• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Pancerna historia Trójmiasta, czyli Miazga z czołgiem

Marek Gotard
7 lipca 2009 (artykuł sprzed 14 lat) 
Czołg przy alei Zwycięstwa w Gdańsku pada co jakiś czas ofiarą wandali, którzy przemalowują go na wszystkie kolory tęczy. Miesiąc temu T-34 prezentował się na różowo. Czołg przy alei Zwycięstwa w Gdańsku pada co jakiś czas ofiarą wandali, którzy przemalowują go na wszystkie kolory tęczy. Miesiąc temu T-34 prezentował się na różowo.

Wbrew powszechnemu przekonaniu stojący przy al. Zwycięstwa czołg T34 nie wjechał jako pierwszy do odbieranego z rąk Niemców Gdańska. Radziecki tank był pierwszy, ale w... Gdyni. Gdańsk zdobywał natomiast amerykański Sherman.



Jeszcze dwadzieścia lat temu Gdańsk miał trzy czołgi T 34. Jako pierwszy zniknął najpotężniejszy i najnowszy - powojenny T34 - 85, stojący na Targu Rakowym. Jako drugi, dwa lata temu, opuścił Trójmiasto, wartościowy egzemplarz T 34 - 76, który na początku lat 60., przed wizytą Chruszczowa, zastąpił krzyż na cmentarzyku Obrońców Westerplatte. Podczas II Wojny Światowej służył w armii sowieckiej, kończąc swój szlak bojowy z dziurą w bocznym pancerzu, gdzieś w okolicach Nowego Dworu Gdańskiego. Dziś można go oglądać w wojskowym muzeum w Zielonej Górze.

Trzeci i jedyny, który szczęśliwie dotrwał do naszych czasów, to niezwykle rzadki, model T 34 - 76, najprawdopodobniej z 1941 roku. Takich czołgów nie ma już w zasadzie na świecie, dlatego zazdroszczą go nam amatorzy militariów, nie tylko z Polski. Dlaczego? Przez pięć lat wojny, w tym dwóch spędzonych w nieustannym odwrocie, zdecydowana większość czołgów w tym modelu została rozbita na bezkresnych polach Rosji. "Nasz" T 34, który powstał albo w Stalingradzie, albo był jednym z pierwszych zbudowanych za Uralem, uzbrojony był w armatę F-34 kalibru 76,2 mm. Wozy tej wersji były wyposażone w nowy typ kół jezdnych i gąsienice o lepszej przyczepności. Był to też ostatni model T34 - 76, wykonany względnie solidnie. Modele z 1942 i 1943 miały znacznie więcej uproszczeń.

Przewodnicy, opowiadający turystom o historii i ciekawostkach dawnej Wielkiej Alei (dziś al. Zwycięstwa) mówią, że był to sowiecki czołg, który jako pierwszy wjechał do Gdańska. Są też tacy - którzy mówią, że jest to pierwszy czołg, który wjechał do Gdyni. Racje mają ci drudzy. Choć i opowieść tych pierwszych ma w sobie odrobinę prawdy.

Gdańskim T 34 dowodził 27 marca 1945 roku porucznik Julian Miazga z 1 Brygady Pancernej im. "Bohaterów Westerplatte" . Na wysokości Wzgórza św. Maksymiliana w Gdyni, kierowany przez niego wóz, jako pierwszy wdarł się do miasta. Dziś nie dowiemy się, gdzie wcześniej służył czołg, którego dowódcą został Miazga. Na pewno była to pierwszorzutowa jednostka sowiecka, która wymieniając sprzęt, oddała starszy model do I Brygady imienia Bohaterów Westerplatte.

Co się działo z pojazdem przed przejęciem przez Polaków, to materiał na dociekania dla historyków. Jedno jest pewne. Miazga musiał być piekielnie dobrym czołgistą, skoro przeprowadził starego "Teciaka" przez cały szlak bojowy Brygady, docierając nim aż do Trójmiasta.

- Czołg został uszkodzony. Nie wiem jak to się stało, ale zerwało gąsienicę. Trzeba było mieć naprawdę pecha, tyle razy bowiem człowiek marzył o dotarciu do morza, a tu w najgorętszym momencie, kilkaset metrów od upragnionego celu, uszkodzona maszyna - wspominał te chwile Julian Miazga. - Poderwałem załogę do naprawy gąsienicy...Niemcy byli wszędzie...W pewnym momencie poczułem w piersiach silne ukłucie. Przestrzelili mi płuca.

Radziecki Sherman stał przez pewien czas na cmentarzyku Obrońców Westerplatte. Potem zastąpił go w tym miejscu model T 34 z I Brygady im Bohaterów Westerplatte. Radziecki Sherman stał przez pewien czas na cmentarzyku Obrońców Westerplatte. Potem zastąpił go w tym miejscu model T 34 z I Brygady im Bohaterów Westerplatte.
W 1946 roku dzielny porucznik osobiście przyprowadził swój czołg na aleję Zwycięstwa w Gdańsku. Mimo że w tym czasie Gdańsk miał już "swój czołg", który walczył o miasto. Był nim sowiecki Sherman, który stał na cmentarzyku, prawie dokładnie tam, gdzie potem ustawiono pojazd z I Brygady im Bohaterów Westerplatte.

Podczas walk o Gdańsk obie strony zostawiły tu całą masę pancernego żelastwa. Ulice miasta zarzucone były niemieckimi Panterami, Pzkpfw III i IV, a nawet słynnymi Tygrysami Królewskimi. Tak samo było ze strony rosyjskiej. Na ulicy Stągiewnej przez wiele miesięcy po wojnie straszył okrutnie zmasakrowany wrak ciężkiego działa pancernego Isu 152. Przy ul. Pomorskiej w Jelitkowie wrak T34-85, służył przez lata okolicznym dzieciakom za świetną zabawkę. Korpusy sowieckich czołgów zalegały też Sopot, Stogi, Oliwę i Wrzeszcz, gdzie na terenie koszar znalazły swój grób ciężkie Is-y. Gdzieś wśród nich pozostał Sherman, którego rok później "podmieniono" na Teciaka.

Co się z nim stało? Najprawdopodobniej trafił - podobnie jak cały niemiecki sprzęt - na składowisko złomu i pojechał do huty.

Szkoda. Powinien pozostać nad Motławą. Tym bardziej, że dziś w Polsce nie ma, ani na pomniku, ani w muzeum ani jednego Shermana.

Los nie obszedł się tez łaskawie z czołgiem Miazgi. Z biegiem czasu zapomniano o jego historii. Zaczął być traktowany jak relikt komunizmu. Przerabiany na "Rudego 102", a nawet malowany na różowo. Dzisiejszy, jasnozielony kolor to robota starających się przywrócić mu dawny wygląd, kombatantów. Może jednak warto we wspólnej akcji przywrócić mu barwy z 27 marca 1945 roku, fundując mu przy okazji tabliczkę z prawdziwą "pancerną" historią Trójmiasta?

Opinie (336) 8 zablokowanych

  • Fajny artykuł, jeden z takich... (4)

    które się czyta od początku do końca z zaciekawieniem. Gratulacje dla autora.

    • 42 3

    • dlaczego nauczyciele historii o tym nie mówią

      • 0 0

    • ON WYSTRZELI (2)

      Nie wiem ilu z Was zna tę legendę, ale wspomniany czołg wystrzeli Akademię Medyczną ukończy dziewica ....
      ... niewiedzieliście, to już wiecie :)

      • 2 2

      • poprawiam się

        wystrzeli kiedy Akademię Medyczną

        • 0 0

      • wystrzeli kiedy - poprawiam sie

        • 0 0

  • Rzeczowy artykuł o historii. (4)

    Dotąd nie wiedziałam, co to za czołg stoi w centrum miasta.

    • 25 2

    • lepiej zajmij sie obiadem (3)

      No masz jak sie jest z Warszawy to nie widzi sie dalej niz czubek wlasnego nosa:)))

      • 0 3

      • Nie każdy musi się znac na czołgach, miłośniku (2)

        nie ma powodu byś obrażał innych bo nie kojarzą T-34.

        • 3 0

        • tak masz racje, pewnie myslala ze T-34 to najnowszy model Audi (1)

          • 0 2

          • tak, własnie myslałam że to Audi

            Zajmij się swoim obiadem ms, zamiast komentowac co piszę.

            • 2 0

  • a co z czołgiem .. tym co stoi na westerplatte? (10)

    on nie ma historii i nie jest gdański?

    • 4 6

    • nie ma

      czołg z westerplatte zostal usuniety ... bo tam go nigdy nie bylo i przeklamywal fakty historyczne, a sherman ktory powinien tam sie znalezc pojechal na zyletki

      • 2 1

    • masz kłopoty z czytaniem? (8)

      Jakbyś uważnie przeczytał artykuł, to nie zadawałbyś takich pytań. Na Westerplatte już od dwóch lat nie ma czołgu - usunięto go stamtąd i przeniesiono do Lubuskiego Muzeum Wojskowego w Drzonowie k. Zielonej Góry.

      • 5 1

      • a ty nie potrafisz odpowiedziec bez sarkazmu? (2)

        a skad mam wiedziec jaki czołg tam stał, poza tym w ciagu ostanich dwóch nie byłem na westerplatte.

        • 0 1

        • (1)

          To po co piszesz, że stoi, jak nie znasz Westerplatte?
          cytat z artykułu (wiem wiem, za małe literki):
          "...egzemplarz T 34 - 76, który na początku lat 60., przed wizytą Chruszczowa, zastąpił krzyż na cmentarzyku Obrońców Westerplatte. Podczas II Wojny Światowej służył w armii sowieckiej, kończąc swój szlak bojowy z dziurą w bocznym pancerzu, gdzieś w okolicach Nowego Dworu Gdańskiego. Dziś można go oglądać w wojskowym muzeum w Zielonej Górze."

          • 0 0

          • jak napisał "M" poniżej w artykule nie było mowy o Westerplatte tylko o cmentarzu, a przecierz cmentarz wcale nie musi byc tam.

            • 1 0

      • Kłopoty z czytaniem to masz ty (4)

        bo w artykule jest mowa, że czołg, który jest teraz w Zielonej Górze, stał na cmentarzu Obrońców Westerplatte, a nie na Westerplatte.

        • 0 1

        • (3)

          a zgadnij gdzie jest cmentarz Obrońców Westerplatte.

          • 0 0

          • A zgadnij, gdzie jest ulica Obrońców Westerplatte (2)

            też tam?
            Jak widzisz, to o niczym nie świadczy.

            • 0 0

            • (1)

              Ale cmentarz akurat tam jest a sugerujesz komuś, że ma kłopoty z czytaniem kiedy słusznie zwraca uwagę. A jeśli nie wiedziałeś gdzie jest ten cmentarz, przed napisaniem postu mogłeś to sobie sprawdzić. Internet masz, google działa.

              • 0 0

              • Cmentarz tam jest,

                ale jeśli ktoś tego nie wie, to z treści artykułu się tego nie dowie. A nazwa nie musi oznaczać, że cmentarz jest na Westerplatte.

                "Jakbyś uważnie przeczytał artykuł, to nie zadawałbyś takich pytań" - właśnie chodzi o to, że jak ktoś nie zna lokalizacji tego cmentarza, to przeczytanie artykułu go nie oświeci.

                • 1 0

  • czolg przetrwal wojnę... (2)

    i tyle lat po wojnie, a zniszczyli go studenci PG ;)

    • 3 2

    • studenci (1)

      ten czołg ma swoją logendę, jak Akademie Medyczną ukonczy dziewica to ON wystrzeli !!!

      • 3 0

      • 10/10

        • 0 0

  • do ANI

    "w Polsce nie ma, ani na pomniku, ani w muzeum ani jednego Shermana"
    czy to ma sens?

    • 2 3

  • zabytek

    skoro to jest zabytek (napiszę dużymi literami ZABYTEK) to dlaczego nie jest objety opieką konserwatorską. Hey..rajcowie miejscy i właccy magistarccy obudź cie siem

    • 13 1

  • (3)

    Żołnierze z 1 Brygady im Boh. Westrp., którzy polegli w trakcie wyzwalania Pomorza leżą na zapomnianym cmentarzu w Redłoowie , Cmentarzu Obrońców Wybrzeża, dzielą ten cmentarz wraz z żołnierzami z 1 i 2 Morskiego Pułku Strzelców oraz Gdyńskich Czerwonych Kosynierów, 15 żołnierzy z 2MPS zasiliło przezd 1.9.1939 roku składnicę amunicji na Westerplatte, współtworząc bohaterska załogę tej placówki.
    Obecnie cmentarz stoi zaniedbany i zapomniany, wyrwane zostały dwie tablice z nazwiskami bohaterów.
    Czołgiści z 1 BimBW byli rekrutowani spośród Polaków osadzonych w łagrach, którzy po latach tułaczki wracali do ojczyzny, należy im się taki sam szacunek jak bohaterom września 1939 roku, myslę, że powinna znaleźć się obok czołgu odpowiednia tablica opisująca jego historię. Wypadałoby też aby od czasu do czasu stanęła tam warta honorowa, to ostatecznie bardzo reprezentacyjne miejsce miasta, tylko nie w MORO jak to w zwyczaju ma ostatnio nasze wojsko tylko w porządnym mundurze galowym.

    • 55 0

    • Tylko, że... (1)

      ... nasze wojsko nie ma juz takich ładnych i porządnych mundurów galowych. Kryzys jest!

      • 0 0

      • WIOCHA

        Jak można na defiladzie tarabanić się w łachach, które 2 dni temu w błocie leżały ? Normalne wojsko ma mundur polowy oraz mundur galowy lub tylko galowy , na śmierć jak do kościoła powinno się iść,

        • 1 0

    • brawo i jeszczwe raz brwo !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

      ale znajdż ty człowieku dzis zołnierza w mundurze wyjściowym a co dopiero galowym, to co zyło jeszcze 20 lat temu wyrżneęli cywilni ministrowie obrony narodowej, dzieła wyniszczenia dokończył nieśmiertelyi Smoleńczyk minister Antoni , a o Polakach ich pamięci o tych co to miasto i Polskę wyzwalali lepiej nie mówić, za 20 lat nikt o nich pamiętać nie będzie ,smutek jeden smutek

      • 0 0

  • Ważna legenda (5)

    Legenda mówi, ze czołg wystrzeli, jak dziewica opuści Akademię Medyczną ;-)) No to czekamy!!

    • 33 2

    • Najpierw musi tam trafić

      A już to jest niewykonalne. :)

      • 10 0

    • a tak Gdańsk liczył na Ciebie Kiko....

      • 2 0

    • Kika rika

      nieźle fika :)

      • 1 1

    • Koleżanka skończyła i jest dziewica wiec legenda o kant dupy

      • 1 4

    • o ile się nie mylę to nie legenda mówi tylko pewien asystent z baaardzo marnym poczuciem humoru...od kilkunastu lat:)
      a dziewic już pewnie tyle skończyło, że stara anatomia powinna była być przez ten czołg zrównana z ziemią kilka razy:)

      • 1 2

  • Prędzej jak pierwszy wyjdzie z AM pierwszy łiduch co nie będzie w łape brał

    • 12 1

  • Porucznik Miazga:)

    w końcu ciekawy artykuł ! pozdrowienia dla Miazgi za Dziadka!

    • 12 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane