Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Weszliśmy do gdańskiej celi marszałka Piłsudskiego

Marek Gotard
10 listopada 2009 (artykuł sprzed 14 lat) 
Opinie (247)
Najnowszy artykuł na ten temat Pamięć gdańszczan na komendzie

W gdańskim areszcie śledczym zachowała się cela, w której przebywał marszałek Piłsudski. Dziś, ze względów bezpieczeństwa, nie można jej zwiedzać, gdyż znajduje się na terenie oddziału specjalnego gdańskiego aresztu, w którym osadzeni są więźniowie niebezpieczni. Nam to się udało.



Przemierzyliśmy z kamerą tę samą drogę, co Józef Piłsudski w 1917 r., kiedy trafił do gdańskiego więzienia. Zobacz, jak dziś wygląda cela Marszałka w areszcie przy Kurkowej. W środę zostanie odsłonięta tablica, upamiętniająca pobyt Piłsudskiego w Gdańsku.



Czy chciałbyś, by Polską rządził dziś człowiek pokroju Józefa Piłsudskiego?

Pociąg z Warszawy zatrzymał się na gdańskim dworcu w nocy z 22 na 23 lipca 1917 roku. W asyście uzbrojonych Niemców wysiadł z niego Józef Piłsudski wraz ze swoim zastępcą, Kazimierzem Sosnkowskim. Zaledwie kilkanaście minut później obaj więźniowie znaleźli się w kwartale obecnych ulic Nowe Ogrody, Strzelecka, Kurkowa i 3-go Maja zobacz na mapie Gdańska. W stosunkowo nowym kompleksie budynków z czerwonej cegły mieściło się gdańskie więzienie oraz sąd i prokuratura. To tam dwóch Polaków miało oczekiwać na wyrok niemieckiego sądu.

Piłsudskiego i Sosnkowskiego aresztowano po tzw. "kryzysie przysięgowym", gdy Józef Piłsudski zakazał swoim żołnierzom składania przysięgi na wierność Niemcom.

Gdy za więźniami zamknęły się bramy aresztu, Józef Piłsudski, jako "generał", trafił do lepszej, jednoosobowej celi z oknem i żelaznym łóżkiem. Potraktowany jak zwykły więzień Sosnkowski znalazł się w małym pomieszczeniu, o długości "około pięciu kroków wzdłuż i trzech wszerz". Aresztantom pozwolono korzystać z posiłków przygotowywanych w restauracji "Venselov", znajdującej się przy Targu Siennym zobacz na mapie Gdańska. Piłsudski do posiłków dostawał również wino.

Niemcy nieprzypadkowo przywieźli obu Polaków właśnie do Gdańska - miasta, znajdującego się w strefie przyfrontowej. Sądy były tu szybkie, surowe, a wyroki śmierci bardzo częste.

Gdańscy Polacy natychmiast rozpoczęli starania o uwolnienie aresztantów. Udało się to po tygodniu, dzięki wstawiennictwu Alojzego Rapiora, późniejszego proboszcza w Lubichowie, który w tym czasie odbywał służbę wojskową w Gdańsku jako tłumacz i sekretarz sądu wojennego.

Rankiem 29 lipca, Piłsudski i Sosnkowski znów znaleźli się na gdańskim dworcu. O ile po przyjeździe przemierzali puste ulice uśpionego Gdańska, teraz eskorta musiała interweniować, gdyż nieprzychylni Polakom mieszkańcy Gdańska chcieli poturbować więźniów.

Do 8 listopada 1918 roku Józef Piłsudski przebywał w twierdzy w Magdeburgu, z kolei Kazimierza Sosnkowskiego więziono w Wesel.

Po pokonaniu Niemiec, przyszłość Gdańska wciąż była niepewna. W samym środku świąt Bożego Narodzenia, 25 grudnia 1918 roku, w Wisłoujściu zacumował angielski okręt wojenny "Conrad". Z jego pokładu, entuzjastycznie witany przez gdańskich Polaków, wysiadł Ignacy Paderewski, jako emisariusz Polskiego Komitetu Narodowego. Z okrętu udał się prostu do najlepszego gdańskiego hotelu - "Danziger Hof" na Targu Węglowym.

W wielkiej sali hotelu odbył się płomienny wiec Polaków, podczas którego debatowano także nad przyszłością Gdańska. Gazeta "Danziger Allgemeine Zeitung" w specjalnym wydaniu doniosła później o "tajnym zebraniu polskich rewolucjonistów", podczas którego miała zapaść deklaracja o powstaniu Niepodległej Rzeczpospolitej Polskiej z Paderewskim jako prezydentem. Sam Gdańsk miał być zbrojnie zajęty przez armię generała Hallera.

Z Gdańska Ignacy Paderewski udał się od razu do Poznania. Wkrótce po jego przybyciu wybuchło tam zakończone sukcesem Powstanie Wielkopolskie...

Cela Piłsudskiego

W gdańskim areszcie śledczym zachowała się cela, w której przebywał marszałek Piłsudski. Dziś, ze względów bezpieczeństwa, nie można jej zwiedzać, gdyż znajduje się na terenie oddziału specjalnego gdańskiego aresztu, w którym osadzeni są więźniowie niebezpieczni. Nam to się udało.

Obaj słynni aresztanci doczekali się też pamiątkowej tablicy. Z inicjatywy stowarzyszenia "Nasz Gdańsk", w najbliższą środę, w Dzień Niepodległości, zawiśnie ona na murze aresztu przy bramie od ulicy ul. 3 Maja.

Gdański epizod marszałka Piłsudskiego i generała Sosnkowskiego możemy dokładnie poznać dzięki opracowaniu "Więźniowie specjalni - Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski", którego autorem jest Waldemar Kowalski, wicedyrektor Aresztu Śledczego w Gdańsku.

Zobacz także

Tablice Piłsudskiego (2)

Opinie (247) ponad 20 zablokowanych

  • 2009-11-11 19:59

    kłamstwo

    cela piłsudskiego jest na oddziale centralnym 5 czyli siedzą tam zwykli więzniowie wtórnie aresztowani bo ci najbardziej niebezpieczni siedzą na specjalnym oddziale N przy oddziale zachodnim aresztu w gdańsku

    14 lat

    • 0 0

  • 2009-11-11 14:52

    kazdy patriota czci lecha i jego wodza!

    Moze tez będą mieli kiedyś celę!?

    14 lat

    • 1 3

  • 2009-11-11 13:48

    Wszedłem do domu Lenina w Poroninie

    to było dopiero przeżycie. Do dziś pamiętam krzesło, na którym siedział Lenin, łóżko, na którym spał. Niezapomiane wrażenia.

    też bywalec

    14 lat

    • 3 3

  • 2009-11-11 13:34

    mam w du...ie wasze obchody liczy sie jak ludzie zyja,a zyja marnie.... (1)

    wiec co tu obchodzić chyba niewole i niedole POLSKI ,SMIECH MNIE OGARNIA jak słysze zakichanych patryjotów co do gara nie maja co włozyć....

    maciej

    14 lat

    • 5 7

    • 2009-11-11 13:36

      taka prawda to nie porozumienie niewola i niedola jakas

      propagande wciskaja ludziom ....

      vivaldi

      14 lat

      • 1 1

  • 2009-11-11 10:03

    CHWAŁA ZWYCIĘZCOM! CHWAŁA POWSTAŃCOM WIELKOPOLSKIM! z POWAŻANIEM GDAŃSZCZANIE

    ANTONI

    14 lat

    • 7 0

  • 2009-11-11 08:19

    ALE SIĘ POROBIŁO!!!!

    ŚMIAĆ SIĘ CZY PŁAKAĆ!?

    chichot historii

    14 lat

    • 0 2

  • 2009-11-10 20:00

    ktokolwiek widział ktokolwiek wie, czy 11-go trzeba płacić złodziejom za parkowanie w gDyni? (1)

    ktokolwiek widział ktokolwiek wie, czy 11-go trzeba płacić złodziejom za parkowanie w gDyni?

    14 lat

    • 1 1

    • 2009-11-11 07:14

      jedynastego Gdynia paci za parkowanie w niej samej przez się.

      14 lat

      • 0 0

  • 2009-11-11 07:12

    nie lubie kakena, lubie donka

    seen?

    rastafari...

    14 lat

    • 0 0

  • 2009-11-10 08:41

    Jaroo Kaczyński i Antoni Macierwicz to najwięksi pOLACY w historii ! (6)

    Roots

    14 lat

    • 15 43

    • 2009-11-10 09:22

      pod wzgledem nie leczonej choroby psychicznej to na pewno! (2)

      14 lat

      • 2 2

      • 2009-11-10 22:41

        nie gadajcie Romek G jest najwyszy (1)

        14 lat

        • 0 1

        • 2009-11-11 07:08

          chyba ci sie zawiesila beka sprzed paru lat

          14 lat

          • 0 0

    • 2009-11-10 08:50

      ne pane (2)

      herr Tusk jest największym Polakiem w historii

      Pułtusk

      14 lat

      • 5 5

      • 2009-11-10 08:53

        Nieprawda,najwiekszym jest Yaro klon Lecha (1)

        14 lat

        • 3 6

        • 2009-11-10 08:57

          Prezie wzdęci Bolek i Olek to najwięksi "POlacy"

          Myślę rzycią

          14 lat

          • 3 2

  • 2009-11-10 07:35

    (4)

    protestuję

    to był L.Walesa znany mędrzec i filozof... dorabiający na zagranicznych wykładach emeryt...
    to on powinien mieć tę tablicę :))

    pepe

    14 lat

    • 19 47

    • 2009-11-11 06:56

      pepe ALE PUSCILES SUCHARA

      chyba, ze macie tutaj konkurs kto zapoda slabszy zart. A najlepiej po starych:)
      Może jakieś inne propozycje?

      prowoczungli

      14 lat

      • 2 1

    • 2009-11-10 09:07

      Tak! Tablica powinna wisieć nad pisuarem w WC

      Bolek Fan

      14 lat

      • 4 9

    • 2009-11-10 08:43

      żenada

      ...nawet nie ćwierć śmieszna

      PP

      14 lat

      • 6 5

    • 2009-11-10 07:38

      do więzienia przywieziono go motorówką która po drodze przeskoczyła mur...

      14 lat

      • 12 4

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (2)

Najczęściej komentowane

Czy jesteśmy gotowi na jawność płac?

Czy jesteśmy gotowi na jawność płac?

#OrzechowaOsada PSŻ Poznań - Energa Wybrzeże Gdańsk 45:45. Wyszarpany punkt

Żużlowcy zremisowali w Poznaniu LIVE!

więcej

Najczęściej czytane