Policja zgubiła dawny, zabytkowy ratusz

Marek Gotard

18 września 2012 (artykuł sprzed 11 lat)

Opinie (75)

W tym pięknym budynku kiedyś mieścił się ratusz Oruni, a następnie - przez wiele lat - dzielnicowy komisariat. Teraz niszczeje i nie wiadomo nawet, kto jest jego właścicielem.

Kilka dni temu odbyło się uroczyste przekazanie do użytku odrestaurowanej, zabytkowej kuźni na dawnym oruńskim rynku zobacz na mapie Gdańska . To dobry moment, aby przypomnieć o kolejnym ważnym zabytku, który niszczeje kilkadziesiąt metrów dalej.

Odrestaurowana, zabytkowa kuźnia w Oruni ma stać się miejscem animującym życie dzielnicy.

Był taki czas, kiedy Orunia, jeszcze jako wieś, była dużym i niezwykle ważnym przedmieściem Gdańska. Już w 1793 roku zamieszkiwało ją ponad 2 tys. osób. W 1905 liczba ta wzrosła do 10 tys.. Pod koniec XIX wieku wieś posiadała kościół, trzy szkoły, aptekę, dwie fabryki papy, wytwórnię octu, garbarnię, parowy młyn zbożowy, pocztę i telegraf. W 1933 roku została włączona do Gdańska.

Niegdyś piękna, dziś stała się jedną z najbardziej zdegradowanych dzielnic miasta nad Motławą. Mimo to ciągle trwają tu prawdziwe cuda dawnej świetności: Park Oruński, zespół kamienic przy Trakcie Świętego Wojciecha i Dworcowej, a także starego rynku oruńskiego, położonego przy dzisiejszej ulicy Gościnnej. W ubiegłym tygodniu przekazano w użytkowanie nowym dzierżawcom ozdobę dawnego rynku na Oruni - wyremontowaną nakładem miasta, podcieniową kuźnię z 1800 roku.

- Remont kuźni to symboliczny moment, pokazujący, że warto tu inwestować w ratowanie ciekawych zabytków - mówi Krzysztof Kosik, od urodzenia mieszkaniec tej dzielnicy, działacz społeczny i były radny. - Dobrze by było, aby teraz odmienił się los kolejnej ozdoby rynku przy gościnnej, czyli dawnego oruńskiego ratusza.

Dawny oruński ratusz zobacz na mapie Gdańska

to duży ceglany budynek, pochodzący z 1867 roku. Tuż za nim pędzą auta podążające do Gdańska Traktem Św Wojciecha. Z frontu zaś, ceglaną elewację zdobią płaskorzeźby Temidy i Demeter - patronek sprawiedliwości i urodzaju. Do tego mamy piękny balkon, wielki, pruski maszt na flagę oraz neogotyckie szczyty.

Wybudowany w 1867 roku, do końca II Wojny Światowej mieścił siedzibę lokalnego magistratu a potem urzędu stanu cywilnego. Od 1945 do 2010 roku to właśnie tu trafiali na początek wszyscy oruńscy przestępcy. Biorąc zaś pod uwagę renomę dzielnicy, ruch był tu niemały. Od 2010 roku, kiedy na górnej Oruni powstał nowy komisariat, ceglany gmach stoi opuszczony. Mimo to - o czym mało kto wie - wciąż zarządza nim policja.

- Budynek przy ul. Gościnnej w najbliższym czasie zostanie wystawiony na sprzedaż przez Agencję Mienia Wojskowego. Uznano, że budynek nie jest więcej potrzebny policji, a dokumentację niezbędną do sprzedaży przekazano Agencji - mówi Michał Sienkiewicz z biura prasowego pomorskiej policji. - Do momentu sprzedaży budynku będzie on zarządzany przez Komendę Wojewódzką Policji w Gdańsku.

Coś więc drgnęło? Niekoniecznie. O tym, że dawny ratusz trafił do Agencji Mienia Wojskowego nie we jednak nic Małgorzata Golińska, rzecznik prasowy tej instytucji.

- Sprawdziłam w Oddziale Terenowym AMW w Gdyni, w planach przekazywania, które są w centrali AMW, rozmawiałam też z naszym dyrektorem Zespołu Gospodarki Nieruchomościami i Marketingu i okazuje się, że nie ma w naszym zasobie żadnej nieruchomości zlokalizowanej w Gdańsku przy ul. Gościnnej - mówi Małgorzata Golińska. - Nie ma jej również w korektach do planu przekazywania nieruchomości do AMW na 2012 rok. Innymi słowy: taka nieruchomość nigdy do AMW nie została przekazana i nie ma jej również w planach przekazania do Agencji.

- Szkoda, że tak skrupulatnej organizacji, jak policja, zaginął tak duży i piękny gmach - komentuje Kosik. - Tymczasem dawny symbol poszanowania prawa ulega systematycznej dewastacji. Szkoda by było, aby pod patronatem policji kompletnie go zniszczono.

Dawny Oruński Rynek - co jeszcze warto zobaczyć:

Kamienica pod Złotym Lwem przy ulicy Gościnnej 5

fot. Łukasz Unterschuetz/trojmiasto.pl
Secesyjna kamienica z 1892 r.

fot. Łukasz Unterschuetz/trojmiasto.pl
Neogotycki kościół.

fot. Łukasz Unterschuetz/trojmiasto.pl

Dawny rynek otwiera secesyjna kamienica z 1892 roku, należąca niegdyś do rzeźnika Borzechowskiego, którego nazwisko uwieczniono na fasadzie budynku. Kamienica Borzechowskiego zachowała się w bardzo dobrym stanie, łącznie z wyposażeniem wewnętrznym, oraz przepastnymi piwnicami.

Podążając prawą pierzeją nieregularnego placu, mijamy willę, w której obecnie działa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Henryka Wieniawskiego, a przed wojną znajdowała się kawiarnia Kirchbergera, ze stawem i mini ogrodem zoologicznym. W czasach wolnego miasta był to najlepszy lokal Oruni. Wcześniej pod tym adresem funkcjonowała znana karczma, w której w 1717 roku nocował sam Piotr I.

Tuż obok, przy Gościnnej 6, znajduje się poczta. Wyremontowany niedawno, bogato zdobiony budynek, należał niegdyś do zamożnej wdowy Olgi Peters.

Idąc w stronę przystanku autobusowego, przy ulicy Gościnnej 5, mijamy kamienicę pod Złotym Lwem. W centralnym punkcie, zamykającym plac rozłożył się ceglany, neogotycki kościół, którego budowa rozpoczęła się w 1820 roku, z funduszy cesarza Wilhelma III. Jego projektantem był słynny architekt Karl Friedrich Schnikel.

Obok kościoła, przy ulicy Gościnnej 10, znajduje się właśnie wyremontowana kuźnia, wyremontowana ze środków miasta na potrzeby organizacji pozarządowych, pochodząca z 1800 roku.

Dziś nikt już nie pamięta, że do II wojny światowej ul. Gościnna składała się z dwóch ulic. Od przejazdu kolejowego do kościoła biegła ulica zwana Szkolną, lub Johann-Rickmers-Straβe. Odcinek południowy dzisiejszej ul. Gościnnej, wiodący od kościoła, stanowiła część ulicy Głównej, którą naziści zmienili w 1933 roku na ulicę znanego nazisty Horsta Wesela.

Marek Gotardm.gotard@trojmiasto.pl

Miejsca

Kawiarnia Kuźnia Gdańsk, Gościnna 10

Opinie (75) 3 zablokowane

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-09-18 19:10

pozytyw

dodam tylko, że największym skarbem i bogactwem Oruni są jej mieszkańcy. Wiem co mówię, albowiem miałem przyjemność pracować kilkanaście lat w tej dzielnicy.
Pan Kosik, wówczas młody działacz samorządowy, był przykładem oddania dla swej dzielnicy. Nie wiem, albowiem już kilkanaście lat jestem na emeryturze, czy aktualnie jest on czynnym propagatorem spraw oruńskich. Takich jak on pamiętam dziesiątki. Robili to nie dla poklasku i prasy, ale dla ludzi. Znam ich wielu. Otwarci, życzliwi i prawdziwi patrioci, ludzie z Ziemi Wileńskiej, autochtoni inna rzesza napływowa. Jeszcze po dziesiątkach lat pamiętam ich imiona i podziwiam, że pomimo biedy, potrafili być patriotami. Wszystkicj ich pozdrawiam - Sopocianin.

Strzelec
11 lat
- 12 0
Twoja opinia

Zmień treść

dodam tylko, że największym skarbem i bogactwem Oruni są jej mieszkańcy. Wiem co mówię, albowiem miałem przyjemność pracować kilkanaście lat w tej dzielnicy. Pan Kosik, wówczas młody działacz samorządowy, był przykładem oddania dla swej dzielnicy. Nie wiem, albowiem już kilkanaście lat jestem na emeryturze, czy aktualnie jest on czynnym propagatorem spraw oruńskich. Takich jak on pamiętam dziesiątki. Robili to nie dla poklasku i prasy, ale dla ludzi. Znam ich wielu. Otwarci, życzliwi i prawdziwi patrioci, ludzie z Ziemi Wileńskiej, autochtoni inna rzesza napływowa. Jeszcze po dziesiątkach lat pamiętam ich imiona i podziwiam, że pomimo biedy, potrafili być patriotami. Wszystkicj ich pozdrawiam - Sopocianin.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-09-18 19:20

Orunia byłaby o wiele piękniejsza, gdyby

tylko Budyń pamiętał, że taka dzielnica w ogóle istnieje - i to rzut beretem od centrum...

Sapphire
11 lat
- 13 0
Twoja opinia

Zmień treść

tylko Budyń pamiętał, że taka dzielnica w ogóle istnieje - i to rzut beretem od centrum...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-09-18 20:08

Obciach

Jak splonie to znajda sie pieniadze i wspanialy pomysl na zagospodarowanie .

Guzy
11 lat
- 5 0
Twoja opinia

Zmień treść

Jak splonie to znajda sie pieniadze i wspanialy pomysl na zagospodarowanie .
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-09-18 21:08

ORUNIA WSTYD MIASTA GDAŃSK PROSZĘ TKNIJCIE W NIĄ BLASK, DAJCIE LUDZIOM SZANSE NA ORUNIĘ

:)
11 lat
- 9 2
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-09-18 21:38

Policja zgubiła dawny, zabytkowy ratusz

I co im za to grożi ???

Egzekutor
11 lat
- 2 0
Twoja opinia

Zmień treść

I co im za to grożi ???
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-09-18 22:14

Orunia Ole !

Przynajmniej Orunia ma swoją historie i to dość długą.Nie jak te nowe betonowe osiedla nowobogackich którzy nie znają sąsiada z za ściany. Tu jest inaczej tu są sami swoi chciało by się rzec.

Orunianka
11 lat
- 9 0
Twoja opinia

Zmień treść

Przynajmniej Orunia ma swoją historie i to dość długą.Nie jak te nowe betonowe osiedla nowobogackich którzy nie znają sąsiada z za ściany. Tu jest inaczej tu są sami swoi chciało by się rzec.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-09-18 22:28

Brawo za kuźnię, jest jeszcze kilka perełek do restauracji, Gościnna może odzyskać dawny blask

Pozdrowienia dla uczniów i nauczycieli Szkoły Muzycznej im. Henryka Wieniawskiego ;) Swego czasu krążyła historia o zaspawanych drzwiach wejściowych do komisariatu w godzinach pracy ...

sentyment do ulicy Gościnnej
11 lat
- 6 0
Twoja opinia

Zmień treść

Pozdrowienia dla uczniów i nauczycieli Szkoły Muzycznej im. Henryka Wieniawskiego ;) Swego czasu krążyła historia o zaspawanych drzwiach wejściowych do komisariatu w godzinach pracy ...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-09-18 23:37

Porzuciły kundle bude

Chłopaki z dolnej oruni ich pognali ze swojego kurkidołka:)

PRZEMEK
11 lat
- 1 3
Twoja opinia

Zmień treść

Chłopaki z dolnej oruni ich pognali ze swojego kurkidołka:)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-09-19 09:18

Gościnna to mogłaby być bajka! (1)

Trzeba tylko mieć odrobinę wyobraźni i dużo dobrej woli, a z tym jak wiadomo po stronie miasta u nas kiepsko. Analogicznie zresztą reszta Oruni, Plac Wałowy... Wszędzie w Europie chuchano i dmuchanoby na takie perełki architektury, a u nas się to olewa, doprowadza do ruiny, rozbiera...to miasto jest ciężko chore, naprawdę.

jarek
11 lat
- 9 0
Twoja opinia

Zmień treść

Trzeba tylko mieć odrobinę wyobraźni i dużo dobrej woli, a z tym jak wiadomo po stronie miasta u nas kiepsko. Analogicznie zresztą reszta Oruni, Plac Wałowy... Wszędzie w Europie chuchano i dmuchanoby na takie perełki architektury, a u nas się to olewa, doprowadza do ruiny, rozbiera...to miasto jest ciężko chore, naprawdę.
Regulamin dodawania opinii
- Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
  2012-09-20 10:35
  
  Dokładnie tak jak napisał mój poprzednik.
  
  Zgadzam się z jarkiem, bardzo to jest smutne ale możemy sobie tak pisać, pisać .... a Miasto-czyli urzędnicy i tak zrobią swoje bo wszystko wiedzą lepiej.
  
  wątpeczek
  11 lat
  - 3 0
  Twoja opinia
  
  Zmień treść
  
  Zgadzam się z jarkiem, bardzo to jest smutne ale możemy sobie tak pisać, pisać .... a Miasto-czyli urzędnicy i tak zrobią swoje bo wszystko wiedzą lepiej.
  Regulamin dodawania opinii