• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Prezydent Komorowski odsłoni pomnik Tatara RP i odbierze medal Gwiazdy Orientu

Katarzyna Moritz
24 listopada 2010 (artykuł sprzed 13 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Ostatni tatarski kawalerzysta Rzeczypospolitej
Pierwszy w Polsce pomnik Tatara RP, w skali 1:1, stoi już w Parku Oruńskim. Pierwszy w Polsce pomnik Tatara RP, w skali 1:1, stoi już w Parku Oruńskim.

Pomnik Tatara RP zostanie odsłonięty w czwartek w Parku Oruńskim w Gdańsku. Na uroczystość przybędzie prezydent Bronisław Komorowski, który otrzyma od gdańskich Tatarów medal Gwiazdy Orientu.



Bronisław Komorowski otrzyma w środę od polskich Tatarów medal Gwiazdy Orientu. Bronisław Komorowski otrzyma w środę od polskich Tatarów medal Gwiazdy Orientu.
W urokliwym parku oruńskim zobacz na mapie Gdańska swoją siedzibę ma Narodowe Centrum Kultury Tatarów Polskich RP. Sami wyremontowali oni starą wozownię, którą otrzymali od miasta. Od lat też zabiegali o postawienie pomnika, honorującego oddanie i patriotyzm polskich Tatarów w licznych bojach i wojnach od czasów I RP.

- Pomnik przedstawia siedzącego na koniu tatarskiego ułana, biorącego udział w wojnie polsko - radzieckiej w 1920 roku. Wielu mu podobnych walczyło pod dowództwem Józefa Piłsudskiego - wyjaśnia Jerzy Dzirdzis Szahuniewicz, prezes NCKTP.

Jak przypomina prezes, 1 szwadron 13 pułku ułanów w całości składał się z Tatarów. Piłsudski darzył ich tak dużym zaufaniem, że spośród nich wybrał swoją osobistą ochronę. Nosili oni umundurowanie z elementami polskimi i tatarskimi. O te detale dbano też przy tworzeniu pomnika, dlatego tatarski ułan ma w ręku buńczuk, symbol jazdy tatarskiej.

Czy podoba ci się pomnik Tatara RP?

Czwartkowa uroczystość odsłonięcia pomnika zgromadzi wielu gości: będą m.in. Rusten Minichanow , prezydent Republiki Tatarstanu, Mustafa Dżemiliew , przewodniczący medżlisu, czyli zgromadzenia Narodu Krymskotatarskiego, a także konsulowie Białorusi, Ukrainy i Rosji.

Swoją obecność potwierdził też Bronisław Komorowski. Od Tatarów otrzyma pierwszy egzemplarz medalu Gwiazdy Orientu. Ustanowiła go kapituła Centrum Tatarów. - Medal będzie przyznawany wybitnym osobistościom, które doceniają nasz patriotyzm, waleczność i oddanie Rzeczpospolitej - wyjaśnia Szachuniewicz. W sumie Gwiazdę Orientu otrzyma 29 osób. Poza gośćmi z zagranicy trafi też do Andrzeja JanuszitisaPawła Adamowicza.

Pomnik już od kilkunastu dni stoi w parku. Ponieważ jednak wandale zdążyli już wrzucić do stawu chroniące go podczas transportu opony, pilnowany jest on dzień i noc przez policjantów.

- Widzimy już, że pomnik stał się wizytówką tej dzielnicy, mieszkańcy bardzo się nim interesują. Liczymy więc, że będą go też szanować. Niektórzy mają żal, że pomnik stanął w miejscu, gdzie zimą była ślizgawka, ale park jest na tyle duży, że na pewno znajdzie się na nią miejsce gdzieś indziej - podkreśla Waldemar Kowalski, współorganizator czwartkowej uroczystości.

Rozpocznie się ona przed godz. 11 od przemarszu i wprowadzenia wojskowej asysty honorowej, złożonej z Orkiestry Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej, Kompanii Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej i reprezentacji 13 i 18 Pułku Ułanów.

Pomnik Tatara RP

Pomnik był finansowany z trzech źródeł: zbiórki wśród Tatarów, stutysięcznej dotacji od Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa i 65 tys. zł, jakie miasto wyłożyło na fundament i cokół pod pomnik.

Pomnik powstał w pracowni rzeźby "eRZet" we Wrocławiu. Autorami pomnika Tatara RP są: Tomasz Ryfa - absolwent ASP Wrocław z pracowni Christosa Mandziosa, Maciej Kus - dyplomant z pracowni prof. Janusza Kucharskiego oraz Błażej Iwaniak - dyplomant z pracowni prof. Janusza Kucharskiego.

Rzeźba została odlana w Odlewni Metali Nieżelaznych "Rombex" w Gdańsku.

Wydarzenia

Uroczystość odsłonięcia pomnika Tatara RP (4 opinie)

(4 opinie)
uroczystość oficjalna

Miejsca

Opinie (333) ponad 50 zablokowanych

  • postawcie pomnik komus konkretnemu - gdy dziecko spyta to pamiec o nim wroci (12)

    Sat-Okh - Długie Pióro, pol. Stanisław Supłatowicz, ur. ok. 15 kwietnia 1920 w Kanadzie, zm. 3 lipca 2003 w Gdańsku.

    Indianin urodzony i wychowany w pierwotnych puszczach Kanady, były żołnierz Armii Krajowej, pisarz, gawędziarz, artysta i znany popularyzator kultury Indian Ameryki Północnej.

    Urodził się, jak sam twierdził, w "ukrytej wiosce" Indian w dorzeczu rzeki Mackenzie w Kanadzie. Był synem Polki, nauczycielki i uciekinierki z Syberii, Stanisławy Supłatowicz, oraz

    Leoo-Karko-Ono-Ma (Wysokiego Orła) - Indianina, wojennego wodza plemienia Shawnee (Szawanezów, Szaunisów).

    Matka Sat-Okha - w wyniku carskich represji, została zesłana przez Rosjan na Sybir w 1905 roku.

    W 1917 roku Stanisława Supłatowicz, wraz z grupą innych polskich zesłańców zbiegła z Syberii i przy pomocy Czukczów, w niesamowicie dramatycznych okolicznościach dotarła przez

    Cieśninę Beringa na Alaskę - z której przedostała się do Kanady. Uratowana przez Indian, zamieszkała wśród nich. Przyjęła nowe imię, które brzmiało Ta-Wach (Biały Obłok).

    Wkrótce poznała syna wodza plemienia Shawnee - Leoo-Karko-Ono-Ma (Wysokiego Orła), którego żoną stała się po pewnym czasie.

    Miała z nim trójkę dzięci - najmłodszym z nich był drugi syn Sat-Okh. Wychowywał się on wśród Indian na północy Kanady do 1936 roku.

    W 1937 roku przybył wraz z matką do Polski, gdzie zmuszony został do przyjęcia polskiego imienia i nazwiska matki (w wersji męskiej - Stanisław Supłatowicz).

    Matka, wyrabiając mu w Polsce metrykę zatroszczyła się by nie pojawiły się w niej żadne informacje o jego indiańskim pochodzeniu.

    W dokumencie zmieniono mu miejsce i kraj urodzenia, dane ojca oraz odjęto mu kilka lat - według metryki urodził się w 1925 r., a nie w 1920 r.

    Wojna zastała go w Radomiu. Po wybuchu wojny podjął naukę na tajnych kompletach oraz działalność w organizacjach Służba Zwycięstwu Polski i Związek Walki Zbrojnej.

    W 1940 roku został aresztowany przez gestapo - był więziony, torturowany i przesłuchiwany przez wiele miesięcy w Radomiu.

    Po zakończeniu śledztwa został skazany i jako nieczysty rasowo skierowany do obozu koncentracyjnego Auschwitz.

    Dzięki swej odwadze i świetnej kondycji fizycznej udało mu się wyskoczyć z bydlęcego wagonu transportującego więźniów do obozu w Oświęcimiu.

    Brawurowa ucieczka grupy współwięźniów z transportu kolejowego miała miejsce 12 kwietnia 1942 roku w miejscowości Tunel.

    W ucieczce Sat-Okh został ranny i ukrywał się do 1943 roku po lasach i wsiach na terenach pod Końskimi.

    W 1943 r. wstąpił do oddziału "Bończy" por.Kazimierza Załęskiego, 25 pp AK i został żołnierzem Armii Krajowej (pseud. Kozak), walczył w lasach rejonu Gór Świętokrzyskich.

    W 1944 r. wstąpił do oddziału 72 pp AK Podobwodu Szydłowiec i został zaprzysiężony przez por. Henryka Podkowińskiego "Rena".

    Wielokrotnie ranny, za męstwo w walce otrzymał wiele odznaczeń : Krzyż Walecznych , Medal Wojska Polskiego Londyn 15.06.1948, Krzyż Armii Krajowej Londyn 10.08.1981 r.,

    Odznaka Akcji "Burza" , Odznaka Korpusu "Jodła", Odznaka Żołnierzy AK - Wojciech Borzobohaty "Wojan".

    Po zakończeniu wojny został aresztowany i uwięziony przez władze polskie za przynależność do Armii Krajowej. By uniknąć dalszych represji ze strony "władzy ludowej" przez pewien czas

    służył w Marynarce Wojennej, był także wolontariuszem w Ratownictwie Morskim. Po uzyskaniu średniego wykształcenia technicznego pływał przez wiele lat jako mechanik na statkach

    Polskich Linii Oceanicznych w tym na "MS Batory". Osiadł na stałe w Gdańsku gdzie założył rodzinę.

    • 14 0

    • a autor tekstu?

      IH?

      • 0 0

    • Bajka. ucieczka z Syberii przez Cieśninę Beringa....

      kupi to ten, co nie zna Syberii i Czukotki. Do tego w 1917 r. W tym czasie nie było jeszcze Rosjan na Czukotce. Poza tym jak sie dostala na Czukotkę? Do dzis nie ma tam dojazdu, chyba ze zima szla 6 tys km w temperaturach siegajacych -50 C. Wode z mozgu robia.

      • 1 1

    • woow i to się czyta (5)

      miast lansować takich ludzi lansuje się miernoty typu Sławek N.

      • 8 0

      • Problem w tym (4)

        że jedynym źródłem na temat biografii pana Stanisława Supłatowicza (przynajmniej w zakresie okoliczności związanych z narodzeniem i wychowywaniem wśród Shawneesów w Kanadzie) jest on sam. Równie dobrze mógł być mitomanem, który sfabrykował tę historię, a dla wyjaśnienia sprzeczności z oficjalnymi dokumentami dodał mało wiarygodną historię o sfałszowaniu metryki przez matkę (właściwie z jakiego powodu? bała się, że w Polsce dopadną ich Komancze?)

        • 1 4

        • (2)

          A chciałbyś żeby kto poświadczył jego dzieciństwo? Indianie?

          • 5 0

          • (1)

            myślisz, że w Kanadzie nie prowadzą ewidencji urodzeń?

            • 3 1

            • myślę że uciekinierka z Syberii nie darmo ukrywała się wśród Indian

              • 0 2

        • jaki to problem

          nie jego dziecinstwo o nim swiadczy ale zycie doroslego.

          • 2 0

    • (1)

      Matka była dzielna kobietą. Szkoda, że tak mało o niej wiadomo.

      • 3 0

      • wiecej do czytania dla swiadomych gdanszczan

        ]http://www.huuskaluta.com.pl/sat_okh/index.php

        • 1 0

    • wielcy gdanszczanie (1)

      wolę słuchać o Stanisławie Supłatowiczu i córce gen. Nila niż do znudzenia tylko o "żelaznych postaciach" - Schopenhauerze i Fahrenhaicie. Gdańsk utknął w XVIII wieku?

      • 4 1

      • w zupelnosci to podzielam. dobrze ze jeszcze paru myslacych zostalo w tym miescie.

        • 3 0

  • Nowa gwiazda (1)

    Zmiana na liście przebojów. Nareszcie będziemy mieli nową "gwiazdę". Komorowski zastąpi Dodę. Bronek tak ciągnie do Orientu, a tu niespodzianka. Orient przyjdzie do niego.

    • 5 0

    • super napisane.

      • 1 0

  • Prezydęęt jadzie do Hameryki

    Podobno prezydent Obama aż dwukrotnie zapraszał do USA Hrabiego Niezgułę bo po pierwszym razie odniósł wrażenie,że Jaśnie Wielmożny nie za bardzo kuma.Agencje nie donoszą czy to była dyplomatyczna niedyspozycja Jaśnie Hrabiego polegająca na nieumiarkowanym jedzeniu - a szczególnie konsumpcji napojów wszelakich, czy tylko wrodzona,rozbrajająca niegramotność.Tak czy owak prezydent największego światowego mocarstwa pozostał w niepewności czy polski Gafa zrozumiał cokolwiek z zaproszenia i czy w ogóle wie gdzie znajdują się Stany Zjednoczone Ameryki.Służby dyplomatyczne pracują już nad możliwością telefonicznego zaproszenia ale jest problem różnicy czasu; prezydent Obama zawsze dzwoni w dzień a Gafa na noc wyłącza telefon - bo śpi.

    • 9 2

  • morderstwo w Orient-Expressie

    Słońce Peru i Gwiazda Orientu-to mocny tandem na szczytach władzy w rozpadającej się Jewropie.

    • 4 0

  • GWIAZDA RADZIECKA za zasługi

    dla towarzysza Komoruskiego już niedługo zostanie wręczona osobiście przez pułkownika Putina.

    • 10 2

  • wyciagnac poetke z krzkow (1)

    i rote z ratusza chcemy

    • 0 0

    • Rotę masz tutaj:

      http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Gdansk_Ratusz_Glownego_Miasta_carrilion.ogg

      jak ci się nie chce ruszyć tyłka i przejść w południe na Długi Targ, to se posłuchaj na internecie.

      • 0 0

  • oto cala nasza obecna wladza (5)

    postwili figurke zolnierzyka. jak mali chlopcy bawia sie. a czemu nie postrawic pomnik konkretnemu czlowiekowi z gdanska?

    • 5 5

    • masz na myśli Pawła Adamowicza?

      z tym się zgadzam. W końcu ma du że, a nawet NAJwiększe POparcie

      • 0 0

    • (3)

      dokładnie, już o tym wcześniej wspomniałam, to więcej ludzi z forum zareagowała negatywnie niż pozytywnie...no cóż.

      • 2 1

      • (2)

        To nie władza "postawiła figurke" - wam obojgu kłania sie umiejętność czytania ze zrozumieniem;) Jak chcecie postawić konkretnemu człowiekowi - to sie starajcie, tak jak o swoja "figurke" postarali sie inni.

        • 2 2

        • nie mozna smiecic parku

          jak sie tylko ma fundusze. pominik powinien byc przemyslany jesli juz sie stawia. to jest publiczny park

          • 0 1

        • nie wladza?

          to co tam robi ten gajowy?? moze mi powiesz

          • 1 1

  • zamiast pomikami

    niech sie zajmie ludzmi bo nikt go nie zbawi

    • 7 1

  • to jest publiczny park

    nie mozna smiecic parku jak sie tylko ma fundusze. pominik powinien byc przemyslany jesli juz sie stawia. to jest publiczny park

    • 3 2

  • Gwiazda. (1)

    Komorowski powimień dostać gwiazdę ale czewoną.

    • 14 0

    • jak kolega general

      • 3 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane