• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Wizje centrum Gdańska z 1962 r. Miasto szerokich ulic i samochodów

Maciej Naskręt
1 lutego 2014 (artykuł sprzed 10 lat) 
  • Makieta śródmieścia Gdańska. Widok od południa na Wyspę Spichrzów.
  • Główne Miasto. Na makiecie nie ma Krowiego Mostu nad Motławą.
  • Widok na śródmieście Gdańska od zachodu. Na zdjęciu widać Trasę W-Z (ul. Podwale Przedmiejskie).
  • Na pierwszym planie przebieg dwujezdniowej ul. Hucisko i dalej ul. Podwale Staromiejskie. Widok od zachodu.
  • Targ Drzewny i Hala Targowa w centrum Gdańska.
  • Stadion żużlowy i okolice ul. Elbląskiej. Na makiecie umieszczono zgodnie z planem szkołę. Przewidziano tam także estakadę umożliwiającą wjazd z ul. Elbląskiej na planowaną ul. Nową Wałową - dzisiaj ul. Głęboką.
  • Przebieg Trasy W-Z w dzielnicy Długie Ogrody.
  • Centrum Gdańska. Widok na makietę od strony Góry Gradowej.
  • Rejon Biskupiej Górki i Starego Przedmieścia.

Trasa W-Z zamiast Długich Ogrodów, dwujezdniowa ul. Podwale Staromiejskie, a także wieżowiec w miejscu dzisiejszego parku im. Czesława Niemena. Taką wizję śródmieścia miały kilkanaście lat po wojnie władze Gdańska. Swój pomysł urzeczywistniły, ale tylko na makiecie.



Gdańsk lata 60. - wizje planistów



Jak oceniasz pomysły gdańskich planistów z lat 60.?

Miniatura śródmieścia Gdańska została przygotowana w 1962 r. na podstawie planów zagospodarowania przestrzennego. Przedstawiała miasto z 1980 r. W okresie PRL makietę można było podziwiać na pierwszym piętrze gdańskiego magistratu. Na makiecie zostały zaznaczone budynki projektowane, istniejące, zabytkowe i przemysłowe oraz drogi, kolej, zieleń i woda.

Z upływem czasu i z powodu niezrealizowanych obietnic, makieta stała się kulą u nogi ówczesnych władz. Postanowiono usunąć ją z urzędu. Na szczęście zanim została rozebrana, ktoś wcześniej miniaturę uwiecznił na kliszy. Zdjęcia po 1989 r. trafiły na półki Archiwum Państwowego w Gdańsku.

Ówcześni planiści miejscy mieli "odważną" koncepcję budowy Trasy W-Z w centrum. Miała ona przebiegać od ul. Siennickiej zobacz na mapie Gdańska przez ul. Długie Ogrody zobacz na mapie Gdańska. W rejonie Stągwi Mlecznych zobacz na mapie Gdańska droga miała przechodzić nad Nową Motławą i zająć tereny, na których dziś znajduje się Hotel Novotel. Dalej droga łączyłaby się z istniejącym Podwalem Przedmiejskim.

Historia Gdańska - ciekawostki planistyczne



Inną ciekawostką są dawne plany budowy ul. Podwale Staromiejskie zobacz na mapie Gdańska. Według powojennych planistów miała być to droga dwujezdniowa. Obecnie posiada ona jedną nitkę. Dlatego niegdyś planowano zająć m.in. pl. Kobzdeja zobacz na mapie Gdańska, czy tereny przy Hali Targowej. Rondo wokół Targu Drzewnego zostałoby tym samym powiększone dwukrotnie.

Na makiecie z 1962 r. znajdują się także wieżowce. Pierwszy to Zieleniak, który zbudowano w latach 1965-1971. Kolejnym obiektem jest wieżowiec posadowiony na terenie obecnego parku im. Czesława Niemena. Na szczęście nie został wybudowany. Podobnie jak następny obiekt przy ul. Łagiewniki. Co ciekawe, na dawnej makiecie nie są uwzględnione dwa wysokościowce - Organika Trade, a także Hotel Hevelius przy ul. Heweliusza zobacz na mapie Gdańska. Oba obiekty były budowane na początku lat 70.

Plany rozbudowy - Gdańsk lata 60.



Z dawnych planów nie powiodła się próba zabudowy blokowiskiem Wyspy Spichrzów od strony Nowej Motławy. Projektem na wyrost okazała się też droga dwujezdniowa łącząca śródmieście z Portem Północnym i nowym mostem nad Martwą Wisłą w rejonie dzisiejszego Polskiego Haku. zobacz na mapie Gdańska

Dzisiaj architekci krytycznie oceniają ówczesne pomysły zabudowy śródmieścia. - Znam tę makietę. To była modernistyczna wizja miasta. Na szczęście nie wszystko ówczesnym planistom się udało z niej zrealizować. Władzom miasta zabrakło przede wszystkim pieniędzy na urzeczywistnienie swoich pomysłów - mówi prof. dr hab. Piotr Lorens, architekt, pracownik Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej.

Gdańscy planiści, co ważne, nie byli jednak wyjątkiem na świecie. Modernizm w połowie ubiegłego wieku objął niemal całą Europę i Amerykę Północną. - Amerykanie mieli najmniej szczęścia, bo mieli najwięcej pieniędzy i rozpruli choćby centrum Bostonu autostradą. Obecnie odchodzi się od tamtych rozwiązań, chowa się m.in. autostrady pod ziemię, w ich miejsce projektuje się przyjazną ludziom przestrzeń - mówi Lorens.

Podobnie jest też w Gdańsku - od początku tego wieku podejmuje się działania zmierzające do ochrony historycznej części miasta. Południowa Obwodnica Gdańska, otwarta w 2012 r. wyprowadziła ruch tranzytowy z miasta. Z centrum Gdańska mają zniknąć kolejne samochody po otwarciu tunelu pod Martwą Wisłą, co ma nastąpić w połowie 2015 r., i wybudowaniu ul. Nowej Wałowej - tzw. małej obwodnicy śródmieścia Gdańska.

Opinie (179) 3 zablokowane

  • Plany sobie

    zycie sobie.

    Jak zawsze.

    • 3 0

  • Już niedługo szwabska V kolumna peło pod wodzą budynia zrealizuje tę chorą wizję

    Żadnych PO-PiSów tylko Polska Racja Stanu

    • 2 9

  • A teraz te nieuki radni od pierogów i partyjnego poklepywania się chcą tunele zasypywać (1)

    Boże chroń ten kraj przed pseudo politykami których interesuje tylko własna korzyść . Bo was odwołamy na jesień !!!! Pamiętajcie o tym!!!!

    • 12 10

    • sam się poklep pajacu

      a jak ci tunele nie pasują, to masz problem blachosmrodzie

      • 4 7

  • Adamowicz ma swoja wizje od lat,brod,syf,dziurawe drogi,pomniki i nic dla mieszkancow:) (6)

    • 82 24

    • tramwaje na stogi (2)

      szkoda ze tramwaje na stogi zostały stare i zimne brrr masakra ze rada stogów nic z tym nie robi masakra jakaś jestem zaszokowany tym faktem

      • 6 8

      • komar idź na Przeróbkę (1)

        tam chcą zacząć remont linii tramwajowej oraz ulic a jakieś babcie i ekoterroryści protestują p-ko niezbędnej wycince drzew. Jaki jest sens remontować trasę tramwajową na Stogach skoro na Przeróbce nie chcą ?

        • 7 3

        • Wiesz, te drzewa zupełnie nie przeszkadzają. Ulica Siennicka szersza przecież nie będzie. W remont całych 4 kilometrów wiele nie pomoże, remontu wymaga cała linia, od Okopowej do Stogów Plaży. Gruntownej przebudowy wymagają podjazdy na Most Siennicki - czego oczywiście nikt nie planuje, będzie "po taniości", czyli jedynie zastrzyki betonowe pod torowisko. Co przy zdewastowanym podtorzu pomoże na pięć minut. Ale przynajmniej wciąż będzie istniał pretekst, by na Stogi nie zabłąkał się ani jeden nowoczesny tramwaj!

          • 4 2

    • Nie zapominaj o iluś tam mieszkaniach dla siebie, nawet nie może ich zliczyć.

      • 1 5

    • debil jesteś

      • 3 0

    • Twoja wizja

      to marudzić, obszczekiwać i nie korzystać ze słownika...

      • 5 5

  • "Południowa Obwodnica Gdańska, otwarta w 2012 r. wyprowadziła ruch tranzytowy z miasta." Guzik z pętelką! Podwale Przedmiejskie jak korkowało się od Okopowej do Bramy Żuławskiej, tak korkuje się dalej.

    • 10 5

  • Nie przewidzieli klatek

    dla czupakabry

    • 1 0

  • Na Zaroślaku stoją cztery cziesięciopiętrowe punktowce,identycznie jak na makiecie..

    • 8 1

  • teraz o plusach wspolczesnych architektow : (2)

    1.budowa mostu wantowego na Przerobce , budowa lini tramwajowej na Chelm i Morene to wcale nie nowe pomysły - byly planowane duzo wczesniej i chwała RM ze wykorzystały te możliwości .
    2 budowa stadionu na miejscu ktore do niczego nie sluzylo , zagospodarowanie terenow na granicy Gdanska i Sopotu tez zasługuje na wpis .
    3.obwodnica południowa !!! i koncepcja z tunelem - zato nalezy sie pochwala bo to wspolne dzialania RM i wladz wojewódzkich
    4. Dziennikowi Baltyckiemu nalezy sie podziękowanie za lobbowanie na rzecz budowy A1

    • 22 2

    • (1)

      DB nie przyspieszyl budowy a1 nawet o dzien. Od zawsze byl taki harmonogram jej budowy.

      • 5 5

      • w czasie kiedy DB zaczol prowadzić wywiady z politykami i urzędnikami nawet nie wiadomo bylo kiedy zaczna budowe , bo budowa zaczyna sie kiedy wjada maszyny budowlane i robotnicy zaczna robote , a nie jak jakis pan z okienka zacznie gadać coś o budowaniu

        • 5 1

  • gdzie so BASENY w tem miescie what ?

    • 4 4

  • to samochody też miały byc szerokie? patrz tytuł

    • 4 3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane