Niespodziewane kłopoty w staraniach o unijne dofinansowanie wartej 160 mln rozbudowy ul. Kartuskiej w Gdańsku 
. Miasto liczyło na 132 mln wsparcia z UE, ale urzędnicy rządowi twierdzą, że wniosek zawierał błąd. Czy samorządowcom uda się przekonać władze centralne, że mimo wszystko warto wesprzeć gdańską inwestycję?
tak, władze Gdańska mają w tej kwestii ogromne doświadczenie
35%
tak, ale będzie to mniejsza kwota niż zakładano
17%
nie, ale znajdzie sposób na pozyskanie innej dotacji na ten cel
18%
nie, miasto popełniło błąd formalny we wniosku, nie mają szans na dotację
30%
Chodzi o projekt, w ramach którego przebudowany miałby zostać 2,8-kilometrowy odcinek ul. Kartuskiej, od
ul. Otomińskiej do
granicy miasta z gminą Żukowo . Istniejąca dziś jednopasmowa ulica miałaby zostać zastąpiona dwiema dwupasmowymi jezdniami, na których dopuszczalna prędkość wyniosłaby 70 km/h. W ramach tej samej inwestycji miałyby powstać drogi dojazdowe do rozbudowanej ulicy wraz ze skrzyżowaniami.
Wniosek o 132 mln zł dofinansowaniaBy zrealizować ten cel, urzędnicy postanowili ubiegać się o dofinansowanie w wysokości 85 proc. kwalifikowanych kosztów tej inwestycji.
Ponieważ koszt projektu oszacowano na 160 mln, miasto ubiegało się o 132 mln zł unijnej dotacji.Na początku maja gdańscy urzędnicy złożyli do
Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) wniosek o dofinansowanie. Pieniądze miały zostać przyznane w ramach konkursu pod nazwą "Zwiększenie dostępności transportowej ośrodków miejskich leżących w sieci drogowej TEN-T i odciążenie miast od nadmiernego ruchu drogowego" (działanie 4.1).
Przez wiele miesięcy miasto dostawało sygnały, że wniosek jest złożony poprawnie i nie ma do niego żadnych zastrzeżeń. Co więcej, szansa na dofinansowanie rosła, ponieważ do podziału było 1,4 mld zł, o które ubiegało się pięć inwestycji z całego kraju, wartych łącznie jedynie 642 mln zł.
Jednak jesienią okazało się, że gdański projekt nie spełnia wymagań konkursu.
Jak to możliwe?By to zrozumieć, trzeba wytłumaczyć, czym jest wspomniana w nazwie konkursu sieć TEN-T. W dużym uproszczeniu to spis najważniejszych połączeń (drogowych, kolejowych i wodnych) w Europie, które mogą liczyć na największe wsparcie z funduszy europejskich.
Jej kształt ustalili w rozporządzeniu członkowie Parlamentu Europejskiego. Jednak ten kształt co jakiś czas się zmienia: sprawiają to powstające nowe drogi, które z sieci mogą "wyrzucić" sąsiednie połączenia.
Aktualną sieć TEN-T można znaleźć na stronach prawnych UE.CUPT odrzuca wniosek. "To nie jest sieć TEN-T"Na początku listopada do gdańskiego magistratu wpłynęło pismo z Centrum Unijnych Projektów Transportowych. Poinformowano w nim, że wniosek o dofinansowanie rozbudowy ul. Kartuskiej został
rozpatrzony negatywnie.
- Zgodnie ze stanowiskiem ministra właściwego ds. transportu, odcinek drogi krajowej nr 7 objęty wnioskiem o dofinansowanie nie znajduje się w sieci TEN-T - czytamy w piśmie CUPT.W skrócie: ten odcinek ul. Kartuskiej nie znajduje się w sieci TEN-T, więc nie może ubiegać się o środki na rozbudowę dróg będących w tej sieci.
W jeszcze większym skrócie: pieniędzy nie będzie.
Miasto: przekonywano nas, że to jest TEN-T Władze Gdańska nie ukrywają zaskoczenia.
- Byliśmy pewni, że przeznaczony do rozbudowy odcinek ul. Kartuskiej znajduje się w sieci dróg TEN-T. Nawet niedawna konferencja zorganizowana przy Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa, poświęcona sieci bazowej TEN-T w Polsce, potwierdzała, że ul. Kartuska ujęta jest właśnie w tym korytarzu - tłumaczy Andrzej Bojanowski, zastępca prezydenta Gdańska ds. inwestycji.Miasto przesłało nam dokumenty przekazane prelegentom ze wspomnianej konferencji. Ich treść umieszczamy w całości poniżej.
Co to jest "odcinek ostatniej mili"?Autorem prezentowanego podczas konferencji opracowania jest prof. dr hab.
Piotr Rosik z Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk. Poprosiliśmy go o opinię w tej sprawie.
- Interesujący nas odcinek ul. Kartuskiej w Gdańsku, to tzw. odcinek ostatniej mili, czyli droga, która zapewnia bezpośrednie połączenie zrealizowanych i planowanych węzłów autostrad i dróg ekspresowych sieci TEN-T. Ale takie odcinki, nawet jeśli mają status drogi krajowej, nie należą do sieci TEN-T. Zaszło jakieś nieporozumienie z wnioskiem - przekonuje Piotr Rosik.Gdańscy urzędnicy bronią jednak swojego stanowiska i przypominają, że kilka lat temu rozbudowywali ul. Kartuską właśnie za pieniądze z programu na korytarz TEN-T. W 2009 r. miasto dostało w ten sposób środki na budowę trasy W-Z, na odcinku ul. Kartuska-Otomińska. Wtedy CUPT nie miał żadnych zastrzeżeń.
Ministerstwo: TEN-T w Trójmieście się zmienił. Trzy lata temuO wyjaśnienia poprosiliśmy urzędników Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa, pod które podlega CUPT. Spytaliśmy, czy coś zmieniło się w kwestii polskiego korytarza TEN-T od 2009 r.
Okazało się, że tak.
- Po oddaniu do użytkowania 30 września 2013 r. odcinka drogi ekspresowej S7 Gdańsk - Koszwały [Południowa Obwodnica Gdańska - dop. red.], uległ zmianie przebieg sieci TEN-T w Gdańsku. Z chwilą oddania S7, stary przebieg drogi nr 7 od wschodniej granicy miasta do węzła Karczemki [Trasa W-Z - przy red.], stracił kategorię drogi krajowej i jednocześnie przestał pełnić rolę szlaku drogowego w sieci TEN-T - wyjaśnia biuro prasowe Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa.Innymi słowy: póki nie było Południowej Obwodnicy Gdańska i
Trasy Sucharskiego, a do portu prowadziła W-Z-etka, wtedy zaliczała się ona do sieci TEN-T. Ale od trzech lat już się nie zalicza.
- Obecnie sieć TEN-T w rejonie Trójmiasta to wyłącznie autostrada A1 oraz drogi ekspresowe S7 i S6 - precyzuje biuro prasowe MIiB.
Gdańsk: będziemy się odwoływać, spotkamy się z ministremGdańscy urzędnicy planują bronić złożonego przez siebie wniosku o dofinansowanie dla rozbudowy ul. Kartuskiej.
- W tej sprawie nie tylko odwołujemy się od decyzji CUPT, ale także będziemy spotykać się z ministrem infrastruktury. Chcemy wyjaśnić wszelkie wątpliwości - tłumaczy Andrzej Bojanowski.Urzędnicy są pełni nadziei, że ich argumentacja spotka się ze zrozumieniem w CUPT i wniosek o dofinansowanie zostanie jednak zaakceptowany. Gdyby jednak pracownicy CUPT pozostali niewzruszeni, miasto będzie mogło (choć nie wiadomo, czy z tej możliwości skorzysta) walczyć o swoje racje w sądzie administracyjnym.
Na koniec trzeba nadmienić, że Gdańsk wydał na opracowanie dokumentacji tej inwestycji 3,5 mln zł.
Komentarz: Zamieszanie z unijną dotacją dla przebudowy ul. Kartuskiej trudno wyjaśnić racjonalnie.
Widzę dwa możliwe wytłumaczenia tej sytuacji.
Pierwsze - gdańscy urzędnicy pomylili się, składając wniosek nie do tego konkursu, do którego powinni, stąd odmowa przyznania dofinansowania.
Ale w takim przypadku rodzą się co najmniej dwa dodatkowe znaki zapytania. Pierwszy: dlaczego o tak oczywistym błędzie nie poinformowano ich jeszcze w maju? Drugi: jak mogło się to przydarzyć ekipie, która w ciągu kilkunastu lat zapewniła Gdańskowi kilka miliardów złotych dotacji unijnych?
Drugie - CUPT zmienił zdanie w sprawie ul. Kartuskiej.
Jestem w stanie sobie wyobrazić, że eksperci CUPT zachęcali gdańskich urzędników do udziału w konkursie na środki dla sieci TEN-T tłumacząc choćby, że odcinki "ostatniej mili", a więc i ul. Kartuska, zaliczają się do niej.
Po co mieliby to robić? Każdy rząd, niezależnie od opcji politycznej, chce pochwalić się jak największym odsetkiem wykorzystanych dotacji unijnych. Wbrew pozorom o dobrze przygotowane projekty nie jest łatwo i sytuacji, w których projektów jest mniej, niż środków, jest całkiem sporo. Dlatego każdy jest na wagę złota.
Oczywiście, gdyby projekt był nieco naciągany istniałoby ryzyko, że unijni kontrolerzy zakwestionują taką dotację, ale i ich dałoby się przekonać odpowiednimi ekspertyzami.
Dlaczego jednak CUPT miałby zmienić zdanie w ciągu kilku miesięcy? Na to pytanie racjonalnej odpowiedzi już nie znajduję.
Michał Stąporek
zastępca redaktora naczelnego Trojmiasto.pl
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
