- 1 Morze odsłoniło wrak okrętu podwodnego (43 opinie)
- 2 Marsz Równości. Będą utrudnienia w ruchu (715 opinii)
- 3 Kot Rysiek będzie miał swoją rzeźbę (67 opinii)
- 4 Tak powinien wyglądać remont każdej ulicy (94 opinie)
- 5 Kierowca prysnął gazem w radnego (343 opinie)
- 6 Kolejna kradzież z automatu paczkowego (201 opinii)
Pruski orzeł powróci na fasadę dawnej przychodni przy Dworcu Głównym w Gdańsku
Płaskorzeźba pruskiego orła wróci na fasadę budynku dawnej przychodni kolejowej przy Dworcu Głównym w Gdańsku. Skuty po II wojnie światowej detal został zrekonstruowany przez absolwentów i studentkę Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. To pretekst do poznania historii naszego miasta - przekonuje prof. Andrzej Januszajtis.
- Nasi rzeźbiarze zgłosili nam, że czerwona farba, pokrywająca kartusz na głównej attyce, pokrywa również ubytki. Po odkuciu fragmentu zaprawy wypełniającej kartusz, ujrzeliśmy ślady po płaskorzeźbie orła. O odkryciu poinformowaliśmy pomorskiego wojewódzkiego konserwatora zabytków, który podjął decyzję, żeby ten detal odtworzyć - wyjaśnia Rafał Recław z firmy Versus, która jest właścicielem obiektu.
W okolicy zachowało się więcej poniemieckich pamiątek
Płaskorzeźba, której ślady odkryto podczas remontu, przedstawiała pruskiego orła. Orzeł ten, z koroną na głowie oraz berłem i jabłkiem w szponach, był herbem Królestwa Prus. Detal z piaskowca, podobnie jak wiele innych poniemieckich pamiątek w Gdańsku, został skuty przez Polaków wkrótce po zakończeniu wojny.
Co ciekawe, do dnia dzisiejszego zachowały się dwie poniemieckie pamiątki na pobliskich budynkach. Pierwszą z nich jest kolejny pruski orzeł, również wykonany z piaskowca, umieszczony nad wejściem do pobliskiego budynku Nowego Ratusza przy ul. Wały Jagiellońskie .
Drugim reliktem jest wykuty również w piaskowcu napis "Postamt" (pol. Urząd Pocztowy), na oddalonym od dawnej przychodni o zaledwie kilkanaście metrów budynku dawnej poczty.
Pruski orzeł górował również nad fasadą Dworca Głównego. W kartuszu, który niegdyś zajmował, dziś znajduje się polski orzeł w pozłacanej koronie.
Montaż płaskorzeźby w przyszłym tygodniu
Rekonstrukcji płaskorzeźby na budynku dawnej przychodni podjęło się troje młodych ludzi wykształconych na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku: Czesław Fankidejski, Iwona Jurkiewicz (absolwenci kierunku rzeźba) oraz Katarzyna Grządziela (studentka 5 roku rzeźby).
- Na ASP płaskorzeźba jest jednym z pierwszych etapów nauki rzeźby. W związku z tym, zlecone nam zadanie nie było zbyt trudne. Musieliśmy jednak wpasować się w pewien kanon, który obowiązuje konkretną epokę. Nasza praca została wykonana we współpracy z nadzorem konserwatorskim - tłumaczy Czesław Fankidejski.
Płaskorzeźba została wykonana z mieszanki różnego rodzaju kitów. Jej kolor jest zbliżony do piaskowca, z którego wykonano wiele detali na budynku przychodni.
Jak wyglądał proces odtworzenia zniszczonej po wojnie rzeźby?
- Najpierw zdjęliśmy rysunek śladów po płaskorzeźbie, a na jego podstawie powstał prototyp wyrzeźbiony z gliny. Posłużył nam on do stworzenia formy z gipsu, czyli negatywu właściwej rzeźby. Z negatywu odlaliśmy pozytyw, wykonany z mieszanki kitów. Rzeźba jest zbrojona stalową siatką, nie ma więc obaw, że połamie się podczas montażu na kartuszu - opowiada rzeźbiarz.
Montaż odtworzonej płaskorzeźby odbędzie się w przyszłym tygodniu. Pruski orzeł zostanie przymocowany do kartusza za pomocą stalowych kotew oraz zaprawy murarskiej.
Poniemieckie pamiątki budzą kontrowersje
Powrót pruskiego orła - herbu Prus, a więc państwa, które było jednym z zaborców Polski - może budzić kontrowersje. Zdaniem niektórych, symbole państwowe innych krajów powinny zniknąć z przestrzeni publicznej. Nie przekonuje ich argument, iż są to wyłącznie pamiątki historyczne.
Do podobnych sporów dochodził w innych miastach, np. we Wrocławiu, przy okazji restauracji reliktów niemieckiej przeszłości miasta.
Prof. Andrzej Januszajtis, znawca historii Gdańska, apeluje jednak o powściągliwość.
- To dobrze, że płaskorzeźba powróci na fasadę dawnej przychodni. To dobry pretekst, aby wielu gdańszczan lepiej poznało i zrozumiało historię swojego miasta. Można zrozumieć ludzi, którzy skuli tę rzeźbę. Wojna przyniosła Polakom straszną tragedię i stąd zrozumiała po wojnie niechęć do Niemców. Jednak dziś jesteśmy gospodarzami w polskim Gdańsku i nikt nam nie zagraża. Ten orzeł to część historii naszego miasta. To nie jest swastyka - przekonuje Januszajtis.
Gmach przy Podwalu Grodzkim (ówcześnie Stadtgraben) powstał w 1900 roku, przy okazji budowy pobliskiego Dworca Głównego. Pierwotnie mieściła się w nim inspekcja kolejowa wraz z mieszkaniami służbowymi kierownictwa gdańskiej dyrekcji kolei. Zarówna II Rzesza, jak i powstała na jej gruzach Republika Weimarska były państwami związkowymi i nic nie stało na przeszkodzie, aby na budynkach państwowych umieszczać symbole poszczególnych krajów związkowych. Dzięki temu na kartuszu budynku mógł pojawić się herb Prus, a nie herb II Rzeszy.
W 1945 roku, w następstwie rozpętanej przez Niemców wojny, Gdańsk został wcielony w granice Polski. Rozpoczęła się akcja wysiedlania niemieckiej ludności miasta za Odrę i Nysę Łużycką, a wraz z nią akcja "odniemczania" Gdańska, czyli likwidacja materialnych śladów niemieckości. Na właśnie fali tej akcji skuto m. in. pruskiego orła z budynku dawnej przychodni.
Trudno dziwić się naszym dziadkom, że nie mieli najmniejszego zamiaru zachowania w Gdańsku niemieckich napisów czy pomników. Pamiętajmy, że likwidacja poniemieckich reliktów była logiczną konsekwencją okrutnej okupacji, jaką zgotowali Polakom Niemcy podczas II wojny światowej.
Film z marca, na którym widać dawną przychodnię z lotu ptaka
Opinie (803) ponad 10 zablokowanych
-
2015-08-15 12:21
hahaha (9)
wiedziałem ze pojawią się komentarze typu: kolejny rozbiór polski, żyjemy w zniewoleniu.
czy naprawdę tak mocno się wam poprzewracało w głowach czy też lekcje historii były dla was czymś okrutnym i katorżniczym?- 42 47
-
2015-08-15 12:29
(3)
Tak i zaraz będą posty , że ich z domów chcą wysiedlić . Że Prusy ble itd. Serce się raduje jak takie info się czyta! Herb Prus super!
- 15 10
-
2015-08-15 12:41
(2)
michu, nieodrodny potomek krużewnickiej elity, wiwatuje z myślą o powrocie prusaków.... czegośmy my, prawdziwi pół-Żydzi, pół-Niemcy, dożyli :)
- 3 4
-
2015-08-15 12:46
(1)
Masz pochodzenie żydowskie Trollencio?
- 4 3
-
2015-08-15 13:00
to chyba oczywiste! mam tu z was tysięczną bekę, goje, jak się bezradnie kłębicie w prochu, podczas gdy fortuny Rotszyldów podwajają się co pół godziny :)
- 5 3
-
2015-08-16 11:09
(3)
To zapytaj się Merkel dlaczego w Niemczech nie ma organizacji polskiej mniejszości narodowej, polskojęzycznych wydawnictw, miejscowość w Bundestagu zagwarantowanych na zasadzie wzajemności.
- 2 2
-
2015-08-16 20:38
Nie trzeba (2)
pytać Kanclerz Merkel....gdybyś miał wiecej lekcji historii zamiast wf-u i religii to wiedział byś,że mniejszość niemiecka w Polsce korzysta ze swoich praw w Polsce bo byli rdzennymi mieszkańcami na tych terenach,natomiast Polacy w Niemczech są ludnością napływową
- 2 3
-
2015-08-17 07:45
berlin byl slowianski...
- 2 0
-
2015-08-17 10:42
Nie patrzac na Orla pruskiego dalej
wala za odre wymiatac brudy i podcierac niemieckie tylki .- 1 0
-
2015-08-16 20:40
jeszcze znajdzie się kij na pruski ryj
- 3 2
-
2015-08-15 12:21
Niemcy powoli odzyskują Gdańsk najpierw mentalnie a następnie terytorialnie (6)
to kwestia czasu historia lubi się powtarzac
- 64 39
-
2015-08-15 12:30
W sumie jak bedzie sie lepiej zylo pod niemieckim zarządem to lepiej by Gdansk (4)
powrócił do macierzy może przy okazji i Gdynia
- 10 15
-
2015-08-16 11:15
(3)
Wyrobienie świadomości niewolnika nie zawsze wymaga dużo czasu, niektórzy się z taką rodzą.
- 3 2
-
2015-08-16 11:55
pseudopaństwo polskie jest wrogie i jadowite (2)
lepiej się od niego i od katolickiego tłustego zwierzchnika uwolnić
dla dobra ludzkości
bo na razie to jest obóz zagłady dla mieszkańców tego terenu- 2 0
-
2015-08-16 13:26
Akurat Twoi zwierzchnicy ,ktorzy Cię okradają są antyklerykalni. (1)
Szczęść Boże
- 0 1
-
2015-08-16 18:59
ani boga, ani pana
- 0 0
-
2015-08-16 13:35
Zapytaj 2,3,4 pokolenie nowych gdanszczan , czy chca do Wilna, Lwowa i na Kresy? Masz odpowiedz.
- 1 0
-
2015-08-15 12:23
Niemcy rękami polskich pożytecznych durniów robią sobie dobrze,,,, (9)
- 82 28
-
2015-08-15 13:39
(5)
Zaczęli od "kupienia" mediów. Polskojęzyczny Dziennik Bałtycki otumanił wielu.
- 17 2
-
2015-08-15 13:48
(4)
leć i odkup? czy ci z MOPSowego zasiłku po odjęciu okowity i fajek nie starczy?
- 3 10
-
2015-08-15 14:28
Lepiej byłoby (3)
Po prostu znacjonalizować
- 3 2
-
2015-08-15 14:50
(2)
czyli ukraść. typowy sposób ciemnych azjatów, wilniuków, ukraińców, którzy nigdy sami nic zrobić, zbudować nie potrafili; tylko kraść i ruinować.
- 6 9
-
2015-08-16 11:21
Przecież Dziennik był państwowy. To właśnie ktoś go ukradł. W komisji likwidacyjnej RSW był Donald Tusk.
- 4 0
-
2015-08-16 11:56
chciałeś napisać polaków
ale ci się mózg pośliznął
- 3 0
-
2015-08-17 18:16
(...) (2)
Ten orzeł to oryginalny element tego budynku. Gdyby ukraińcy zaniechali renowacji jakiegoś polskiego elementu, to piszczałbyś jak pies z rozpaczy. Podludzie....
- 0 5
-
2015-08-17 19:33
(1)
Uprzejmie informuję, że powyższy wpis został zarchiwizowany i zostanie przekazany prokuraturze jako dowód w sprawie szerzenia nienawiści na tle rasowym oraz propagowania nazizmu. proszę oczekiwać wezwania do stawiennictwa w powyższej sprawie.
- 2 1
-
2015-08-21 15:05
:-)
mam pomysł. skoro szczucie na rowerzystów, prowadzące do zabijania ich jak w Pabianicach i u nas koło Wysepki, nie jest w ogóle ścigane
to rowerzyści powinni założyć ZWIĄZEK WYZNANIOWY (bo narodowy, jak Kaszubi, to chyba snie przejdzie ;-) dostali by w końcu ochronę prawną, w końcu nawet psy musieli by porzucić są ulubioną rozrywkę, "polowanie na pedalarzy"- 0 0
-
2015-08-15 12:25
orzel pruski (3)
A nie dziedzic pruski...?
Wspaniala wiadomosc, akurat na swieto Wojska Polskiego :);)- 43 5
-
2015-08-15 12:53
(2)
To może by tego orła przepasać?
- 3 0
-
2015-08-15 14:58
i niech sie odszczekuje odwiecznym wrogom... (1)
- 0 0
-
2015-08-15 17:11
chyba odkrakuje.
- 1 3
-
2015-08-15 12:27
(2)
Brawo.Jestem z was dumny ! Serdecznie dzięki! Heil Preussen!
- 33 28
-
2015-08-15 12:50
Nie karmić trolla! (1)
- 3 4
-
2015-08-15 12:53
No moje zdanie i odrau trola . Jest wolność SŁOWA!
- 5 2
-
2015-08-15 12:31
A nie można umieścić tam polskiego orła? (3)
- 62 21
-
2015-08-15 12:47
(1)
Nie ma być Pruski!
- 4 3
-
2015-08-15 15:08
jak dziedzic Wawrzyniec
- 2 0
-
2015-08-16 19:00
historycznie był to pruski orzeł
- 0 0
-
2015-08-15 12:33
maruda (2)
Właściciel ilus tam mieszkań zrobi wiele, aby mieć pieniądze na ich nastepne. Dzieci już urządził, teraz urządza przyszłe wnuki, bo jego czas kończy sie. Kasa Misiu, kasa.
- 33 5
-
2015-08-15 13:40
Rządzą partie "polskość to nienormalność", bo polskojęzyczne media ogłupiły tak wielu (1)
- 5 2
-
2015-08-15 17:13
Esej D.Tuska w "Znaku" czytało w całości,ze zrozumieniem, czy powtarza bezrefleksyjnie komunał? "polskość to nienormalność"-
- 1 2
-
2015-08-15 12:37
Dlaczego nie może to być polskie godło? (11)
Historia - historią. Januszajtis zapomniał chyba co naziści robili z polskimi symbolami związanymi z Gdańskiem....
- 82 19
-
2015-08-15 12:49
(3)
To jest herb Prus Nie Nazistów! Ośla łąko.
- 15 17
-
2015-08-15 14:12
(2)
to dowiedz się ośla łąko co robili prusacy z polskimi symbolami po 1772 roku
- 19 4
-
2015-08-15 14:33
(1)
Ta jasne kogo to obchodi?
- 0 13
-
2015-08-16 21:27
a ja szcz*m na pruskie herby. tu jest Polska
- 4 0
-
2015-08-15 21:25
(3)
Prusy z nazizmem mają bardzo niewiele wspólnego.
- 4 9
-
2015-08-15 22:06
prusowie (1)
Jedynie zgladzili Adalberta vel swietego Wojciecha. Ale to bylo dawno okolo 1000 rku...
- 2 2
-
2015-08-16 19:02
Wojciech przyszedł i panoszył się
łamał lokalne tabu. To się ludzie wkurzyli i dali ostrzeżenie, nie pomogło. Za drugim razem dostał czapę. Miał parcie by zostać świętym męczennikiem, to został.
- 1 2
-
2015-08-16 19:12
np. GESTAPO tajną PRUSKĄ policję polityczą
- 0 0
-
2015-08-16 21:24
Troche szacunku.... (1)
....dla Pana prof.Januszajtisa......Nie podejrzewam Pawełka by miał choć jeden promil wiedzy na temat historii Gdańska jaka posiada Pan profesor.Zapewne nauczyłeś się lekceważyć ludzi mądrzejszych i pełniących ważne funkcje w państwie od "możnych" z PiSu....gratulacje.
- 2 3
-
2015-08-16 21:26
na szacunek trzeba zasłużyć
- 0 1
-
2022-04-27 02:18
Porowniasz sie z nazistami? hahha
- 0 0
-
2015-08-15 12:41
swastyki od razu wywieście ! (20)
- 93 25
-
2015-08-15 12:50
Ta jasne ... i twoje smutne żale.
- 0 19
-
2015-08-15 12:55
(14)
Smutne, że nie odróżniasz adolfowego szaleństwa od wielowiekowej historii.
- 13 17
-
2015-08-15 14:16
To nie Adolf jeden mordował Polaków tylko Niemcy jako naród (4)
szkoda że tego nie dostrzegasz
a co do wielowiekowej historii miasta Gdańsk był miastem niemieckim lub mającym związki z Niemcami- 13 6
-
2015-08-15 15:06
to tak, jakby napisać że Polacy jako naród prali turka w kebabiarni na Oruni ;)
- 5 7
-
2015-08-15 16:31
(2)
Nie Niemcy, jako naród, tylko legalnie wybrany przez Niemców rząd Niemiec, który utworzył organizację Niemców, ale też Austriaków, a nawet Francuzów, Holendrów,Belgów, Ukraińców, Rosjan i in. (Tzw. SS).
- 5 5
-
2015-08-15 17:24
Czlowieku o czym ty piszesz rząd jest przedstawicielem narodu (1)
Gdyby nie było poparcia narodu dla polityki podboju i ludobójstwa nie byłoby II Wojny Światowej
Zresztą naród niemiecki rozpoczął eksterminacje społeczeństw już na początku XX wieku, mordując ludy Nama i Herero z ogromnym poparciem społecznym.
Pokłosiem tego było piekło II Wojny Światowej- 9 1
-
2015-08-16 10:35
A żeby uformować rzad, nie musi być poparcia 100% narodu. Czasami wystarczy nawet mniejszość. Zatem nie każdy Niemiec na 100% popierał nazizm. To po pierwsze. Po drugie, nie tylko Niemcy popierali nazizm, obywatele innych państw i narodów też. Niemiec nie równa się "hitlerowiec".
- 1 4
-
2015-08-15 17:01
nazizm jest poklosiem (3)
pruskiego imperializmu . w końcu naziści wygrali najbardziej w Gdańsku i Prusach wschodnich a nie centralnych niemczech
- 15 1
-
2015-08-16 11:58
nazizm narodził się w USA (2)
poczytaj trochę więcej niż sowieckiej propagadny
- 1 7
-
2015-08-17 09:42
Bajka mchu i paproci. Elvis żyje, UFO wylądowało w porcie w Gdyni. (1)
- 2 1
-
2015-08-21 15:08
owszem, wylądowało, w formie BIOMASY
czy ostatnio ktoś liczy w Gdyni SZCZURY? nie mówię o burmistrzu, tylko o prawdziwych gryzoniach? czy tylko mi się wydaje, a tylko mój kot zawsze wraca po nocy z dłuuugim ogonem w pysku?
- 0 0
-
2015-08-16 10:55
(3)
Adolf był kontynuacją pruskiej historii.
- 6 2
-
2015-08-16 11:00
(2)
Adolf był Austriakiem, a działalność prowadził w Bawarii ;)
- 2 3
-
2015-08-16 11:59
a ideologię zaczerpnął ze szkoły Jezuitów (1)
tak samo jak Stalin,
tego się czep teraz- 2 5
-
2015-08-17 19:31
jezuitami inspirował się Himmler a nie Hitler. a teraz wracaj szyszki zbierać gamoniu
- 2 0
-
2015-08-17 08:42
historia
Wielowiekowa historia skończyła się na szubienicach na Biskupiej Górce.
- 5 1
-
2015-08-15 15:36
jestem za. (2)
swastyka to nasz rodzimy, swiety slowianski symbol od ponad tysiaca lat.
- 5 3
-
2015-08-15 16:17
Zgadza się była naszywana na polskie mundury w okresie XX- lecia (1)
Przez działania Niemców jest utożsamiana z ludobójstwem Niemców w XX wieku
- 2 1
-
2015-08-21 15:10
tylko u Podhalańczyków, nie wiem o innych
i cała armia Fińska ja miała jako swój znak...- 0 0
-
2015-08-17 18:17
W łeb się od razu puknij.
- 0 3
-
2015-08-15 12:42
A ja bym chciał się dowiedzieć (3)
..jaką techniką, czym , w jaki sposób itp itd ... wyczyścili tak ślicznie cegły na elewacji
- 14 4
-
2015-08-15 13:01
szczoteczką do zębów i tysiącem praktykantów.
- 4 2
-
2015-08-17 18:17
Tak jak to się robi :)
Jak chcesz się więcej dowiedzieć to napisz: pawelczapiewski87@gmail.com
- 0 0
-
2016-07-07 05:13
hah!
Tajemnica zawodowa ;P
- 0 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.