• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Stare czy Główne? Może po prostu "starówka", jak w innych miastach?

Marcin Januszewski
23 marca 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 
Umówmy się na Starym Mieście, pod Neptunem? Teoretycznie można to uważać za błędne określenie, ale i tak każdy będzie wiedział, gdzie się spotkać. Umówmy się na Starym Mieście, pod Neptunem? Teoretycznie można to uważać za błędne określenie, ale i tak każdy będzie wiedział, gdzie się spotkać.

Starówka, Stare Miasto, Główne Miasto, Śródmieście, a może Centrum? Jak właściwie powinniśmy nazywać "tę część" Gdańska? Choć mało kto używa formy poprawnej, to jednak wszyscy wiedzą o co chodzi. Chcemy rozpocząć dyskusję czy warto walczyć o poprawne nazewnictwo, którego nie zna większość gdańszczan, nie mówiąc już o turystach. Ekipa Trojmiasto.tv planuje przeprowadzić wideo-sondę wśród mieszkańców Gdańska. A zainspirował nas list od naszego czytelnika, pana Marcina Januszewskiego. Oto on:



Ratusz Staromiejski, jak sama nazwa wskazuje, jest ratuszem "tylko" Starego Miasta. Ratusz Staromiejski, jak sama nazwa wskazuje, jest ratuszem "tylko" Starego Miasta.
Od lat na stronach Trojmiasto.pl toczą się spory między czytelnikami (najczęściej w komentarzach do artykułów) o prawidłowe nazewnictwo najstarszej części Gdańska.

Jedni starają się wymusić stosowanie nazw historycznych. Podział tej części Gdańska jest historycznie uzasadniony, ponieważ większość z tych "poddzielnic", czyli Główne Miasto, Stare Miasto, Osiek, Zamczysko i Stare Przedmieście, nie stanowiły kiedyś jedności. Niektóre nawet były swego czasu administracyjnie niemal samodzielnymi organizmami z własnymi burmistrzami i ratuszami. Dzisiaj granice między tymi miejscami są niewidoczne lub wyznaczone wtórnie przez np. wybudowanie wielkiej ulicy Podwale Przedmiejskie.

Gdy umawiasz się z kimś w okolicy ul. Długiej, mówisz: spotkajmy się...

Rzeczywistości jednak nie da się zadekretować. A rzeczywistość jest taka, że i mieszkańcy, i turyści widzą starą część Gdańska jako całość. I wszyscy oni mówią, że idą, zwiedzają, jedzą, spacerują i spotykają się na Starym Mieście lub na Starówce. Jeżeli ktoś będzie na siłę im wmawiał, że rozmawiamy o Głównym Mieście w Gdańsku, to są jeszcze gotowi pomyśleć, że chodzi o coś w bezpośredniej bliskości dworca Gdańsk Główny.

Gdy o Starówce mówią gdańszczanie, pewnie nie mają na myśli całego obszaru dawniej zamkniętego murami (np. w XVII wieku), bo ciężko jest nazwać Starówką ulicę Toruńską, Długie Ogrody czy ul. Wałową. Zapewne chodzi im o tę centralną część miasta, gdzie są charakterystyczne kamieniczki, stare kościoły, mury, baszty i wieże, czyli przede wszystkim Główne Miasto i fragmenty Starego. Z tak pojmowanej Starówki wypadają, niestety, bardzo liczne i piękne zabytki, położone nieco dalej: Brama Żuławska, bastiony nad Opływem Motławy, Brama Nizinna, kościół św. Trójcy, kościół św. Jakuba i kilka innych ciekawych miejsc.

Można się pokusić o wyznaczenie konkretnych granic naszej dzisiejszej "Starówki", ale byłoby to trochę dekretowanie rzeczywistości, którego chciałbym uniknąć. Wszyscy jednak podskórnie czujemy, co jest, a co nie jest Starówką. Na pewno można się umówić na Starówce pod Wielkim Młynem, ale już pod NOT-em, 100 metrów dalej, nie bardzo. Na Starówce jest prawdopodobnie dawny Żak (zabijcie mnie, ale dla mnie zawsze to będzie Żak), ale nieodległe kino Krewetka już nie. Innym przykładem mogą być Stągwie Mleczne, które na Starówce są, podczas gdy właściwie całą resztę Wyspy Spichrzów ze Starówki raczej bym wyłączył (pozwólcie, że nie powiem dlaczego).

Jak więc nazywać najpiękniejszą i najstarszą część naszego miasta? Historycy i przewodnicy na pewno muszą trzymać się historii, od tego są. A reszta? Myślę, że warto zostawić tę sprawę w rękach czy raczej w językach ludzi tę część miasta odwiedzających i tutaj mieszkających.
Nie ma o co kruszyć kopii. Z czasem rozwiązanie wyklaruje się samo.

I, jak mawiał klasyk, narodzi się nowa, świecka tradycja.
Marcin Januszewski

Co Cię gryzie - artykuł czytelnika to rubryka redagowana przez czytelników, zawierająca ich spostrzeżenia na temat otaczającej nas trójmiejskiej rzeczywistości. Wbrew nazwie nie wszystkie refleksje mają charakter narzekania. Jeśli coś cię gryzie opisz to i zobacz co inni myślą o sprawie. A my z radością nagrodzimy najciekawsze teksty biletami do kina lub na inne imprezy odbywające się w Trójmieście.

Opinie (288) ponad 20 zablokowanych

  • SĄ RZECZY WAŻNIEJSZE

    STARÓWKA CZY STARE MIASTO BRZMI DOBRZE .OKOLICE DŁUGIEJ SĄ PIĘKNE,CO INNEGO OKOLICE DWORCA,KTORE POWINNY CHYBA NAZYWAĆ SIĘ MIEJCEM BRUDASÓW.PRZECHODZIŁAM DZISIAJ TUNELEM I CO WIDZĘ MIAŁY BYĆ ŁADNE KIOSKI A TU NA SAMYM PRZODZIE WYROSŁA NOWA BUDA.KTO NA TO DAŁ ZEZWOLENIE.SCHODY PROWADZĄCE DO PRZYSTANKU AUTOBUSOWEGO ZNISZCZONE ,POPROSTU RUINA MOŻNA ZĘBY POŁAMAĆ.WINDA BRUDNA,OBS..... PRZEZ GOŁĘBIE.
    MOŻE PAN PREZYDENT WYBIERZE SIE TAM NA SPACER.JESTM ZSZOKOWANA ŻE NIKT NIE INTERESUJE SIE TYM TERENEM.O KASACH NIE WSPOMNĘ JAK ZA KRÓLA ĆWIECZKA KLEJĄ SIE OD BRUDU.WSTYD MI ZA NASZYCH RAJCÓW,WSTYD MI PRZED GOŚĆMI Z ZAGRANICY ,WSTYD, WSTYD!!!!

    • 3 0

  • apartamenty

    na pewno będa sie lepiej sprzedawały na starówce niz na nikomu nie znanym Osieku czy Głównym Mieście :)

    • 2 0

  • prawda o mieście

    Przez bez mała 50 lat komuna niszczyła i zakłamywała historię Gdańska,więc dajcie sobie spokój z jej kontynuacją i lepiej zajmijcie się propagowaniem prawdy, w tym i prawidłowego nazewnictwa.

    • 1 1

  • Brakuje jednej opcji pod LOT'em ;p

    • 3 0

  • marcin januszewski

    to znany gdański wioskowy głupek... czym tu się podniecać... niedługo zacznie się domagać by buty miały oznaczenie, który jest prawy, a który lewy bo bez tego naród nie wie i może założyć odwrotnie... no i jeszcze gdzie jest strona wewnętrzna i zewnętrzna... co za menda i znawca wszelkich tematów...

    • 0 2

  • Starówka jest tylko w Warszawie

    Drodzy Państwo. Starówka to nazwa własna starego miasta w Warszawie. W żadnym innym polskim mieście nie ma Starówki i nigdy nie było.

    • 1 3

  • "Starówka" to tylko w Warsiawce (dla tirówek, budżetówek itp. wytworów nowomowy polackiej.

    • 0 2

  • .... (1)

    Kto tu sie urodzil i mial rodziców ktorzy tu żyli ten wie ze mowimy do Gdańska :) lub do wrzeszcza jak ktoś kiedys chcial zakupy zrobic :)

    • 6 0

    • To prawda.

      Jedziemy do Gdańska, czy do Wrzeszcza?

      • 2 0

  • A kiedy państwo zaczniecie lobbować za zniesieniem najgłupszej

    jednostki administracyjnej o nazwie Trójmiasto?

    • 0 0

  • tragedia

    gdzie w gdańsku jest starÓwka? tam nie ma klasycznego rynku w kształcie kwadratu..

    • 0 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane