• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Weszliśmy do gdańskiej celi marszałka Piłsudskiego

Marek Gotard
10 listopada 2009 (artykuł sprzed 14 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Pamięć gdańszczan na komendzie

W gdańskim areszcie śledczym zachowała się cela, w której przebywał marszałek Piłsudski. Dziś, ze względów bezpieczeństwa, nie można jej zwiedzać, gdyż znajduje się na terenie oddziału specjalnego gdańskiego aresztu, w którym osadzeni są więźniowie niebezpieczni. Nam to się udało.



Przemierzyliśmy z kamerą tę samą drogę, co Józef Piłsudski w 1917 r., kiedy trafił do gdańskiego więzienia. Zobacz, jak dziś wygląda cela Marszałka w areszcie przy Kurkowej. W środę zostanie odsłonięta tablica, upamiętniająca pobyt Piłsudskiego w Gdańsku.



Czy chciałbyś, by Polską rządził dziś człowiek pokroju Józefa Piłsudskiego?

Pociąg z Warszawy zatrzymał się na gdańskim dworcu w nocy z 22 na 23 lipca 1917 roku. W asyście uzbrojonych Niemców wysiadł z niego Józef Piłsudski wraz ze swoim zastępcą, Kazimierzem Sosnkowskim. Zaledwie kilkanaście minut później obaj więźniowie znaleźli się w kwartale obecnych ulic Nowe Ogrody, Strzelecka, Kurkowa i 3-go Maja zobacz na mapie Gdańska. W stosunkowo nowym kompleksie budynków z czerwonej cegły mieściło się gdańskie więzienie oraz sąd i prokuratura. To tam dwóch Polaków miało oczekiwać na wyrok niemieckiego sądu.

Piłsudskiego i Sosnkowskiego aresztowano po tzw. "kryzysie przysięgowym", gdy Józef Piłsudski zakazał swoim żołnierzom składania przysięgi na wierność Niemcom.

Gdy za więźniami zamknęły się bramy aresztu, Józef Piłsudski, jako "generał", trafił do lepszej, jednoosobowej celi z oknem i żelaznym łóżkiem. Potraktowany jak zwykły więzień Sosnkowski znalazł się w małym pomieszczeniu, o długości "około pięciu kroków wzdłuż i trzech wszerz". Aresztantom pozwolono korzystać z posiłków przygotowywanych w restauracji "Venselov", znajdującej się przy Targu Siennym zobacz na mapie Gdańska. Piłsudski do posiłków dostawał również wino.

Niemcy nieprzypadkowo przywieźli obu Polaków właśnie do Gdańska - miasta, znajdującego się w strefie przyfrontowej. Sądy były tu szybkie, surowe, a wyroki śmierci bardzo częste.

Gdańscy Polacy natychmiast rozpoczęli starania o uwolnienie aresztantów. Udało się to po tygodniu, dzięki wstawiennictwu Alojzego Rapiora, późniejszego proboszcza w Lubichowie, który w tym czasie odbywał służbę wojskową w Gdańsku jako tłumacz i sekretarz sądu wojennego.

Rankiem 29 lipca, Piłsudski i Sosnkowski znów znaleźli się na gdańskim dworcu. O ile po przyjeździe przemierzali puste ulice uśpionego Gdańska, teraz eskorta musiała interweniować, gdyż nieprzychylni Polakom mieszkańcy Gdańska chcieli poturbować więźniów.

Do 8 listopada 1918 roku Józef Piłsudski przebywał w twierdzy w Magdeburgu, z kolei Kazimierza Sosnkowskiego więziono w Wesel.

Po pokonaniu Niemiec, przyszłość Gdańska wciąż była niepewna. W samym środku świąt Bożego Narodzenia, 25 grudnia 1918 roku, w Wisłoujściu zacumował angielski okręt wojenny "Conrad". Z jego pokładu, entuzjastycznie witany przez gdańskich Polaków, wysiadł Ignacy Paderewski, jako emisariusz Polskiego Komitetu Narodowego. Z okrętu udał się prostu do najlepszego gdańskiego hotelu - "Danziger Hof" na Targu Węglowym.

W wielkiej sali hotelu odbył się płomienny wiec Polaków, podczas którego debatowano także nad przyszłością Gdańska. Gazeta "Danziger Allgemeine Zeitung" w specjalnym wydaniu doniosła później o "tajnym zebraniu polskich rewolucjonistów", podczas którego miała zapaść deklaracja o powstaniu Niepodległej Rzeczpospolitej Polskiej z Paderewskim jako prezydentem. Sam Gdańsk miał być zbrojnie zajęty przez armię generała Hallera.

Z Gdańska Ignacy Paderewski udał się od razu do Poznania. Wkrótce po jego przybyciu wybuchło tam zakończone sukcesem Powstanie Wielkopolskie...

Cela Piłsudskiego

W gdańskim areszcie śledczym zachowała się cela, w której przebywał marszałek Piłsudski. Dziś, ze względów bezpieczeństwa, nie można jej zwiedzać, gdyż znajduje się na terenie oddziału specjalnego gdańskiego aresztu, w którym osadzeni są więźniowie niebezpieczni. Nam to się udało.

Obaj słynni aresztanci doczekali się też pamiątkowej tablicy. Z inicjatywy stowarzyszenia "Nasz Gdańsk", w najbliższą środę, w Dzień Niepodległości, zawiśnie ona na murze aresztu przy bramie od ulicy ul. 3 Maja.

Gdański epizod marszałka Piłsudskiego i generała Sosnkowskiego możemy dokładnie poznać dzięki opracowaniu "Więźniowie specjalni - Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski", którego autorem jest Waldemar Kowalski, wicedyrektor Aresztu Śledczego w Gdańsku.

Opinie (247) ponad 20 zablokowanych

  • Piłsudski i Dmowski - główni twórcy Odrodzenia Polski... (28)

    Zasługi Piłsudzkiego są oczywiste, ale nie wolno zapoominać także o wielkich zasługach Romana Dmowskiego, dla Odrodzenia Polski ! Panów różniło praktycznie wszystko (pochodzenie, poglądy, kariera, wizja państwa, sojusznicy, sprawy towarzyskie), ale dla dobra Polski uzupełniali się i współpracowali. To byli prawdziwi Mężowie Stanu... Niestety dzisiejsi "polscy pseudo-politycy", wszelkiej maści, nie dorastają im do stóp i są ich przeciwieństwem...

    • 47 17

    • masz bohaterów... (27)

      masz Ty bohaterów... a portret wujka Adolfa też wisi obok nich? przecież to ten sam styl myślenia, tylko lepsza organizacja pracy...

      • 8 16

      • Mam TAKICH bohaterów i ich cenię... (24)

        Portret narodowego socjalisty Hitlera na ścianie, to pewnie masz Ty kolego, obok portretów Bieruta, Marksa, Engelsa, Lenina, Stalina, Mao Tse Tunga, Kim Ir Sena i Fidela Castro- wszak oni wszyscy to Twoja ukochana LEWICA... mieścisz ich na jednej ścianie?

        • 13 6

        • (13)

          Piłsudski też był socjalistą a Dmowski nacjonalistą.

          • 6 4

          • Piłsudski otrzeźwiał (zresztą tamten PPS to nie to samo co np. PPR), Dmowski był "nacjonalistą" czyli "narodowcem" i bardzo (12)

            dobrze, że był... Obaj byli wielkimi prawdziwymi Patriotami!

            • 13 4

            • J.P

              "Kto nie był socjalistą za młodu, ten na starość będzie skur.....em."

              • 1 0

            • (10)

              Widzę że żyjesz mitem dwudziestolecia międzywojennego.Nie wiem skąd wzięło się takie przekonanie że II Rzeczpospolita była kraina szczęśliwości i dobrobytu.Faktem jest że Polska w tym czasie,jak każdy młody kraj,doznała przyspieszenia gospodarczego i kulturalnego.Jednak jeżeli przyjrzymy się bardziej obiektywnie sytuacji społeczno-politycznej zauważymy że tak wspaniale to nie wyglądało.W tej rzeczywistości dominował antysemityzm,dyktatura,brak wolności słowa,aresztowania nieprawomyślnych i przeciwników politycznych,korupcja i wszelkiego rodzaju populizm i demagogia których podłożem była zawsze "troska o państwo.Nie można również zapomnieć o przewrocie majowym który był jawnym buntem przeciwko demokratycznym władzom II RP.Rozumiem że dzisiejsze czasy wydawać się mogą okrutne ale zapewniam cię że w czasie rządów okresu międzywojennych było dużo gorzej.

              • 9 9

              • Demagogia rodem z lat 50' XX w. (7)

                Za Bieruta to dopiero się żyło, co?

                • 5 5

              • (6)

                Co za dwa debile !!! Mam 25 lat więc nie za bardzo się orientuje w rzeczywistości Bieruta :)

                • 3 3

              • "Mędrcu" wychowany na GW: tak samo nie orintujesz się w sprawach IIRP i w systemach politycznych... (5)

                • 4 5

              • (4)

                Odezwał się profesor!!! Człowieku nie odpowiedziales na żaden z moich argumentów które są spójne logicznie i mają odniesienie w faktach.Zamiast tego wolisz nazywać mnie mędrcem wychowanym na GW a moją opinia demagogią.Jeżeli się nie nadajesz do dyskusji to nie odpowiadaj na moje posty.

                • 4 4

              • To przeczytaj jeszcze raz co napisałem, włącz myślenie i jeszcze raz i tak do skutku... (3)

                Jest szansa, że za którymś razem zauważysz moje jasne argumenty i jednocześnie jałowość twoich mętnych lewackich zwidów...

                • 3 4

              • (2)

                Jezu Co Za Bałwan!!! Jest takie powiedzenie:"Nie kłóć się z idiotą bo ludzie nie znajdą różnicy" dlatego kończę pa pa.

                • 3 4

              • Nie dość, że lewak bez szkoły, który nie potrafi przeczytać i zrozumieć wszystkich wpisów w tym wątku, nie dość, że pisze (1)

                lewackie banały... to jeszcze bluźni... Ale upadek...

                • 3 4

              • Lewak...

                i na końcu się obrazi :)

                • 0 0

              • (1)

                A ty żyjesz mitem NKWD i UB ale wasze czasy się kończą zdrajcy i sprzedawczyki Polski !!!!!

                • 6 8

              • chyba ty

                • 0 3

        • (9)

          co Hitler miał wspólnego z lewicą? podejście do emancypacji żydów?

          • 2 9

          • Narodowy socjalizm - mówi Ci to coś? (8)

            Polityka społeczna i państwowa, terror, kult jednostki, zaborczość, podobna sztuka i indoktrynacja itd. - nazizm bliźniak bolszewizmu...
            Hitler "nie lubił" żydów, Stalin "nie lubił" panów i burżujów... Trafiali do tych samych grup społecznych, byli konkurencją, na początku się kochali (Ribentrop- Mołotow, rozbiór Polski w 1939r.), potem się pokłócili -1941r.

            • 10 5

            • (7)

              NARODOWY socjalizm - mówi Ci to coś?

              Hitler nie palił ludzi w piecach w imię krzewienia idei państwa opiekuńczego, tylko w imię mitu rasy.

              Jago system wartości był skrajnie prawicowy i jakakolwiek semantyczna ekwilibrytyka tego nie zmieni.

              • 4 8

              • Hitler gazował ludzi i palił ich w piecach, podobnie jak Stalił strzelał im w potylicę i zakopywał w lesie... (6)

                Hitler budował "państwo opiekuńcze" dla aryjskich robotników (np. wprowadził system emerytalny itp.), Stalin budował "państwo opiekuńcze" dla bolszewickich robotników... Dwa sytemy lewicowe oparte na nienawiści do "innych": żydów/Żydów, Cyganów, Słowian, lub panów, burżuazji, chrześcijan. Brak jakiejkolwiek tolerancji dla "innych"-przeciwników.
                Systemy wartości skrajnie lewicowe i bardzo podobne - oparte na negacji wartości chrześcijańskich, euroejskich, humanistycznych, zaprzeczenie cywilizacji łacińskiej...

                • 8 3

              • (5)

                Chyba się troszkę rozpędziłeś nazywając Nazizm systemem lewicowym.Wg. ciebie można kojarzyć nazizm z komunizmem troską o robotników? W demokracji też się zabiega o robotników więc można zrównywac demokracje z komunizmem i nazizmem?Nazizm odwoływał się do Boga więc jak możesz pisać że negował chrześcijaństwo?Poza tym nazizm i faszyzm to nic innego jak nacjonalizm czyli wyższość jednego narodu nad innymi.Komunizm głosił światową rewolucje bez wzgledu na narodowość czym blizej mu do anarchizmu.Jest jeszcze wiele różnic miedzy tymi ideologiami.

                • 4 8

              • Zdrowy prawdziwy "nacjonalizm" to polityczna emanacja świadomego patriotyzmu (2)

                Prawdziwy nacjonalizm, jest "za" swoim narodem i państwem, nie jest '"przeciw" komuś, chyba że ten ktoś jest agresorem, nacjonalista szanuje inne narody i państwa, ale dba przedewszystkim o interes swoich...

                • 4 2

              • Jesli jestes "za" kims, to musisz byc tez "przeciw" czemus (1)

                Jesli "my" jestesmy lepsi, to od kogos, kto jest gorszy.

                • 2 4

              • Bzdura "panie filozofie"...

                Dbasz o swoich/swoje, ponieważ inni nie będą tego robić, bo będą dbali o siebie/swoich.
                Jak dostniesz wypłatę za swoją pracę to wydajesz ją na siebie, swoją rodzinę i jej potrzeby przedewszystkim, a nie dajesz obcemu z sąsiedniej wioski... To nie znaczy że on i jego wioska są gorsze... One nie są po prostu "twoje'... To jest logika i normalność...

                • 6 0

              • ...Nazizm odwoływał się do Boga ... (1)

                Nie do Boga, tylko do germańskich bogów epoki pogańskiej.

                Nowy aryjski człowiek miał nawiązywać do dawnej (wyimaginowanej) tężyzny przedchrześcijańskiej. Tą tężyznę przeciwstawiano "rozlazłemu" judeochrześcijaństwu, niepotrzebnie koncentrującemu się na pomaganiu słabym jednostkom. Pielęgnowano dawne ceremonie np. Walpurgisnacht (Sobótki).

                Po dojściu do władzy NSDAP próbowała raz usunąć krzyże ze szkół (tak samo jak dzisiejsze lewactwo)-ale cofnęła się wobec oporu społecznego. To był chyba jedyny wypadek wycofania się NSDAP z raz powziętego zamiaru.

                • 7 0

              • Sowa, napisałaś w zasadzie to co sam chciałem napisać, więc już nie muszę...

                NSDAP czyli Narodowo-SOCJALISTYCZNA (!!!) Partia ROBOTNICZA (!!!)...
                NAZIM = socjalizm + rasizm + wierzenia germańskie...
                ...
                Lewica "na całego"!

                • 5 2

      • (1)

        przecież to kaszubi zaprzedają się Niemcom od niepamiętnych czasów

        • 0 5

        • Raczej się mylisz... bo sam zaprzedałeś się głupocie od niepamiętnych czasów...

          ;-)

          • 0 4

  • Aha, jeszcze sonda:

    Kto powinien siedzieć w celi?

    • 0 0

  • Piłsudski powstrzymał najazd bolszewików na Europę, a ryży umorzył im 1,2 mld PLN

    długu wobec EuroPolGazu. Dziękuję za uwagę.

    • 3 0

  • Józef Piłsudski i Jan Paweł II bez których nie byłoby wolnej, niepodległej i demokratycznej Polski! (13)

    dwóch wielkich Polaków, którzy poświęcili swoje życie dla dobra Polski i Polaków
    jeden w 1920 roku odrzucił bolszewicką zaraze i nie pozwolił czerwonej hołocie na swoje rządy w Polsce
    dzięki drugiemu odzyskaliśmy wolność po raz drugi w 1989 roku

    a teraz test:
    ilu z was ma w domu portret Marszałka??

    • 56 59

    • moja babcia miała,wisiał marszałek na honorowym miejscu-potem mama..odziedziczyła i był kult jego osoby bez wątpienia.mama często opowiadała wiersze pisane w latach jej dorastania na czesć marszałaka! ja w związku z tym miałam trochę kłopotu na lekcjach historii ...ale coz teraz wszyscy te prawde znają ! wielki jesst nasz marszałae i basta!

      • 1 0

    • ilu z was ma w domu portret Marszałka??

      ilu ma portret Rozwadowskiego, który rzeczywiście odrzucił bolszewików pod nieobecność szefa? i ilu wie jakie kuku zrobił mu później zazdrosny jeden z "dwóch wielkich Polaków".

      Niepodległość to też nie Komediant i Brygandier, tylko Rada Regencyjna. Od wysiadki z pociągu w Warszawie państwo nie powstaje, a 11 listopada większość struktur państwowych była już gotowa.

      • 1 0

    • (1)

      To jeden z największych Polaków XX wieku który ożywił Polskę po 123 latach oraz zatrzymał bolszewików 1920 r. chwała i cześć bohaterowi

      • 9 5

      • zupełnie jak jeden kapral

        który innemu narodowi przywrócił godność i jedność...

        • 3 0

    • ja mam portret i obraz "Cud na Wisłą" i jestem dumna, ze jestem Polką! :-)

      • 4 0

    • ja mam portret galluxa

      do zabawy w darta

      • 2 2

    • glusiu

      na starość robisz się dziecinny. Historii nie czyta się emocjami tylko rozumem

      • 5 4

    • i 2 milionów 200 tysięsy zarabiających na chleb za granicą. Niech żyje papcio z gór i konkordat!

      • 4 8

    • A kiedy byla wolna, demokratyczna i niepodlegla Polska?

      Pomijajac krotki okres miedzywojnia?

      • 11 1

    • Ja mam małą rzeżbę

      • 5 1

    • gejlux

      a u ciebie co, Lechu, Jarek i kot?

      • 7 11

    • ja miałam

      ja miałam Piłsudskiego, z bratem mieliśmy za młodu zawody w rzucaniu lotkami w niego

      • 3 18

    • ja mam Rokossowskiego

      • 8 11

  • Piłsudski kryształową postacią nie był. Hołubimy go wyłącznie na przekór nieboszczce komunie, bo oni go akurat nie uważali. Dziwię się, że nie przeszkadza, że facet był antyklerykałem. ;)

    • 3 1

  • Obiektywna prawda o Marszałku J. Piłsudskim (9)

    Narodowiec o niespecjalnej ogładzie (rzekłbym wręcz, że czytając anegdoty na jego temat odnosi się wrażenie, że był to zwykły cham i prostak), socjalista, dzięki któremu jednak odzyskaliśmy niepodległość.

    Dzięki niemu również (tak się domniema?) udało się odeprzeć bolszewicką agresję (zwaną w niektórych kręgach "zarazą), którą jednak sam sprokurował, ale to osobna kwestia.

    Tyle zasług.

    Na starość jednak ześwirował, dokonał zamachu stanu (po prostu zdradził Polskę) i wprowadził w kraju zamordyzm.

    Niektórzy twierdzą, że dobrze zrobił, bo w kraju źle się działo. Otóż kilkunaście lat rządów sanacji spowodowało, że w 1939 Polska na powrót znalazła się w strefie wpływów obcych mocarstw. Tyle był warty krwawy zamach stanu i pseudorządy silnej ręki.

    Sami ocencie, czy warto go kochać, czy tylko go lubić.

    • 19 16

    • No, niestety taka jest prawda. Tylko mało komu chce się o niej dowiedzieć.

      Piłsudski jest jak 2 strony medalu. Z jednej strony dał Polsce niepodległość, a z drugiej przyczynił się do jej upadku w 39tym.
      W wojnie z Bolszewikami też wykazał się raczej średnio.

      • 0 1

    • dajesz dajesz Warszawu, dajesz dajesz Berlin (2)

      "...którą jednak sam sprokurował..."

      Bolszewicy zmierzali wtedy do rewolucji światowej, chcieli przebić się do Niemiec. Polska była tylko (jak zwykle) po drodze. Bez Piłsudskiego Czerwona Rosja też by atakowała.

      • 6 5

      • Historyk, ktory gdyba

        to nie historyk

        • 2 3

      • i z Darthem Vaderem planowali zbudować gwiazdę śmierci i zabić Jezusa!

        • 4 4

    • I wystarczy że dzięki niemu odzyskaliśmy niepodległość. (1)

      • 3 6

      • na chwile. Ale zawsze. ;)

        • 0 4

    • Dobra ,to teraz napisz nieobiektywna prawde:) (1)

      • 3 0

      • prawda jest jak d***, dlatego może być nieobiektywna :)

        • 2 1

    • opinie anonimowego histeryka

      • 3 4

  • Piłsudski nie był kryształowy wiec nieporównujcie go do JPII bo to jest zniewaga!! (6)

    Facet był przydatny i podobnie jak niektórzy królowie Polski zasłużył się!Ale podobnie jak oni też pod koniec coś mu sie po merdało i zaszkodził Polsce.
    Jak by nie było zapisał się pozytywnie w historii ma swoje miejsce.Dlatego wartogo pamiętać i w 11 listopada uhonorowac!!! Ale do JPII nie dorasta do piet wiec maniacy niech nie robią z niego męczennika i Świętego bo nigdy nim nie był!!

    • 12 14

    • JP 2 też nie był kryształowy (3)

      i nie sądzę, żeby chciał żeby ludzie tak o nim myśleli...

      • 4 5

      • JPII niebył kryształowy a niby kiedy niebył!!?? (2)

        Może zapomniał kiedyś umyć zęby przed snem? :) Nie Znam ani jednego przypadku gdy można by tak o nim powiedzieć.Może nas oświecisz?
        Jak widać źle sądzisz .

        • 2 0

        • Forowanie Legionu Chrystusa?

          Wynalezienie Głódzia?
          tolerowanie Rydzyka?

          • 0 2

        • wtedy gdy sprzeciwiał się uzywania prezerwatyw w Afryce mimo epidemii AIDS

          • 1 4

    • Co to jest JP2?

      • 0 3

    • Madrze piszesz.

      • 2 4

  • faine ale nudne ;-P

    • 1 1

  • jaka skomplikowana była społeczność Gdańszczan......

    1.eskorta musiała interweniować, gdyż nieprzychylni Polakom mieszkańcy Gdańska chcieli poturbować więźniów.
    2.entuzjastycznie witany przez gdańskich Polaków, wysiadł Ignacy Paderewski

    • 3 0

  • a marszałek Rokossowski to co ? :DDDD

    • 0 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane