Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Zaangażowane historyczne graffiti w Trójmieście

Marcin Stąporek
14 kwietnia 2013 (artykuł sprzed 11 lat) 
Opinie (74)
Tak wyglądał Kaszubski Smok w ciągu ul. Wyspiańskiego. Tak wyglądał Kaszubski Smok w ciągu ul. Wyspiańskiego.

Tak wyglądał Kaszubski Smok w ciągu ul. Wyspiańskiego.

fot. Łukasz Unterschuetz/Trojmiasto.pl

Kaszubskie smoki, pociąg pancerny, swastyki, nazistowskie hasła - gdańskie mury kryją wiele tajemnic. Wiele z nich dopiero dziś ukazuje się naszym oczom, inne właśnie znikają.



  • "Niech żyje Front Narodowy" - dziś napis rozszyfrują tylko wprawni obserwatorzy. "Niech żyje Front Narodowy" - dziś napis rozszyfrują tylko wprawni obserwatorzy.

    "Niech żyje Front Narodowy" - dziś napis rozszyfrują tylko wprawni obserwatorzy.

    fot. Marcin Stąporek

  • Swastyka jest nieco lepiej widoczna. Swastyka jest nieco lepiej widoczna.

    Swastyka jest nieco lepiej widoczna.

    fot. Łukasz Unterschuetz/Trojmiasto.pl

Mury naszych miast niejednokrotnie bywały areną walki politycznej. Ślady haseł pisanych w latach osiemdziesiątych czy dziewięćdziesiątych są często widoczne do dziś, choć wiele znika na naszych oczach - na przykład w związku z wyburzaniem budynków byłej Stoczni Gdańskiej. Da się jednak odnaleźć przykłady haseł politycznych czy nawet graffiti z czasów znacznie dawniejszych.

Pisząc np. o rozbiórce domów przy ulicy Partyzantów wspomnieliśmy o znajdującym się na jednym z nich, wymalowanym farbą wezwaniu "Wählt Liste..." (Głosujcie na listę...). Na ceglanej fasadzie banku przy ulicy Bogusławskiego w Gdańsku przetrwał ślad malowanego z szablonu napisu z lat pięćdziesiątych "Niech żyje Front Narodowy" (można ten szablon dość precyzyjnie datować, gdyż organizację o takiej nazwie utworzono w PRL w 1952 r., a już w 1956 r. została ona przemianowana na Front Jedności Narodu).

Osoby przechodzące ostatnio pod torami kolejowymi przejazdem w ciągu ul. Wyspiańskiego zobacz na mapie Gdańska, przygotowywanym do remontu w związku z przebudową i modernizacją linii kolejowej, mogły dostrzec, że spod warstw starych tynków wyłania się graffiti z rysunkiem swastyki. Widoczne są dwa takie same rysunki na przeciwległych ścianach tunelu. Powyżej i poniżej swastyk można rozpoznać ślady liter, które uważniejszy obserwator rozpozna jako hasło "Deutschland erwache!". Jest to sławetne hasło "Niemcy, przebudźcie się!", z którym Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników pod wodzą Adolfa Hitlera szła do wyborów w Niemczech (a także w Wolnym Mieście Gdańsku, gdzie lokalnym liderem, czyli gauleiterem, był oddany współpracownik führera Albert Forster).

Zwracasz uwagę na napisy na murach i w tunelach?

W Rzeszy Niemieckiej ostatnia kampania wyborcza miała miejsce w 1933 r., a po zdobyciu władzy narodowi socjaliści od razu przystąpili do likwidacji systemu demokratycznego. W Wolnym Mieście Gdańsku, ze względu na opiekę Ligi Narodów, musieli działać nieco bardziej powściągliwie i po wyborach do lokalnego parlamentu (Volkstagu) w 1933 r. odbyły się jeszcze jedne wybory, które miały miejsce 7 kwietnia 1935 r.

Jest dość prawdopodobne, że graffiti odsłonięte we wrzeszczańskim tunelu pochodzą właśnie z okresu wyborów w 1933 lub 1935 r. Dodajmy jeszcze, że ta niezbyt chlubna pamiątka historii zapewne zniknie po wykonaniu remontu tunelu pod nasypem kolejowym.

Ciekawostką, a w pewnym sensie ironią historii jest fakt, że do niedawna jedną ze ścian tunelu zdobił mural autorstwa Emila Gosia (namalowany w ramach akcji "Traffic Design"), przedstawiający walkę pociągu opancerzonego "Smok Kaszubski" we wrześniu 1939 r. przeciw niemieckim czołgom. Mural ten został obecnie usunięty, ale można mieć nadzieję, że po remoncie tunelu będzie odtworzony. Prawdopodobnie jego twórca nie wiedział, że pod muralem znajduje się znacznie od niego starsze graffiti, wykonane przez tych, którzy ponoszą odpowiedzialność za wybuch II wojny światowej.

O autorze

autor

Marcin Stąporek

- autor jest publicystą historycznym, prowadzi firmę archeologiczną. Pracował w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku i Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Gdańsku. Obecnie jest pracownikiem Biura Prezydenta Gdańska ds. Kultury.

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (74) 6 zablokowanych

  • 2013-04-14 18:24

    nie chcemy graffiti !

    jasne? komu takie byle co może się podbac? chyba tylko tym co bazgrolą te okropne brzydactwa

    olka

    11 lat

    • 8 4

  • 2013-04-14 15:13

    jestes graficiarzem (1)

    i nie pal jarząbka ! precz z graffiti ! ani to ładne ani to mądre!

    kamila

    11 lat

    • 5 7

    • 2013-04-14 18:10

      to tak jak w/w Kamila - ani ładna ani mądra

      cx

      11 lat

      • 4 0

  • 2013-04-14 18:08

    oby więcej takich sensownych graffiti

    vc

    11 lat

    • 2 6

  • 2013-04-14 13:05

    Fajny ten smok (1)

    11 lat

    • 86 11

    • 2013-04-14 17:26

      ee

      Już go nie ma...

      11 lat

      • 3 2

  • 2013-04-14 14:05

    graffiti to syf (1)

    ja

    11 lat

    • 17 10

    • 2013-04-14 15:36

      Nie jestem grafficiarzem ,ale WY wytykacie tu syf, brud itd

      Popatrzcie na SIEBIE. To WY jestescie SAMI BRUDASAMI. WASZE brudne samochody, brudne ulice BO KAZDY TYLKO ODGARNIA OD SIEBIE, wasze brudne BUTY ,drzwi do domow, wasze brudne okna , zasyfiale firanki lub ich brak. WY jestescie syfiarzami i brudasami w tym kraju ,WY robicie syf wszedzie i dlatego W SYFIE MIESZKACIE.Wasze tanie firmy nalepiaja te SYfiarskie durne reklamy wszedzie zeby klientow oslepic. Graffitti to tylko procent tego brudu przez was nigdy nie sprzatanego bo nie moje , bo kogos, , bo to nie ja,bo to obok ,bo to oni , ale NIGDY JA. ZACZNIJCIE OD SIEBIE, UMYJCIE SWOJE AUTA i SPRZATNIJCIE KOLO DOMU, wyczysccie buty. A potem wytatykajcie jakie to brudne miasto i wogole ,i syf wszedzie,ale zacznijcie od siebie brudasy schowane za ekranem kompa

      hewr

      11 lat

      • 3 6

  • 2013-04-14 15:06

    Co ze sprawą "artystek" ASP od "rocco love"???

    Wciaz ich mazgaje sa na kazdym groku glownego miasta...
    O tym cos napiszcie:)

    chrum

    11 lat

    • 15 2

  • 2013-04-14 14:30

    karac powinni i to surowo karac

    za niszczenie mienia ! jak im się nudzi niech w czynie społecznym ulice sprzątają.

    bea

    11 lat

    • 9 5

  • 2013-04-14 14:29

    beztalencia i dewastatorzy!!!

    najgorsze pseudograffiti: redłowo na zielonych ekranach kolejki i sopockie bohomazy; miasta narzekają na brak kasy, wydając na patrole i monitoring - a i tak pełno zniszczonych elewacji, worków ze śmieciami w krzakach i kiepujących gdzie popadnie - i tak posprząta się za wpływy z parkowania i podatków :-)

    tak w wielkim skrócie

    11 lat

    • 13 2

  • 2013-04-14 14:15

    nienawidze graffiti

    niech w swoich chałupach sobie brudzą a nie nam zaśmiecają miasto dziadostwem

    bartek

    11 lat

    • 15 9

  • 2013-04-14 14:08

    smok bez skrzydeł

    to jaszczurka:P

    franek dolas

    11 lat

    • 4 2

1
2
3
4

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3234)

Najczęściej komentowane

Ruszają sezonowe rejsy. Na Hel drożej, do przekopu dopiero od wakacji

Rejsy sezonowe: dokąd popłyniemy?

Lasy w Gdyni bez ludzi. "Chronimy dziki"

Lasy w Gdyni bez ludzi. "Chronimy dziki"

więcej

Najczęściej czytane