Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Konie budowały Gdynię. Czy teraz zyskają swój pomnik?

Michał Sielski
5 czerwca 2014 (artykuł sprzed 10 lat) 
Opinie (171)
Najnowszy artykuł na ten temat Bateria Canet, czyli zaśmiecone gdyńskie westerplatte
Budujące gdyński port konie grzęzły w błocie i łamały nogi, mimo drewnianych butów. Były dobijane na miejscu. Budujące gdyński port konie grzęzły w błocie i łamały nogi, mimo drewnianych butów. Były dobijane na miejscu.

Budujące gdyński port konie grzęzły w błocie i łamały nogi, mimo drewnianych butów. Były dobijane na miejscu.

mat. archiwalne

Gdyby nie one, nie powstałby port i nie byłoby miasta. Setkami umierały z przepracowania, a przemytnicy zbudowali fortuny na sprowadzaniu ich z całej Polski i nie tylko. Konie to niedoceniani budowniczowie Gdyni, którym zamożny gdynianin chce postawić w mieście pomnik.



  • Wozy odjeżdżały z budowy jeden za drugim. Wozy odjeżdżały z budowy jeden za drugim.

    Wozy odjeżdżały z budowy jeden za drugim.

    mat. archiwalne

  • Przed budową portu konie pracowały na polach i woziły najbogatszych mieszczan. Przed budową portu konie pracowały na polach i woziły najbogatszych mieszczan.

    Przed budową portu konie pracowały na polach i woziły najbogatszych mieszczan.

    mat. archiwalne

  • Trawnik przed Domem Marynarza - to tu może stanąć pomnik konia. Trawnik przed Domem Marynarza - to tu może stanąć pomnik konia.

    Trawnik przed Domem Marynarza - to tu może stanąć pomnik konia.

    fot. si6/galeria Trojmiasto.pl

Eugeniusz Kwiatkowski, Tadeusz Wenda - nazwiska pierwszych wizjonerów i budowniczych Gdyni znają wszyscy. Ale port i miasto nie powstałyby nigdy, gdyby nie konie, które wykonały znaczną część pracy.

Zajmowały się przede wszystkim transportem materiałów. Czasami zaprzęgi liczyły nawet po osiem koni. Przemierzały one tereny błotniste, wyposażone były w specjalne, drewniane buty, by nie grzęzły w mule. Niestety wpływało to na liczbę ich kontuzji, a koń ze złamaną nogą oczywiście by przeżył, ale był już nieopłacalny - nie mógł pracować, a musiał jeść. Dobijano go więc od razu na miejscu, a potem transportowano na cmentarzysko.

Przemyt i sprowadzanie koni - świetny interes

Cmentarzyska koni były dwa. Dziś nikt nie chce podawać ich dokładnej lokalizacji, bo na jednym w Grabówku stoją domy, a drugie - pod lasem w Cisowej - jest popularnym miejscem rekreacyjnym. W obu leżą szczątki setek, jeśli nie tysięcy koni, które straciły życie, spełniając marzenia o polskim porcie i oknie na świat. Konie wrzucało się do wąwozu, który zasypywany był raz dziennie. Czasami po kilkanaście dziennie. Z reguły bez ceregieli, ale gdy robił to właściciel zwierzęcia, w dobrym tonie było wychylić kieliszek wódki.

Wysoka śmiertelność przyczyniła się do tego, że szybko zabrakło małych i silnych koni, które hodowano na Kaszubach. Zaczęto je więc sprowadzać z całej Polski.

- Do Gdyni przyjeżdżały całe pociągi, a przemytnicy zbijali na tym kokosy. Ze względu na wielkie zainteresowanie, przyjmowane były konie praktycznie każdej rasy, nawet te, które nie były przystosowane do tak ciężkiej pracy. To powodowało jeszcze większą śmiertelność - opowiada Andrzej Skwiercz, który planuje postawić pomnik konia w Gdyni.

Proboszcz: pomnik konia? Ktoś na głowę upadł!

Gdy zaczął o tym mówić przed 10 laty, dostało mu się nawet od jednego z księży parafii Najświętszej Marii Panny, który z ambony grzmiał, że na pomnik oczekuje tylu znamienitych obywateli, a niektórzy chcą stawiać postumenty zwierzętom. Jednak gdyby nie one, wiele z tych postaci nie miałoby szansy zaistnieć.

Pomnik ma być w skali 1:1, więc będzie pokaźny, ale wbrew powszechnej opinii, nie tak wielki, jak się większości osób wydaje.

Koń, jaki jest - każdy widzi?

- Dziś w powszechnej świadomości utrwalił się obraz dużego, silnego i umięśnionego konia. To fałszywy obraz, bo wynika głównie z tego, że obecnie hoduje się je głównie na mięso i najważniejsza jest masa ciała. Konie budujące port były znacznie mniejsze - podkreśla dr Dąbrówka Tyślewicz, która od miesięcy poszukuje idealnego okazu, który odzwierciedlałby sylwetkę bezimiennych bohaterów, umieszczonych na nielicznych zdjęciach.

I znalazła. Na zawodach w Ostrzycach wypatrzyła jednego konia, który idealnie odpowiada wyglądowi budowniczych portu. Pozostaje jednak pytanie czy pomnik powinien być właśnie idealnym odwzorowaniem pierwowzoru, czy może efektowną rzeźbą, która będzie przykuwała uwagę?

Jak oceniasz pomysł postawienia w Gdyni pomnika konia?

Na razie nie wiadomo jednak nawet tego, gdzie pomnik stanie. Najbardziej prawdopodobny jest trawnik przed Domem Marynarza zobacz na mapie Gdyni.

Konie pracowały także podczas wojny

Wiele koni, które były potomkami budujących port, zostało w 1939 roku wcielonych do armii i uczestniczyło w II wojnie światowej. Zmobilizowano je m.in. do oddziału gdyńskich Krakusów. Te, które przeżyły, po wojnie odbudowywały miasto i służyły rolnikom. Wielu z nich wzbogaciło się dzięki temu, że sporo koni błąkało się po okolicznych lasach.

- Wiosną 1945 roku po polach i lasach szwendały się konie wojskowe i po uciekinierach. Konie te - niekiedy chore bądź ranne - po wyleczeniu i odkarmieniu służyły Gdyni przez wiele lat - opowiada pamiętający te czasy dziennikarz Michał Sikora.

Konie dowoziły zaopatrzenie do sklepów, torf na opał do mieszkań, rozwoziły mleko z mleczarni, a nawet piwo i mocniejsze trunki. Były też często wykorzystywane w karawanach pogrzebowych. Obite czarnym suknem wozy transportowały zmarłych na cmentarze. I tak historia zatoczyła koło.

Zobacz także

Historia Gdyni. Teksty historyczne o Gdyni (120)

Opinie (171) 5 zablokowanych

  • 2014-06-07 12:33

    pomnik tak ale nie dla kaszubskiego wyrosnietego psa (1)

    wszak port budowały konie z Polski a nie pruskie popłuczyny

    9 lat

    • 0 0

    • 2016-06-08 14:47

      idota

      thomson

      7 lat

      • 0 0

  • 2014-06-05 06:02

    konie, gluszcze, szczury... zwierzyniec powoli się robi :-) (14)

    9 lat

    • 30 147

    • 2016-01-15 17:22

      Kaprikejlo

      Ale głuszca, to ty szanuj.

      Kaprikejlo

      8 lat

      • 0 0

    • 2014-06-07 15:37

      pomyłka...

      anonymus

      9 lat

      • 0 0

    • 2014-06-05 09:59

      ja bym tam dostawił jeszcze (4)

      krzyż, śp. Lecha K. z małżonką i JPII

      9 lat

      • 5 11

      • 2014-06-06 10:29

        pomnik leminga

        ku przestrodze

        potomnym

        9 lat

        • 2 0

      • 2014-06-05 20:34

        (2)

        i 12metrowego jezusa

        9 lat

        • 3 2

        • 2014-06-06 10:23

          wiekszy musi być! (1)

          wikszy Dzizus wiecej łask spływających wprost z niebios

          9 lat

          • 1 1

          • 2014-06-06 10:26

            Ty wiesz co robi ten Dzizus?

            To jest Dzizus na skale naszych możliwości, on odpowiada żywotnym potrzebom społeczeństwa!

            9 lat

            • 2 1

    • 2014-06-05 06:45

      (4)

      Co to za zwierzaki "gluszcze"?

      łezka

      9 lat

      • 17 0

      • 2014-06-05 06:53

        to taki gluszec tylko przez cz, bo srayjfony zmieniają... (3)

        9 lat

        • 11 0

        • 2014-06-05 08:05

          (2)

          Aaaa...jednak to prawda, że całe życie człowie się uczy. No, no, kto by pomyślał taki głuszec tylko przez''cz''.

          łezka

          9 lat

          • 11 0

          • 2014-06-05 18:06

            Co to jest człowie?

            szczarny człów

            9 lat

            • 1 4

          • 2014-06-05 08:13

            miało być, że konie głaszcze, wszystkim chłopakom konie głaszcze :-)

            9 lat

            • 9 1

    • 2014-06-05 12:34

      Dodalbym biedronke

      ss

      9 lat

      • 4 0

    • 2014-06-05 08:56

      Naprawdę opłacało się wstać o szóstej żeby takie pierdoły pisać?

      9 lat

      • 20 7

  • 2015-05-09 14:36

    Kowal

    Kandydat na KOWALA Sam Andrzej Skwiercz i jego ADWOKAT na jego pomocnika.

    Mowiac o pomnikach Brak Pomnika mojej Babci Eizbiety Skwiercz za "dania" kilkanascie DZIALEK w CENTRUM Gdyni Miasto Gdyni.

    "Wlasciciel Gdyni"

    Leo Dorsch

    9 lat

    • 0 0

  • 2014-06-12 21:28

    jestem na tak !

    Oczywiście ,ze powinien stanąć pomnik konia.Konie pomagają ludziom a ludzie sa dla nich bestiami.

    dg

    9 lat

    • 2 0

  • 2014-06-12 19:29

    piekno konia

    To wspaniale ze jest ktos kto docenia te piekne zwierzeta,po noc slyniemy z wielkiej przyjazni do koni,ale jak jest wiedza nieliczni .Ten pomnik nie tylko przypomni ale bedzie wielka ozdoba naszego miasta,a i wielu mieszkancow dowie sie jak to konie budowaly nasza Gdynie.Oby doszlo doskutku

    J.G

    9 lat

    • 1 0

  • 2014-06-07 11:21

    Postawić pomnik " ŚLEDZIA " ..........

    ..... bo przecież czymś się żywili robotnicy rozbudowując wioskę ;-)

    Bauer aus Danzig

    9 lat

    • 1 0

  • 2014-06-06 15:13

    Nareszcie pozytywna informacja

    cieszę się, to bardzo dobry pomysł. Mam nadzieję, że pomnik będzie "cieszyć oko". Ci, których pomysł śmieszy lub oburza wystawiają sobie sami świadectwo i o ciasnocie umysłów ...

    9 lat

    • 3 0

  • 2014-06-06 11:09

    Zdzisław

    Tak super pomysł powinien byc pomnik konia to zasłużone zwierze proponuje na miejsce postument po kaczyńskim będzie super

    zdzislaw

    9 lat

    • 2 1

  • 2014-06-05 09:33

    no najważniejsze zdanie czarnego w sutannie... ha ha (2)

    to byłby bardzo ciekawy pomysł, choć sugeruję by nie był to 'idealny' odlew, tylko jakaś wizja artystyczna, ujmujac to górnolotnie

    takie obiekty (pomnik to zbyt wiele powiedziane) znaczaco upiekszają miasta, tam gdzie są - niestety w Polsce stawiamy tylko krasnale

    polecam wyjazd turystyczny do Toronto (nie potrzeba wiz), miasta w którym w bardzo wielu miejscach sa róznego typu 'pomniki' , takze dlatego ze przepisy zmuszaja deweloperów do przeznaczania 1% na tego typu upiekszenia, by odkryć w jak innym jakosciowo świecie można żyć

    bo wartosciowe życie nie sprowadza się tylko do sklepów, ulic, parkingów czy ewentualnie kościołow (dla pewnej czesci)

    gdy

    9 lat

    • 12 0

    • 2014-06-05 09:53

      (1)

      dodam, że jednym z nielicznych chlubnych wyjatków jest rzeźba rybaka i jego żony na placu Kaszubskim

      na skwerze jest takze morświn a na zewnatrz basenu jachtowego dyrygent fal (ale dosyc daleko i mało widoczny)

      9 lat

      • 2 0

      • 2014-06-06 10:50

        oczywiscie zazrościmy (tylko po czesci słusznie) Wrocławowi, ale tam własnie stawiaja na rozwój takiej małej architektury, która potem podoba się malkontentom z Trójmiasta

        9 lat

        • 0 0

  • 2014-06-06 08:54

    Pomnik konia

    Jestem za..świeci i zasłużeni - już wystarczy ich popmników. Miłosniczka koni

    9 lat

    • 2 0

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (120)

Najczęściej komentowane

Zabójstwo 69-latki we Wrzeszczu. Kobietę dźgnięto w szyję

Zabójstwo 69-latki we Wrzeszczu

IMP na żużlu odwołany 5 minut przed startem. Mateusz Tonder na... porodówce

Żużel odwołany 5 minut przed startem

więcej

Najczęściej czytane