczowego polskiego portu nad Bałtykiem, jest także chętnie odwiedzana przez turystów. W różnych rankingach jest również wskazywana jako jedno z najlepszych w Polsce miejsc do życia... ale i miejsc najdroższych, głównie jeżeli chodzi o ceny mieszkań.

Ogłoszenia.trojmiasto.pl – Sprawdź ceny mieszkań w Gdyni

Wysoki standard - nowy dom przy lesie Gdynia
Wysoki standard - nowy dom przy lesie Gdynia 2 290 000 zł
Gdynia, Dąbrowa
5 pokoi 357.7 m2
Mieszkanie po generalnym remoncie, Witomino, widok
Mieszkanie po generalnym remoncie, Witomino, widok 499 000 zł
Gdynia, Witomino
2 pokoje 35.6 m2
Centrum Gdyni Bema, 45m2, 2 pokoje, bezpośrednio
Centrum Gdyni Bema, 45m2, 2 pokoje, bezpośrednio 715 000 zł
Gdynia, Śródmieście
2 pokoje 45.33 m2
Więcej w serwisie Ogłoszenia (2088)


Ma swoje zalety - bliskości przyrody, plaż, lasów i klifu zazdroszczą nam, mieszkańcom, nie tylko turyści. Ma też swoje wady... ale może dziś o nich nie mówmy. Dziś świętujmy, równo 98 lat temu narodziło się bowiem miasto z morza i marzeń.

Wydarzenia

98. Urodziny Gdyni 98. Urodziny Gdyni

98. Urodziny Gdyni (3 opinie)

(3 opinie)
uroczystość oficjalna, jubileusz
lut 9-10
piątek - sobota
Gdynia
Wstęp wolny

Zobacz także

Historia Gdyni. Teksty historyczne o Gdyni (120)

Opinie (251) ponad 20 zablokowanych

  • 2024-02-10 11:21

    Gdynia to sciek w porownaniu z tym co bylo do 2005 roku

    3 miesiące

    • 16 6

  • 2024-02-10 11:23

    Opinia wyróżniona

    Polacy potrafią!!! (2)

    Sam fakt, że w tak krótkim czasie zbudowano piękne miasto i największy port na Bałtyku świadczy o sile na szego narodu, tylko niestety jest część polaków, którzy nie wierzą we wlasne możliwości, maja kompleks niższości i najchętniej trzymali by się obrusa pąńskego stołu (europejskiego, niemieckiego) i czekali aż lepsi europejczycy rzucą jakiś ochłap. Ostatnie wybory pokazały niestety słuszność tej hipotezy i teraz przez jakiś czas będziemy mieli rządy przypadkowych ludzi bez doświadczenia i umiejętności.

    Gydanytz

    3 miesiące

    • 27 18

    • 2024-02-10 14:31

      (1)

      Dziś jest swieto Gdyni, mojego miasta i nie życzę sobie propagandy politycznej w tym ważnym dniu

      3 miesiące

      • 3 4

      • 2024-02-10 20:54

        W 1937 więcej samochodów na zdjęciu niż na ostatniej fotografii miara upadku

        3 miesiące

        • 5 2

  • 2024-02-10 12:01

    Tak, ze jest zapchajduzrą po wolnym mieście Gdańsk (1)

    a Gdańsk dalej powinien być wolny

    3 miesiące

    • 1 21

    • 2024-02-10 12:25

      ....taaaaa....

      .....wolny ale od rozumu ;)

      Pies was j...bał

      3 miesiące

      • 8 0

  • 2024-02-10 12:03

    Gdynia

    Miasto z morza i z marzeń

    Witomino

    3 miesiące

    • 10 11

  • 2024-02-10 12:11

    Gdynia

    Piękna Gdynia ma piękny Parking podziemny na wzgórzu pełno zapakowany autami a na sylwestra będzie bankiet deweloperzy Szurek Lucyk i świta Maryla zZenkiem będą im śpiewać wstęp 4zl godzina całą Polskie zapraszamy będzie sylwester Marzeń

    ekolog

    3 miesiące

    • 7 6

  • 2024-02-10 12:12

    P.Kosiorek... (1)

    ...taka prośba ,weź z GD temu całemu towarzystwu wzajemnej adoracji z UM zasadz porządnego kopa i to takiego żeby dopiero gdzieś za rogatkami Gdyni wylądowali, najlepiej w Sztumie ;)

    Pies was j...bał

    3 miesiące

    • 16 2

    • 2024-02-12 08:02

      Gdynianie

      nie zagłosują na panią która organizowała marsze macic pod oknami. trochę jaj na puste glace poleciało.

      gdynianka

      3 miesiące

      • 0 0

  • 2024-02-10 12:15

    Najwiekszy prezent dla Gdyni to dymisja szczura i jego ekipy nieudaczników !

    3 miesiące

    • 20 3

  • 2024-02-10 12:19

    Szczurek odejdz z Lucykiem, Wolkiem, Guciem, Ubychem i Furkalem

    Bez was Gdynia bedzie lepszym miastem

    3 miesiące

    • 18 2

  • 2024-02-10 12:35

    gdynia

    Kiedyś na szczęście Polscy rządzący nie mieli doktryny- po co nam Gdynia jak jest Hamburg

    3 miesiące

    • 15 11

  • 2024-02-10 12:50

    Kiedy koniec " rządów " szkodników

    Olek

    3 miesiące

    • 13 2

3
4
5
6
7

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (120)

Najczęściej komentowane

Całe Trójmiasto i 12 innych gmin w strefie objętej zakażeniem ASF

Całe Trójmiasto w strefie zakażenia ASF

Po 80 latach zabytkowe dzwony wróciły do Gdańska. Przypłynęły z Lubeki

Po 80 latach dzwony wróciły do Gdańska

więcej

Najczęściej czytane