• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Jak młodzi ludzie walczyli o akta - niepublikowany nigdy film sprzed 20 lat

Michał Stąporek
13 stycznia 2010 (artykuł sprzed 14 lat) 
Młodzi ludzie okupowali KW PZPR w Gdańsku tylko przez kilka godzin, ale dzięki ich akcji przetrwało wiele kilometrów partyjnych archiwów w całym kraju. Młodzi ludzie okupowali KW PZPR w Gdańsku tylko przez kilka godzin, ale dzięki ich akcji przetrwało wiele kilometrów partyjnych archiwów w całym kraju.

Ogromną gilotynę do papieru, nowiutkie niszczarki oraz płonące w piecu kotłowni akta PZPR zobaczyli młodzi ludzie, którzy pod koniec stycznia 1990 roku wdarli się do siedziby Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku. Prezentujemy niepokazywany nigdy dotąd film z tamtych wydarzeń, od których mija właśnie 20 lat.



Właśnie z okazji tej rocznicy na Uniwersytecie Gdańskim odbędzie się w czwartek konferencja pt. "Wojna o akta", w ramach której w całości zostanie pokazany film, którego my prezentujemy jedynie fragment.

- Wielu naszych rodaków jest przekonanych, że zmiana w Polsce nastąpiła wraz z wyborami 4 czerwca 1989 r., a po tej dacie obudziliśmy się w innym kraju. Tymczasem jeszcze przez wiele miesięcy sytuacja w kraju nie była jasna - tłumaczy Stanisław Flis, prezes gdańskiego oddziału Stowarzyszenia Archiwistów Polskich, pracownik Instytutu Pamięci Narodowej i współorganizator konferencji na UG.

Jednym z dowodów na niepewność tamtych czasów i próbę sił, do jakiej dochodziło między różnymi ośrodkami władzy są zapomniane nieco wydarzenia z 28 stycznia 1990 r. w Gdańsku.

Fragment filmu autorstwa Marka Fili z zajęcia KW PZPR 28 stycznia 1990 r. w Gdańsku.



To była niedziela. Młodzi ludzie, którzy przed południem spotkali się w na mszy w kościele św. Brygidy w Gdańsku, zorganizowali pikietę przeciwko przemocy stosowanej przez Milicję Obywatelską (w policję przekształcono ją dopiero trzy miesiące później, w kwietniu 1990 r.). Manifestacja, w której udział brali członkowie m.in. Federacji Młodzieży Walczącej, KPN, ruchu Wolność i Pokój, przerodziła się w pochód, który doszedł do Komitetu Wojewódzkiego PZPR (dziś siedziba Prokuratury Okręgowej na Wałach Jagiellońskich). Demonstranci wiedzieli, że w budynku niszczy się partyjne dokumenty.

- Gmach był zamknięty, a w środku byli partyjni działacze. Manifestanci wyłamali jednak kraty w oknach i kilkadziesiąt osób weszło do środka - opowiada Jarosław Podsiadło, działacz FMW i także współorganizator konferencji. - Zeszli do podziemi. Na własne oczy przekonali się, co dzieje się z partyjną dokumentacją. Do piwnicy trafiały akty z całego gmachu. Tam je cięto, a następnie wrzucano do pieca w kotłowni.

Chcąc przerwać niszczenie dokumentów demonstranci rozpoczęli okupację budynku. Nie trwała ona długo - milicja wyprowadziła ich z siedziby partii jeszcze tego samego dnia, ok. godz. 23. Akcja przyniosła jednak bardzo wymierne efekty. Już po kilku dniach archiwum KW PZPR zostało zaplombowane i przejęte przez Archiwum Państwowe. W połowie marca ukazało się rozporządzenie o przejęciu wszystkich akt PZPR w całym kraju.

- W Gdańsku przejęliśmy wtedy ok. 500 merów bieżących akt, a ze innych komitetów partii w województwie drugie tyle. Dzięki temu nasz zbiór akt PZPR jest drugim najbogatszym w całej Polsce, zaraz po Archiwum Akt Nowych, które przejęło archiwa KC PZPR w Warszawie - opowiada Stanisław Flis.

Problem w tym, że tych cennych archiwów prawie nikt nie bada. - I to jest także cel konferencji na UG. Chcemy, żeby młodzi historycy dowiedzieli się, że taki zbiór istnieje i mogą go badać. Dziś, gdy przeglądam te dokumenty widze, że nikt nigdy nie brał ich do ręki. To powinno się zmienić - przekonuje Jarosław Podsiadło.

Konferencja pt. "Wojna o Akta" odbędzie się 14 stycznia w sali 1.43 na Wydziale Historycznym UG, przy ul. Wita Stwosza 55 w Gdańsku. Początek o godz. 12.

Wydarzenia

Wojna o akta

projekcje filmowe

Miejsca

Opinie (156) ponad 10 zablokowanych

  • Polska to dziwny kraj - walczyła, podczas II wojny św i g*wno z tego ma (9)

    Polska obaliła komunę i teraz nikt na świecie o tym nie pamięta - myślą że to Niemcy obalili komunizm. To może lepiej nic nie robic, jak np. Francja i czekac na pomoc USA a potem zbierać laury

    • 86 11

    • (3)

      Przede wszystkim Polska obaliła komunę dla samej siebie-żeby żyć w wolności. I to się udało. A czy świat pamięta czy nie pamięta-to sprawa drugorzędna.

      Natomiast o wiele łatwiej jest coś obalić, niż w zamian coś nowego zbudować. Jeśli to budowanie wyjdzie byle jak, to i wolność potem nie bardzo smakuje.

      • 11 2

      • (2)

        zamieniliśmy system kierowany przez czerwonych, na system trzymany ciężką łapą przez neoliberałów. Na drugi raz jak będziemy coś obalać, nie możemy w połowie drogi odpuścić i zostawić wszystko elitom, bo znowu obudzimy się nie u siebie, a u nich.

        • 10 9

        • Jakich znowu neoliberałów??? (1)

          Jak śpiewał Kazik:
          "socjalizm totalitarny zmienił się w koncesyjno-etatystyczny"!

          • 7 3

          • Balcerowicz, Lewandowski, Bielecki, Tusk,... wszyscy wzięli społeczeństwo za ryj i wprowadzili neoliberalizm, przy okazji łupiąc co się da.

            • 11 8

    • to ze akurat "g****" z tego mieliśmy... (3)

      ... nie świadczy o tym, że jesteśmy dziwnym krajem, ani z tego nie wynika. Przyczyna leży w systematycznym i przemysłowym wyniszczaniu tego Narodu przez każdego okupanta, jaki postawił tu swoje buciory. Hitler zaczął z elitami intelektualnymi, które wracały w pudełkach z Sachsenhausen i innych obozów, komuchy zrobiły resztę, a miały na to dość czasu.

      Polska to najbardziej pokrzywdzony kraj w II wojnie światowej... straty biologiczne na 1000 mieszkańców wynosiły u nas 220 osób. To oznacza, że co druga 3-osobowa rodzina straciła co najmniej jednego członka.

      Sens tego jest taki, żeby o tym pamiętać, kochać za to ten Kraj mimo jego ułomności i robić swoje, nie oglądając się na innych. Na zachodzie mentalnie wcale nie jest tak fajnie jak się wielu wydaje. Kiedy tylko uporamy się z tym schamieniem społecznym, będzie tu na prawdę fajny kraj do życia. Róbmy to!

      • 18 3

      • tak tak

        i po trzykroć tak! zgadzam się z Prezesem

        • 3 2

      • kurde prezes przez pomyłkę dałem minusa, miał być plus!!!!!!!!! bo masz rację. SORKI (1)

        • 2 2

        • Spoko:) minus tutaj rzeczywiście chyba tylko przez pomyłkę:) Pozdrowienia!

          • 1 1

    • pitolisz kolego nie każdy tylko kto miał odwagę a takich było niewieli albo mieli po 16-20lat

      • 0 0

  • (7)

    Takie czasy były, że każdy mógł wejść do historii. Zazdroszczę chłopakom, że ich życie składało się z czegoś więcej, niż tylko kino i dziewczyny (choć tego pewnie też nie brakowało) ;-)

    • 49 7

    • a gdzie był wtedy Lech (1)

      co tymi ręcami wszystko załatwił ?

      • 7 4

      • gowno robil

        jak wszyscy karierowicze.

        • 5 2

    • typowe...

      nie ma to jak czytać w ciepełku literki z monitora..

      teraz też możesz zmieniać świat i otoczenie... a nie powtarzać "kiedyś to było fajnie"...

      tamta młodzież zapewne wolałaby mieć takie możliwości jakie mamy dzisiaj i pewnie zachodzą w głowę, czemu nic z tym nie robisz, tylko trollujesz w internecie..

      • 13 3

    • dziś też można przejść do historii (2)

      wystarczy dobrze rzucić figurką

      • 3 1

      • (1)

        butem

        • 1 0

        • W słonecznej Italii
          Wśród kamer i ścisku.
          Pan premier oberwał.
          Od ludu po pysku.
          Polak nie gorszy od eurobraci.
          Być może i u nas ktoś zęby straci.

          • 10 1

    • masz rację...

      !

      • 0 0

  • e tam, kogo to obchodzi? (4)

    problemem jest teraz praca

    • 21 95

    • upadł komunizm, upadnie kapitalizm

      jak się dało jedno zrobić, to i drugie da radę.

      • 15 5

    • oj dziewczynko:)

      • 8 2

    • c

      to do lachy na czat po 50 idz

      • 4 2

    • Niektórych interesuje

      Problemem jest praca, ale o historii trzeba pamiętać. Gdyby nie tamci ludzie dzisiaj byś się uczyła jak to wujek stalin nas uratował i jak to nas kocha. O Katyniu byś nie wiedziała, chociaż nie wiem czy i tak coś o tym wiesz.

      • 2 1

  • A Ty? (4)

    Po której stronie barykady stanąłbyś wtedy? Poświęciłbyś coś dla Ojczyzny? Czy miałbyś to w d....ie, bo ważniejsze są empetróje i demoty?

    • 44 12

    • ja bym był po tej stronie gdzie łatwiej - jestem jak chorągiewka (1)

      czyli odpowiadając na Twoje pytanie, wtedy byłbym np. zomowcem albo należał do partii.

      • 4 14

      • heh

        nick adekwatny do poziomu wypowiedzi

        • 14 1

    • te empetroje i demoty sa dzieki tamtemu poswieceniu

      wiec bzdurne pytanie

      • 0 4

    • co to sa demoty?:)

      • 0 1

  • FMW (13)

    pzdr dla walczących z czerwoną zarazą

    • 53 13

    • PZDR dla walczących z czarna zarazą. (11)

      Jest sto razy gorsza.

      • 5 17

      • (9)

        żadna zaraza nie jest dobra, ale czerwona była gorsza, bo na siłę. czarną się przejmujesz albo nie i tyle ;)

        • 8 2

        • wybór między sraczką, a rozwolnieniem to żaden wybór

          • 7 9

        • (7)

          nie do końca, chociazby z moich podatków państwo płaci kościołowi, wszechobecne krzyże, ksiądz pukający do drzwi na kolende, ciągłe wpływanie na politykę itd. itp.

          • 4 10

          • nie gadaj głupot (6)

            dziś jak nie wpuścisz księdza z kolędą, to ci drzwi nie wyłamie jak UB, ZOMO, albo MO i nie spałuje... poza tym szczerze wątpie, abyś płacił podatki.... no chyba że masz na myśli VAT jaki musisz zapłacić wydając swoje kieszonkowe:)

            • 13 1

            • (2)

              nie kłam. Kościół Katolicki w Polsce utrzymuje się częściowo z podatków:
              jest fundusz emerytalny dla księży i sióstr - utrzymywany z budżetu
              są pensje katechetów
              są "zwroty" ziemi i budynków, w większości przypadków własność komunalna oddawana Kościołowi ponad głowami mieszkańców gmin
              są preferencyjne ulgi podatkowe, o których normalny człowiek nie może pomarzyć
              itd.

              • 3 11

              • 90% to katolicy którzy CHCĄ płacić na ich kościół (1)

                ty zaliczasz się do tych 10%, jak ci nie pasuje to państwo to wyjedź do arabii saudyjskiej tam na kościół katolicki NIC nie płacą. Po drugie zwroty ziemi są ich prawowitym właścicielom, przypominam ci że kościół jest w Polsce od tysiąca lat.

                • 7 1

              • kto chce płacić, płaci

                kto chce płacić, płaci - na tacy, podczas kolędy lub gdy załatwia jakiś Sakrament w kościele. Nie wmawiaj ludziom, że chcą płacić, bo nawet wśród zdeklarowanych katolików - Kaszubów, większość ma za złe Kościołowi, że sieje zgorszenie pazernością.

                • 1 2

            • (2)

              O'rly?? W pobliskim kościele ksiądz wyczytuje nazwiska ludzi którzy nie przyjeli koledy, podatki płace i to całkiem spore, i koszty pracy swoich pracowników też płacę i tez są spore. Kieszonkowe daje dzieciom ;)

              • 0 0

              • zaszczuty biedulek (1)

                albo zwyczajny kłamca i mitoman

                • 1 0

              • ty za to jesteś ograniczony i nie wierzysz że tak moze byc, za to pewnie w dziadka z broda który siedzi gdzieś na chmurce wierzysz ;), twój wybór

                • 0 0

      • mknij do Korei Płn; tam nie ma czarnej zarazy

        heh

        • 10 3

    • fmw

      a co oznacza fmw czy : Fresh Melt Water ,albo Frosted Mini Wheats ?

      • 0 0

  • Pamięć ludzka jest krótka.

    Już kilka lat później prezydentem został niejaki Aleksander Kwaśniewski, wykształcony (również w Moskwie), inteligentny, europejczyk pełną gębą.
    To nic, że wywodził się z PZPR...

    • 54 15

  • Szkoda (2)

    Szkoda, że młodym takim jak ja np. (rocznik 1986) nie mówią o takich rzeczach w szkole...

    • 51 4

    • to weź kumpli ze studiów i idźcie na tę konferencję jutro ;-)

      • 10 0

    • k

      no ty chyba juz do szkoly nie chodzisz ? gdyby o wszystkim mowili w szkole to nie starczyloby roku szkolnego, w szkole mowi sie tylko to co wladza ustali nie wiesz tego? a tak ogolnie to nie ma o czym mowic byl to drobny nic nie znaczacy incydent, nie majacy zadnego wplywu na to co sie pozniej dzialo w polsce.

      • 0 0

  • Przebadają dokumenty...i sie okaże,że sąsiad to były aparatczyk i denucjator

    • 14 7

  • NIE WARTO BYLO ,BO POLSKA TO KRAJ DLA KRĘTACZY I CWANIAKÓW -TO NIE JEST KRAJ DLA DOBRYCH LUDZI (3)

    JESTEŚ UCZCIWY? JEŚLI TAK, CZMYCHAJ STĄD BO KRAJ TEN CIĘ WYKOŃCZY CZŁOWIEKU

    • 44 16

    • To prawda niestety Polacy jednoczą się tylko pod Zaborami

      • 7 2

    • (1)

      a gdzie mozna czmychnac w wieku 56lat gdzie cale swoje zycie czlowiek spedzil w miejscu gdzie sie urodzil przez 35 lat pracy uczciwej pracy placenia podatkowi innych oplat wladze gdanska w imie prawa i przyjaznego panstwa wyrzucaja czlowieka z mieszkania nekaja i wyniszczaja psychicznie to nie jest panstwo prawa ale panstwo totalitarne panstwo ktore nierzadem stoi nie ma w tym panstwie sprawiedliwosci spolecznej o ktorej tak glosno bebnia politycy .robia sobie ustawy pod siebie zeby pozniej ztego czerpac korzysci bagno i jeszcz raz bagno

      • 6 0

      • PO stokroć prawda

        dlatego neosolidarność razem z L.W. POwinna schować się do POdziemia!

        • 1 0

  • amtorszczyzna ,huliganka,dziecinada,samowola i te słowa o linczu-ot ca cała moralność pseudo demokratów (6)

    kto tam jest -przecież to burda i zamieszki bez jakichkolwiek podstaw,walczą z budynkiem,co to za bohaterstwo?

    • 13 63

    • Oooo, czerwony wampir, ty wy jeszcze żyjecie towarzysze? (1)

      I nawet komputery w domach macie? ho,ho - nie lada awans cywilizacyjny wam zafundowała nasza wolna Polska, a wy jeszcze jak te kundelki ujadacie. Nieładnie, oj nieładnie ;-)

      • 16 6

      • wolna polska ,czy ty wiesz co ty bradzisz nieboraku?

        look aronud..

        • 9 8

    • (3)

      ODEZWAŁ SIĘ STARY SBEK!!!! PRECZ Z KOMUNĄ !!! JUŻ NIEDŁUGO ZAMIAST LIŚCI BĘDĄ WISIEĆ KOMUNIŚCI!!!

      • 10 6

      • nietety kolego z NFP, byłem w tym czasie członkiem FMW,komitet był wtedy pusty i była to zwykła huliganka

        więc nie mowy o jakiś poświeceniach..

        • 4 8

      • (1)

        a na ziemi zamiast liści, będą leżeć kapitaliści :)

        • 9 7

        • tak, będą leżeć, ale ze śmiechu z was lewaków ;)

          • 4 3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane