• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Weszliśmy do gdańskiej celi marszałka Piłsudskiego

Marek Gotard
10 listopada 2009 (artykuł sprzed 14 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Pamięć gdańszczan na komendzie

W gdańskim areszcie śledczym zachowała się cela, w której przebywał marszałek Piłsudski. Dziś, ze względów bezpieczeństwa, nie można jej zwiedzać, gdyż znajduje się na terenie oddziału specjalnego gdańskiego aresztu, w którym osadzeni są więźniowie niebezpieczni. Nam to się udało.



Przemierzyliśmy z kamerą tę samą drogę, co Józef Piłsudski w 1917 r., kiedy trafił do gdańskiego więzienia. Zobacz, jak dziś wygląda cela Marszałka w areszcie przy Kurkowej. W środę zostanie odsłonięta tablica, upamiętniająca pobyt Piłsudskiego w Gdańsku.



Czy chciałbyś, by Polską rządził dziś człowiek pokroju Józefa Piłsudskiego?

Pociąg z Warszawy zatrzymał się na gdańskim dworcu w nocy z 22 na 23 lipca 1917 roku. W asyście uzbrojonych Niemców wysiadł z niego Józef Piłsudski wraz ze swoim zastępcą, Kazimierzem Sosnkowskim. Zaledwie kilkanaście minut później obaj więźniowie znaleźli się w kwartale obecnych ulic Nowe Ogrody, Strzelecka, Kurkowa i 3-go Maja zobacz na mapie Gdańska. W stosunkowo nowym kompleksie budynków z czerwonej cegły mieściło się gdańskie więzienie oraz sąd i prokuratura. To tam dwóch Polaków miało oczekiwać na wyrok niemieckiego sądu.

Piłsudskiego i Sosnkowskiego aresztowano po tzw. "kryzysie przysięgowym", gdy Józef Piłsudski zakazał swoim żołnierzom składania przysięgi na wierność Niemcom.

Gdy za więźniami zamknęły się bramy aresztu, Józef Piłsudski, jako "generał", trafił do lepszej, jednoosobowej celi z oknem i żelaznym łóżkiem. Potraktowany jak zwykły więzień Sosnkowski znalazł się w małym pomieszczeniu, o długości "około pięciu kroków wzdłuż i trzech wszerz". Aresztantom pozwolono korzystać z posiłków przygotowywanych w restauracji "Venselov", znajdującej się przy Targu Siennym zobacz na mapie Gdańska. Piłsudski do posiłków dostawał również wino.

Niemcy nieprzypadkowo przywieźli obu Polaków właśnie do Gdańska - miasta, znajdującego się w strefie przyfrontowej. Sądy były tu szybkie, surowe, a wyroki śmierci bardzo częste.

Gdańscy Polacy natychmiast rozpoczęli starania o uwolnienie aresztantów. Udało się to po tygodniu, dzięki wstawiennictwu Alojzego Rapiora, późniejszego proboszcza w Lubichowie, który w tym czasie odbywał służbę wojskową w Gdańsku jako tłumacz i sekretarz sądu wojennego.

Rankiem 29 lipca, Piłsudski i Sosnkowski znów znaleźli się na gdańskim dworcu. O ile po przyjeździe przemierzali puste ulice uśpionego Gdańska, teraz eskorta musiała interweniować, gdyż nieprzychylni Polakom mieszkańcy Gdańska chcieli poturbować więźniów.

Do 8 listopada 1918 roku Józef Piłsudski przebywał w twierdzy w Magdeburgu, z kolei Kazimierza Sosnkowskiego więziono w Wesel.

Po pokonaniu Niemiec, przyszłość Gdańska wciąż była niepewna. W samym środku świąt Bożego Narodzenia, 25 grudnia 1918 roku, w Wisłoujściu zacumował angielski okręt wojenny "Conrad". Z jego pokładu, entuzjastycznie witany przez gdańskich Polaków, wysiadł Ignacy Paderewski, jako emisariusz Polskiego Komitetu Narodowego. Z okrętu udał się prostu do najlepszego gdańskiego hotelu - "Danziger Hof" na Targu Węglowym.

W wielkiej sali hotelu odbył się płomienny wiec Polaków, podczas którego debatowano także nad przyszłością Gdańska. Gazeta "Danziger Allgemeine Zeitung" w specjalnym wydaniu doniosła później o "tajnym zebraniu polskich rewolucjonistów", podczas którego miała zapaść deklaracja o powstaniu Niepodległej Rzeczpospolitej Polskiej z Paderewskim jako prezydentem. Sam Gdańsk miał być zbrojnie zajęty przez armię generała Hallera.

Z Gdańska Ignacy Paderewski udał się od razu do Poznania. Wkrótce po jego przybyciu wybuchło tam zakończone sukcesem Powstanie Wielkopolskie...

Cela Piłsudskiego

W gdańskim areszcie śledczym zachowała się cela, w której przebywał marszałek Piłsudski. Dziś, ze względów bezpieczeństwa, nie można jej zwiedzać, gdyż znajduje się na terenie oddziału specjalnego gdańskiego aresztu, w którym osadzeni są więźniowie niebezpieczni. Nam to się udało.

Obaj słynni aresztanci doczekali się też pamiątkowej tablicy. Z inicjatywy stowarzyszenia "Nasz Gdańsk", w najbliższą środę, w Dzień Niepodległości, zawiśnie ona na murze aresztu przy bramie od ulicy ul. 3 Maja.

Gdański epizod marszałka Piłsudskiego i generała Sosnkowskiego możemy dokładnie poznać dzięki opracowaniu "Więźniowie specjalni - Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski", którego autorem jest Waldemar Kowalski, wicedyrektor Aresztu Śledczego w Gdańsku.

Opinie (247) ponad 20 zablokowanych

  • A ja mam obraz (2)

    • 3 0

    • A ja mam problem z obrazem... ale za to mam wizję.... i to jaką .............. (1)

      :-))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))))) peace !..........

      • 1 0

      • Przenies wizje na obraz i Dali sie chowa:)

        • 2 0

  • (2)

    Czy wiecie od kogo esbecja, która mordowała Polaków brała przykład ?Historia zawsze sie powtarza tylko w innym wykonaniu. Wtedy jedni oczerniają drugich a zawsze ci ostatni nazywają siebie zbawcami. Najgorsze w tym wszystkim jest to, że najbardziej cierpi na tym prosty niewinny człowiek bo politycy zawsze dadzą sobie radę.

    • 10 3

    • SB-ecja brała i bierze przykład z NKWD

      Pan Cimoszewicz i kilku innych może o tym pogadać

      • 4 2

    • SBecja nie brala przykladu

      fachu bezpieka uczyla sie od siebie od tysiecy lat. Ujadasz na ta, bo akurat tej nie lubisz, ale zadna sie od siebie niczym nie roznila.

      • 0 0

  • (1)

    JÓZEF PIŁSUDSKI BYŁ NAJWIĘKSZYM POLAKIEM OKRESU MIĘDZYWOJENNEGO CHWAŁA I CZEŚĆ BOHATEROWI!!!!

    • 10 11

    • Jak siedzial na Kasztance

      • 3 1

  • (13)

    Czy to ten zbrodniarz co ma krew Polskiej Lewicy na rękach?

    • 8 11

    • Moze nie odrazu zbrodniarz,ale postrzelac to se lubil

      • 1 2

    • Nie, to ten który ocalił Polskę i Europę przed bloszewizmem...

      • 2 3

    • Lewicy ?? - przecież był socjalistą !!

      A jesli komuchów mordował to nie bez potrzeby

      • 3 3

    • Piłsudski był lewicowcem! (9)

      Zakładał różne tam PPS-Frakcje Rewolucyjne i działał typowo bolszewickimi metodami (np. organizując napad rabunkowy na pociąg z forsą).
      Po przewrocie w 1926 r. mordował swoich przeciwników politycznych, zwlaszcza prawicowych - np. generała Tadeusza Rozwadowskiego, autora zwycięstwa nad bolszewikami w 1920 r. (mało kto wie, ale w trakcie bitwy warszawskiej to generał Rozwadowski był Naczelnikiem Państwa, bo Piłsudski bojąc się odpowiedzialności złożył dymisję na ręce Witosa).
      Więc - krew na rękach Piłsudskiego to krew polskiej prawicy, nie lewicy.

      • 4 2

      • (7)

        Po pierwsze primo stosował metody rewolucyjne, nie bolszewickie. Gdzie w 1908 metody bolszewickie? Przecież oni dopiero raczkowali.
        Po drugie primo dymisja leżała w szufladzie, Naczelnikiem wciąż był Piłsudski.
        Po trzecie Piłsudski działał w PPS dlatego, że ta dawała największe nadzieję na niepodległość. W czasach II RP lewica wielokrotnie była zawiedziona postępowaniem Piłsudskiego.

        • 1 1

        • Czym sie roznia metody bolszewickie od rewolucyjnych? (4)

          oprocz skali?

          • 1 0

          • (3)

            bolszewicy stosowali metody rewolucyjne wzbogacając je o nowe elementy. jednym z pionierów był nasz zasłużony dla WKP(b) rodak Krwawy Feliks. O bolszewickich metodach można mówić wtedy, gdy ktoś się na bolszewikach wzorował.

            • 0 2

            • Moim zdaniem zapetlasz sie we wlasnym absurdzie. (2)

              Tak to niestety jest, jak ktos mysli symbolami.

              • 0 0

              • (1)

                jakimi symbolami? Może coś merytorycznego? łatwo napisać absurd, trudniej wytłumaczyć dlaczego absurd.
                pozdrawiam

                • 0 0

              • "Bolszewizm" to dla ciebie symbol. Cokolwiek oni robili, bylo zle.

                jesli to samo robil kto inny, oceniasz go roznie.

                • 0 0

        • dymisja Piłsudskiego (1)

          Wikipedia w haśle "Józef Piłsudski":
          "12 sierpnia Józef Piłsudski udał się do Kwatery Głównej w Puławach, gdzie w chwili słabości złożył na ręce premiera Witosa dymisję z funkcji Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza. W liście do premiera zaznaczał, że jego zdaniem, skoro rozmowy pokojowe z bolszewikami nic nie dały, Polska musi liczyć na pomoc krajów Ententy, a te uzależniają ją od odejścia marszałka. Witos jednak dymisji nie przyjął."
          w haśle "Tadeusz Rozwadowski":
          "Przed wyjazdem z Warszawy Piłsudski spotkał się z premierem Wincentym Witosem i wręczył mu dymisję ze stanowiska Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza. Premier bojąc się upadku morale wojska dymisji nie ogłosił publicznie, a podczas następnego spotkania zwrócił list Piłsudskiemu. Koordynatorem wszystkich działań wojennych po stronie polskiej został Rozwadowski. Co więcej jako szef Sztabu Generalnego po dymisji marszałka automatycznie stał się Naczelnym Wodzem, prawdopodobnie nawet o tym nie wiedząc. Nie zmienia to faktu, że w razie klęski odpowiedzialność z prawnego punktu widzenia spadłaby na Rozwadowskiego, a nie na Piłsudskiego."

          • 1 0

          • Wikipedia wikipedią. Nie wykluczam, że faktycznie tak było, choć moim zdaniem dymisja "nie weszła w życie". Muszę doczytać.

            • 0 0

      • z Piłsudskiego był taki lewicowiec jak ze świńskiej dupy siodło.

        to, że należał za młodu do partii socjalistycznej nie oznacza jeszcze, że lewicowcem był.

        • 0 1

  • Panie Marszałku ,Ojczyzna w potrzebie , a Ty za szablę nie chwytasz ?!! (1)

    JP1 -brakuje tu Ciebie !

    • 6 7

    • JP1?

      tobie się chyba coś posklejało...
      Papciu
      uważaj żebyś do tego towarzystwa Winnetou nie dorzucił...

      • 3 0

  • "Do 8 listopada 1918 roku Józef Piłsudski przebywał w twierdzy w Magdeburgu," (1)

    i co dalej?? zmarł, został zamordowany czy co... ??

    • 2 6

    • Życiorys cały mieli przytoczyć czy co? Zajrzyj sam do książki, wikipedii czy czego tam.

      • 5 0

  • JP 2 też nie był kryształowy (5)

    np. papież Karol Wojtyła popierał "męczenników" - księży walczących z komunizmem, ale księży zamordowanych przez antykomunistów - już nie. Był zręcznym politykiem. Niestety - takim, który wbrew powołaniu dla sprawy politycznych poświęcił szczerość wiary. JP2 - numquam subito!

    • 8 8

    • (1)

      dziś ubecja mocno skrzeczy na forum

      • 6 4

      • i cykliści, nie zapominaj o cyklistach!

        • 0 1

    • jak zwykle można liczyć na wsparcie polaczków którzy zawsze docenią co dobre

      • 0 1

    • Co ty dziecko za bzdury pleciesz!!Onyx

      jak zawsze jakiś sekciarz się odezwie!

      • 2 1

    • to prawda, nawet na ołtarze wynosił morderców

      jak w przpadku zakonnika chorwackiego, ktory z ramienia ss mordowal ludzi

      • 1 0

  • Najwiekszym polakiem w historii byl oczywiscie Lechu"jestem za a nawet przeciw"Walesa

    wedlug resztek akt ,ktorych nie zdazyl ukras,c zwany TW Bolkiem:)

    • 3 3

  • Zapamiętajcie sobie

    słowa Piłsudskiego, jakże aktualne dziś:
    „Jeśli ktoś za młodu nie był lewicowcem z przekonania, to na starość będzie s...synem”

    • 2 5

  • Moderator jesteś tumanem (2)

    Wyrzucenie tekstu: "ja wyrzuciłem portret marszałka bo go muchy obsrywały", w kontekście wypowiedzi Rumuna było nawiązaniem do cytatu ze Szwejka, a nie żadną obrazą Marszałka Piłsudskiego. Zorientował się każdy średnio rozgarnięty gimnazjalista.

    • 7 1

    • Popieram powyzsze

      Wywalony jedyny post, ktory do calej tematyki podszedl na naleznym jej luzie.

      Powtorze zatem, ze w Sarajewie nawarzyli nam piwa.

      Autorowi wyzej pozdrowienia.

      • 2 0

    • moderator tego portalu to średnop

      • 0 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane