• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Jezioro Kackie: oaza przyrody obok osiedli

Patryk Szczerba
27 stycznia 2024, godz. 15:00 
Opinie (77)

Jezioro Kackie to interesujące miejsce na spacer

Jezioro KackieMapka (trochę wbrew swojej nazwie) to mokradła na Wielkim Kacku, które są mało znanym, a pięknym terenem użytku ekologicznego mogącym być świetnym celem weekendowej wycieczki. Ostatnie roztopy zmieniły je na kilka dni w to, czym było do końca XIX wieku - czyli urocze jezioro. Niezmienna pozostaje tam unikatowa przyroda.




Czy często spacerujesz w miejscach, gdzie nie ma ludzi?

Płytkie jezioro powstało za sprawą topniejącego lodowca. Na kartach opracowań pojawia się po raz pierwszy w 1353 roku.

Jezioro Kackie niegdyś zarybione



- Pod koniec XIX wieku niemieccy naukowcy określili je jako lobeliowe - zbiornik z bardzo czystą, przezroczystą wodą, ubogi w substancje mineralne i rozpuszczony węgiel - pisze w swoim opracowaniu "Jezioro Kackie - bogactwo przyrody w środku miasta" Dawid Gajos z Muzeum Miasta Gdyni.
Niegdyś w Jeziorze Kackim występowały różne gatunki ryb, w tym szczupaki, liny, okonie i karasie. Sprzyjało to temu, żeby okoliczna ludność zajmowała się połowem ryb, choć zasady korzystania ze zbiornika były ściśle określone. Najpierw największy dostęp do zbiornika miał sołtys wsi Wielki Kack. Chłopi mogli to robić okazjonalnie. Dopiero po kilkunastu latach to się zmieniło i łowić mogli wszyscy - wnosząc stosowną opłatę.



Osuszanie zbiornika od początku XX wieku



Jezioro osuszono w 1905 roku, by zyskać więcej pastwisk i łąk kośnych. Tereny, zielone, które powstały, rozparcelowano pomiędzy gospodarzy z Wielkiego Kacka.

- Wtedy także wykonano odpływ w kierunku rzeki Kaczej, który istnieje do dzisiaj i nazywany jest Potokiem Przemysłowym. W latach dwudziestych, w wyniku jego zapchania, jezioro ponownie wróciło, a następnie w 1926 roku zostało znowu osuszone. Stanowiło bowiem zbyt duże zagrożenie dla budowanej właśnie linii kolejowej Magistrali Węglowej - pisze autor w swoim opracowaniu.
Wśród ciekawostek autor wymienia opowieść, według której w bagnach podmokłej łąki w 1945 roku zatopił się czołg radziecki, który prawdopodobnie do dzisiaj znajduje się pod ziemią - na wysokości dworca kolejowego Wielki Kack.



Jezioro Kackie. W tle na jeziorze widoczna żaglówka, początek lat 80. XX wieku (reprodukcja z książki "Z dziejów Wielkiego Kacka" Zofii Żywickiej). Jezioro Kackie. W tle na jeziorze widoczna żaglówka, początek lat 80. XX wieku (reprodukcja z książki "Z dziejów Wielkiego Kacka" Zofii Żywickiej).

Budowa osiedli i torów wymusiła budowę odpływu



Meliorację zaniedbano po wojnie, dzięki czemu teren był zalewany i stanowił okoliczną atrakcję. Zwłaszcza w latach 80., kiedy zatkał się przepust pod ul. Sopocką. W związku z rozwojem miasta, pod koniec 1983 roku, władze Gdyni postanowiły zająć się terenem, zwłaszcza że obok miała być budowana magistrala kolejowa i osiedle.

- Podczas budowy osiedla Karwiny I wykonano ciąg kanalizacyjny, unormowano przepływ i położono rury o większym przekroju, co spowodowało ponowny odpływ wód z jeziora i stopniowe pojawianie się podmokłej Łąki Wielkokackiej. Do końca lat 90. były tam sianokosy i wypas bydła - wyjaśnia autor.
5 miejsc na spacer po Gdyni, ale bez morza 5 miejsc na spacer po Gdyni, ale bez morza

Przyrodnicy zadbali o ochronę



Na przełomie XX i XXI wieku na teren zwrócili uwagę przyrodnicy, wskazując, że powinien zostać objęty szczególną ochroną. W 2008 roku, za radą profesorów botaniki z Uniwersytetu Gdańskiego - Marii i Jacka Herbichów, Rada Miasta Gdyni ustanowiła 21-hektarową łąkę chronionym prawem użytkiem ekologicznym o nazwie "Jezioro Kackie".

Historyczna mapa Trójmiasta



- Został on określony jako "jedna z wyjątkowo nielicznych w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym i jego bezpośrednim sąsiedztwie łąk wilgotnych o względnie mało zmienionym składzie florystycznym", na której występuje aż 560 gatunków flory i fauny, w tym 383 gatunki roślin, 52 gatunki ptaków (m.in. żurawie, błotniaki stawowe i jastrzębie) oraz 46 gatunków motyli i ważek - tłumaczy Dawid Gajos.
  • Tak teren jeziora Kackiego wygląda latem.
  • Tak teren jeziora Kackiego wygląda latem.
  • Tak teren jeziora Kackiego wygląda latem.
Później ochronę terenu "przystemplowano" stosownymi zapisami w planie

Woda w jeziorze Kackim po roztopach



Ostatnie roztopy przyniosły nietypowy widok. Znów na kilka godzin pojawiła się tam woda.

  • Zimą najlepiej pojawić się na terenie po roztopach, kiedy spływa zalegający śnieg. Zdjęcia z mijającego tygodnia.
  • Zimą najlepiej pojawić się na terenie po roztopach, kiedy spływa zalegający śnieg. Zdjęcia z mijającego tygodnia.
  • Zimą najlepiej pojawić się na terenie po roztopach, kiedy spływa zalegający śnieg. Zdjęcia z mijającego tygodnia.
  • Zimą najlepiej pojawić się na terenie po roztopach, kiedy spływa zalegający śnieg. Zdjęcia z mijającego tygodnia.
- Parę razy do roku, zwłaszcza w czasie roztopów, Jezioro Kackie przybiera formę zbiornika wodnego. Warto wtedy zrobić małą wycieczkę, choć wokół sporo jeszcze błota pośniegowego - piszą autorzy profilu na FB Inicjatywa Wielki Kack

Jezioro Kackie: jak dojechać lub dojść?



Do użytku najłatwiej dotrzeć z przystanku autobusowego "Karwiny PKM" albo przystanku autobusowego "Nałkowskiej" przy ul. Wielkopolskiej na Karwinach, a później ul. Nowodworcową, aż do jej połączenia z ul. Starodworcową i dalej do jedynego przejścia pod nasypem kolejowym.

Po przejściu tunelem znajdujemy się na brzegu Jeziora Kackiego. Z tego miejsca możemy iść ścieżką w dwie strony, wzdłuż nasypu kolejowego.

Droga w lewo doprowadzi piechurów po kilku minutach marszu do miejsca, gdzie w prawo odgałęzia się ścieżka, którą można przejść, gdy nie ma roztopów, suchą stopą przez sam środek mokradeł aż na skraj lasów Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego od ul. Sopockiej.

Przy tworzeniu artykułu korzystałem z opracowania Dawida Gajosa: Jezioro Kackie: bogactwo przyrody w centrum miasta opublikowanego na stronie Mueum Miasta Gdyni.

Quiz Gdynia wczoraj i dziś Średni wynik 59%

Gdynia wczoraj i dziś

Rozpocznij quiz

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (77)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane