• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Kontrowersje wokół nazw ulic Sołdka i Pstrowskiego

Rafał Borowski
4 czerwca 2017 (artykuł sprzed 7 lat) 
Po lewej Wincenty Pstrowski, po prawej Stanisław Sołdek. Po lewej Wincenty Pstrowski, po prawej Stanisław Sołdek.

Trzy lewicowe organizacje podejmują działania ws. pozostawienia dotychczasowych nazw sześciu ulic w Gdańsku, które według IPN-u obejmuje tzw. ustawa dekomunizacyjna. Wśród nich znajdują się te upamiętniające Stanisława Sołdka zobacz na mapie GdańskaWincentego Pstrowskiego zobacz na mapie Gdańska - tzw. przodowników pracy z pierwszych lat istnienia Polski Ludowej. Jakie argumenty przedstawiają przeciwnicy i zwolennicy wymazania obu patronów z mapy miasta?



Czy ulice Sołdka i Pstrowskiego powinny zniknąć z mapy Gdańska?

Zgodnie z Ustawą o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej - zwaną potocznie ustawą dekomunizacyjną - samorządy w całym kraju mają obowiązek dostosować się do jej postanowień do początku września bieżącego roku.

Wydawałoby się, że to zadanie spoczywa wyłącznie na władzach wsi i pomniejszych miejscowości. We wszystkich dużych aglomeracjach, w tym i Trójmieście, nazwy upamiętniające ludzi i organizacje ery komunizmu, zostały zmienione niemal natychmiast po transformacji ustrojowej.

Na próżno szukać na ich mapach nazw, które jednoznacznie kojarzą się z obalonym na przełomie lat 80. i 90. systemem, np. Bieruta, Świerczewskiego, Dzierżyńskiego czy Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, Krajowej Rady Narodowej, Armii Czerwonej.

Dwaj przodownicy pracy

A jednak kilka dni temu, trzy lewicowe organizacje: stowarzyszenie Lepszy Gdańsk oraz partie Razem Pomorze i Ruch Sprawiedliwości Społecznej Koło Gdańsk, poinformowały przedstawicieli trójmiejskich mediów, że Instytut Pamięci Narodowej zaleca zmianę nazw aż sześciu ulic w Gdańsku: Dąbrowszczaków na Przymorzu, Buczka na Chełmie, Kruczkowskiego na Morenie, Sołdka na Osowej oraz Zubrzyckiego i Pstrowskiego we Wrzeszczu.

Wydaje się, że spośród podanych nazw ulic, które zdaniem IPN powinny zostać objęte postanowieniami ustawy dekomunizacyjnej, największe kontrowersje wśród gdańszczan mogą wywołać propozycje zmian ulic imienia Sołdka i Pstrowskiego, tzw. przodowników pracy w pierwszych latach istnienia Polski Ludowej. Co właściwie oznacza to określenie i co dokładnie zadecydowało o pojawieniu się pomysłu usunięcia obu patronów?

Przodownik pracy był tytułem, który w krajach komunistycznych przyznawano pracownikom (w praktyce przede wszystkim robotnikom) za znaczne przekroczenie norm przewidzianych do wykonania, np. wydobycia węgla. Co ważne, obaj patroni byli w PRL-u symbolami tego wyróżnienia. Dosłużyli się go pod koniec lat 40, Stanisław Sołdek pracując jako traser w Stoczni Gdańskiej, natomiast Wincenty Pstrowski jako górnik w kopalni "Jadwiga" w Zabrzu.

Argumenty zwolenników usunięcia Sołdka i Pstrowskiego...

W jaki sposób można powiązać żmudną i wyczerpującą pracę ponad swoje siły z propagowaniem ustroju totalitarnego? Otóż zdaniem historyków IPN-u, Sołdek i Pstrowski byli inicjatorami wyścigu pracy, wzorowanego na zorganizowanym w okresie stalinowskim w ZSRR tzw. ruchu stachanowskim. W ten sposób mieli walnie przyczynić się m. in. do katastrofalnego pogorszenia warunków pracy i płacy, urągających nawet ówczesnym unormowaniom w tym zakresie.

Czytaj także: opinie IPN-u na temat Sołdka oraz Pstrowskiego

- Bolszewicki ruch stachanowski był w praktyce zakamuflowanym rodzajem nacisku na robotników, którym w rzeczywistości totalitarnej przekraczanie norm produkcji i wyścig pracy przedstawiano jako obowiązujący standard, a jego niedotrzymywanie mogło sprowadzić zagrożenie surowo karanego podejrzenia o "sabotaż". O jego istocie stanowiło (...) wypaczone traktowanie etosu pracy. Dla ratowania fatalnej sytuacji gospodarczej i poprawy wizerunku komunistycznej organizacji produkcji poświęcone zostały elementarne zasady rządzące cywilizowanymi warunkami pracy w postaci konieczności zapewnienia elementarnego bezpieczeństwa dla zdrowia i życia - czytamy w komunikacie na stronie IPN-u.
...oraz argumenty przeciwników

Z taką argumentacją zupełnie nie zgadzają się przedstawiciele środowisk lewicowych, którzy objęcie Sołdka i Pstrowskiego ustawą dekomunizacyjną uważają za całkowicie nieusprawiedliwioną. Ich zdaniem, zgodnie z argumentacją IPN-u, obu patronów należy uznać za ofiary wyścigu pracy.

- Nie widzimy najmniejszego powodu do dekomunizacji tych nazw, jako że ci ludzie, znani jako przodownicy pracy, w pocie czoła odbudowywali poważnie zniszczony kraj po II wojnie światowej. To nie byli stalinowscy zbrodniarze. Mamy wrażenie, że jedynym zarzutem natury formalnej, które są kierowane w stronę Sołdka i Pstrowskiego, jest epizod przynależności do PZPR, który zresztą figuruje w życiorysach milionów Polaków - mówi Przemysław Kmieciak, członek stowarzyszenia Lepszy Gdańsk. - IPN twierdzi, że ruch przodowników pracy był totalitarnym modelem represji wobec robotników i wymuszania na nich pracy ponad siły. Ale to absurd, bo przecież Sołdek i Pstrowski sami pracowali w takich warunkach. Wedle tej pokrętnej logiki, oni sami byli również ofiarami totalitarnej opresji.
Inicjatywa w obronie pozostawienia dotychczasowych nazw

W związku z tym, wspomniane wcześniej lewicowe organizacje zamierzają podjąć działania, które mają nie dopuścić do zmiany nazw ulic Sołdka i Pstrowskiego. W ciągu najbliższych tygodni będą zbierać podpisy pod apelem do Rady Miasta Gdańska.

- Nasz apel będzie dotyczył dwóch kwestii. Po pierwsze, aby dotychczasowe nazwy zostały pozostawione. Po drugie, jeśli rada przychyli się do naszego apelu i wojewoda wyda w konsekwencji tzw. zarządzenie zastępcze, apelujemy aby Gdańsk zaskarżył tę decyzję do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Niech sąd wysłucha argumentów popieranych nie tylko przez nas, ale i przez mieszkańców tychże ulic - zapowiada Marcin Grudziński z Ruchu Sprawiedliwości Społecznej Koło Gdańsk.
Warto wspomnieć, że identyczna akcja została już przeprowadzona przez te środowiska w obronie pozostawienia ulicy Dąbrowszczaków. Dzięki niej udało zebrać się przeszło 500 podpisów mieszkańców. Wniosek lada dzień zostanie złożony w Radzie Miasta Gdańska. Kontrowersje wokół tej ulicy na Przymorzu opisaliśmy szczegółowo w artykule z lutego tego roku.

Czytaj także: Czy Dąbrowszczacy znikną z mapy Gdańska?

Zmiany dotyczyć będą również pozostałych wytypowanych ulic czyli Buczka, Kruczkowskiego oraz Zubrzyckiego. Jak już wcześniej wspomniano, samorządy mają na to czas do początku września.

Gdańscy rajcy czekają na formalne wnioski

Czy zapowiadana akcja przyniesie jakikolwiek skutek? Radni Gdańska studzą emocje i nie przesądzają, po której stronie sporu się opowiedzą. To, czy patroni sześciu ulic w mieście zostaną zastąpieni nowymi, rozstrzygnie się w ciągu najbliższych miesięcy.

- Wiemy, że w związku z ustawą dekomunizacyjną toczy się dyskusja na temat zmiany nazw kilku ulic na terenie Gdańska. Póki co, nie chcemy komentować tych pomysłów. Dotychczas nie wpłynęło bowiem do nas żadne oficjalne pismo w tej sprawie. Dopiero po otrzymaniu wniosku i zapoznaniu się z jego uzasadnieniem radni podejmą decyzję, czy przychylą się do tych propozycji czy je odrzucą - ucina wszelkie spekulacje Marek Bumblis, przewodniczący Komisji Kultury i Promocji w Radzie Miasta Gdańska.

Miejsca

Opinie (323) ponad 20 zablokowanych

  • Dąbrowszczaków - jedna z pierwszych ulic na budującym się Przymorzu (5)

    ale jakiemuś wałowi z IPN-u to przeszkadza,
    kompletne zidiocenie,
    sektę kaczyńskiego Gdańsk boli, oj boli...

    • 21 6

    • powinni przywrócić jeszcze Lumumby (2)

      absolutnie. To bohater swego ludu, zdradzony przez Amerykę i wystawiony na pewną śmierć

      • 4 2

      • Ale to była swego rodzaju egzotyczna jak na tamte czasy nazwa (1)

        Murzynka Bambo co w Afryce mieszkał,
        ale mniej mnie ta nazwa przeszkadzała mniej niż jakichś żołnierzy przeklętych, wyklętych, PiSdniętych...

        • 4 1

        • Lumumba nie ma krwii na rękach, a sam został we krwii utopiony

          to zupełnie inaczej niż Przeklęci od Łupaszki, Ognia i III Wojny Światowej

          • 7 0

    • tam same takie d*powłazy

      jak nawrocki! Za coś trzeba dostać ciepłe posadki misiewicze!

      • 2 1

    • Dąbrowszczaków i Lumumby - Legendarne ulice Przymorza

      Ulice, które są już historią tej dzielnicy .... Lumumby już zmieniono na Jagiellońską..
      Po co zmieniać dalej, uszanujmy historie i przyzwyczajenie mieszkańców

      • 3 0

  • Wassowskiego

    A Wassowskiego we Wrzeszczu bezpieczna?

    • 7 0

  • Serio??? (2)

    Dziury w drogach, że cały samochód wpada. Korki. Tristar nie działa (160mln w błoto) Szadółki śmierdzą. W Urzędzie Miasta korupcja.
    A oni się zastanawiają nad nazwami ulic...
    Smutna komedia :/

    • 16 6

    • jełopie

      Muszą się zastanawiać bo do tego zmusza ich ustawa uchwalona przez pisiorów.

      • 3 2

    • Przestań jeździć resorakami.

      • 0 1

  • Zmienic nazwe ul. na Przekrętów PO, albo Budyniowe lody (3)

    • 8 14

    • Misiu kocha lody (1)

      MIsiewicz ty nie w Toruniu? U swojego taty.

      • 5 2

      • Misiu szuka nowego opiekuna dla swojej pojemnej d...

        • 6 2

    • A to za glupi troll

      Podpisujesz się komuchu pisowski symbolem RAF. Lewackiej organizacji robiącej zamachy terrorystycznej. Masakra.

      • 5 3

  • Proponuję nazwy: (1)

    Kłamczyńskiego,
    braci Kłamczyńskich,
    towarzysza Pietrowicza,
    Antka Zamachowca,
    Misia BOR,
    BOR Seicento,
    Broszki Żółtej,
    Nieskazitelnie czystego Kamińskiego.

    mam jeszcze wiele innych pomysłów. jest w czym wybierać.

    • 25 6

    • zapomniałes

      o dudusiu maliniaku, jego niemowie salci, żartej pawłowicz, dziadostwie płaszczaku ze swoim bizancjum, o homo niewiadomo zezowatej mazurek nie wspomnę, uczącego się jeść widelcem kownackiego, waszczykowskiego z san escobar, zaplutym sasinie, ćpunie terleckim, bulterierze kurkiarzu kurskim itd!

      • 7 0

  • Wszystkim Sołdkom szacunek (1)

    Zamiast Sołdkiem i Pstrowskim Wincentym zajmijcie się niejakim Bartoszewskim - mitomanem, który nie wiadomo jakim sposobem uczepił się Muzeum II Wojny Światowej.

    • 5 15

    • Misiewicz ty umiesz pisać?

      • 5 0

  • A ja proponuje ul. nazwac im afer: (8)

    8 LAT RZĄDÓW PO-PSL, 8 LAT AFER
    Znalezione w Internecie:
    1) Afera taśmowa
    2) Mega Afera lekowa
    3) Afera hazardowa
    4) Afera wyciągowa
    5) Afera stadionowa
    6) Afera autostradowa
    7) Afera stoczniowa
    8) Afera AmberGold
    9) Afera Elewarru
    10) Afera z informatyzacją MSW
    11) Afera z budową gazoportu w Świnoujściu oraz dostawami gazu z Kataru
    12) Afera z budową elektrowni atomowej (od 5 lat trwa "wybieranie" jej lokalizacji, a kasa dla zarządów specjalnych spółek leci)
    13) Afera z opóźnieniem publikacji przez Rządowe Centrum Legislacji ustawy o rajach podatkowych
    14) Ratyfikacja antyrodzinnej i genderowej konwencji antyprzemocowej.
    15) Grabież Polakom połowy oszczędności emerytalnych zgromadzonych w OFE (153 mld zł)
    16) Wydłużenie obowiązku pracy (wieku emerytalnego) o 7 lat u kobiet i 2 lata u mężczyzn
    17) Rozrost biurokracji (sto tysięcy nowych etatów)
    18) Drastyczny wzrost zadłużenia kraju (z 530 mld zł do blisko 1 bln zł)
    19) Podniesienie VAT-u na wszystko
    20) Podwyższenie o 1/3 składki rentowej (ZUS) dla przedsiębiorców
    21) Zamrożenie na 8 lat kwoty wolnej od podatku, kwot uzyskania przychodu oraz progów podatkowych
    22) Podniesienie akcyzy na paliwo
    23) Likwidacja ulg podatkowych (budowlana, internetowa)
    24) Zmniejszenie o 1/3 zasiłku pogrzebowego
    25) Wprowadzenie nowego podatku paliwowego - tzw. opłaty zapasowej
    26) Nałożenie na Lasy Państwowe haraczu w postaci podatku od przychodu (a nie dochodu!)
    27) Prace nad wprowadzeniem podatku smartfonowego i tabletowego
    28) Prace nad wprowadzeniem podatku audiowizualnego
    29) Przyjęcie zabójczego dla polskiej gospodarki pakietu klimatycznego
    30) Zgoda na wprowadzenie do Polski GMO
    31) Przyjęcie ustawy o ograniczeniu dostępu obywateli do informacji publicznej
    32) Przyjęcie ustawy o ograniczeniu wolności zgromadzeń
    33) Przyjęcie ustawy o "bratniej pomocy" (tzw. ustawa 1066)
    34) Spuszczenie w sejmowym klozecie kilku milionów podpisów złożonych pod obywatelskimi inicjatywami referendalno-ustawodawczymi
    35) Utajnienie raportu o nieprawidłowościach w ZUS do jakich doszło w latach 2008 - 2013
    36) Próba nocnej zmiany Konstytucji RP, która umożliwiłaby sprzedaż Lasów Państwowych
    37) Doprowadzenie do tragicznego stanu publicznej służby zdrowia (czekanie po kilka lat na wizytę u lekarza specjalisty)
    38) Podpisanie z Rosją niekorzystnej umowy gazowej (najdroższy gaz w Europie)
    39) Blisko 3-letni paraliż legislacyjny w sprawie wydobywania gazu łupkowego
    40) Gdy bezrobotny ukradnie batonika z supermarketu to wsadzją go do aresztu na miesiąc ( 1 dzień w areszcie 45 zlotych ! ) i jeszcze sprawę sądową robią ,a temu który narobił przekrętów na miliony euro pozwalają uciec za granicę albo pozostać bezkarnym,bo znajdzie sobie takich prawników którzy go wybronią ze wszystkiego.
    I wiele wiecej

    • 15 17

    • Napracowałeś się, to teraz odśpiewaj hymn wolski (1)

      Pis-nięty powstań ludu ziemi, powstańcie ci, którym piątej klepki brak, dziś wolska jest cała nasza a jutro cały świat.

      • 10 4

      • Gratulacje

        Świetny hymn mojej ukochanej Wolski

        • 1 0

    • Narażenie Polaków na terrroryzm

      • 2 3

    • zapomniałeś kundlu

      o aferze SKOK-u! Zamiecionej pod dywan jaśnie von d*perszteina kurdupla!

      • 7 2

    • Ile ci cieć Jaworski za to zapłacił?

      cukierka i buzi?

      • 7 0

    • PRECZ Z KOMUNA

      Sluchaj Piotrowicz. Wsadzales chlopakow. Komunistyczna gnido. Powinieneś siedzieć bydlaku.

      • 6 0

    • Gaz

      W większości to brednie, gdzie ten gaz łupkowy?

      • 1 0

    • I jeszcze trzy propozycje

      41) SKOK na kasę.
      42) Rydzyk oddaj stoczniową kasę.
      43) Potrzebuję na leki - Roman

      • 6 0

  • (3)

    Walentynowicz też była przodowniczką pracy.

    • 12 2

    • POPIS to stan nierządu

      kościelnego i intelektualnego

      • 1 2

    • też ją zdymisjonować!

      • 0 0

    • W handlu gorzałą na stoczni - oj tak - była, była

      Tera wnusio za handel poiltykom siem bierze

      • 5 0

  • Jechać z komuchami z Pisu !!! Rozliczymy sprzedajnych towarzyszy. Gdańsk pamięta.

    • 11 5

  • Przywrócić ulicę Lumumby! (2)

    ustanowić ulicę Mandeli!

    Bracia w Afryce, szacunek.

    • 8 4

    • Jechać z komuchami!!! (1)

      Aleś się pisiowski trollu wysilił. Radzę realnie. Prokuratora stanu wojennego Piotrowicza. Tego co wsadzał chłopaków. Symbioza młodych pisowców i starych komuchów. Rozliczymy się.

      • 4 0

      • pisowski? Wy w POPIS-ie tak skrupulatnie uprawiacie obopólny onanizm że już na mózg padło

        • 0 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane