Przy lustrach, schodach, w szafach - poznaj praktyczne zastosowanie pasków LED

Paski LED stanowią praktyczny oraz dekoracyjny rodzaj oświetlenia. To połączenie kilku diod, zwykle z odrębnym transformatorem oraz wyłącznikiem. Jest to oświetlenie wszechstronne i zaprojektowane przede wszystkim z myślą o tworzeniu dekoracji świetlnej, dlatego z pasków LED chętnie korzystają projektanci wnętrz. Kluczowe znaczenie ma wybór taśmy o odpowiednich parametrach (m.in. napięcie, prąd zasilania, kolorystyka, barwa światła).

Rodzaje taśm LED

Główny podział pasków LED rozróżnia taśmy o strukturze odkrytej, z silikonową powłoką oraz RGB.

• Pasek LED o strukturze odkrytej - o słabym zabezpieczeniu przed wilgocią, ponieważ bez silikonowej powłoki. Mocowanie ogranicza się więc do miejsc pozbawionych wilgoci (nie mogą być instalowane m.in. w łazienkach i na zewnątrz). Zalety to niska cena, łatwa konfiguracja i możliwość przycinania na dowolną długość.
• Pasek LED z powłoką silikonową - z dodatkową warstwą ochronną, dlatego z przeznaczeniem do stosowania również w warunkach zawilgocenia. Przycinanie jest możliwe wyłącznie w zaznaczonych miejscach. Dodatkowo po przecięciu należy dorobić złączki.
• Pasek LED RGB - najbardziej zaawansowany, złożony z modułów świecących zbudowanych z diod występujących w trzech kolorach - czerwonym, zielonym i niebieskim. Oświetlenie często daje możliwość sterowania z poziomu dołączonego sterownika, a opcjonalnie nawet zaprogramowania charakteru świecenia (m.in. zmiana kolorów i rodzaju światła - migające lub płynące).

Jak wybrać pasek LED - najważniejsze parametry

Przy wyborze właściwej taśmy LED należy uwzględnić parametry techniczne urządzenia - m.in. rozmiar i zagęszczenie diod, barwę światła oraz klasę odporności.

• Rozmiar diod - standardowo diody w taśmach ledowych mają wymiar 3,5 × 2,8 mm (taśmy 3528). Najczęściej to układy zasilane prądem o natężeniu do 20 mA (miliampery). W większych taśmach stosuje się diody o wymiarze 5 × 5 mm (5050). Alternatywne, rzadziej stosowane diody znajdują się w taśmach 2835, 3014 i 5630.
• Zagęszczenie diod - w najpopularniejszych taśmach 3528 zagęszczenie diod wynosić może 150, 300, 460 lub 600. Liczba wskazuje ilość diod na 5-metrowym odcinku taśmy (np. 300 diod na taśmie o długości 5 m). W taśmach 5050 z większymi diodami na 5-metrowym pasku znajduje się 150 lub 300 źródeł światła. Należy pamiętać, że wyższe zagęszczenie diod elektroluminescencyjnych na taśmie to większe obciążenie źródła zasilania.
• Barwa światła - pod względem barwy wyróżnia się światło ciepłe, neutralne i zimne. Barwa ciepła (do 3000 K) przypomina światło emitowane przez tradycyjną żarówkę, dlatego sprzyja odpoczynkowi i relaksowi. Barwa neutralna (od 3300 do 4000 K) pomaga w koncentracji, ponieważ jest zbliżona do naturalnego światła emitowanego przez słońce. Barwa zimna (od 4500 K) nie jest przyjazna dla oczu, natomiast stanowi dobry wybór na silne doświetlenie przestrzeni. Paski LED mogą również emitować światło w kolorach RGB.
• Klasa ochrony - oznaczana literami IP i określająca poziom zabezpieczenia układu przed wilgocią i pyłem. Pierwsza cyfra określa klasę ochrony przed wilgocią, druga - przed zapyleniem. Zasada jest prosta: wyższa cyfra to lepszy poziom ochrony. W warunkach silnego zawilgocenia (np. łazienka) i na zewnątrz należy używać taśm o klasie ochrony przynajmniej IP67.

Zastosowanie pasków LED wewnątrz i na zewnątrz budynku

Taśmy LED montuje się głównie z myślą o stworzeniu świetlnej dekoracji, natomiast może to być również oświetlenie praktyczne. W zależności od przeznaczenia, koncepcji i parametrów technicznych paski z diodami elektroluminescencyjnymi montować można wewnątrz i na zewnątrz budynków.

• Podświetlenie sufitów i ścian - do podświetlania ścian i sufitów najlepiej wybrać taśmy RGB o niewielkiej gęstości diod i małej mocy. Paski z większymi i jasnymi diodami to dobry wybór, jeżeli oświetlenie na suficie ma pełnić funkcję użytkową.
• Dekoracyjne oświetlenie wnęk - najlepiej jednokolorowe diody o białej barwie światła.
• Oświetlenie wnętrz szaf i szafek - praktyczny dodatek doświetlający, najlepiej taśmami z delikatnym światłem o małym zagęszczeniu diod.
• Podświetlenie obrazów, witryn i luster - uwypuklenie elementu aranżacji wnętrza jest możliwe za pomocą taśm o niewielkiej gęstości i jasności diod. Jaśniejsze światło na taśmach o większym zagęszczeniu diod to lepszy wybór przy oświetleniu użytkowym.
• Podświetlenie blatu - oświetlenie funkcjonalne doświetlające miejsce pracy w kuchni, dlatego należy zastosować paski LED o dużej mocy i gęstości, koniecznie o białej barwie światła. Dodatkowo pod szafkami można zamontować kolorowe oświetlenie ledowe dekoracyjne.
• Oświetlenie ramy łóżka - dekoracja sypialni i oświetlenie funkcjonalne, najlepiej taśmami z niezbyt jasnymi, ale gęsto ułożonymi diodami.
• Oświetlenie nocnej szafki - warto zastosować światło z ustawianym poziomem jasności. Zimniejsza i jaśniejsza barwa pozwoli relaksować się przy czytaniu książki, cieplejsza - zorientować się w przestrzeni podczas opuszczania łóżka w nocy.
• Oświetlenie taśmami LED na zewnątrz - to koniecznie muszą być układy zabezpieczone przed pyłem i wilgocią (najlepiej klasa ochrony przynajmniej IP 68). Możliwe zastosowanie na zewnątrz to m.in. podświetlenie schodów i ścieżek, a nawet zastąpienie tabliczki z numerem domu. Taśmami LED podkreślić można również zewnętrzne elementy dekoracyjne (np. gzymsy).

Montaż taśm LED

Mocowanie taśmy z diodami elektroluminescencyjnymi musi zostać przeprowadzone dokładnie i starannie. Od czego zacząć?

• Przycinanie taśmy - taśmę należy przyciąć w odpowiednim, zaznaczonym miejscu. Przy przecinaniu pasków z izolacją dodatkowo z przewodów trzeba ściągnąć silikon.
• Usuwanie papieru - papier usuwa się ze spodniej części taśmy. Końcówki przewodów należy podłączyć do innego paska lub zasilacza. W taśmach bez osłony z silikonu konieczne może być usunięcie kleju ze styków. Zasilacz musi być odpowiedni pod względem napięcia i mocy, przynajmniej na poziomie 110 proc. zapotrzebowania układu (140 proc. przy instalacjach narażonych na działanie wyższych temperatur).
• Nałożenie złączki - nakładanie złączki wymaga rozsunięcia kołnierza. Następnie należy sprawdzić stabilność połączenia.
• Montaż taśmy - po zamocowaniu taśma nie powinna rzucać się w oczy. Paski zawsze przykleja się do odtłuszczonej i oczyszczonej powierzchni, najlepiej aluminiowej i koniecznie w miejscu gwarantującym swobodną cyrkulację powietrza. Finalnym etapem jest test oświetlenia.

Paski LED z diodami elektroluminescencyjnymi to ciekawa i popularna forma oświetlenia dekoracyjnego. Taśmy są przeznaczone do użytku wewnętrznego i zewnętrznego, zwłaszcza w roli pomocniczego i dekoracyjnego źródła światła. To oświetlenie tanie i lekkie, dające niemal nieograniczone możliwości zastosowania.