• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Drążyła tunel pod Martwą Wisłą, skończyła na złomowisku

Szymon Zięba
28 grudnia 2020 (artykuł sprzed 2 lat) 

Tak skończyła maszyna, która wierciła tunel pod Martwą Wisłą

Wraz z osprzętem waży około 3 tys. ton, mierzy 90 m i to dzięki jej pracy powstał tunel pod Martwą WisłąMapka. Damroka, czyli maszyna drążąca TBM, po wykonaniu swojego zadania w Gdańsku miała pomóc w drążeniu innych tuneli w Polsce. Ostatecznie jednak pozostała w Trójmieście i trafiła na złomowisko należące do firmy Panta Kasacja Pojazdów, gdzie trwa demontaż olbrzymiej maszyny, która w chwili budowy kosztowała 80 mln zł.



Często korzystasz z tunelu pod Martwą Wisłą?

Maszyna TBM, czyli z angielskiego "tunel boring machine" (maszyna drążąca tunel), została wykonana w miejscowości Schwanau w Niemczech w firmie Herrenknecht. Stamtąd, w częściach, drogą morską i lądową przetransportowana została do Gdańska. Jej największe elementy przypłynęły na holenderskim statku Deo Volente w październiku 2012 roku.

To prawdziwy olbrzym - tarcza ważącej około 3 tys. ton maszyny miała 12,56 m średnicy. Całość wiercącej konstrukcji - po złożeniu podzespołów - mierzyła 90 m. By wprawić w ruch elementy wiercące, potrzeba było 3,5 megawatów mocy. Maszyna pracowała pod ziemią, gdzie ciśnienie wynosiło ok 3,5 bara, dlatego pracownik, który serwisował elementy w tej części maszyny, musiał przejść dekompresję w specjalnej komorze.

Maszyna TBM kupiona za 80 mln zł



Damroka sunęła do przodu niczym kret w tunelu, pchana przez 52 siłowniki hydrauliczne o łącznej sile 96,5 meganewtonów. Tarcza borująca była kluczowym narzędziem w budowie dwóch nitek tunelu pod Martwą Wisłą, każdy o długości ok. 1,1 km. Maszynę za 80 mln zł kupiła firma OHL - generalny wykonawca tunelu.

Wycenione na 885 mln zł prace toczyły się w latach 2011-2016. Mechaniczny "kret" po spełnieniu swojej "misji" w Gdańsku miał pomóc w drążeniu innych tuneli (mówiło się m.in. o wykorzystaniu go do budowy przewiertu pod Pachołkiem), ostatecznie jednak gigantyczny sprzęt trafił na złomowisko Panta w Gdańsku.

Maszyna TBM ostatni raz na powierzchni. Materiał z 2013 roku.


- Wiertnicę TBM zakupiliśmy od firmy wykonującej tunel pod Martwą Wisłą. Do transakcji doszło na początku roku. Naszym planem było jej ponowne wykorzystanie w innych częściach Polski, tam gdzie budowane były podobne przekopy, czyli np. w Łodzi czy w Świnoujściu - mówi Łukasz Grosz z firmy Panta Kasacja Pojazdów. - Niestety, po roku starań sprzedaży - nie tylko w Polsce, ale i na świecie - nie znaleźliśmy zainteresowanych taką formą "recyklingu". Dlatego od kilku miesięcy zajmujemy się demontażem maszyny. Ponownie wykorzystane zostaną jej podzespoły - dodaje.
  • Na złomowisku Panta trwa demontaż maszyny, która wierciła tunel pod Martwą Wisłą.
  • Na złomowisku Panta trwa demontaż maszyny, która wierciła tunel pod Martwą Wisłą.
  • Na złomowisku Panta trwa demontaż maszyny, która wierciła tunel pod Martwą Wisłą.
  • Na złomowisku Panta trwa demontaż maszyny, która wierciła tunel pod Martwą Wisłą.
Łukasz Grosz przypomina, że był plan, by Damroka została wykorzystana do budowy tunelu pod Pachołkiem w Gdańsku. Ten projekt to jednak wciąż melodia przyszłości.

- Jednak firma, która miała się tym zająć, zrezygnowała z działalności w Polsce [OHL musiał dołożyć do budowy gdańskiego tunelu, więc wycofał się z naszego rynku - dop. red.] i tak weszliśmy w posiadanie tego sprzętu - tłumaczy.
Mimo że części maszyny wiercącej zajmują miejsce na dwóch placach złomowiska Panta, ich zwożenie z okolicy tunelu pod Martwą Wisłą wciąż trwa. Ciężarówki załadowane rozmontowanymi elementami "kreta" kursują na tej trasie od marca tego roku.

Rozebrana maszyna TBM przy tunelu pod Martwą Wisłą. Materiał z 2016 roku

Miejsca

Opinie (595) ponad 50 zablokowanych

Wszystkie opinie

  • (47)

    Ładna niegospodarnosc trzeba przyznać poza tym ten śmieszny tunel i tak nie został zbudowany należycie. Jest za wąski olano kompletnie istnienie innych użytkowników dróg niż smierdzace samochody

    • 84 270

    • Śmieszny to ty tutaj jesteś koleżko (1)

      • 101 23

      • On śmierdzi a nie śmieszy ;)

        • 42 9

    • Intrnetowy spec (1)

      Takich szanuję na wszystkim się znają..mam nadzieję że ironię zrozumiałeś choć wątpię z tym ilorazem..

      • 42 3

      • To dlatego że on ma iloczyn raczej a nie iloraz

        • 6 0

    • Jest też dla autobusów

      Dla tych co nie maja samochodu - jest autobus, kursujący cały dzień, cały tydzień. Przypominam, że stary prom kursował tylko od poniedziałku do piątku od 6:00 do 19:15. Ci którzy mieli do pracy na 6:00 musieli jechać naokoło.

      • 39 7

    • most to samo brak możliwości przejścia jako pieszy (9)

      i**ota projektował,i**ota zatwierdził itd z tunelem to samo ,maszyna była trzeba było jeszcze jedna dziurę wywiercić dla pieszych i wtedy sprzedać ,a tak cała ta trasą jakąś niedorobiona .

      • 24 49

      • Leming raczej przydała by sie dla do tunelu dla Donalda Tylko ze on uciekł do Brukseli i nie zamierza wracac. (8)

        ,bo sie boi wiec został tam już na stałe.

        • 13 37

        • To nie Tusk mieszka na parkingu policyjnym na Żuliborzu ze strachu przed suwerenem. (7)

          • 49 12

          • To tylko świadczy o poziomie inteligencji pewnej grupy (6)

            Nikt normalny nie będzie chodził pod czyjś dom i darł tam otwór. Normalny uszanuje demokrację i pokaże swoją siłę w wyborach. Niestety nie mają siły przebicia i nie będąc większością chodzą i pokazują swoje maniery w taki a nie inny sposób. I nie suweren tylko dzicz.

            • 19 32

            • (4)

              Czyli ci co demonstrowali pod domem Jaruzela i Wałęsy nie byli normalni? Spoko, nie będę się kłócił.

              • 24 4

              • Jeden sprzedawca narodu (1)

                Drugi zbrodniarz. Super porównanie Maniek! Brawo ty

                • 10 12

              • Jak najbardziej słuszne porównanie, nie wiem w czym "balbina" niby lepszy. Poza tym dyskusja jest o darciu ryja pod cudzym domem - a dom, to dom.

                • 8 2

              • Pod dom

                Jaruzela nie chodziłem, to jego "ludzie" przychodzili do mojego...

                • 3 3

              • wychodzi tez na to ze pisowcy ktorzy pod domem tuska urzadzali sobie miasteczko z niamiotow w ramach prostestu tez nie byli normalni??? za to moim zdaniem normalne bylo to ze porzadku pilnowalo tam 3policjantow a nie polowa sil z wojewodztwa...

                • 9 2

            • Nie, to tylko świadczy o tym, że suweren ich wcale tak nie kocha jak twierdzą w mediach.

              • 7 1

    • (12)

      Zaapeluj do władz Austrii i Szwajcarii o wyznaczenie ścieżek rowerowych w alpejskich tunelach i koniecznie przejścia dla kotów i psów z okolicy.

      • 80 9

      • W Norwegii (3)

        W wielu tunelach jest możliwość jazdy rowerem. Tylko w tych najdłuższych jest zakaz.

        • 9 42

        • Norweskie tunele (1)

          Pokaż mi jeden tunel w Norwegii , gdzie można poruszać się rowerem i samochodem

          • 10 0

          • dobre pytanie

            "ekspert" już się nie odezwał, ani żaden z tych 9 co go poparli

            • 5 0

        • to tak jak u nas

          w najdłuższym jest zakaz jazdy rowerem

          • 3 0

      • słuchaj ale my żyjemy w Polsce (1)

        a nie w jakieś tam austri czy szwajcarii

        • 19 10

        • No właśnie niestety...

          • 13 11

      • Dzbanie tunele są dostepne dla pieszych i rowerzystów w Holandi .dostepne też w skandynawi (3)

        W innych krajach też.Ale ty w D byleś i G wiedziałeś ,zato cos ci sie wydawało i sie tym chwalisz

        • 5 28

        • Byłem w wielu krajach i tuneli ze ścieżkami rowerowymi nie widziałem. Nie twierdzę, że takich nie ma, ale na pewno nie jest tak, jak napisałeś.
          A jest tak z bardzo prostego powodu - fizyki nie oszukasz. Zbyt duże masy powietrza przepychane na skutek szybko jeżdżących aut + szkodliwe spaliny powodują, że wpuszczanie pieszych i rowerzystów do tak długich tuneli jest skrajnie niebezpieczne i niezdrowe, na dodatek w tunelu który ma formę niecki. Nie każda infrastruktura musi być przystosowana dla pieszych i rowerzystów, bo to nie ma sensu. Ciąg rowerowy wzdłuż A1 czy obwodnicy może jeszcze byś chciał, dzbanie?

          • 35 2

        • w Holandii ?

          po prostu kłamiesz
          To czemu najważniejsze tunele w Amsterdamie tj Zeeburgertunnel, Wijkertunnel czy też Coen nie są dostępne dla pieszych ani rowerzystów ?

          • 19 1

        • konkretnie, gdzie widziałeś takie tunele ?

          • 6 0

      • po co apelowac ?gdybys tylko tam troche pojezdzil pochodzil to zobaczylbys ze kazdy tunel ma alternatywe obok i dla pieszych i (1)

        • 1 15

        • Maja ale tylko te bardzo krotkie

          Tunel Gottarda ma wlasna stacje radiowa I podczas przejazdu prosza aby zamknac szyby I wlaczyc wew obieg powietrza. Z drugiej strony tunel pod Wisla nie jest jakis niebotycznie dlugi...

          • 8 1

    • Opinia wyróżniona

      Większość maszyn TBM tak kończy, zazwyczaj po wykonaniu przewiertu cofa się i zaczyna wiercić pod skosem aż wydrąży sobie grobow (12)

      w którym zostanie na zawsze zamurowana. Logistyka maszyny ważącej 3000 ton jest bardzo kosztowna, jej rozmiar często wykracza rozmiary drogi, a jej konstrukcja jest odchudzona na ile się da, żeby obniżyć jej koszt i wytrzymała co najwyżej do końca tego jednego lub podwójnego odwiertu.

      • 241 24

      • Maszyna

        Szkoda sprzętu,wiadomo "starosc nie radosc "biedna papa

        • 12 0

      • aż jakoś smutno mi się zrobiło

        taka jakaś metafora życia w ogóle z tego wyszła panu, panie "zły"

        :(

        • 18 2

      • Dzięki za tą informację, zabrakło jej w tekście. Z artykułu można wywnioskować, że to niegospodarność i marnotrawstwo, a tymczasem to normalna kolej rzeczy. Ale i tak trochę smutno.

        • 44 1

      • Ale fantazja Ciebie ponosi. (6)

        Takie maszyny wyjeżdżają z drugiej strony. Tam zostają rozbrojone

        • 2 13

        • (4)

          Tak, wyjeżdżają i w większości przypadków kończą tak jak 'zły' napisał, ze względu na koszty i logistykę. Nie ma gdzie tego trzymać ani serwisować, montaż i demontaż kosztuje fortunę a specyfikacja i wymiary tuneli są różne, więc też i maszyny się różnią od siebie. Pewnie w niektorych przypadkach, przy ściśle określonych uwarunkowaniach można takiej maszyny użyć ponownie lub zachować częściowo, ale to skrajne przypadki.

          • 21 0

          • na pewno się opłaci ją pociąć i zdemontować i nie wierzę że kakakolwiek firma (2)

            zostawia taką kasę pod ziemią bo sie jej "nie opłaci"

            • 2 10

            • Polecam sprawdzić ile by transport takiego kolosa kosztował i jaka jest obecnie cena z tonę złomu. (1)

              • 9 2

              • Dolicz jeszcze gazy techniczne do ciecia i roboczogodzine tnacego pracownika.

                • 7 0

          • to, plus fakt że nikt normalny dla zaoszczędzenia 5-10% wartości całej inwestycji nie kupi używki bez gwarancji i serwisu.
            Sprzęt się rozkraczy pod ziemią i co zrobisz? Producent stwierdzi, że "No się popsuła bo nie pod ten tunel robiona była, mogliście kupić nówkę sztukę, zarobieni jesteśmy widzicie, będziemy za 2 miesiące..."
            a robota stoi, terminy lecą...

            • 18 0

        • Ta, szczególnie te pod kanałem La Manche...

          • 1 0

      • kompletna bzdura (1)

        nie wierzę że ktoś zostawia maszynę wartą nawet jako złom miliony

        • 3 14

        • to_uwierz

          Bo to jest normalka - wiedza to szwajcarzy, ktorzy trzymaja te maszyny zamorowane w grobowcach obok tuneli.

          • 0 0

    • MIŚ 2 (4)

      Stadion w letnicy 800mln zł wybudowany w w tym samy okresie i na taką samą pojemność stadion Juventusu 105mln E= 440mln . Dlaczego wytypowano lokalizację gdzie najdroższe było przygotowanie terenu i wywózka grzęzawiska ?

      • 23 27

      • Bo było miejsce, a nikt nie wiedział że będzie potrzeba wymiany gruntu. (1)

        • 4 18

        • Czyli najpierw zadecydowano o miejscu

          A dopiero później zrobiono badania gruntu? Super.

          • 5 6

      • Misia to możesz na Mierzei Wiślanej zobaczyć.

        • 17 10

      • Nie kłam misiu2.

        • 2 2

    • Nie pomyślano o przelatujących samolotach i helikopterach. ;)

      • 0 0

  • Czyli sprawne technologiczne urządzenie zostało zniszczone? (34)

    Z drugiej strony jeżeli nikt nie chciał tej maszyny kupić lub wypożyczyć to świadczy że może się coś w niej zepsuł

    • 99 142

    • Inne tunele może drazy się innymi metodami

      • 20 3

    • W tym zaściankowym kraju jedyny tunel do wydrazenia (21)

      To tunel ewakuacyjny dla kaczora, Matousza Notariusza i całej tej smerfnej bandy jak ich ludzie z pochodniami pogonią..

      • 58 37

      • I dla Ciebie też, bo taką pustką zioniesz...

        • 19 26

      • jesteś głupszy niż ustawa przewiduje (17)

        przez komentarze takich ameb intelektualnych, które jeżdżą szparagi wycinać w wakacje w Holandii wielu imbecyli z zachodu, którzy nie znają żadnego obcego języka mają o nas taką opinię. Tak się składa, że trwają pracę przy tunelu łączącego Uznam z Wolin 2325 m.

        1. Tunel drogowy pod Ursynowem w ciągu budowanej drogi S2 - Południowa Obwodnica Warszawy na odc. w. Puławska - w. Przyczółkowa - 2305 m

        2. Tunel drogowy pod masywem Luboń Mały w ciągu budowanej drogi ekspresowej S7 Kraków - Rabka Zdrój na odc. Naprawa - Skomielna Biała 2060 m

        3. Tunele drogowe w ciągu budowanej drogi S52 - Północna Obwodnica Krakowa na odc. w. Modlnica - w. Kraków Mistrzejowice 2x900m

        4. Tunel drogowy w Starych Bogaczowicach w ciągu budowanej droga S3 Legnica (A4) - Lubawka na odc. w. Bolków - w. Kamienna Góra Północ (bez węzła) 2x2400 m

        oraz

        Obecnie w trakcie postępowania przetargowego są tunele drogowe w ramach budowy obejścia Węgierskiej Górki w ciągu drogi ekspresowej S1 Bielsko Biała-Żywiec-Zwardoń na odc. Przybędza - Milówka (obejście Węgierskiej Górki) 2x 900m

        1. Tunele drogowe w ciągu drogi ekspresowej S19 Rzeszów - Barwinek na odc. w. Rzeszów Południe - w. Babica 2100m

        2. Tunele drogowe w ciągu drogi S19 Rzeszów - Barwinek na odc. w. Babica - w. Domaradz

        tunel I - długość 1 730 m,
        tunel II - długość 1 590 m,
        tunel III - długość 1 240 m,

        3. Tunele drogowe w ciągu drogi ekspresowej S7 Płońsk (S10) - Warszawa (S8) na odc. Czosnów - Warszawa (S8)

        długość 1 000 m - dzielnica Bielany,
        długość 1 123 m - dzielnica Bemowo,

        4. Tunel drogowy w ciągu drogi ekspresowej S6 - Zachodnie Drogowe Obejście Miasta Szczecina

        długość ok. 3 130 m

        Tak, że płatny trollu wracaj do prenumeraty czerwonego szmatławca jąkały i żyj dalej w swojej bajce.

        • 38 22

        • Tunel S2 na Ursynowie nie jest drążony TBM

          Najpierw się dokształć, potem realizuj na trójmiasto.pl

          • 22 2

        • no ale co z tego wynika komuchu? (4)

          Prywaciarz sprzedał prywaciarzowi, czego nie rozumiesz? Ja rozumiem te wszystkie plany kłamców pisowskich....no i jak chcą wiercić to mogli tą maszynę kupić....za twoje.

          • 24 10

          • komuch ? (3)

            komuchy skakały razem z towarzyszem Budką i Czarzastym na wiecach poparcia gdy obcinano im przywileje emerytalne - więc nie kompromituj się. Gdybyś sprzedał obrabiarkę za parę baniek drugiemu przedsiębiorcy za parę stówek miałbyś kontrolę - domyśl się dlaczego

            • 12 19

            • Nie widziałem tam Piotrowicza. (2)

              • 16 4

              • Sledze wymiane wiadomości
                Zestawienie ok.
                Ale jak już o komuchsch i utrzciwych mowa to proszę rzucić oko na zdjecia z imprezy.
                Bienia, Sławek i reszta ferajny budzą politowanie...

                • 3 4

              • Bo Piotrowicz to dobry komuch, bo z PiS...

                • 7 0

        • (4)

          No dobra tylko co to ma do tej maszyny?Tunel w Warszawie na S2 jest już wydrążony tunel na Zakopiance został już dawno wydrążony zupełnie inną metodą ta maszyna spowdowałaby katastrofę budowlaną w luźnym skalistym podłożu po co pisać takie rzeczy?

          • 11 2

          • Jaką katastrofę chłpie (3)

            Nie ma przeciwwskazań do wiercenia. Większą trudność sprawia tylko woda i gas. Wszystko oczywiście do pokonania. Paru ludzi co czyta takie rzeczy, a zna się w temacie uśmieje się

            • 1 12

            • a co ty tam wiesz z ciebie się smieją

              bo udajesz że coś wiesz, tunele drążone są wieloma metodami i liczy się głównie cena a tbm należy do najdroższych

              • 9 0

            • Panie inżynierze... (1)

              Co to jest gas???

              • 5 1

              • Gastro, zamknięte

                • 4 0

        • sam sobie zaprzeczasz, jeśłi już trwają prace to znaczy że mają swoje tbm-y albo inaczej to kopią

          wiec spadaj na drzewo z głupimi przykładami

          • 9 0

        • Przecież to firma OHL sprzedała maszynę, bo drążenie tuneli w naszym kraju im się nie opłacało, do kogo więc pretensje ? (2)

          • 9 0

          • Koperty za drogie ? (1)

            • 0 5

            • Zapytaj księdza Sawicza jak go znajdziesz...

              • 5 0

        • To tylko w Gdańsku moglo sie wydarzyć

          • 1 13

        • A ktoś bronił twoim Panom z Nowogrodzkiej odkupić tę maszynę od Panty?

          W tekście jest napisane, że szukali kupca i nic, więc postanowili ją przerobić na żyletki żeby mieć z niej pieniądze.

          • 5 1

      • Żeby tylko

        sobie łapek nie popalili tymi pochodniami...

        • 5 7

      • ???

        Wyżej wymienieni do Gdańska nie mają wstępu...
        Ich elektorat jest bardziej na wschód.
        Lubelskie ich kocha, to może tam się zaszyją...

        • 5 3

    • takie mamy podatki sprzęt się zamortyzował i nikomu się nie opłaca go użytkować dalej :)

      • 10 2

    • Taką maszynę po prostu buduje się pod parametry konkretnego tunelu (1)

      I nie chodzi tu tylko o wymiary ale też np. warunki geologiczne. Nie ma co na siłę naprawiać Świata. Skoro dla wykonawców bardziej opłacalne jest zamówienie nowej maszyny do innej budowy to widocznie tak jest i nie ma co strzępic o to klawiatury...

      • 46 2

      • W sedno !

        • 6 0

    • Takie były założenia (1)

      Od początku przewidywano taki los - pisano o tym jeszcze na początku prac. Maszyny TBM zazwyczaj buduje się pod konkretne zadania. Można próbować szukać podobnego zadania, ale jak widać nikt nie był zainteresowany - może koszt przewozu za duży, może nie było akurat zadania o podobnych parametrach.

      • 21 1

      • Nie trzeba było nigdzie przewozić tej maszyny, mogłaby zacząć drążyć kolejny tunel od razu, do Szwecji na przykład...

        • 2 1

    • (1)

      Chodzi o rozmiar. Trzeba by kopać te same przekroje tuneli, a tak się nie robi

      • 7 2

      • Nie tylko rozmiar

        Także warunki geologiczne, założone koszty...

        • 4 0

    • Jaka maszyna?

      Wiertło poszło na złom, nie maszyna. Czyli część, która się zużywa...

      • 0 5

    • (1)

      aneta ale Ty jestes przenikliwa... normalnie mi zaimponiłaś tera...

      • 4 0

      • Przecież to Mariolka, podpisała się Aneta tak dla zmyłki

        • 1 0

    • Ktoś wykręcił bezpiecznik

      • 2 0

  • A jak ma się sprawa OHL - miasto o 100 baniek? Dogadali się? (6)

    • 119 21

    • Mogła wiercić tunel Chylońska-Pucka :) (2)

      Albo na Hutniczej pod torami obok Piaskowej. Ale nasz prezydent czeka na reakcje PKP, ci łaskawie go nie pytają o zgodę czy mogą drążyć.

      • 34 10

      • Rumia z iloscia mieszkacow 46 943

        buduje tunel w Rumi Janowie. Idzie im to calkiem sprawnie. Wjazd na Grunwaldzkiej obk goralskiej chaty i wyjazd na Dokerow juz po stronie Hutniczej. Szacun Rumia :)

        • 33 2

      • Tu człowieku starczy kilka koparek do wykopania tunelu

        • 13 1

    • tajemnice zostały zabrane do grobu

      • 5 5

    • pytasz (1)

      o kaczyńskiego, szumowskiego, morawieckiego, maciarewicza, czy rydza cegiełki?

      • 7 9

      • Co wyżej wymienieni mają wspólnego z miejską inwestycją ?

        • 7 1

  • Coś musi być na rzeczy, (15)

    Że nikt nie chciał tego kupić/wynająć. Przecież takich maszyn nie ma za dużo na świecie. Dziwna sprawa.

    • 146 74

    • Twój przechodzony samochód też wszyscy się rzucą kupić? (1)

      Czy może z braku kupca trafi jednak na złom? Myślenie nie boli!

      • 45 23

      • Udawanie boli

        • 15 3

    • (9)

      @Madman w 90% maszyny TBM na samym początku projektowania i użycia mają wpisane kasacja lub pogrzebanie żywcem w tunelu

      • 23 0

      • Jakie pogrzebanie żywcem w tunelu (5)

        Jesteście świadomi o czym wy tu napisaliście... Masakra

        • 1 20

        • Eurotunel (1)

          Mówi Panu to coś?

          • 13 0

          • Dobry przykład obydwie maszyny pozostały pod ziemią.

            • 4 0

        • (2)

          Czyli inaczej mówiąc to , ta maszyna skreca wprawo, w lewo lub w głab ziemi i tam zostaje w dodatkowym tunelu zamurowana .I wogóle nie jest wydobywana na piowieszchnie ziemi .A tu w tym przypadku to weszła z jednej strony i wyszła z drugiej strony wisły . Idlatego było można ją rozebrać na części i prubować wykorzystać ją poraz trzeci

          • 12 2

          • Rany Boskie!

            Ortografia!!!

            • 9 4