• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Witraże wrócą na dworzec Gdańsk Główny

Rafał Borowski
25 listopada 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 
Zgodnie z harmonogramem kapitalny remont dworca Gdańsk Główny powinien zakończyć się w grudniu 2021 r. Zgodnie z harmonogramem kapitalny remont dworca Gdańsk Główny powinien zakończyć się w grudniu 2021 r.

Na gmachu dworca PKP Gdańsk Główny zostaną odtworzone zniszczone pod koniec wojny witraże. Szklane ozdoby pojawią w ogromnym półrozetach holu dworca od strony Podwala Grodzkiego oraz peronów, a także w sześciu mniejszych rozetach, doświetlających go z boku. Ich wygląd został odtworzony głównie na podstawie przedwojennych zdjęć.



Czy warto przywracać historycznym budynkom pierwotną formę?

Jak już wielokrotnie informowaliśmy, jednym z celów kapitalnego remontu dworca PKP Gdańsk Główny, który rozpoczął się we wrześniu 2019 r., jest przywrócenie obiektowi pierwotnego wyglądu z początku XX stulecia.

Doskonale widocznym efektem takich działań jest odtworzenie kolorowego poszycia dachowego. Wysłużone dachówki zastąpiły nowe w barwach żółtej, zielonej i pomarańczowej, które zostały ułożone w geometryczne wzory.

Czytaj więcej: Barwna mozaika na dachu dworca w Gdańsku

Kolejarze poinformowali właśnie o odtworzeniu kolejnych detali, które można dostrzec na archiwalnych fotografiach. Podobnie jak kolorowy dach, one także będą widoczne z zewnątrz. Chodzi o witraże w oknach holu dworca.

Osiem witraży w oknach holu



Szklane ozdoby powrócą zarówno na dwie olbrzymie rozety - pierwsza znajduje się nad wejściem głównym, od strony Podwala Grodzkiego, druga od strony peronów - oraz do sześciu mniejszych, które doświetlają hol po bokach. Zgodnie ze zniszczonym wiosną 1945 r. pierwowzorem, będą one utrzymane w stylu secesyjnym.

- Jeśli chodzi o detale historyczne, podchodzimy do nich z największą pieczołowitością. Dzięki temu efekt końcowy przebudowy połączy wspaniałą zabytkową architekturę ze współczesnymi standardami obsługi podróżnych. Kompleksowa przebudowa dworca Gdańsk Główny to największe przedsięwzięcie w Polsce, realizowane w ramach Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023 - zapewnia Ireneusz Maślany, członek zarządu PKP S.A.
Projekt witraża od strony Podwala Grodzkiego, nad wejściem głównym do dworca. Projekt witraża od strony Podwala Grodzkiego, nad wejściem głównym do dworca.

Oryginalne plany nie zachowały się



Witraże zostaną zrekonstruowane przede wszystkim w oparciu o historyczne zdjęcia. Niestety do czasów współczesnych nie zachowały oryginalne projekty z czasów budowy dworca. W związku z tym projekt witraży, który został już skierowany do wykonania, łączy w sobie to, co historyczne z autorskimi rozwiązaniami inspirowanymi pierwotnym założeniem.

Jako ciekawostkę warto również wspomnieć, że podczas analizy dawnych zdjęć okazało się, że tuż po wojnie w półrozecie od strony ulicy umieszczono grafikę przedstawiającą okręt z godłem Polski na żaglu.

- Architekci musieli posiłkować się źródłami ikonograficznymi z okresu do 1945 r. Fotografie były analizowane również przy użyciu technik komputerowych. Dodatkowo projekt konsultowano z historykami sztuki oraz specjalistami zajmującymi się na co dzień witrażami. Ciekawym rozwiązaniem przyjętym przez ekspertów było umieszczenie w okrągłych polach największych półrozet holu motywów występujących w przestrzeni Gdańska, a przy wykonaniu detalu oparcie się na flamandzkich wzornikach Cornelisa Florisa de Vriendta oraz innych autorów, do których nawiązywali projektanci budynków użyteczności publicznej na przełomie XIX i XX wieku - tłumaczy Bartłomiej Sarna z Biura Komunikacji spółki PKP.

Barwy słomkowa, zielona i czerwona



Na podobny zabieg, w celu uzyskania możliwie bliskiego oryginałowi efektu, zdecydowano się podczas kapitalnego remontu Hali Ludowej we Wrocławiu. W tamtym przypadku także odszukano wzornik z barwionymi szybami, który wykorzystano podczas budowy hali w latach 1911-1913. Wzornik znajdował się w zbiorach kolekcjonera.

- Witraże, które zostaną wkomponowane w elewacje gdańskiego dworca, zostaną wykonane w specjalistycznym warsztacie zgodnie ze sztuką. Do ich stworzenia będzie wykorzystane tak zwane szkło katedralne - bezbarwne oraz barwione na kolory takie jak: jasna, średnia i ciemna słomka, jasna i ciemna zieleń oraz czerwień. W celu zabezpieczenia delikatnego szkła katedralnego od zewnątrz zostanie zamontowana wiatrownica, a od strony holu szkło osłonowe - kontynuuje Sarna.
To oczywiście nie jedyne zabiegi, które mają zapewnić trwałość na wiele lat szklanym ozdobom. Ich montaż poprzedzi także renowacja metalowych konstrukcji, w których zostaną osadzone.

Projekt witraża na elewacji od strony peronów. Projekt witraża na elewacji od strony peronów.

Wygląd i symbolika witraży



W naszym artykule zostały zamieszczone projekty witraży w półrozetach od strony ulicy i peronów. W pierwszym z nich pojawią się takie motywy jak herb Gdańska, głowy lwów oraz głowa króla, a także głowy uosabiające cztery pory roku.

Zgodnie z wizją autora wspomniane elementy mają symbolizować "dawne, silne i potężne miasto Gdańsk, będące perłą w koronie polskich miast, które pozostaje otwarte dla przyjezdnych o każdej porze roku". Natomiast symbolika drugiego z ogromnych witraży będzie odnosić się do kolei.

- W okrągłych polach umieszczono "ośkę", czyli skrzydlate koło od dawna łączone z transportem kolejowym, które symbolizuje moc i szybkość, co dodatkowo podkreślono, umiejscawiając głowy postaci przedstawiające cztery żywioły: ogień, powietrze, ziemię i wodę. Kolej jest w tym konstrukcie myślowym, dzięki umiejscowieniu w jednym z pól głowy królowej, postrzegana jako królowa transportu, która łączy, zbliża, ochrania i daje bezpieczeństwo. Projekt pozostałych witraży bocznych oparto o geometryczne wzory z motywami kwietnymi, które umieszczono w okrągłych polach - uzupełnia Sarna.

Obraz Memlinga zniknął blisko dekadę temu



Na koniec przypominamy, że w styczniu minie dekada od chwili usunięcia ozdoby, która pokrywała rozetę holu dworca od strony Podwala Grodzkiego. Choć z góry było wiadomo, że ma ona charakter tymczasowy - istniała od lata 2006 r. do stycznia 2011 r. - wiele osób ze smutkiem obserwowało jej demontaż.

Odsłonięcie kopii obrazu "Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga, w oknie hali głównej dworca Gdańska Główny PKP odbyło się 10 sierpnia 2006 r. Odsłonięcie kopii obrazu "Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga, w oknie hali głównej dworca Gdańska Główny PKP odbyło się 10 sierpnia 2006 r.
Czytaj więcej: Memling "spadł" z Dworca Głównego

Mowa o wydrukowanym na folii obrazie "Sąd ostateczny" Hansa Memlinga. Reprodukcja miała stanowić nie tylko ozdobę ogromnego okna, ale także przypominać podróżnym, że w Muzeum Narodowym w Gdańsku można podziwiać jeden z najwspanialszych zabytków epoki renesansu.

Miejsca

Opinie (79) ponad 10 zablokowanych

  • Zieleniak

    Kiedy z tym paskudztwem coś zrobią?

    • 12 6

  • witraże są piękne (2)

    będzie na co popatrzeć czekając na spóźniający się brudny pociąg

    • 11 7

    • Chyba 20 lat pociagiem nie jechales

      • 2 0

    • Ale...

      Polski, narodowy... ten pociąg! To się liczy.
      Nie będą nas lewacy czystości uczyc

      • 0 1

  • Najpiękniejsze miasto Polski (1)

    Zaraz potem Wrocław i Kraków. Przepiękna architektura, powolutku wraca do łask. I tak ma być

    • 19 7

    • Tak #1

      A i dworzec jeden z najładniejszych...

      • 0 0

  • Chcę witraż z Mateuszem I Prawdomównym (1)

    Warto upamiętnić na wieki tego wybitnego władcę Polski

    • 7 7

    • Jakiego władcę?

      To przydu*as Jarozbawa... jak cała reszta w tym Mr. Parker od podpisów.
      Witraż pieniącego się zbawiciela z obłedem w oczach... to rozumiem

      • 0 1

  • Sąd Ostateczny - obraz Memlinga

    Ten piękny obraz był przez kilka lat w oknie Dworca Głównego w Gdańsku. Obraz piękny w muzeum, w kościele. Jednak w tamtym czasie na PKP wydarzyło się kilka tragicznych katastrof kolejowych. Szczekociny, Mosty.

    Sąd Ostateczny na budynku dworca przypominał podróżnym, że wsiadając do pociągu PKP możesz dojechać wprost na Sąd Ostateczny - żartowali sobie niektórzy.

    • 6 13

  • O, pkp wykupiło abonament

    na pochlebne artykuły? Widzę, ze pracownicy też aktywni pod nimi :)

    • 4 13

  • To będzie bez wątpienia najładniejszy dworzec nie tylko w Polsce.

    • 20 3

  • Świetnia informacja. Będzie pięknie.

    Dworzec Główny to wizytówka miasta, pierwsze wrażenie robi się tylko raz. A ten w Gdańsku od razu zapowiada, że przyjechało się do niezwykłego miasta - i nawet na jotę się nie myli.

    • 51 1

  • No i bardzo dobrze.mogli by jeszcze wyremontowac elewacje budynku kfc i tego kolejowego komisariatu bo wygladac bedą zalosnie

    • 55 0

  • Może w końcu

    Zrobią coś porzadnie. Nastepny Danziger Hof

    • 70 11

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane