• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nietypowe Budowle Trójmiasta. Wieże nabieżnika toru wodnego do Nowego Portu

Ewa Budnik
18 grudnia 2021 (artykuł sprzed 2 lat) 

Dwie wieże w Brzeźnie z pomarańczowym światłem są ważnym elementem nawigacji. Druga taka para (z zielonym światłem) znajduje się na Westerplatte.

Cykl Nietypowe Budowle Trójmiasta jest przewodnikiem opowiadającym o historii i funkcji znajdujących się na terenie miasta obiektów o dziwnej konstrukcji. Ostatnio odwiedziliśmy rozpoznawalną latarnię - kapitanat w Porcie Północnym. Dzisiaj opowiadamy o dwóch stalowych konstrukcjach w Brzeźnie, które są elementem nawigacji dla statków wpływających do Nowego Portu.



Czy wpływałe(a)ś kiedyś do Gdańska od strony Nowego Portu?

Mieszkańcy Brzeźna do obecności w swojej dzielnicy stalowych, ogrodzonych płotem konstrukcji są przyzwyczajeni.

- Mieszkam w Brzeźnie od urodzenia i prawie codziennie przechodzę obok stalowej konstrukcji przy ulicy Portowców/Gałczyńskiego. Druga taka sama wieża znajduje się na plaży. Wiem, że służą one do nawigacji dla statków wchodzących do portu, ale nic więcej - napisał nasz czytelnik, pan Mateusz.
Pierwsza z nich znajduje się pomiędzy blokami a pawilonami handlowymi przy ulicy Portowców 24Mapka. Druga na wydmach, przy wejściu numer 40Mapka prowadzącym na plażę z parku Brzeźnieńskiego im. Haffnera.

Światło, które kieruje żeglarzy



- Te dwie stalowe wieże w Brzeźnie to jeden z elementów, który odpowiada za bezpieczne podejście jednostek pływających od strony morza do portu Gdańsk Nowy Port. Druga para takich wież znajduje się na Westerplatte - tłumaczy Robert Witkowski, naczelnik Bazy Oznakowania Nawigacyjnego w Urzędzie Morskim w Gdyni.
Wieże nabieżnika muszą być dwie, bo dopiero kiedy z morza widać dwa elementy w jednej linii oznacza to, że statek płynie środkiem toru wodnego. W ciągu dnia te dwa elementy to ogromne strzałki, których szczyty muszą się ze sobą stykać, a po zmroku i w nocy to dwa światła, które ustawione muszą być jedno nad drugim. Jeśli widoczne jest wychylenie, oznacza to, że statek zboczył na prawą lub lewą stronę toru wodnego.

Wieża nabieżnika na wydmach w Brzeźnie, obok wejścia na plażę numer 40. Tutaj wielka, widoczna z morza strzałka jest skierowana ku górze. Wieża nabieżnika na wydmach w Brzeźnie, obok wejścia na plażę numer 40. Tutaj wielka, widoczna z morza strzałka jest skierowana ku górze.
Tor wodny będący podejściem do portu Gdańsk Nowy Port jest zakrzywiony - statki najpierw płyną wprost w kierunku plaży, a potem zwracają się na lewo ku wejściu do portu. Dlatego pary nabieżników muszą być dwie. Pierwsza z nich - ta w Brzeźnie - jest bardziej znana, bo znajduje się w dzielnicy Brzeźno. Światło tych wież jest pomarańczowe. Druga para, z której żeglarze korzystają w drugiej kolejności, znajduje się na Westerplatte. Tu światła są zielone.

Zobacz także: Nietypowy budynek kapitanatu w porcie Gdańsk Nowy Port

Aby znaki dzienne (strzałki) lub nocne (światła) mogły wyznaczać linie, wieże zostały ustawione w odpowiedniej odległości i mają różne wysokości. Ta, która znajduje się przy ulicy Portowców (tzw. stawa górna) ma światło umieszczone na wysokości 31,3 m i ogromną białą strzałkę skierowaną w dół. Z kolei ta na plaży (stawa dolna) ma światło zamocowane na wysokości 23 m i strzałkę skierowaną ku górze.

- Pomimo rozwoju nowoczesnej techniki, która ułatwia nawigację na morzu, te nabieżniki, podobnie jak pławy, czyli boje, są niezwykle ważnym elementem nawigacji i żeglarze z nich zawsze korzystają - mówi Robert Witkowski.

Przedwojenne znaki nawigacyjne



Z dokumentów jakie znajdują się w archiwum Urzędu Morskiego w Gdyni wynika, że wieże na pewno w tej lokalizacji znajdowały się już w 1909 roku - są zaznaczone na starej mapie z 1909 roku. Są one zaznaczone również na mapie z roku 1927.

- Dodatkowo w dokumentacjach technicznych obiektów mamy zapiski, że obecnie istniejące konstrukcje pochodzą najprawdopodobniej z 1932 roku, czyli na pewno są przedwojenne. Po wojnie światła ponownie uruchomiono na nich w 1947 roku - mówi Robert Witkowski.
  • Znajdująca się w archiwum Urzędu Morskiego w Gdyni mapa z 1909 roku, na której naniesiony jest brzeźnieński nabieżnik.
  • Mapa z roku 1927 z zaznaczonym nabieżnikiem.
  • Po modernizacji przeprowadzonej w 2019 roku światła na wieżach stały się niezawodne.

Światło widać daleko za Helem



- Od 2019 roku na każdej z wież zainstalowane są cztery światła nabieżnikowe dalekiego zasięgu. Ich łączna światłość pozwala na uzyskanie w nocy ponad 24 mil morskich zasięgu - to niemal dwukrotność odległości z Gdańska do Półwyspu Helskiego. Dość powiedzieć, że po uruchomieniu świateł, gdy trwała jeszcze ich kalibracja, światło stawy górnej było tak intensywne, że mogliśmy prowadzić prace na dolnej stawie nabieżnika po zmroku bez użycia latarek - opowiada Marek Tomaszewski z firmy Pronaw, która zaprojektowała i przeprowadziła modernizację nabieżników, obejmującą instalację nowych źródeł światła i zasilania.
Światła podzielone są na dwie grupy, z których każda posiada swój indywidualny system zasilania, dzięki czemu w razie awarii zasilania, nabieżnik nadal będzie mógł pełnić swoją funkcję jedynie przy zmniejszonej intensywności.
 
- Wszystkie osiem świateł na obu wieżach nabieżnika musi zapalać się i gasnąć jednocześnie, w rytm zaprogramowanej charakterystyki. Synchroniczne błyski osiągamy dzięki sygnałom satelitarnego systemu pozycjonowania GPS. Latarnie nawigacyjne są wyposażone w odbiorniki sygnału czasu z systemu GPS, co pozwala im na ustalenie wspólnego momentu zaświecenia i gaśnięcia - wyjaśnia Marek Tomaszewski.
Przeprowadzona pod koniec 2019 roku modernizacja polegała właśnie na zwiększeniu pewności działania systemu zasilania oraz wymianie źródła światła z żarowego na ledowe. Zaletą tej zmiany jest mniejsze zużycie energii oraz rzadsza konieczność wymiany źródła światła.

Nietypowa budowla? Zgłoś nam do wyjaśnienia
Zastanawiasz się, czym jest i jaką funkcję pełni dziwna budowla, którą mijasz w drodze do pracy lub która znajduje się w pobliżu twojego miejsca zamieszkania? Napisz do nas! Poinformuj o lokalizacji, napisz jakie masz pytania. Postaramy się ją sfilmować i wyjaśnić, co to takiego.

inwestycje@trojmiasto.pl

Miejsca

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (55)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane