• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Wielkie zmiany w Bazylice Mariackiej

Rafał Borowski
25 lipca 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 

Zobacz nasz film z wnętrza bazyliki Mariackiej w Gdańsku

Od kilku lat w bazylice Mariackiej w Gdańsku prowadzony jest kapitalny remont. Skala prac robi ogromne wrażenie. - To największy remont od czasów odbudowy kościoła ze zniszczeń II wojny światowej - mówi z dumą ks. proboszcz Ireneusz Bradtke. Odnowione zostały m.in. okna, dach, elewacja czy posadzka największej ceglanej świątyni na świecie.



Czy wsparłeś finansowo odbudowę jakiekolwiek zabytku?

6 grudnia minie 5 lat od chwili, gdy ks. Ireneusz Bradtke objął funkcję proboszcza Bazyliki Mariackiej w Gdańsku. Już przed jej objęciem zdawał sobie sprawę z powagi wyzwania, któremu będzie musiał sprostać. Wiele elementów kościoła znajdowało się w fatalnym stanie i wymagało pilnej naprawy.

- Z woli Metropolity Gdańskiego zostałem posłany do największego kościoła Gdańska z konkretnym zadaniem - wykonać remont tej niezwykłej świątyni. Dach bazyliki był w katastrofalnym stanie, elewacje zagrażały bezpieczeństwu przechodniów, posadzka była rozklawiszowana, a duże okna po prostu sypały się. O instalacjach elektrycznych, które pochodziły z lat 50 i 60., nawet nie warto wspominać - wylicza ks. Bradtke.

Współpraca wielu osób i instytucji



Starania proboszcza w celu przywrócenia dawnej świetności bazyliki można podsumować krótko - niemal wszystkie pilne remonty udało się już zrealizować.

Do tego należy doliczyć szereg pomniejszych inicjatyw, związanych z przywracaniem pierwotnego wystroju świątyni. Ks. Bradkte podkreśla, że przeprowadzenie prac było możliwe przede wszystkim dzięki dobrej woli wielu osób i instytucji.

- Spotkałem się z bardzo przyjaznym nastawieniem. Władze miasta, w tym prezydent Paweł Adamowicz, wiceminister kultury Jarosław Sellin, pomorski konserwator zabytków, czy miejski konserwator zabytków - oni wszyscy stworzyli klimat, do rzeczowej rozmowy na temat ratowania kościoła mariackiego. Udało się uzyskać zarówno pozwolenia na prowadzenie prac, jak i znaleźć źródła finansowania. Kluczowe znaczenie miało pozyskanie dofinansowania ze środków Unii Europejskiej, których operatorem jest ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego, oraz środki na wkład własny do tego przedsięwzięcia, które dało nam miasto Gdańsk - tłumaczy proboszcz.
Czytaj więcej: Tysiąc gwiazd dla ratowania bazyliki Mariackiej

Ale remont jest finansowany także z innych źródeł. Są to darowizny parafian, mieszkańców Gdańska, a także tysięcy ludzi z całego świata, którzy odwiedzają bazylikę. Część z nich "wykupiła" gwiazdy, które są umieszczane pod sklepieniami świątyni.

- Gwiazdy te są formą cegiełki w ramach akcji prowadzonej przez Towarzystwo Przyjaciół Bazyliki Mariackiej w Gdańsku. Zawierają one indywidualne intencje ofiarodawców - uzupełnia ks. Bradtke.
Montaż ostatniej sygnaturki na dachu bazyliki Mariackiej w Gdańsku po prawej stronie widoczny ks. proboszcz Ireneusz Bradtke. Fotografia pochodzi z 28 kwietnia 2018 r. Montaż ostatniej sygnaturki na dachu bazyliki Mariackiej w Gdańsku po prawej stronie widoczny ks. proboszcz Ireneusz Bradtke. Fotografia pochodzi z 28 kwietnia 2018 r.

Zaczęło się od wymiany dachu



Najpilniejszy i najtrudniejszy remont - choć bardziej adekwatnym określeniem byłoby "odtworzenie" - dotyczył dachu bazyliki. Opinie fachowców z Politechniki Gdańskiej nie pozostawiały wątpliwości, że zaplanowana pierwotnie wymiana samego poszycia jest bezcelowa. Konieczna było także rekonstrukcja więźby dachowej.

Warto wspomnieć, że podczas tego etapu renowacji kościoła udało się także odtworzyć ostatnią, brakującą sygnaturkę, czyli niewielką wieżyczkę, która znajdowała się nad nawą główną i została zniszczona podczas walk o Gdańsk w marcu 1945 r. Również główna wieżyczka nabrała odpowiedniego kształtu.

Czytaj więcej: Bazylika Mariacka odzyska niewielką wieżę i otrzyma nowy dzwon

- Remont objął także elewację korpusu kościoła. Chodzi zarówno o prace konserwatorskie przy ścianach, jak i prace rekonstrukcyjne przy szczytach. Co ważne, odnowiona elewacja kościoła wygląda dostojnie. Konserwatorzy poczynili starania, by bazylika nie wyglądała jak nowy obiekt, idealnie wyczyszczony, ale żeby zachowała swój klimat. Kolejny etap remontu, który mamy już za sobą, to dokończenie renowacji 36 potężnych okien bazyliki - mówi ks. Bradtke. - Najsmutniejszym wydarzeniem przy remoncie dachu bazyliki była śmierć jednego z pracowników. Doszło do nieszczęśliwego wypadku. To było trudne i bolesne dla nas wszystkich doświadczenie.

Przywracanie utraconego dziedzictwa



Wspomniana wcześniej sygnaturka to nie jedyny element, który został zrekonstruowany i powrócił na swoje miejsce. Udało się również odbudować zburzone podczas wojny sklepienie w wieży oraz odtworzyć pierwotny wygląd prezbiterium. 16 marca 2020 r. powrócił po 78 latach odzyskany z Niemiec ołtarz św. Trójcy z 1435 r., którego jedna część była przechowywana dotychczas w berlińskiej Galerii Malarstwa, a predella w ewangelickim kościele św. Jana w dzielnicy Moabit.

Czytaj więcej: Gotycki ołtarz powrócił do bazyliki Mariackiej

Ołtarz św. Trójcy tuż po przetransportowaniu do Bazyliki Mariackiej. Na zdjęciu jest jeszcze umieszczony w zakrystii, skąd trafił na swoje pierwotne miejsce. Ołtarz św. Trójcy tuż po przetransportowaniu do Bazyliki Mariackiej. Na zdjęciu jest jeszcze umieszczony w zakrystii, skąd trafił na swoje pierwotne miejsce.
- W latach 60. wybudowano wewnątrz kościoła bardzo wysokie podwyższenie dla potrzeb liturgii posoborowej. Prezbiterium to było wykonane z żelbetu. Na górę prowadziło dziewięć stopni. Nazywaliśmy je humorystycznie "ringiem". Dzięki zgodzie arcybiskupa zostało ono wyburzone i tym samym wróciła do bazyliki harmonia gotyckiej świątyni. Główny ołtarz, dzieło Michała z Augsburga z 1517 r., po wykonanej gruntownie renowacji mógł zostać poprawie złożony wrócić na swoje miejsce. Natomiast powrót ołtarza św. Trójcy to owoc dialogu z kościołem ewangelickim w Niemczech. Mam nadzieję, że to dopiero początek tego, co jeszcze może wrócić na drodze porozumienia między naszymi wspólnotami - wyjaśnia ks. Bradtke. - wyjaśnia ks. Bradtke.
Spośród kolejnych prac przeprowadzonych dotychczas w bazylice warto wymienić również konserwację XV-wiecznego Zegara Astronomicznego, renowację prospektu organowego, belki ukrzyżowania nad prezbiterium, Grupy św. Jerzego oraz rzeźby Chrystusa Salvator Mundi i remont zakrystii. Wykonano nowe instalacje elektryczne i teletechnie, w tym energooszczędne oświetlenie ledowe. Przebudowano dawną kotłownię na salę multimedialną. Pojawiły się dwa nowe obrazy: św. Doroty z Mątowów i św. Wojciecha. Stworzono także kaplicę Jezusa Miłosiernego, gdzie odbywa się codzienna adoracja Najświętszego Sakramentu.

Sala multimedialna pod Bazyliką Mariacką. Sala multimedialna pod Bazyliką Mariacką.

Remont posadzki z płyt nagrobnych



Ostatnim elementem wielkiego remontu bazyliki jest renowacja posadzki, która składa się z kilkuset płyt nagrobnych. Zakres zaplanowanych prac obejmował nie tylko ich oczyszczenie, naprawę i ponowne ułożenie, ale również wymianę tzw. salcesonów, czyli wtórnych wypełnień z połamanych płytek, na nowy kamień z rewalskiego wapienia.

- W programie prac przewidziano również podsypanie i ustabilizowanie podłoża pod posadzką, która w wielu miejscach po prostu wisiała w powietrzu i groziła zapadnięciem. W trakcie prowadzonych prac odnaleźliśmy trzy płyty nagrobne, które były pod posadzką. Zostały one odrestaurowane. Przywróciliśmy do bazyliki płytę, która kilkanaście lat leżała na składzie w zakładzie kamieniarskim. Tylko dzięki rozsądkowi kamieniarza nie została ona zniszczona i wróciła do bazyliki. Dzięki wsparciu dra Grzegorza Kotłowskiego udało się odczytać i scalić płytę rozdzieloną na dwie części i dotychczas ułożoną daleko od siebie - kończy ks. Bradtke.
Czytaj więcej: Remont posadzki w bazylice Mariackiej zbliża się do końca

Rozklawiszowana do niedawna posadzka jest już niemal gotowa. Ostatni etap prac jest właśnie przedmiotem konsultacji z wojewódzkim konserwatorem zabytków, które powinny zakończyć się w przyszłym tygodniu.

Posadzka Bazyliki Mariackiej składa się z kilkuset zabytkowych płyt nagrobnych. Posadzka Bazyliki Mariackiej składa się z kilkuset zabytkowych płyt nagrobnych.

Miejsca

Opinie (146)

  • Antena na glownej wiezy (4)

    Od lat nielegalna czy cos sie zmienilo???

    • 58 29

    • (2)

      To piorunochron. A nie antena. Wystarczy iść na wieże i sprawdzić

      • 23 2

      • (1)

        sluzby specjalne?

        • 3 3

        • Na mariackim nie ma żadnych anten. Na Mikołaju są telefoni komórkowe

          • 9 1

    • Spokojnie

      To nie maszt 5G, nie uszkodzi Cię :)

      • 9 0

  • To zejście do podziemnej sali mulimedialnej bardziej przypomina wejście do toalet publicznych... (3)

    I po co to???? Zupełnie nie pasuje... Owszem, w Gdańsku przydałyby się toalety, ale raczej nie w tym miejscu...

    • 79 19

    • KK będzie wymuszał spędy urzędników u siebie (1)

      większa kasa. Choć ja bym wolał studyjne kino, Kameralne-Helikon. Obecne pseudo kameralne, to knajpa, z komfortem znacznie poniżej dziurawej kanapy.

      • 16 7

      • pewien protestancki ksiadz by podreperować budżet parafi otworzył bar z wyszynkiem

        a kto przyjdzie na mszę - pierwszego kielicha dostaje gratis!
        można - można!

        • 0 1

    • Coż, w Gdańsku podoba się tandeta, zwłaszcza decydentom :)

      Gust gdański... Swego czasu była nawet na ten temat konferencji w NCK-u

      • 0 1

  • Odremontowano Świątynię na wieczną chwałe Bogu (3)

    • 62 21

    • tak, tak

      • 5 0

    • Co? Czyją? :D

      • 4 1

    • Któremu?

      Człowiek wymyślił ich już kilka tysięcy.

      • 3 0

  • gratuluję i podziwiam (7)

    Tylko odważny i wierzący Bradtke mógł się nie wystraszyć takiego dużego zadania- szanuję go, gratuluję wytrwałości i determinacji w przeprowadzeniu remontu- dziękuję za dobre zmiany i wszystkie remonty w Żukowie....super ksiądz, taki budowlaniec z zamiłowania....

    • 119 24

    • Wierzacu

      No... wierzący to może przesada...

      • 11 5

    • (3)

      czyli ile w sumie kasy wydano?

      • 5 3

      • Niekościelnej a naszej:D (2)

        • 5 3

        • (1)

          obstawiam ze od miliarda w gore

          • 0 1

          • jak w licheniu

            i siostra, i szwagier... i kochanek pracę znalazł, ten ostatni dostał nawet toyotę na własność od parafii

            • 1 1

    • to budowlaniec czy ksiądz...?

      • 3 1

    • Żukowo i wszystko jasne hihi

      • 0 1

  • Szczegółnie "podoba" mi się parking przy samych kościelnych murach i buda na kółkach, z której sprzedają lody (12)

    Kościoła jakieś SOD-y i inne ograniczenia nie obowiązują...

    • 64 18

    • pisz do miasta (7)

      To jest teren miasta. Pretensje warto kierować więc w stronę magistratu.

      • 10 15

      • no nie, teren należy do parafii i wynajął go pod parking proboszcz (3)

        w 2019 roku był na ten temat artykuł na tym portalu...
        Nie dziękuj

        • 26 3

        • też to czytałem (1)

          ale dobrze że zarabiają, a nie czekają na "co łaska"

          • 8 6

          • nie bój, nie bój, i tak do nich dokładasz, państwo hojnie wspiera kościół...

            • 15 2

        • no i w czym problem?

          • 4 9

      • nie kłam (1)

        • 2 1

        • pisuar musi

          • 1 0

      • i tu się mylisz, ten teren cały należy do kościoła

        • 5 1

    • (1)

      Wytrzeźwiej.

      • 1 0

      • pij dalej

        • 0 0

    • (1)

      W porównaniu z Jasną Górą to pikuś. Tam budy co pare metrów. A Rydzyk nawet reklamował sprzedaż telefonów komórkowych.

      • 6 0

      • koncern moze zajmowac sie dowolna dzialalnoscia gospodarcza

        • 0 0

  • Bazylika Mariacka (2)

    To cenny zabytek. Dlatego cieszy mnie to.
    Mam nadzieje, ze w malych miejscowosciach tez nie zabraknie pieniedzy na zabytki sakralne z tego okresu.

    • 77 9

    • "zabytek" z lat 60tych. (1)

      Bazylika mariacka zostala zniszczona pod koniec II wojny, a cegly z jej ruin uzyto to odbudowy Warszawy

      • 0 4

      • Nie pij tego świństwa, bo wyraźni szkodzi ci nie tylko na główkę.

        • 2 0

  • (5)

    polecam magazyn śledczy na Vod nt. tego robią z zabytkowymi płytami z posadzki, jak idą na szlifierke kątowa albo na wysypisko

    • 44 25

    • Dokladnie! (1)

      Ten artykuł tutaj to WSTYD! Ten remont to strasznie śliska sprawa, a tutaj, zawiało niezłą propagandą. Nie ma już rzetelnego dziennikarstwa. Ha tfu!

      • 25 13

      • bo jest dziennikarstwo propgandowe

        pokroju gazety polskiej lub TVP

        • 19 15

    • (1)

      same ochy i achy. a mnie się płakać chciało jak widziałam na youtube rżnięcie kilkusetletnich płyt z bazyliki....

      • 24 6

      • Salcesony cięto. Czyli niepasujące do siebie kawałki połamanych płyt.

        • 9 3

    • magazyn do granic stronniczy i nierzetelny, już pierwsze słowa "redaktor" Gargias uderzają w antypisowski Gdańsk....

      potem już jest tylko gorzej...poziom niższy od szlamu

      • 3 2

  • Pięknie. Niestety wnętrze to raczej ubóstwo "stodoły" (7)

    I warto pamiętać że przez setki lat nie był yo kościół katolicki. Czy kościół katolicki o tym chce wiedzieć?

    • 39 74

    • (3)

      Jesli wg Ciebie ewangelicy to nie katolicy to brak mi slow

      • 11 33

      • Szkoda, że słów nie zabrakło przed napisaniem takiej mega bzdury. Kościół ewangelicki to protestanci, a więc nie katolicy. Wydawałoby się, że to wiedza powszechnie znana ...

        • 27 1

      • chyba ci się katolicy z chrześcijanami pomylili... przynajmniej mam taką nadzieję

        • 32 2

      • Jestem luteraninem. Rece opadły :(

        • 14 1

    • Jednak kościół pochodzi z czasów, kiedy nie byo protestantów ;-)

      A i duża część jego wyposażenia powstała z rąk katolików.

      • 16 6

    • bo Protestanci zniszczyli wnętrze Bazyliki

      coś im się ubzdurało, że Bogu przeszkadzają zdobienia, malowidła, rzeźby i obrazy - zupełnie jakby nie znali Starego Testamentu...

      • 9 11

    • Won!!

      Po co ci ta prowokacja i gadanie bzdur?

      • 9 2

  • (4)

    Kiedy wróci Sąd Ostateczny Memlinga?

    • 29 40

    • Nadejdzie.. (1)

      • 22 0

      • Ale nie Memlinga!

        • 3 0

    • (1)

      nie wróci
      jak państwo coś kradnie to już na stałe

      • 0 4

      • pomyliles z kk

        • 4 0

  • Kuria (5)

    Mnie ciekawi jedno !
    Czemu nie ma ani słowa ile na remont bazyliki dała kuria , metropolita i watykan ! ?
    Przecież to oni powinni dać na wkład własny a nie miasto z naszysz podatków !!!

    • 61 23

    • To proste, nic nie dali.

      Nie wiesz, jak działają grabie? Do siebie, do siebie.

      • 18 3

    • Oni nie daja, oni wiecznie zbieraja

      • 16 3

    • Unia dala na remont zabytku, jakieś kosmicznie olbrzymie pieniądze

      koszty samego dachu - tu cytat z gdansk.pl "Kończy się remont dachu Bazyliki Mariackiej w Gdańsku, wyremontowano też została elewacja świątyni. Pozostały mniejsze prace wykończeniowe w kilku miejscach, ale już widać całościowy efekt. Koszt prac, które współfinansowano ze środków Unii Europejskiej i Miasta Gdańska wyniósł 21,5 mln zł."

      • 11 0

    • Nic nie dali.

      • 4 0

    • Bo nic nie dala

      Ale kasę zalatwila

      • 1 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane