• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Stare czy Główne? Może po prostu "starówka", jak w innych miastach?

Marcin Januszewski
23 marca 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 
Umówmy się na Starym Mieście, pod Neptunem? Teoretycznie można to uważać za błędne określenie, ale i tak każdy będzie wiedział, gdzie się spotkać. Umówmy się na Starym Mieście, pod Neptunem? Teoretycznie można to uważać za błędne określenie, ale i tak każdy będzie wiedział, gdzie się spotkać.

Starówka, Stare Miasto, Główne Miasto, Śródmieście, a może Centrum? Jak właściwie powinniśmy nazywać "tę część" Gdańska? Choć mało kto używa formy poprawnej, to jednak wszyscy wiedzą o co chodzi. Chcemy rozpocząć dyskusję czy warto walczyć o poprawne nazewnictwo, którego nie zna większość gdańszczan, nie mówiąc już o turystach. Ekipa Trojmiasto.tv planuje przeprowadzić wideo-sondę wśród mieszkańców Gdańska. A zainspirował nas list od naszego czytelnika, pana Marcina Januszewskiego. Oto on:



Ratusz Staromiejski, jak sama nazwa wskazuje, jest ratuszem "tylko" Starego Miasta. Ratusz Staromiejski, jak sama nazwa wskazuje, jest ratuszem "tylko" Starego Miasta.
Od lat na stronach Trojmiasto.pl toczą się spory między czytelnikami (najczęściej w komentarzach do artykułów) o prawidłowe nazewnictwo najstarszej części Gdańska.

Jedni starają się wymusić stosowanie nazw historycznych. Podział tej części Gdańska jest historycznie uzasadniony, ponieważ większość z tych "poddzielnic", czyli Główne Miasto, Stare Miasto, Osiek, Zamczysko i Stare Przedmieście, nie stanowiły kiedyś jedności. Niektóre nawet były swego czasu administracyjnie niemal samodzielnymi organizmami z własnymi burmistrzami i ratuszami. Dzisiaj granice między tymi miejscami są niewidoczne lub wyznaczone wtórnie przez np. wybudowanie wielkiej ulicy Podwale Przedmiejskie.

Gdy umawiasz się z kimś w okolicy ul. Długiej, mówisz: spotkajmy się...

Rzeczywistości jednak nie da się zadekretować. A rzeczywistość jest taka, że i mieszkańcy, i turyści widzą starą część Gdańska jako całość. I wszyscy oni mówią, że idą, zwiedzają, jedzą, spacerują i spotykają się na Starym Mieście lub na Starówce. Jeżeli ktoś będzie na siłę im wmawiał, że rozmawiamy o Głównym Mieście w Gdańsku, to są jeszcze gotowi pomyśleć, że chodzi o coś w bezpośredniej bliskości dworca Gdańsk Główny.

Gdy o Starówce mówią gdańszczanie, pewnie nie mają na myśli całego obszaru dawniej zamkniętego murami (np. w XVII wieku), bo ciężko jest nazwać Starówką ulicę Toruńską, Długie Ogrody czy ul. Wałową. Zapewne chodzi im o tę centralną część miasta, gdzie są charakterystyczne kamieniczki, stare kościoły, mury, baszty i wieże, czyli przede wszystkim Główne Miasto i fragmenty Starego. Z tak pojmowanej Starówki wypadają, niestety, bardzo liczne i piękne zabytki, położone nieco dalej: Brama Żuławska, bastiony nad Opływem Motławy, Brama Nizinna, kościół św. Trójcy, kościół św. Jakuba i kilka innych ciekawych miejsc.

Można się pokusić o wyznaczenie konkretnych granic naszej dzisiejszej "Starówki", ale byłoby to trochę dekretowanie rzeczywistości, którego chciałbym uniknąć. Wszyscy jednak podskórnie czujemy, co jest, a co nie jest Starówką. Na pewno można się umówić na Starówce pod Wielkim Młynem, ale już pod NOT-em, 100 metrów dalej, nie bardzo. Na Starówce jest prawdopodobnie dawny Żak (zabijcie mnie, ale dla mnie zawsze to będzie Żak), ale nieodległe kino Krewetka już nie. Innym przykładem mogą być Stągwie Mleczne, które na Starówce są, podczas gdy właściwie całą resztę Wyspy Spichrzów ze Starówki raczej bym wyłączył (pozwólcie, że nie powiem dlaczego).

Jak więc nazywać najpiękniejszą i najstarszą część naszego miasta? Historycy i przewodnicy na pewno muszą trzymać się historii, od tego są. A reszta? Myślę, że warto zostawić tę sprawę w rękach czy raczej w językach ludzi tę część miasta odwiedzających i tutaj mieszkających.
Nie ma o co kruszyć kopii. Z czasem rozwiązanie wyklaruje się samo.

I, jak mawiał klasyk, narodzi się nowa, świecka tradycja.
Marcin Januszewski

Co Cię gryzie - artykuł czytelnika to rubryka redagowana przez czytelników, zawierająca ich spostrzeżenia na temat otaczającej nas trójmiejskiej rzeczywistości. Wbrew nazwie nie wszystkie refleksje mają charakter narzekania. Jeśli coś cię gryzie opisz to i zobacz co inni myślą o sprawie. A my z radością nagrodzimy najciekawsze teksty biletami do kina lub na inne imprezy odbywające się w Trójmieście.

Opinie (288) ponad 20 zablokowanych

  • Stare miasto

    Starówka nie bardzo - bo jak w przypadku Waw-ki - nie wiele tu po wojnie zostało - wiec Stare Miasto w zupełności wystarczy.

    • 2 3

  • Gdańsk (2)

    Wychowałam się na Zaspie. U nas zawsze mówiło się na Śródmieście po prostu Gdańsk, "jadę do Gdańska". Nadal ludzie urodzeni w Gdańsku tak mówią. Piękne
    Przypomina zasadę starożytnych Rzymian, którzy miastem nazywali tylko Rzym :-)

    • 9 0

    • Nawet ja z Olszynki, mając do Neptuna dosłownie 1400 metrów, jak tam idę, to mówię, że do Gdańska albo na Stare Miasto

      • 2 0

    • Też tak mówię

      Zawsze ilekroć tam jadę, mówię, ze do Gdańska i każdy wie o co chodzi. Napiszę więcej. Wszyscy moi znajomi też tak mówią. Tak się już jakoś utarło, że jadąc do Gdańska, jedzie się do ... Gdańska :-)

      • 2 0

  • 50-latka to jeszcze nie starówka

    Dlaczego też mamy zmieniać historyczne nazwy, gdy coś historycznie prawdziwego w Gdańsku zostało.

    • 2 1

  • a właśnie ,że nie

    Stare Kaszubskie Miasto tak docinając do tablic ha ha ha Starówka Kaszubska

    • 1 3

  • G.M.

    wiadomo że to główne miasto eh

    • 1 0

  • Nazwa

    Jestem również napływowy ale dla mnie sprawa nie jest obojętna i wypowiadam walkę spospolicania Gdańska. Po prostu Gdańsk ma Główne Miasto, Stare Miasto i Młode Miasto. Oczywiście pospólstwa w Gdańsku jest około 60% ale nie zasługuje ono na to, aby brać pod uwagę jego opinię.

    • 7 3

  • Zapraszam na przejażdżkę rikszą po Starym i Głównym Mieście !!!

    Od 1-go maja zapraszam na przejażdżkę rikszą po Starym i Głównym Mieście ze zwiedzaniem i opowiadaniem, wtedy poznacie historie tego miasta i będziecie wiedzieli, gdzie jest Stare a gdzie Główne Miasto !

    • 5 0

  • Tylko Starowka!!!

    I wiadomo o co chodzi:))

    • 1 6

  • Ten poll towarzyszący artykułowi to robienie z ludzi idiotów.

    Większość osób umawia się "na Długiej"/"na długim Targu" lub "pod Neptunem", czasami "na Głównym Mieście". Tylko turyści mogą mówić o "Starym Mieście". Czasami można omówić się "na starówce" (koniecznie pisanej małą literą, bo Starówka jest wyłącznie w Warszawie! "starówka" jest oficjalnie w słownikach JP uznana za potoczną nazwę "najstarszej, zabytkowej, turystycznej części miasta").

    Po drugie, nazwy Stare Miasto i Główne Miasto nie są mylące. Stare Miasto rzeczywiście jest starsze od Głównego, cho to Główne zostało "odbudowane" (właściwie to są tam bloki ze stylizowanymi fasadami i dlatego odpuszczono sobie wieloletnie próby wpisania gdańskiego Głównego Miasta na listę UNESCO).

    Dziennikarze! Przestańcie robić ludziom wodę z mózgu i sami zacznijcie poprawnie nazywać gdańskie dzielnice, bo to Wy rozpowszechniacie mnóstwo błędów. Waszym zafajdanym obowiązkiem jest dbanie o to, co piszecie!

    • 2 1

  • co to jest starówka?

    Termin "starówka" został wymyślony przez Wiecha - piewcę warszawskiego (praskiego) folkloru miejskiego. Pozostawmy więc warszawce ich dorobek w postaci tego terminu i pozostańmy przy tradycyjnych - Starym, Głównym Mieście i innych. Te nazwy coś znaczą, mają historyczne uzasadnienie i nie wolno wrzucać wszystkiego do jednego worka. Zamiast kombinować z nowonazwami popularyzujmy wiedzę o historii miasta. Uświadamiając tak turystów jak i mieszkańców czemu Zamczysko, dlaczego są dwa ratusze czy skąd się wzięły nazwy ulic np. Pochulanka.

    • 1 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane