Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Historia jednego zdjęcia. Na pustkowiu Przymorza

Jan Daniluk
4 maja 2023 (artykuł sprzed 1 roku) 
Opinie (215)
Najnowszy artykuł na ten temat W dawnym gdańskim biurowcu. Historia jednego zdjęcia
Widok skrzyżowania ulic: Chłopskiej i Patrice Lumumby (dziś Jagiellońskiej), między 1962 a 1967 r. Fot. Romuald Piekarewicz, ze zbiorów Chrisa Piekarewicza. Autor dziękuje Piotrowi Szczegielniakowi za pośrednictwo i udostępnienie fotografii. Widok skrzyżowania ulic: Chłopskiej i Patrice Lumumby (dziś Jagiellońskiej), między 1962 a 1967 r. Fot. Romuald Piekarewicz, ze zbiorów Chrisa Piekarewicza. Autor dziękuje Piotrowi Szczegielniakowi za pośrednictwo i udostępnienie fotografii.

Widok skrzyżowania ulic: Chłopskiej i Patrice Lumumby (dziś Jagiellońskiej), między 1962 a 1967 r. Fot. Romuald Piekarewicz, ze zbiorów Chrisa Piekarewicza. Autor dziękuje Piotrowi Szczegielniakowi za pośrednictwo i udostępnienie fotografii.

Od wykonania powyższego zdjęcia minęło ok. 60 lat. Dziś miejsce, które uwiecznione zostało na fotografii, to tętniące życiem skrzyżowanie ul. Chłopskiej i JagiellońskiejMapka na Przymorzu.



Na pierwszy rzut oka fotografia może skojarzyć się z jakimś postapokaliptycznym krajobrazem. W istocie to okres niezwykle dynamicznej zabudowy dzisiejszego Przymorza, która (z największą intensywnością) miała miejsce w latach 60 XX w.

Widok współczesny na skrzyżowanie ulic Chłopskiej i Jagiellońskiej, 2023 r. Widok współczesny na skrzyżowanie ulic Chłopskiej i Jagiellońskiej, 2023 r.

Widok współczesny na skrzyżowanie ulic Chłopskiej i Jagiellońskiej, 2023 r.

fot. Jan Daniluk

Samo zdjęcie wykonane zostało najpewniej w połowie tej dekady (na pewno między 1962 r. a 1967 r.). Jednej z głównych dróg, bezimiennej i nieutwardzonej jeszcze ulicy powstającego osiedla - 25 stycznia 1962 r. - nadano za patrona kongijskiego polityka, Patrice Lumumbę (1925-1961). Jego nazwisko doskonale widać na przekrzywionym znaku.

Dlaczego wybór ówczesnych władz padł na tak egzotyczną - z perspektywy lokalnej - postać? Aby to zrozumieć, trzeba przypomnieć w telegraficznym skrócie historię kryzysu kongijskiego, który na początku lat 60. miał miejsce w Demokratycznej Republice Konga (DRK).

Patrice Lumumba w Brukseli, 1960 r. Patrice Lumumba w Brukseli, 1960 r.

Patrice Lumumba w Brukseli, 1960 r.

Ze zbiorów Anefo NL-HaNA CC BY 4.0.

Trudne początki niepodległego państwa



Czy znasz historię patrona ulicy, przy której mieszkasz?

DRK zyskała formalnie niepodległość od Belgii w czerwcu 1960 r., ale niemal natychmiast wybuchły walki z separatystami z bogatej w złoża, południowej prowincji Katanga. W destabilizacji DRK miała interes część belgijskiego establishmentu i przedstawiciele kół gospodarczych, chcących w ten sposób utrwalić swoje wpływy w części byłej kolonii.

Premier Patrice Lumumba, który z komunizmem nie miał nic wspólnego, wobec rosnących problemów (m.in. niewystarczającej pomocy ze strony ONZ) ostatecznie zwrócił się o pomoc właśnie do ZSRR. Taki gest w dwubiegunowym, podzielonym świecie doby zimnej wojny spowodował reakcje łańcuchową. Lumumba został zdymisjonowany przez prezydenta Josepha Kasavubu. Były premier zareagował na to próbą obalenia głowy państwa.

Nie wchodząc w szczegóły, ostatecznie to Lumumba został obalony podczas wojskowego zamachu stanu, na czele którego stanął płk. Joseph Mobutu, przy cichym wsparciu Kasavubu i CIA. Tajne służby USA, dopowiedzmy, jeszcze wcześniej podjęły decyzję o otruciu Lumumby. Ostatecznie okazało się to zbyteczne, bo ten stracił stanowisko.

Odpowiedzialność Belgii za polityczne morderstwo



Lumumba został aresztowany, ale nadal cieszył się dużą popularnością. Dla przeciwników - tak w samej DRK, jak i na Zachodzie, głównie dla Belgii oraz dla zaangażowanej w rywalizację w Afryce USA - był on niewygodną postacią. Jego powrót na scenę polityczną groził podjęciem współpracy jednego z największych państw ówczesnej Afryki z ZSRR. Dlatego 17 stycznia 1961 r. Lumumba został wywieziony do lasu i tam rozstrzelany przez grupę żołnierzy, którymi dowodził belgijski oficer.

Belgia dopiero na początku XXI w. przyznała się do współodpowiedzialności za to polityczne morderstwo (drugim współsprawcą był separatystyczny rząd Katangi).

Ogłoszenia.trojmiasto.pl – Mieszkania na sprzedaż na Przymorzu

8 minut do skm | 8 minut do alchemii | blisko ug
8 minut do skm | 8 minut do alchemii | blisko ug 740 000 zł
Gdańsk, Przymorze
2 pokoje 44.46 m2
Mieszkanie Przymorze 58m2 Śląska | 10 min od mor
Mieszkanie Przymorze 58m2 Śląska | 10 min od mor 960 000 zł
Gdańsk, Przymorze
3 pokoje 58 m2
Przymorze. Spóldzielcze - własnościowe. Słoneczne.
Przymorze. Spóldzielcze - własnościowe. Słoneczne. 645 000 zł
Gdańsk, Przymorze
2 pokoje 45 m2
Więcej w serwisie Ogłoszenia (302)


Afrykański patron ulicy na Przymorzu



Śmierć Lumumby odbiła się szerokim echem na świecie, a w państwach bloku wschodniego, w tym i ówczesnej Polsce, podjęto szereg działań mających na celu upamiętnienie pierwszego premiera DRK. Tego wymagała propaganda.

Choć Lumumba nie był komunistą, a kongijskim nacjonalistą, to w ramach tzw. dekomunizacji 25 września 1990 r. ul. Patrice Lumumby została przemianowana na ul. Jagiellońską.

Nie była to nazwa wybrana przypadkowo. Taka propozycja pojawiła się już niemal dwie dekady wcześniej wśród działaczy na osiedlu Przymorze.

Ulice Przymorze (w tym i ul. P. Lumumby) na fragmencie planu z 1969 r., ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej. Ulice Przymorze (w tym i ul. P. Lumumby) na fragmencie planu z 1969 r., ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej.

Ulice Przymorze (w tym i ul. P. Lumumby) na fragmencie planu z 1969 r., ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej.

Starania mieszkańców o ul. Jagiellońską



Mieszkańcy ul. Patrice Lumumby już w czerwcu 1971 r. zgłosili chęć zmiany nazwy swojej ulicy właśnie na Jagiellońską. Argumentowali to chęcią powiązania nazwy ulicy z Wybrzeżem. Jako alternatywną nazwę zaproponowano ul. Morską, ale pomysł ten szybko upadł, bowiem okazało się, że taka ulica już w Gdańsku istniała (do 1974 r. takie miano nosiła obecna ul. FalowaMapka na Wyspie Sobieszewskiej; dziś ul. MorskaMapka znajduje się w Jelitkowie).

W maju 1972 r. władze Gdańska odrzuciły jednak pomysł zmiany patrona Lumumby, podkreślając ważność tej postaci jako "antykolonialnego bohatera Kongo". Ważny był tu wydźwięk propagandowy.

Przymorze we Wrzeszczu, i jednocześnie w Oliwie



W korespondencję dotyczącą pomysłu przemianowania ul. Patrice Lumumby w latach 1971-1972 był zaangażowany m.in. właściwy organ władzy lokalnej, czyli Prezydium Dzielnicowej Rady Narodowej dzielnicy... Wrzeszcz.

Pomyliłem się? Bynajmniej!

Przez kilkanaście lat w Gdańsku panował podwójny podział na dzielnice. Ten bardziej naturalny, formalnie obowiązujący od połowy 1947 r., dzielił Gdańsk na osiem dzielnic. Teren Przymorza przypisany był wówczas do Oliwy.

Ogłoszenia.trojmiasto.pl – Mieszkania i domy w Oliwie

Stara Oliwa w otulinie lasu. Piękne miejsce.
Stara Oliwa w otulinie lasu. Piękne miejsce. 1 138 000 zł
Gdańsk, Oliwa
2 pokoje 69 m2
Przepiękne mieszkanie w sercu Oliwy
Przepiękne mieszkanie w sercu Oliwy 1 065 000 zł
Gdańsk, Oliwa
3 pokoje 70 m2
3 pokoje w sercu Oliwy
3 pokoje w sercu Oliwy 1 290 000 zł
Gdańsk, Oliwa
3 pokoje 95 m2
Więcej w serwisie Ogłoszenia (291)
Jednak w 1954 r. wprowadzono dodatkowy podział na tzw. dzielnice administracyjne. W Gdańsku powstały trzy: Śródmieście, Wrzeszcz i Portowa (na ich czele stały Prezydia Dzielnicowych Rad Narodowych). Oliwa, a z nią i tereny budowanego osiedla Przymorze, podlegały pod... Wrzeszcz. Wprawdzie prognozowano utworzenie czwartej tzw. dzielnicy administracyjnej, właśnie Oliwy, na co - wszystko na to wskazuje, największy wpływ miał dynamiczny rozwój Przymorza - ale nie udało się tego pomysłu urzeczywistnić.

W 1975 r. zniesiono ten (ze wszech miar sztuczny) podział, zniknęły też Dzielnicowe Rady Narodowe.

Oswajanie miasta. O zmianach nazw ulic w powojennym Gdańsku Oswajanie miasta. O zmianach nazw ulic w powojennym Gdańsku

Od kiedy Przymorze jest formalnie dzielnicą?



Przymorze jako dzielnica formalnie pojawia się w Gdańsku dopiero 30 lipca 1992 r. Dokładnie rzecz biorąc, początkowo pojawiły się dwie dzielnice: Przymorze Wielkie i Przymorze Małe. Bardzo szybko grupa lokalnych radnych przeforsowała projekt połączenia obu jednostek w jedną, co udało się sformalizować jeszcze w tym samym roku (24 listopada). Taki stan przetrwał nieco ponad cztery lata. Ostatecznie 30 grudnia 1996 r. przywrócono podział na dwa Przymorza.

O autorze

autor

Jan Daniluk

- doktor historii, adiunkt na Wydziale Historycznym UG, badacz historii Gdańska w XIX i XX w., oraz historii powszechnej (1890-1945).

Zobacz także

Historia jednego zdjęcia (21)

Opinie (215) ponad 20 zablokowanych

  • 2023-05-04 20:03

    (8)

    Noo. Było ściernisko a jest...

    11 miesięcy

    • 17 3

    • 2023-05-04 20:07

      (1)

      Blokowisko

      11 miesięcy

      • 21 4

      • 2023-05-05 11:59

        Zbudowane z dbałością o zieleń, place zabaw, przyzwoite odległości między blokami

        11 miesięcy

        • 11 0

    • 2023-05-04 20:25

      Najdroższa dzielnica w Gdańsku.

      11 miesięcy

      • 7 7

    • 2023-05-04 21:14

      Zawsze wszystko jest źle, a nawet jeszcze gorzej.

      11 miesięcy

      • 3 2

    • 2023-05-04 21:22

      Falowisko xd

      11 miesięcy

      • 5 6

    • 2023-05-05 10:36

      Deweloperzy zadbali (2)

      słońce Peru

      11 miesięcy

      • 3 2

      • 2023-05-05 11:01

        Tak tak, deweloperze stawiali te piękne falowce i szafy.

        11 miesięcy

        • 1 4

      • 2023-05-05 16:27

        To były spółdzielnie mieszkaniowe

        11 miesięcy

        • 6 0

  • 2023-05-04 20:08

    (12)

    Mieszkańcy ulicy Lumumby nie chcieli zmiany jej nazwy. Dopiero teraz czytam, że byli jacyś "działacze". Nie było żadnego głosowania itp.

    11 miesięcy

    • 46 9

    • 2023-05-04 20:17

      Tak jak nie chcieliśmy zmiany Dąbowszczaków na jakiegoś Kaczyńskiego. (4)

      11 miesięcy

      • 34 17

      • 2023-05-04 20:45

        Wy towarzyszu nie chcieliście? (3)

        11 miesięcy

        • 15 23

        • 2023-05-05 09:32

          My mieszkańcy PiSowski towarzyszu (2)

          11 miesięcy

          • 6 6

          • 2023-05-05 16:28

            Dąbrowszczaków to bloki SBecji wojska i urzędników komunistycznych. Mieszkałem to wiem

            11 miesięcy

            • 4 2

          • 2023-05-05 16:29

            Komuna mieszkała na Dabrowszakow to jak mogliście chcieć zmienić nazwę ulicy, a co Moskwa na to?

            11 miesięcy

            • 3 1

    • 2023-05-04 20:19

      Ale doczytales, ze chodzi o rok 1971?

      Stanisław

      11 miesięcy

      • 10 3

    • 2023-05-04 20:44

      Ściema Lumumby obcinał dzieciom języki był morderca jak każdy popierany przez ruskich (4)

      11 miesięcy

      • 8 17

      • 2023-05-04 23:36

        A w telewizji mówili że zjadał dzieci bez musztardy (2)

        11 miesięcy

        • 16 1

        • 2023-05-05 09:32

          W TVPiS konkretnie

          11 miesięcy

          • 5 5

        • 2023-05-05 16:29

          To tak jak Tusk

          11 miesięcy

          • 2 3

      • 2023-05-05 14:17

        Weź szybko leki bo zapomniałeś !!!!!

        11 miesięcy

        • 2 4

    • 2023-05-05 07:21

      ci sami dzialacze dzialali zapewnie w kierunku "reaganowania" w trojmiescie. Bogobojni dzialacze ze styropianu

      11 miesięcy

      • 6 3

  • 2023-05-04 20:09

    Pamiętam tamte czasy - za dzieciaka biegaliśmy na wykopy pod ulicę Chłopską i Lumumby ( dzisiaj Jagiellońska) :)))) (16)

    Znajdowaliśmy tam naboje, łuski - pamiątki po walkach z 2 Wojny. Przeminęła nazwa ulica Lumumby i nie mam również najmniejszych wątpliwości że tak samo zniknie nazwa niedaleko położonej ulicy pewnego prezydenta nieudacznika i safanduły :))))))))))))

    technik Maliniak z Nowogrodzkiej

    11 miesięcy

    • 81 48

    • 2023-05-04 20:18

      Plus ode mnie za ostatni akapit.

      11 miesięcy

      • 15 22

    • 2023-05-04 20:22

      Technik - rurka w wc już wymieniona? ;)

      11 miesięcy

      • 12 7

    • 2023-05-04 20:30

      ejjj (4)

      ale Lecha to ty szanuj i nie myl z Jarosławem.

      11 miesięcy

      • 12 14

      • 2023-05-04 20:35

        Za co mam go szanować? Kazał lądować we mgle i przez to prawie sto niewinnych osób poniosło śmierć (2)

        A wszystko przez to że rozpoczynał kampanię wyborczą

        11 miesięcy

        • 19 19

        • 2023-05-05 15:19

          Druga dekada XX wieku i jeszcze wierzysz w bajki?

          11 miesięcy

          • 1 1

        • 2023-05-05 16:31

          PO i ruscy zabili w Smoleńsku, poczekaj niedługo wyciekną dane z Moskwy

          Tusk ma ciepło

          11 miesięcy

          • 4 3

      • 2023-05-04 20:47

        Pamietam , jak pozowal z corka i przyszlym zieciem przed wyborami prezydenckimi. Po wyborach zieciu sie dowiedzial, ze dziecko nie jest jego i jego tez nie potrzbuja. Ot taka rodzinka kremowkowego.

        11 miesięcy

        • 17 8

    • 2023-05-04 20:41

      Pamiętam wojny dzieciaków, Lumumby na Chłopska...

      Skoblówy, rurki na plastelinę i kable wysokiego napięcia. Ech to był rocznik

      11 miesięcy

      • 13 0

    • 2023-05-04 20:47

      (6)

      Adamowicza jest przeciez na drugim końcu Gdańska

      11 miesięcy

      • 11 7

      • 2023-05-04 20:51

        Też zmienimy (5)

        11 miesięcy

        • 7 3

        • 2023-05-04 20:57

          Wiem - wam towarzyszom z PiS i tak nikt nie wmówi że białe jest białe a czarne jest czarne. (4)

          Nie widzisz różnicy między prezydentem którego zamordował psychol a prezydentem który sam doprowadził do własnej śmierci oraz prawie 100 niewinnych osób ponieważ rozpoczynał kampanię wyborczą i kazał pilotowi lądować we mgle ?

          11 miesięcy

          • 11 12

          • 2023-05-05 10:14

            Lecz się. Musi ci ciężko się żyć, ryży. (2)

            11 miesięcy

            • 5 4

            • 2023-05-05 16:33

              Zwykły Starosta urzędnik państwowy na etacie w Urzędzie Miejskim.... Jaki prezydent?

              11 miesięcy

              • 0 1

            • 2023-05-05 16:33

              A.Stefan się jeszcze przyda, trochę was zostało

              11 miesięcy

              • 2 2

          • 2023-05-05 16:32

            Prezydenta RP i urzędnika z UM, widzisz różnice?

            11 miesięcy

            • 1 0

    • 2023-05-04 21:10

      hejter ma tu specjalne względy nie wolno mu odpowiadać za to on moze ziejąc nienawiścią pisac co chce

      11 miesięcy

      • 5 2

  • 2023-05-04 20:13

    Ewelina Z (18)

    Nie wiem dlaczego zlikwidowano nazwy ulic komunistów ! Komu to przeszkadzało ?
    Gdyby Gierek nie był manipulowany przez solidarność to w Polsce żyłoby się dobrze a ludzie byliby bogaci.Komunizm daje ludziom równość i dobrobyt.

    11 miesięcy

    • 19 79

    • 2023-05-04 20:15

      My spadkobiercy towarzyszy z PZPR - teraz w PiS - uważamy tak samo :)))))))))))) (12)

      technik Maliniak z Nowogrodzkiej

      11 miesięcy

      • 13 18

      • 2023-05-04 20:19

        Ewelina Z (8)

        PIS nie ma nic wspólnego z komunizmem .
        Komunizm jest lepszy od demokracji.
        Ludzie mieli pracę ,każdy był równy .Moja mama pracowała w PGR-ze .
        Ja od młodych lat jestem zafascynowana Karolem Marksem.

        11 miesięcy

        • 7 24

        • 2023-05-04 20:23

          Za to Marks nigdzie nie pracował. (3)

          Żył z całą rodzina na garnuszku Engelsa i psioczyl na kapitalistów. Też go lubię ale mnie nie fascynuje.

          11 miesięcy

          • 22 0

          • 2023-05-04 20:33

            Ewelina Z (2)

            Ja to najbardziej Trockiego cenie .Moim marzeniem jest wyjechać na Kubę .Jak byłam młoda to kochałam się w Fidelu Castro.

            11 miesięcy

            • 8 12

            • 2023-05-04 20:50

              Ale ci zryli beret w mlodziezowce PZPR Podobnie jak TW Technikowi Maliniakowi

              11 miesięcy

              • 13 3

            • 2023-05-04 20:53

              a Fidel w Tobie ?

              11 miesięcy

              • 8 0

        • 2023-05-04 22:05

          (1)

          Powiadasz nie ma nic wspólnego.
          1. W szeregach PiS jest wielu towarzyszy partyjnych z PZPR.
          2. Z tego co wiem komuniści dawali dodatkową kasę do pensji na dzieci czyli tzw. rodzinne. PiS daje 500 zł na dziecko.
          3. Prorządowe kłamliwe media.
          4. Życie na kredyt powodujące dużą inflację
          5. Bezkarność partyjnych notabli
          6. Nepotyzm i kolesiostow

          11 miesięcy

          • 11 8

          • 2023-05-05 10:17

            Ladnie masz leb wyprany. Sam wymyślasz czy z smsa?

            11 miesięcy

            • 4 1

        • 2023-05-05 09:33

          Prowokacje to nie tutaj

          11 miesięcy

          • 3 1

        • 2023-05-05 14:47

          Ej Svenson w wielu postaciach/nickach

          Znowu piszesz ze sobą Ewelino Z

          11 miesięcy

          • 3 0

      • 2023-05-04 20:28

        (2)

        Prawdziwi spadkobiercy komuny aktualnie są w PO_KO i Lewicy.

        11 miesięcy

        • 14 10

        • 2023-05-05 07:24

          Dokładnie tak jest,Trockizm.

          11 miesięcy

          • 3 1

        • 2023-05-05 09:34

          ...oraz w PiS.

          11 miesięcy

          • 2 3

    • 2023-05-04 20:19

      Jak w pln.Korei? Czy Kambodży czerwonych khmerkow? (3)

      A może w Chinach za Mao?

      11 miesięcy

      • 5 3

      • 2023-05-04 20:23

        Ewelina Z (2)

        W Korei północnej ludzie żyją dobrze .To zachód pokazuje ich ze złej strony.
        Chiny to najootwzniejsza gospodarka świata.Czytaj proletariat.

        11 miesięcy

        • 4 18

        • 2023-05-05 09:35

          Oooo... Tu już pojechałaś po bandzie. (1)

          Twój bełkot to zwykła prowokacja na tym forum.

          11 miesięcy

          • 4 0

          • 2023-05-05 14:49

            AI się ćwiczy

            Ale łatwo rozpoznać

            11 miesięcy

            • 3 0

    • 2023-05-05 10:15

      Widać jak ważna jedt edukacja. Żeby takie bzdury pisać w necie! Szok!

      11 miesięcy

      • 2 0

  • 2023-05-04 20:13

    Naszym chłopakom brak luzu...

    11 miesięcy

    • 11 2

  • 2023-05-04 20:17

    W spr 1 zdj: i komu to przeszkadzało? (3)

    Pustki, przestrzeń, można było uprawiać ziemniaki.

    11 miesięcy

    • 22 5

    • 2023-05-04 20:21

      Ewelina Z

      Brakuje Ci PGR-ów.Ten sentyment w komentarzu .czytając Twój post wzruszyłam się.

      11 miesięcy

      • 7 6

    • 2023-05-04 20:40

      Dobre i to

      11 miesięcy

      • 1 0

    • 2023-05-06 07:59

      Tam były łąki

      11 miesięcy

      • 0 0

  • 2023-05-04 20:18

    Warto pamietać (18)

    ze Belgowie ktorzy tak bardzo chca nasz uczyc demokracji wzbogacili wlaśnie rabujac Kongo i mordujac miliony Kongijczykow. Ich krol Leopold II zrobil sobie z Kongo prywatna kolonie i byl wiekszym zbrodniarzem od Hitlera. Sami Belgowie jeszcze 70 lat temu organizowali w Brukseli żywe ludzkie zoo pokazujac Kongijczykow na wystawie jak egzotyczne zwierzeta. A belgijski oficer, ktory bral udzial w zamordowaniu Lumumby, jeszcze niedawno trzymal w domu złote zęby, ktore wyrwał Lumumbie tuż po jego bestialskim zamordowaniu. Taki właśnie jest ten postepowy zachod, zbudowany na złodziejstwie i rabunkach. Leopold II ktory jest odpowiedzialny za obcinanie stop i dloni Kongijczykom za zbyt male zbiory kauczuku ma dzis pomniki w Brukseli.

    11 miesięcy

    • 94 7

    • 2023-05-04 20:25

      (7)

      Przypominam tylko że Francja i Niemcy też miały swoje kolonie zamorskie i wylądało to podobnie. Eksploatacja biedniejszych krajów za wszelką cenę.

      11 miesięcy

      • 30 0

      • 2023-05-04 21:30

        okej, Leopold to ma rekord do dzis. Stalin i Hitler razem wzięci mogą mu zazdrościć, (6)

        aczkolwiek pisanie, że Belgowie. Kim są ci Belgowie? Przecież nie ma takiego narodu. Poproszę przed napisaniem komentarza sprawdzić co i jak. Belgowie, a może Bułgarzy?

        11 miesięcy

        • 8 1

        • 2023-05-05 01:37

          Przesadzasz i to mocno. (1)

          To jest nawet fizycznie niemożliwe by mała belgijska armia wymordowała więcej ludzi niż reżimy hitlera i stalina.

          11 miesięcy

          • 2 6

          • 2023-05-05 09:21

            Wikipedia: Kongo Belgijskie

            "Szacuje się, że Belgowie zamordowali lub doprowadzili do śmierci od 5 do 15 milionów mieszkańców Konga. Prawdopodobnie ta liczba jest o wiele większa. Przypuszcza się, że jest to jedno z najmniej znanych ludobójstw w historii. Traktują o nim książki: Monolog króla Leopolda Marka Twaina, Jądro ciemności Josepha Conrada, Duch króla Leopolda Adama Hochschilda."

            Belgów do ekspansji w Kongu nakłoniły jego bogactwa: kauczuk i kość słoniowa. Tubylcy otrzymali nakaz corocznego ich dostarczania w odpowiedniej ilości. Jeśli ktoś nie zdążył na czas, władze wysyłały do akcji oddziały askarysów, którzy nierzadko jako dowód swojej interwencji przynosili ucięte ręce opornych.

            Askarysi - tubylczy żołnierze afrykańskich sił kolonialnych w XIX i XX wieku.

            Najbardziej znanymi wojskami złożonymi w dużej części z askarysów były Schutztruppe z Niemieckiej Afryki Wschodniej, które pod dowództwem gen. Paula von Lettow-Vorbecka skutecznie wiązały znaczne siły brytyjskie przez całą I wojnę światową.

            11 miesięcy

            • 1 0

        • 2023-05-05 09:13

          (2)

          Nie ma narodowości belgijskiej.

          Struktura etniczna Belgii:

          Flamandowie 55.09%
          Walonowie 31.5%
          Włosi 1.95%
          Arabowie 1.85%
          Francuzi 1.1%
          Holendrzy 0.97%
          Niemcy 0.92%
          oraz pozostałe narodowości.

          11 miesięcy

          • 4 1

          • 2023-05-05 13:17

            tak samo nie ma ukrainskij (1)

            na tej samej zasadzie.

            Dr Svencjusz

            11 miesięcy

            • 1 2

            • 2023-05-05 15:24

              UA taka sama narodowość jak ci Kosowiacy, mieszkańcy sztucznie stworzonego Kosowa.

              Demografia Kosowa.
              Kosowo zamieszkuje około 2 000 000 osób:

              Albańczycy - 1 800 000 (90%)
              Serbowie i Gorani - 140 000 (7%)
              Boszniacy - 20 000 (1%)
              Turcy - 20 000 (1%)
              Romowie - 20 000 (1%)

              Na zachodzie UA najwięksi nacjonaliści. Tyle, że po wojnie na tereny zachodniej UA przesiedlono ludzi z głębi ZSRR.

              11 miesięcy

              • 1 2

        • 2023-05-05 14:56

          Z pamiętnika Cezara:

          Galia est omnis divisa in partes tres. Qarum unam incolunt Belgae, aliam Aquitani, tertiam, qui ipsorum lingua Celtae, nostra Galli apellantur.
          A więc o Belgach wspominał już Cesar opisując Wojnę Galijską

          11 miesięcy

          • 3 0

    • 2023-05-04 20:28

      Ewelina Z (3)

      To prawda a w Polsce wszystkie pomniki obalono.Nie tylko Belgowie ,ale i Holendrzy ,Francuzi.
      Najgorsi są Finowie .Jak mieli kolonie w Ameryce Południowej to gnębili indian .
      Jednej nocy zabito 100 tys indian z plemienia Trutanbutan .

      11 miesięcy

      • 9 7

      • 2023-05-04 20:38

        Trutanbutan??? Przestań lepiej pisać te komentarze (2)

        11 miesięcy

        • 7 3

        • 2023-05-04 20:58

          Ewelina Z (1)

          Widać ,że nie jesteś wykształcony a tym bardziej nie jesteś poliglotą.W lokalnych językach plemiennych Trutanbutan oznacza stworzeni przez magiczne grzyby.Mozes zapytać nawet Pana Cejrowskiego.

          11 miesięcy

          • 3 8

          • 2023-05-05 11:22

            Widać, że te magiczne grzyby ci zaszkodziły.

            11 miesięcy

            • 2 0

    • 2023-05-04 20:54

      100%

      11 miesięcy

      • 1 0

    • 2023-05-05 02:10

      Lumumbę Belgowie zamordowali z CIA (1)

      czym de facto zabili Afrykę. Po Lumumbie, w 87 przyszła kryska - tym razem Amerykański (via Charles Taylor z Liberii) - na Thomasa Sankarę w Burkinie Faso.

      r343543535

      11 miesięcy

      • 1 0

      • 2023-05-05 15:06

        Lumumba

        A skąd on się wziął premierem? Pewnie z układów wyzwoleńczych z Belgami. Czyż nie był kolejnym watażką ze złotymi zębami, gotowym gromadzić bogactwa na sytuacji?
        Choćby i wyuczony na belgijskich szkołach

        Congo Brazzaville

        11 miesięcy

        • 1 0

    • 2023-05-05 06:49

      i do tej pory cukiernie sprzedaja rece z czekolady, jako swiadectwo kolonialnej mordeczej przeszlosci

      11 miesięcy

      • 4 0

    • 2023-05-05 11:03

      Warto też pamiętać, że Belgowie pokojowo opuszczając Kongo

      pozostawili ten kraj z 16 osobami z wyższym wykształceniem, w tym 0 prawników, 0 ekonomistów, 0 oficerów, 0 lekarzy, 0 inżynierów.
      Wykorzystując ten fakt tak pokonstruowali kontrakty, że centrale firm przeniosły się do Belgii i nadal w świetle prawa okradali ten bogaty w zasoby naturalne kraj.

      11 miesięcy

      • 5 0

    • 2023-05-06 00:12

      Dlatego najlepiej dla nich jest teraz publicznie krytykować Polskę

      Belgia to falszywe bagno będące pod parasolem ochronnym Niemiec. Tak samo zresztą Holandia i Luxembourg. Niemcy jak by chciały to juz dawno by wchłonęły te trzy pyskujące karly ale ponieważ Niemcom potrzebne są zawsze wtorujące glosy poparcia przy podejmowaniu decyzji wiec mają "zagwarantowane" niezależności. Zresztą każdy obywatel niemiecki czuje sie u nich jak u siebie w domu.

      11 miesięcy

      • 0 0

  • 2023-05-04 20:34

    Lumumby.. (7)

    Pamiętam ten słup z ul. Lumumby. Dziwiliśmy się kto go w szczerym polu postawił, a dzisiaj już wiem. (Jako dzieciaki chodziliśmy tam palić papierosy Sporty pakowane po 10 szt. Cena 1,50 )

    Ted

    11 miesięcy

    • 29 0

    • 2023-05-04 21:32

      co? za dzieciaka paliliście fajki? jak to możliwe? przecież to dzisiejsza młodzież jest nie fajna. Wy to przecież (4)

      na wykopki jeździliście, staruszki po pasach prowadziliście, ogrody zakładaliście. Przecież kiedyś to było, a nie dziś

      11 miesięcy

      • 4 6

      • 2023-05-05 00:15

        Paliliśmy wszyscy nie mając pojecia że szkodzi. (3)

        11 miesięcy

        • 3 2

        • 2023-05-05 09:37

          Byli tacy sami jak dziś, tylko pozbawieni socjal mediów z FB na czele. (2)

          Wystarczył im Świat Młodych i Sztandar Wolności

          11 miesięcy

          • 2 1

          • 2023-05-05 13:19

            i zielony sztandar oraz zarzewie

            Dr Svencjusz

            11 miesięcy

            • 0 0

          • 2023-05-05 15:16

            I Wieczór Wybrzeża

            Tam leciał komiks Kajko i Kokosz

            11 miesięcy

            • 2 0

    • 2023-05-05 00:14

      1,75 paczka 20 stuk 3,50

      11 miesięcy

      • 2 0

    • 2023-05-05 09:14

      Ja jeszcze wtedy nie paliłem, zresztą teraz też nie palę

      11 miesięcy

      • 3 0

  • 2023-05-04 20:35

    Na dawnych rycinach

    występowała na tym obszarze nazwa Primore zgodnie z danymi historycznymi.

    11 miesięcy

    • 17 0

  • 2023-05-04 20:35

    35 lat i byl premierem (8)

    To tylko pokazuje jak kiedyś ludzie szybko dorastali

    11 miesięcy

    • 13 5

    • 2023-05-04 20:42

      (3)

      To jeszcze nic, kiedyś można było zostać królem w wieku kilku lat.

      11 miesięcy

      • 20 0

      • 2023-05-04 21:22

        Wtedy to byli inni kilkulatkowie niz teraz (1)

        11 miesięcy

        • 4 0

        • 2023-05-04 21:34

          no tak, mieli większe głowy i długie nogi

          11 miesięcy

          • 5 0

      • 2023-05-06 03:03

        Tak jak Krol Maciuś Pierwszy z opowieści Janusza Korczaka.

        Film taki oglądałem w kinie Atlantyk w 1957 roku.

        11 miesięcy

        • 0 0

    • 2023-05-04 21:33

      Waldemar Pawlak też szybko dorastał na kapuście i marchewkach (1)

      11 miesięcy

      • 7 1

      • 2023-05-04 22:47

        To one chyba byly spryskane

        11 miesięcy

        • 2 1

    • 2023-05-05 10:12

      Sanna Marin została premierem Finlandii w wieku 34 lat.

      11 miesięcy

      • 1 1

    • 2023-05-05 13:08

      Waldemar Pawlak był młodszy :)

      r343543535

      11 miesięcy

      • 2 0

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (21)

Najczęściej komentowane

Pomorze za 36 lat będzie jeszcze bardziej kobiece i... stare

Pomorze za 36 lat: kobiece i... stare

Zakaz wstępu do lasów w Gdyni - jest rozporządzenie

Rozporządzenie ws. zakazu wstępu do lasów

więcej

Najczęściej czytane