Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

W Osowej czy w Osowie? Kłopotliwa odmiana nazwy gdańskiego osiedla

Łukasz Rudziński
8 grudnia 2012 (artykuł sprzed 11 lat) 
Opinie (247)
Najnowszy artykuł na ten temat O Cyganie i Krzyżakach, czyli początki Suchanina
Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla? Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla?

Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla?

fot. trojmiasto.pl

Nawet mieszkańcy osiedla Osowa nie są pewni jak odmieniać nazwę swojej dzielnicy. Wątpliwości: czy mówimy o "Osowej", czy "Osowie" poróżniają także naszych czytelników. Dlatego postanowiliśmy sprawdzić, która wersja jest poprawna.



Jak odmieniasz nazwę "Osowa"?

Dzisiejsza dzielnica Gdańska, Osowa, obejmuje historyczne tereny wsi Wysoka oraz osady Osowa Karczma (Osowa Góra). Nazwy "Osowa" używano już w 1659 r. w brzmieniu Espenkrug (Osowa Karczma). Karczma ta znajdowała się wśród drzew (topole osiki, zwane wtedy "osami" - stąd przydawka "osowa"). Inne określenie miejsca, od którego wywodzi się dzisiejsza Osowa to "Osowa Góra" (po kaszubsku - Osowo Góra). To określenie z kolei nawiązuje do pagórkowatego krajobrazu Osowej.

Najprawdopodobniej ze względu na niewygodę posługiwania się dwuczęściową nazwą miejscowości, drugi człon nazwy uległ zanikowi i pozostała przydawka "Osowa". W takiej postaci nazwa utrwaliła się w dokumentach urzędowych.

Jak nazwę osiedla odmieniać: przymiotnikowo ("w Osowej") czy rzeczownikowo ("w Osowie")?

- Z tym problemem borykamy się od lat, bowiem nawet profesor Bogusław Kreja, jeden z najważniejszych językoznawców i autorytetów w kwestii współczesnej polszczyzny, nie wypowiadał się na ten temat jednoznacznie - mówi dr Małgorzata Milewska-Stawiany, kierownik Poradni Językowej Uniwersytetu Gdańskiego. - Etymologia nazwy wskazywałaby na odmianę przymiotnikową ("Osowej"), jednak wiele przymiotników z czasem przestaje pełnić funkcję przymiotnikową. Należy uszanować obie formy, ale być konsekwentnym w stosowaniu jednej z nich.

Sięgnęliśmy też do źródła, książki "Mówię, więc jestem: rozmowy o współczesnej polszczyźnie", gdzie prof. Bogusław Kreja o osiedlu Osowa wypowiada się tak:

- Gdy zaś o nazwę "Osowa" chodzi, to w Wykazie Urzędowych Nazw Miejscowości jest zapisanych 20 nazw o tej postaci, z tego przy ośmiu wskazano na odmianę "do Osowy", "w Osowie", przy pozostałych podano odmianę "do Osowej", "w Osowej"; nasza gdańska "Osowa" ma w WUNM zaleconą odmianę przymiotnikową, ale z tego, że wielu ludzi odmienia ją rzeczownikowo może wynikać, że jest to odmiana - tam na miejscu - jakby częstsza, a więc od strony odwołującej się do lokalnej tradycji chyba właściwsza.

Prof. Kreja powołuje się na zasadę, że nazwy miejscowe należy odmieniać tak, jak odmienia je lokalna ludność. Tyle, że zaraz sam przywołuje inną: należy daną nazwę odmieniać możliwie tak, by z jej formy fleksyjnej można było odtworzyć jej formę podstawową (mianownik). A z miejscownika "w Osowie" nie wiadomo, czy mianownikiem tej nazwy jest Osowa, czy Osowo albo Osów. Zaś forma "Osowej" jednoznacznie wskazuje na mianownik "Osowa".

- Przyszłość należy do formy "w Osowej" i tę formę należałoby popierać, choć wobec tego, kto przyzwyczaił się do (tradycyjnej?) formy "w Osowie", trzeba to przyzwyczajenie uszanować - podsumowywał Bogusław Kreja.

Obie formy można więc stosować, wybierając jedną z nich. Ja zawsze mówiłem "o Osowej". A wy? Wskażcie w naszej ankiecie, która forma bardziej wam odpowiada.

Czytaj także: Letniewo czy Letnica?
W przypadku językowych wątpliwości warto zasięgać opinii ekspertów z Uniwersytetu Gdańskiego. Telefoniczna Poradnia Językowa Uniwersytetu Gdańskiego działa od 1973 roku. Aby uzyskać odpowiedź na nurtującą nas kwestię językową, wystarczy zadzwonić pod numer: 058 5232025.

Porad udzielają językoznawcy Uniwersytetu Gdańskiego w dni powszednie, między godz. 13 a 14:30. Można też zgłosić się osobiście (Wydział Filologiczny UG, ul. Wita Stwosza 55, pok. 3.52).

Zobacz także

Nazwy w Trójmieście - cykl artykułów (36)

Opinie (247) 9 zablokowanych

  • 2024-04-02 12:04

    Mieszkam w Gdańsku dopiero od niecałych czterech lat. Od początku nazwa mojej gdańskiej dzielnicy wydawała mi się kłopotliwa, ale samoistnie zaczęłam odmieniać "w Gdańsku Osowej". Dziś sprawdziłam i rzeczywiście jest to nazwa "bardziej poprawna".

    Zuzanna

    3 tygodnie

    • 0 0

  • 2021-12-17 20:19

    Trudne to jest, fakt

    Ale jak powiesz "mieszkam w Gdańsku-Osowa", to jakoś łatwiej :)

    Osowa

    2 lata

    • 0 0

  • 2015-12-29 13:00

    na Osowej (1)

    ja preferuję "na Osowej", tak jak na Morenie, na Ujeścisku, na Oruni... to dla mnie brzmi najbardziej naturalnie

    mieszkam na Osowej

    8 lat

    • 7 10

    • 2017-11-21 09:00

      Nie ma się czym chwalić.

      6 lat

      • 4 7

  • 2017-05-07 22:50

    gdynia

    W Gdyni się mówi jedziemy na Osową.

    ;)

    6 lat

    • 2 7

  • 2012-12-08 09:03

    (16)

    Trzeba do profesora Miodka...

    Gabrysia

    11 lat

    • 134 11

    • 2012-12-08 10:11

      (8)

      Miodek przyjedzie do Osowej Góry i wyjaśni co trzeba ;) Serio... kiedyś takich rzeczy uczyli w szkołach :)
      M.Osowa
      D.Osowej
      C.Osowej
      B.Osową
      N.Osową
      M.Osowej
      W. Osowo

      A Osów to gdzie leży? :)

      Rudziaczek

      11 lat

      • 24 10

      • 2012-12-08 10:37

        historia (1)

        Polacy przed wojną mówili: do Osowej. Teraz mamy tzw. "Bosych Antków" spod Wołomina i Pcimia. Oni mówią: do Osowy. To dwie odrębne "bajki": ciągnie się to aż od zaborów (Kongresówka i my).

        11 lat

        • 35 6

        • 2015-12-20 15:27

          Częstochowa - w Częstochowie

          Osowa - w ?

          Tltbbs

          8 lat

          • 0 6

      • 2012-12-08 12:48

        (4)

        Hmm.. mamy: Warszawa, Osowa. Czym różni się: Warszawa od Osowy? Odmieniamy Warszawy, a dlaczego nie Warszawej?? No chyba, że końcówka jest "awa" i "owa" , nie wiem :-(

        bik

        11 lat

        • 7 24

        • 2012-12-08 14:31

          (3)

          Czym się różni? Tym, że nazwa Warszawa ma pochodzenie rzeczownikowe a Osowa przymiotnikowe. Jakby miejscowość nazywała się Kolorowa, to byś mówił w Kolorowie czy w Kolorowej?

          11 lat

          • 25 6

          • 2012-12-09 11:58

            Pochodzenie nie ma zadnego znaczenia. Osowa jest takim samym rzeczownikiem jak Czestochowa (prawdopodobnie rowniez pochodzenia przymiotnikowego).

            AS

            11 lat

            • 7 7

          • 2012-12-08 21:10

            (1)

            Jak by było KOLOROWO to w Kolorowie , a jak KOLOROWA to w Kolorowej!!! Polski język się kłania!!!

            klik

            11 lat

            • 6 3

            • 2012-12-08 23:36

              No ale ja to wiem, to było pytanie retoryczne do bika, który nie widzi różnicy między nazwami Warszawa i Osowa. Czytaj ze zrozumieniem.

              11 lat

              • 12 2

      • 2012-12-08 17:33

        Pod Cisowa
        Hihi

        11 lat

        • 6 0

    • 2012-12-08 11:22

      co za problem (5)

      Nie odmieniajmy i będzie zawsze Osowa!

      Jestem w Osowa
      Jadę do Osowa

      i problem ludzkości zostanie rozwiązany ;]

      123

      11 lat

      • 15 9

      • 2012-12-08 11:44

        (3)

        i jeszcze jadem do KOsowa

        11 lat

        • 13 0

        • 2012-12-08 14:00

          OSAKA (2)

          11 lat

          • 10 0

          • 2012-12-08 19:49

            (1)

            To fakt. Przyjeła się ta nazwa. My byliśmy Osaką a sąsiedzi Chwaszczyburgiem.

            fader

            11 lat

            • 12 0

            • 2012-12-09 01:53

              Raczej Chwaszczyndorfem.

              11 lat

              • 6 2

      • 2012-12-08 15:45

        Jestem z Osowy, Jadę do Osowy.To prawidłowo

        11 lat

        • 6 14

    • 2012-12-08 19:23

      Mozna sie posmiac czytajac komentarze :D

      11 lat

      • 11 4

  • 2012-12-08 19:14

    Pomyłka (2)

    Ta dzielnica powinna nazywać się WYSOKA gdyż dawniej na mapach taka istniała nazwa. Osowa zaczynała się od torów kolejowych w kierunku Chwaszczyna i dawniej nazywała się ESPENKRUG. Kto to tak zagmatwał? To samo z lotniskiem . Nigdy nie było w Rębiechowie tylko w FIRODZE. Kto i jaki ma interes aby zamieniać nazwy miejscowości

    Gdański Bówka

    11 lat

    • 5 5

    • 2015-08-22 21:46

      Prawda

      kos

      8 lat

      • 0 2

    • 2012-12-08 19:25

      prawdę gada, dać mu wódki!

      11 lat

      • 2 0

  • 2014-12-13 20:27

    Nazwa stara-Osowa Góra,Osowa Karczma......jadę do Osowej Góry,Osowej Karczmy......po zlikwidowaniu drugiego członu zostaje pierwszy.....czyli........ pozdrawiam :-)

    9 lat

    • 7 1

  • 2012-12-08 09:28

    Dąbrowie czy Dąbrowej? (7)

    MM

    11 lat

    • 34 25

    • 2012-12-08 09:44

      dąbrowie, bo to zupełnie inny przypadek i inna historia... (4)

      11 lat

      • 28 1

      • 2012-12-08 13:36

        Dąbrowie-Dąbrowej (3)

        Czyżby?
        Osowa - od osiki, Dąbrowa - od dębu, Cisowa - od cisu. tym samym zasady te same.

        zzz

        11 lat

        • 8 2

        • 2012-12-10 10:44

          na Dąbrowie, na Cisowej (1)

          cool

          11 lat

          • 7 1

          • 2014-12-08 22:01

            W! Nie na!

            9 lat

            • 3 3

        • 2012-12-08 13:49

          Osowa od Osowej Góry a nie od Osowy Góry? (nawet firefox podkreśla "Osowy") :P
          ps. firefox podkreśla też "firefox"...oO

          11 lat

          • 6 7

    • 2012-12-08 10:32

      dębowe

      mocne;]

      Mark

      11 lat

      • 11 4

    • 2012-12-08 09:32

      Dąbrowskiej

      i naszej szkapie, a nie wszej ;)

      r.o.

      11 lat

      • 11 0

  • 2014-01-29 10:57

    Wiki

    Polecam:

    Andrzej

    10 lat

    • 6 0

  • 2013-11-02 18:20

    jiji

    a co to kur*a za roznica?

    jipjpi

    10 lat

    • 3 3

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (36)

Najczęściej komentowane

Nawet 1,2 tys. zł dopłaty. Bon energetyczny zależny od dochodu

Bon energetyczny nawet 1,2 tys. zł dopłaty

"Po co się tak oszpecać?!" Ogolona głowa u kobiety

Ogolona głowa u kobiety wywołuje emocje

więcej

Najczęściej czytane