• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Stare czy Główne? Może po prostu "starówka", jak w innych miastach?

Marcin Januszewski
23 marca 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 
Umówmy się na Starym Mieście, pod Neptunem? Teoretycznie można to uważać za błędne określenie, ale i tak każdy będzie wiedział, gdzie się spotkać. Umówmy się na Starym Mieście, pod Neptunem? Teoretycznie można to uważać za błędne określenie, ale i tak każdy będzie wiedział, gdzie się spotkać.

Starówka, Stare Miasto, Główne Miasto, Śródmieście, a może Centrum? Jak właściwie powinniśmy nazywać "tę część" Gdańska? Choć mało kto używa formy poprawnej, to jednak wszyscy wiedzą o co chodzi. Chcemy rozpocząć dyskusję czy warto walczyć o poprawne nazewnictwo, którego nie zna większość gdańszczan, nie mówiąc już o turystach. Ekipa Trojmiasto.tv planuje przeprowadzić wideo-sondę wśród mieszkańców Gdańska. A zainspirował nas list od naszego czytelnika, pana Marcina Januszewskiego. Oto on:



Ratusz Staromiejski, jak sama nazwa wskazuje, jest ratuszem "tylko" Starego Miasta. Ratusz Staromiejski, jak sama nazwa wskazuje, jest ratuszem "tylko" Starego Miasta.
Od lat na stronach Trojmiasto.pl toczą się spory między czytelnikami (najczęściej w komentarzach do artykułów) o prawidłowe nazewnictwo najstarszej części Gdańska.

Jedni starają się wymusić stosowanie nazw historycznych. Podział tej części Gdańska jest historycznie uzasadniony, ponieważ większość z tych "poddzielnic", czyli Główne Miasto, Stare Miasto, Osiek, Zamczysko i Stare Przedmieście, nie stanowiły kiedyś jedności. Niektóre nawet były swego czasu administracyjnie niemal samodzielnymi organizmami z własnymi burmistrzami i ratuszami. Dzisiaj granice między tymi miejscami są niewidoczne lub wyznaczone wtórnie przez np. wybudowanie wielkiej ulicy Podwale Przedmiejskie.

Gdy umawiasz się z kimś w okolicy ul. Długiej, mówisz: spotkajmy się...

Rzeczywistości jednak nie da się zadekretować. A rzeczywistość jest taka, że i mieszkańcy, i turyści widzą starą część Gdańska jako całość. I wszyscy oni mówią, że idą, zwiedzają, jedzą, spacerują i spotykają się na Starym Mieście lub na Starówce. Jeżeli ktoś będzie na siłę im wmawiał, że rozmawiamy o Głównym Mieście w Gdańsku, to są jeszcze gotowi pomyśleć, że chodzi o coś w bezpośredniej bliskości dworca Gdańsk Główny.

Gdy o Starówce mówią gdańszczanie, pewnie nie mają na myśli całego obszaru dawniej zamkniętego murami (np. w XVII wieku), bo ciężko jest nazwać Starówką ulicę Toruńską, Długie Ogrody czy ul. Wałową. Zapewne chodzi im o tę centralną część miasta, gdzie są charakterystyczne kamieniczki, stare kościoły, mury, baszty i wieże, czyli przede wszystkim Główne Miasto i fragmenty Starego. Z tak pojmowanej Starówki wypadają, niestety, bardzo liczne i piękne zabytki, położone nieco dalej: Brama Żuławska, bastiony nad Opływem Motławy, Brama Nizinna, kościół św. Trójcy, kościół św. Jakuba i kilka innych ciekawych miejsc.

Można się pokusić o wyznaczenie konkretnych granic naszej dzisiejszej "Starówki", ale byłoby to trochę dekretowanie rzeczywistości, którego chciałbym uniknąć. Wszyscy jednak podskórnie czujemy, co jest, a co nie jest Starówką. Na pewno można się umówić na Starówce pod Wielkim Młynem, ale już pod NOT-em, 100 metrów dalej, nie bardzo. Na Starówce jest prawdopodobnie dawny Żak (zabijcie mnie, ale dla mnie zawsze to będzie Żak), ale nieodległe kino Krewetka już nie. Innym przykładem mogą być Stągwie Mleczne, które na Starówce są, podczas gdy właściwie całą resztę Wyspy Spichrzów ze Starówki raczej bym wyłączył (pozwólcie, że nie powiem dlaczego).

Jak więc nazywać najpiękniejszą i najstarszą część naszego miasta? Historycy i przewodnicy na pewno muszą trzymać się historii, od tego są. A reszta? Myślę, że warto zostawić tę sprawę w rękach czy raczej w językach ludzi tę część miasta odwiedzających i tutaj mieszkających.
Nie ma o co kruszyć kopii. Z czasem rozwiązanie wyklaruje się samo.

I, jak mawiał klasyk, narodzi się nowa, świecka tradycja.
Marcin Januszewski

Co Cię gryzie - artykuł czytelnika to rubryka redagowana przez czytelników, zawierająca ich spostrzeżenia na temat otaczającej nas trójmiejskiej rzeczywistości. Wbrew nazwie nie wszystkie refleksje mają charakter narzekania. Jeśli coś cię gryzie opisz to i zobacz co inni myślą o sprawie. A my z radością nagrodzimy najciekawsze teksty biletami do kina lub na inne imprezy odbywające się w Trójmieście.

Opinie (288) ponad 20 zablokowanych

  • Precz ze STARÓWKĄ (4)

    W Gdańsku nie ma i nigdy nie było!!!!!! STARÓWKI. Termin ten odnosi się tylko do Warszawy!!!!. Poza tym trzeba być totalnym imbecylem, żeby umawiać się na starówce. Bo termin ten nie wskazuje konkretnego miejsca. Powodzenia w szukaniu :). Turystą wybaczam nie wiedzą, co czynią. Autor listu powinien douczyć się trochę. W Gdańsku nie ma poddzielnic!, są za to dzielnice(czyli zwyczajowe nazwy części miasta). Których określenia są dziedzictwem kulturowym prawnie chronionym. W końcu Gdańsk jest pomnikiem historii.!!!!!! Jeżeli autor nie wie co to odsyłam do ustawy o Ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Gdańszczanie znają historię swojego miasta i żaden szanujący się mieszkaniec nie określi starówką Głównego Miasta. Czynią tak tylko turyści i świeży mieszkańcy miasta.

    • 6 13

    • (1)

      Jak to nie ma poddzielnic? A osiedla to niby co?

      • 1 0

      • "fallen" to chyba znaczy "upadły"

        • 1 0

    • zwyczajowe, a wedle którego zwyczaju ;)krzyżackiego, napoleońskiego, pruskiego, PRLowskiego

      są za to dzielnice(czyli zwyczajowe nazwy części miasta)

      • 0 0

    • "turystą"?

      w tym kontekście poprawna forma to "turystom"!!!!!!!!

      • 2 0

  • Zabytki są głównie dla turystów i im powinno się sprzedać "starówkę" jeżeli będą chcieli biura to zabierze się ich to (9)

    Czy tak trudno to zrozumieć? Na całym świecie miasta mniej więcej tak się dzieli w zależności od funkcji danej dzielnicy. Turysta ze stanów objeżdżający miasta bałtyckie odwiedzi starówkę w Rydze, Wilnie Petersburgu a w gdańsku powie się mu niestety nie mamy "starówki" a poza tym nie lubimy obcych?

    • 6 6

    • tak, niech to bedzie GRAND CITY :p (8)

      • 2 1

      • Przeciw "starówce" są snoby którzy udawadniają nieustannie o swojej wyższości nad motłochem. (7)

        Równie dobrze mogę zagiąć takiego snoba zwracając mu uwagę że nie mówi się helikopter a śmigłowiec, nie kapitan okrętu a dowódca okrętu itp. Mogę także studiując historię gdańskich dzielnic podzielić główne miasta lub stare miasto na jeszcze mniejsze jednostki. Powiem wtedy nie ma czegoś takiego jak główne miasto, miejsce o którym mówisz to znany wszystkim kwartał luteran. Nie popadajmy w paranoje jeżeli ludzie chcą nazywać daną okolicę starówką to tak ma być nawet jeżeli za 100 lat starówką będziemy określać okolice falowca.

        • 6 8

        • (5)

          a możesz mnie poprawiać, nie odróżniam helikoptera od śmiglowca, nie obrażę się ;)

          • 1 4

          • I tu się zgadzamy nie ma różnicy między helikopterem a śmigłowcem tak jak nie ma różnicy między starym/głównym miastem a (4)

            starówką. jw

            • 5 2

            • jednak różnica jest (3)

              W czasie II wojny mój dziadek był transportowany drogą powietrzną do szpitala w Wilnie i zapamiętałam, ze nie mógł to być helikopter.

              • 2 1

              • Droga snobko niemcy pod koniec II w ś używali na pomorzu prototypów śmigłowców (2)

                więc jeżeli twój dziadek był w wermachcie to mógł teoretycznie polecieć śmigłowcem. Poza tym każdy śmigłowiec/helikopter to także samolot.

                • 2 3

              • drogi Robercie (1)

                Logicznie rzecz biorąc, wermacht nie wysyłał z Pomorza prototypów smigłowcow z chorymi do Wilna, więc nie bredź tu proszę.

                • 2 3

              • trzech minusujących

                z pomorskiej tradycji "Niemcy motorem cywilizacji", przekonanych, ze jak coś lata, to musi być niemieckie :P

                • 0 1

        • przestań palić to g@wno

          • 2 0

  • Gdy umawiasz się z kimś w okolicy ul. Długiej, mówisz: spotkajmy się...

    ...przy Locie.

    • 9 6

  • istotne

    STARE MIASTO to mamy w Krakowie bo nie zostało zrujnowane.

    W Gdańsku mamy conajwyżej STARÓWKĘ

    • 3 11

  • Po prostu Gdańsk Miasto (2)

    Reszta to Wrzeszcz,Oliwa,Chełm,Morena,Nowy Port, Brzezno, Zaspa ,Orunia.

    • 0 5

    • (1)

      Nie tak do końca: a Aniołki, Strzyża, Studzienka, Górzyna, Diabełkowo, Pieklisko, Piecki. Migowa ale nie Morena i wiem co piszę bo kiedy lata temu zawitałam do Gdańska przewertowałm plany miasta / zumi nie było/ i niestety nie znalazłam

      • 2 0

      • trzeba oddzielić dzielnice...

        ....od mniejszych jednostek....

        z powyższych dzielnicami są:
        Wrzeszcz Górny, Wrzeszcz Dolny, Chełm, Piecki-Migowo (a nie Morena - to nazwa spółdzielni mieszkaniowej), Nowy Port, Brzeźno, Zaspa-Młyniec i Zaspa-Rozstaje, Orunia-Św. Wojciech-Lipce, Aniołki, Strzyża

        Studzienka, Górzyna, Diabełkowo, Pieklisko, Królewska Dolina itd to jednostki nie będące oficjalnie dzielnicami - ale równie piękne z nazwy aby o nich mówić w kontekście wskazywania lokalizacji i godne pielęgnowania w lokalnej gdańskiej społeczności

        • 3 0

  • Gdańsk jest zapyziały,szary i nudny. (1)

    To co zrobiono vis a vis dworca to tragedia, koszmarek architektoniczny dodać do tego Zieleniak, Lot, Dom Technika budynek PZU to zakały szpecące to miasto. Wyburzyć te potworki i odbudować stare kamienice.

    • 11 10

    • Stare Miasto

      Zgadzam się zaniedbania architektoniczne trwają od 1945r. do dziś, brak koncepcji budowy w stylu charakterystycznym dla danego miasta.

      • 1 0

  • mam pomysła!!!!!!!!

    trzeba zapytać się kaszubów przecież Gdańsk podobno jest ich stolicą!!!!!!!!!!!!

    • 6 6

  • W Gdańsku nie ma starówki! Jest Stare Miasto i Główne Miasto. Wreszcie ktoś zwrócił na to uwagę.

    • 9 5

  • jop (1)

    Umawiam się pod LOTEM a nie pod neptunem , czy to też jest bład

    • 6 1

    • błąd zdaje się

      czy LOT nie został przeniesiony?

      • 0 2

  • Starówka i BAST (1)

    Co za durny problem znowu ktos wymyslil ? Zawsze byla STARÓWKA a GŁÓWNY to dworzec !!!!!

    • 2 15

    • i tacy ignoranci jak ty niestety też zawsze będą....

      • 5 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane