• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Konserwator: inne zabytki zagrożone jak kościół św. Mikołaja

BoR
31 października 2018 (artykuł sprzed 5 lat) 

Średniowieczny kościół św. Mikołaja zamknięty z powodu zagrożenia katastrofą budowlaną

Pomorska Wojewódzka Konserwator Zabytków: sytuację w kościele św. Mikołaja monitorujemy od czerwca. Uszkodzenia sklepień są poważne. Inne gdańskie zabytki także mogą być zagrożone.



Kiedy po raz ostatni byłeś w kościele św. Mikołaja?

Aktualizacja, godz. 12:15 W środowe przedpołudnie, w Sali Czarnej domu duszpasterskiego kościoła św. Mikołaja odbyła się konferencja prasowa dotycząca powstałych spękań. Podczas spotkania głos zabrali kolejno przeor świątyni ks. Maciej Okoński, pomorska konserwator zabytków Agnieszka Kowalska oraz prezydent Gdańska Paweł Adamowicz.

Gospodarz kościoła św. Mikołaja wyjaśnił, w jaki sposób będzie funkcjonować parafia do czasu zażegnania groźby katastrofy budowlanej.

- Nie chcemy stracić kontaktu z wiernymi, którzy gromadzą się wokół kościoła św. Mikołaja. W Sali Czarnej - największej, jaką dysponujemy - będą odbywały sie liturgie codzienne oraz spowiedź. Mamy świadomość, że ta sala pomieści nie więcej niż 100 osób, więc msze we Wszystkich Świętych oraz w niedziele będą się odbywać w innych kościołach, które udostępnili nam ich gospodarze. O godz. 9:30 oraz 15:00 w kościele św. Jana, zaś o godz. 19:30 oraz 21:00 w kościele św. Katarzyny - informuje ks. Okoński.
Przeor podziękował również za wyrazy wsparcia, które napływają od wielu instytucji oraz tysięcy gdańszczan. Koszty niezbędnych prac - których w tej chwili nie sposób oszacować - mają zostać pokryte z funduszy miasta, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz publicznej zbiórki. Zostało już utworzone specjalne subkonto na koncie parafii, na które można przekazywać ofiary: 24 1140 1065 0000 3926 9300 1002. W tytule przelewu należy wpisać: "Na ratowanie sklepienia kościoła św. Mikołaja".

Prezydent Gdańska doprecyzował, że miasto na pewno pokryje koszt pierwszego niezbędnego zabiegu, jakim będzie wsparcie nadwątlonych sklepień kościoła drewnianym rusztowaniem. Adamowicz podkreślił, że to dopiero początek finansowego wsparcia ze strony miasta, ale w tej chwili trudno mówić o konkretach. Wszystko zależy od wyników ekspertyz budowlanych, których sporządzenie zajmie zapewne kilka miesięcy.

- Samorząd miejski wydaje kilka milionów złotych rocznie na konserwację zabytkowych kościołów w centrum Gdańska. Część pieniędzy nie została wydatkowana, parę kościołów z różnych powodów nie zdążyło ich wydać. I z tych niewykorzystanych środków będziemy mogli ojców dominikanów wesprzeć już w listopadzie. To będzie prawdopodobnie ok. 300 tys. zł, które Rada Miasta na mój wniosek przyzna na budowę drewnianej konstrukcji, która będzie podtrzymywać część sklepienia - zapewnia Adamowicz.



Przypomnijmy: we wtorek informowaliśmy o zamknięciu do odwołania kościoła św. Mikołaja w Gdańsku. Powodem tej decyzji było pojawienie się licznych spękań na sklepieniach, filarze i posadzce XIV-wiecznej świątyni.

Dziś pomorska konserwator zabytków Agnieszka Kowalska nadesłała oświadczenie, w którym szczegółowo przedstawiła swoje stanowisko ws. zaistniałego problemu. Jak wynika z jego treści, niepokojące pęknięcia na konstrukcji zabytkowego kościoła pojawiły się już kilka miesięcy temu, a ich przyczyny należy szukać najprawdopodobniej w fundamentach kościoła. Poniżej przedstawiamy pełną treść dokumentu.

Agnieszka Kowalska, Pomorska Wojewódzka Konserwator Zabytków:

Działania przy ustalaniu przyczyn spękań w bazylice św. Mikołaja w Gdańsku trwają od końca czerwca br. WUOZ w Gdańsku jest w stałym kontakcie z klasztorem dominikanów w Gdańsku, na bieżąco otrzymuje informacje o stanie obiektu, bierze udział w konsultacjach z inwestorem i konstruktorami i bezzwłocznie wydaje wszystkie niezbędne decyzje dotyczące świątyni. Obecnie najważniejsze jest pilne przystąpienie do wykonania zabezpieczeń kościoła.

22 czerwca br. dominikanie zgłosili Pomorskiemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków zaobserwowane w kościele p.w. św. Mikołaja w Gdańsku spękania posadzki i sklepień. Usytuowanie spękań wyraźnie wskazywało, że problem może dotyczyć konstrukcji kościoła. Wcześniej niepokojące spękania pojawiły się wokół wieży kościoła i obecnie od kilku miesięcy prowadzone są badania architektoniczne, współfinansowane ze środków Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Gdańsku.

W ostatnich dniach, po roboczym spotkaniu przy udziale PWKZ, pracowników urzędu oraz konstruktorów ustalono konieczność wykonania odkrywki przy jednym z filarów, w której stwierdzono rozluźnienie gruntu wskazujące na problem z podłożem kościoła. Po kolejnym spotkaniu roboczym, PWKZ nakazał wykonanie rusztowania umożliwiającego bezpośrednią obserwację sklepienia oraz przeprowadzenie badań. Po wykonaniu rusztowań dominikanie natychmiast zaalarmowali PWKZ, przekazując informację o katastrofalnym stanie jednego ze sklepień. Na dzień 29.10.2018 r. zwołano komisję konserwatorską, która ustaliła niezbędne dalsze działania.

Zakres uszkodzeń sklepienia obserwowanych z rusztowania okazał się poważniejszy niż obserwowany z poziomu posadzki kościoła. W ocenie konstruktorów niezbędne jest podstemplowanie sklepienia poprzez podparcie żeber sklepiennych krążynami i ewentualne podparcie wysklepek deskowaniem. Ustalono konieczność natychmiastowego zaprojektowania rusztowania do podparcia sklepienia. Podstemplowanie konstrukcji zabezpieczy sklepienie przed zawaleniem i umożliwi bezpieczne prowadzenie dalszych badań, które umożliwią ustalenie przyczyn zniszczeń.

Na dzień dzisiejszy należy przypuszczać, że problem dotyczy fundamentów kościoła, jednakże zachodzące zjawiska mogą być różnego rodzaju. Z przyczyn sugerowanych przez konstruktorów wskazuje się na rozluźnienie spoistości gruntu bądź wysychanie drewnianych konstrukcji zlokalizowanych prawdopodobnie pod fundamentami murowanymi.

Uważamy też, że należy rozpocząć badania prawdopodobnych zmian zachodzących w stosunkach wodnych w Śródmieściu, spowodowanych m.in. przez budowy nowych kubatur (często z głębokimi parkingami podziemnymi), tym bardziej że kościół p.w. św. Mikołaja nie jest pierwszą historyczną budowlą w Śródmieściu borykającą się z problemem utraty stateczności konstrukcji. Rozpoznanie przyczyn destrukcji umożliwi właściwe zaprojektowanie wzmocnienia konstrukcji budowli.

PWKZ pragnie jednocześnie podkreślić, że służby wojewódzkie są w stałym kontakcie z klasztorem dominikanów w Gdańsku, na bieżąco otrzymują informacje o stanie obiektu i biorą udział w konsultacjach z inwestorem i konstruktorami. Komisja powołana przez prezydenta Pawła Adamowicza jest kolejną grupą doradczą w tej sprawie, aczkolwiek warto też zwrócić uwagę, że udział Państwowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w monitorowaniu zagrożenia był już wcześniej sugerowany również przez pracowników Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Gdańsku.

Wartościowa będzie współpraca służb konserwatorskich z przygotowywanym zespołem roboczym, jednakże oprócz pracowników gdańskiej uczelni warto byłoby zwrócić się o pomoc do konstruktorów z innych ośrodków, posiadających również doświadczenie w problematyce konstrukcji gotyckich. PWKZ wkrótce otrzyma wyniki badań wieży, które również wniosą dodatkowe dane do stanu konstrukcji kościoła.

Można jednocześnie apelować do władz Gdańska, aby podeszły szerzej do problemu, podejmując temat badań stosunków wodnych w obrębie Śródmieścia Gdańska. Badania takie musiałyby stanowić szerzej zakrojony projekt, który jednak powinien odpowiedzieć na pytania o wpływ nowych inwestycji na zabytkową tkankę miejską, ewentualne zagrożenia i możliwe środki zaradcze. Jednostkowo zlecane przez inwestorów nowych budynków ekspertyzy wpływu inwestycji na otoczenie nie skupiają się bowiem na tak dalekosiężnych i potencjalnie zmiennych w czasie skutkach. W chwili obecnej, ze względu na brak wcześniejszych badań, nie mają również pewnego punktu odniesienia. Jednakże zaniedbanie tematu może oznaczać, że problem konstrukcyjny, który dzisiaj dotyczy kościoła p.w. św. Mikołaja może dotknąć kolejne budynki i budowle.

Średniowieczne poddasze bazyliki św. Mikołaja


Renowacja XVII-wiecznej rzeźby z kościoła św. Mikołaja


Zwiedź z nami kościół św. Mikołaja


Zwiedzanie kościoła świętego Mikołaja



Historia bazyliki św. Mikołaja

Choć budowę istniejącej do dziś świątyni zainicjowano w drugiej połowie XIV wieku, to pierwszy kościół w tym miejscu powstał najprawdopodobniej już w 1185 r.

W połowie XIII wieku pomorski książę Świętopełk przekazał świątynię dominikanom, sprowadzonym na te tereny przez św. Jacka. To oni podjęli decyzję o budowie przykościelnego klasztoru. Kilkanaście lat później, w 1260 r., papież Aleksander IV udzielił gdańskim dominikanom przywileju odpustu zupełnego na dzień 4 sierpnia. Do dziś świętujemy to nadanie w postaci Jarmarku św. Dominika.

Historia kościoła św. Mikołaja w Gedanopedii
BoR

Miejsca

Opinie (273) ponad 10 zablokowanych

  • (2)

    Można jednocześnie apelować do władz Gdańska, aby podeszły szerzej do problemu, podejmując temat badań stosunków wodnych w obrębie Śródmieścia Gdańska. Badania takie musiałyby stanowić szerzej zakrojony projekt, który jednak powinien odpowiedzieć na pytania o wpływ nowych inwestycji na zabytkową tkankę miejską, ewentualne zagrożenia i możliwe środki zaradcze. Jednostkowo zlecane przez inwestorów nowych budynków ekspertyzy wpływu inwestycji na otoczenie nie skupiają się bowiem na tak dalekosiężnych i potencjalnie zmiennych w czasie skutkach. W chwili obecnej, ze względu na brak wcześniejszych badań, nie mają również pewnego punktu odniesienia. Jednakże zaniedbanie tematu może oznaczać, że problem konstrukcyjny, który dzisiaj dotyczy kościoła p.w. św. Mikołaja może dotknąć kolejne budynki i budowle.

    • 27 1

    • Pierwszy logiczny i merytoryczny post!

      A hejtu politycznego mam już dość!

      • 1 1

    • We Wrocławiu takich problemów nie ma ale to inna polityka

      • 4 1

  • (4)

    Całkiem przypadkiem PiSowska wojewódzka konserwator zabytków, tuż przed drugą turą wyborów, rzuca tezy nie podparte żadnymi badaniami sugerując winowajcę tej sytuacji. Czekam na konferencję Kacperka, pewnie już pisze scenariusz do swojego przedstawienia na Facebooku.

    • 29 30

    • Kacperek jest niezły w przedstawieniach, komediant pierwsza klasa (2)

      • 13 15

      • I tak w kłamstwach budynia nie pobije (1)

        • 11 8

        • Kacperek kojarzy mi się z Duda ale nie tym od żarówek.

          • 3 3

    • Fobię daje się leczyć. Z fanatyzmem jest gorzej

      Najpierw poczytaj ze zrozumieniem, potem komentuj

      • 10 1

  • Brak systemu przyporowego! (3)

    Dziwi to ,że ten gotycki kościół nie ma systemu przypor zewnętrznych tzw. skarp. Można je przecież dobudować przy każdym przęśle w stylu gotyckim z gotyckiej cegły tak że nikt się nie połapie, że są nowe nieoryginalne. Przyczyną może być też gliniaste podłoże, które z powodu bardzo suchego lata mogło wyschnąć i bardzo skurczyć objętość i spowodować zapadanie gruntu.

    • 10 15

    • Problem zaczął się przed nastaniem suchego lata. (1)

      • 3 1

      • Problem w pustkach pobudowanych jakich wiele na Głównym Mieście! Świętojańska zapada się, Park zapada się! Plac parku nadsypano by zakryć zapadlin!

        • 4 0

    • Naprawdę myślisz, że było to pierwsze suche lato w historii tego kościoła?

      • 10 1

  • Jakoś na filmie nie widać tych pęknięć (1)

    Pęknięcia i rysy to raczej widać od dawna w samym klerze. Czyżby znowu łatwy skok na państwową kasę?

    • 8 37

    • Rozebrać Mikołaja bo szkoda pieniędzy na powtórna budowę! Zostawmy prezbiterium! To kiedyś był kościół. Reszta to przybudówka.

      • 2 8

  • To jest niezłe: konserwator, która ma obowiazek dbać o zabytki i która daje opinie do każdej inwestycji na Głównym Mieście, (4)

    oskarża władze miasta. Dobra jest! ;)

    • 28 15

    • Śmiechu warte

      Żaden budynek na Głównym Mieście nie powstanie bez zgody wojewódzkiego konserwatora, czy to bez czy z garażem podziemnym. Nie wie co podpisuje?

      • 5 2

    • Co jej szkodzi. Ma ciepły stołek. Dużo można by mówić o konserwator urzędzie. Heheh

      • 2 3

    • Problem zaczął się przed nastaniem suchego lata,

      A przed rozpoczęciem inwestycji przy ulicy Rajskiej firma przysłała ekipę, która zrobiła fotograficzną dokumentację wszystkich mieszkań - wszystkich pomieszczeń. Potem, gdy zaczęto bić pale ludziom poruszały się w mieszkaniach przedmioty - były to bardzo mocne wstrząsy. Ewidentnie zatem firma była świadoma jakie zagrożenie sprawi to, co zamierzają robić.
      Kto podjął decyzję o wpuszczenie takich działań na teren Starego Miasta? Władze miasta. Pan nie rozumie? Czego?

      • 13 0

    • władze Gdańska odpowiadają zmiany klimatyczne? ciekawa teoria

      • 6 7

  • Muzuem II Wojny Światowej - budowla podwodna

    3 lata wybijało na Łagiewnikach i Aksamitnej, koszty ogromne, wszyscy o tym wiedzieli, oprócz mediów

    • 26 1

  • Mikołaj się sypie a nie wstrzymano ruchu pojazdów na ulicy Świętojańskiej!!!!

    • 22 0

  • spekania (3)

    do mądrali atakujących deweloperów, na stosunki gruntowo-wodne ma największy wpływ pogoda, a na stan drewna w ziemi zmieniający się poziom wody - ostatnie lata suche, zeszłe mokre teraz znów susza, a drewno zamienia się w próchno i tu mamy głównego winowajcę i oczywiście następnego czyli skarb państwa który dawno powinien zając się tym problemem znanym w Gdańsku od dziesięcioleci

    • 9 20

    • Rozebrać Mikołaja!

      • 1 8

    • Masowe odwadnianie pod parkingi wokół, bez wpływu???

      • 13 1

    • panie budowniczy ma pan na myśli wysychanie Motławy?

      • 7 0

  • (1)

    Mikołaj się sypie a na parceli obok niczego jeszcze nie zaczęli budować...?

    • 16 1

    • Nasasiedniej parceli wybudują żelbetowy kościółek!!!! Podobny do bunkra z ul. Olejarnej! Przetrwała nawet atak jądrowy!! Powodzenia!!!

      • 3 0

  • Czyli wygląda na to, że Paweł A. próbował wykorzystać sprawę do celów prowadzonej kampanii wyborczej

    • 20 3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane