- 1 Odnaleziono ciało zaginionego nurka (114 opinii)
- 2 Pozostałości baterii mającej bronić portu (9 opinii)
- 3 Neptun jak nowy. Zobacz, jak go myto (73 opinie)
- 4 Tak organizowano Rajd Monte Carlo w Gdańsku (21 opinii)
- 5 Lasy w Gdyni bez ludzi. "Chronimy dziki" (331 opinii)
- 6 Z bastionu Żubr zniknęły lunety (64 opinie)
Wille Trójmiasta: "Zameczek Mormonów" w Oliwie
Tak dziś prezentuje się Zameczek Mormonów przy ul. Kwietnej w Oliwie.
W kolejnej odsłonie cyklu poświęconego starym willom, pałacom i dworom Trójmiasta prezentujemy obiekt z Oliwy nazywany "Zameczkiem Mormonów". Poprzednio prezentowaliśmy historię willi Oskara Kona, a w kolejnym odcinku opiszemy willę Shreya.
Przy ul. Kwietnej 23, w drodze do Doliny Radości, mijamy ciekawy budynek, który przyciąga wzrok zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Na rogu Kwietnej i Świerkowej mijamy starą leśniczówkę. Idąc dalej, wciąż kroczymy ulicą Kwietną - ale w początkach XX wieku ten fragment dróżki prowadzący do kuźnicy miał swoją osobną nazwę, poświadczoną ponadto na mapie lasów oliwskich z 1904 r. - Philosophengang, czyli Dróżka Filozofów.
Przed wejściem na nią po prawej stronie spacerowicz mija właśnie Zameczek Mormonów.
Pensjonat w miejsce starego młyna
Nazwa obiektu nie ma nic wspólnego z mormonami, a z plotkami i humorem. W budynku przez pewien czas znajdował się pensjonat dla młodych kobiet, co dało źródło żartów i plotek na temat rzekomego wielożeństwa.
Chociaż z czasem funkcja obiektu się zmieniła, charakterystyczna nazwa pozostała - pojawia się nawet na planach i pocztówkach jako "Zameczek" bądź "Zamek Mormonów".
W okresie Wolnego Miasta, w latach 1928-1939, budynek był własnością Gustawa Bomkego, dyrektora magdeburskiego banku. W latach 20. XX wieku mieszkał tam Max Urban, dyrektor banku, a prywatnie wielki pasjonat lotnictwa. Zasiadał w spółce Danziger Lloyd Luftdienst GmbH i przyczynił się do otwarcia lotniska we Wrzeszczu. Zapewne dzięki temu 17 czerwca 1923 r. po oficjalnych uroczystościach gdańskie linie lotnicze zorganizowały liczne loty widokowe, również nad Oliwą.
Wielka polityka w Zameczku Mormonów?
Lokalna przewodniczka po Oliwie Grażyna Niemyjska podejrzewa, że Zameczek Mormonów mógł być sceną wydarzeń niczym ze szpiegowskiego filmu:
- Budynkowi przypisuje się również pewną rolę w wydarzeniach politycznych poprzedzających wybuch II wojny. Niedawno pojawiły się informacje, że w latach 1935-1936 w Oliwie mogło dojść do rozmów niemiecko-radzieckich przygotowujących grunt pod późniejszy pakt Ribbentrop-Mołotow. Ze strony NKWD miał w nich uczestniczyć Karol Radek, a ze strony niemieckiej pułkownik SS Walter Nikolai, doradca zastępcy Hitlera - Rudolfa Hessa - i jednocześnie brat leśniczego Ericha Nikolaia, mieszkającego w leśniczówce nieopodal Zameczku Mormonów.
Nie znamy miejsca spotkań, ale niektórzy zauważają, że Zameczek świetnie by się do tego nadawał.
Zameczek Mormonów pod opieką konserwatora zabytków
Po II wojnie światowej Zameczek został podzielony na mieszkania komunalne. W 2016 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków na wniosek jego mieszkańców.
O autorze
Michał Ślubowski
Popularyzator historii Gdańska, autor bloga Gedanarium i podcastu Historia Gdańska dla każdego oraz współautor podcastu Makabreski, poświęconego mrocznym historiom z przeszłości regionu.
Opinie wybrane
-
2023-12-10 11:42
Panie Michale dziekuję (5)
Kocham starą Oliwę, zazdroszczę ludziom, którzy tam mieszkają.Chcialabym, żeby Pani Grażyna( nie znam niestety) oprowadzała mnie po Oliwie i mogłabym słuchaj długie godziny opowieści o niej.Przyjeżdżam na spacery i smutno mi, kiedy muszę wracać.
- 85 9
-
2023-12-11 09:22
Unikaj sezonu grzewczego, mieszkańcy zwykli palić starymi kaloszami i meblościanką.
- 1 6
-
2023-12-11 00:09
Oliwa to syf kiła i mogiła, patologia i brudasy. Nawet sklepu
Z chlebem nie ma w tej okolicy. Zgniłe krokwie, zatęchłe piwnice i pleśń na scianach. Do tego starzy ludzie i zakupczone trawniczki. Smierdzi naftaliną na kilometr. Obleśne mury zaniedbanych domów miejscowych pijaków.
- 6 9
-
2023-12-10 22:01
Pani Grażyna Niemyjska jest świetną znawczynią dziejów Oliwy a przy tym fantastycznie posługuje się piórem i ciekawie opisuje dawne historie.
- 3 2
-
2023-12-10 13:50
(1)
Pani Grażyna prowadzi spacery po Oliwie, więc nic straconego!
- 8 0
-
2023-12-10 16:28
Kiedy i gdzie
mogę znaleźć?
- 6 0
-
2023-12-10 09:04
(12)
Fajny artykuł i zamek,bardzo wielu malarzy uwiecznia go na swych obrazach.Taki budynek z duszą.A sami mormoni też ciekawe życie, no i mogą mieć 20 albo więcej żon!
- 55 24
-
2023-12-11 16:07
Fake news
Mormoni już od dziesięcioleci nie praktykują wielożeństwa, chyba że mowa o sektach się od nich wywodzących.
- 1 4
-
2023-12-11 10:44
Witam
Niestety muszę pana rozczarować ale jako osoba będąca czlonkiem Kościoła Jezusa Chrystusa Swietych w dniach ostatnich(popularni jako mormon) posiadamy tylko jedna żonę.zapraszam po więcej informacji na www.lds.org.
- 6 0
-
2023-12-10 20:18
20 albo więcej żon?
Niebezpieczne życie :/- 5 0
-
2023-12-10 18:21
jak ich na to stac ....
- 5 0
-
2023-12-10 17:28
(1)
Nie dziwię się mormonom. Facet nie kocóur, przy jednej myszy z głodu zdechnie...
- 5 3
-
2023-12-10 18:21
co na to myszy ?
- 6 0
-
2023-12-10 11:22
Jaki zamek takie miasto
- 2 6
-
2023-12-10 10:51
Tylko muszą je kłapouchy utrzymać
- 4 2
-
2023-12-10 10:36
Nie bój już niedługo obiekt wykupi obs....rajtek z grupy kulawego i otoczy murem :))))))))))))))))) (3)
- 16 19
-
2023-12-10 10:53
Madrosc twoja doruwnuje Sloncu Peru. (2)
- 16 11
-
2023-12-10 17:05
(1)
A co się nie zgadza? Nie umiesz przyswajać faktów i ich połączyć?
- 4 6
-
2023-12-10 20:16
Coś się nie zgadza w twojej, biednej głowie.
Nie czuję się kompetentny, żeby określić, co dokładnie.- 4 2
-
2023-12-10 16:48
(1)
Ciekawy artykuł. Więcej takich o starych obiektach Trójmiasta, nieznanych większości mieszkańców.
- 55 0
-
2023-12-10 18:22
Tak !
- 5 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.