Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Małe, a cieszy. Instalacje ozdabiają polskie miasta

Michał Stąporek
25 stycznia 2018 (artykuł sprzed 6 lat) 
Opinie (94)
Najnowszy artykuł na ten temat Alegoria Trójmiasta: rozstrzygnięcie konkursu
2
  • Pierwsza część "Pomnika anonimowego przechodnia" we Wrocławiu.
  • Druga część wrocławskiej instalacji pt. "Pomnik anonimowego przechodnia".

Pierwsza część "Pomnika anonimowego przechodnia" we Wrocławiu.

fot. Maciej Arkit/Wikipedia.org

Inspirująca rzeźba, wesoła konstrukcja, dobrze zaprojektowany element małej architektury - przykłady z całego świata dowodzą, że dzięki dobrym pomysłom projektantów każde miasto może zyskać na uroku stosunkowo niewielkim kosztem.



Czy w Trójmieście powinno się pojawić więcej instalacji artystycznych?

Przez wiele lat mieszkańcy polskich miast musieli jeździć do innych państw, by na własne oczy przekonać się, jak można uatrakcyjnić przestrzeń miejską. Z zagranicznych podróży przywoziliśmy zdjęcia nie tylko znanych zabytków, ale także ulicznych rzeźb, które na pierwszy rzut oka przeczą prawom grawitacji i nie powinny istnieć, instalacji, które zmieniają nasz sposób myślenia o przedmiotach użytku codziennego, a także konstrukcji, których jedynym celem jest wywołanie uśmiechu u przechodnia.

Z biegiem lat także w Polsce zaczęły się pojawiać podobne elementy małej architektury. Na swojej subiektywnej liście "25 najbardziej twórczych rzeźb i posągów na świecie" popularny serwis BoredPanda umieścił jedną instalację z Polski: "Pomnik anonimowego przechodnia" z Wrocławia.

Ławeczki z bohaterami. Jedna na wodzie



Bo także ulice polskich miast coraz chętniej otwierają się na sztukę w swojej przestrzeni. W Trójmieście najpierw pojawiły się ławeczki z bohaterami: w Gdyni była to para starszych Kaszubów, kilka lat później malarz Antoni Suchanek, zaś w Gdańsku Oskar Mazerath, bohater powieści "Blaszany Bębenek".

3
  • "Ławeczka Kaszubów" ustawiona na placu Kaszubskim w Gdyni była jedną z pierwszych tego typu ulicznych, pozbawionych patosu rzeźb w Trójmieście.
  • W 2002 r. na ławeczce na pl. Wybickiego we Wrzeszczu zasiadł Oskar Mazerath, bohater powieści "Blaszany bębenek" Guntera Grassa. Sam pisarz przysiadł obok dopiero w 2015 r., po swojej śmierci - w 2015 r.
  • Antoni Suchanek podziwia wschód słońca ze swojej ławeczki stojącej przy molo w Orłowie.

"Ławeczka Kaszubów" ustawiona na placu Kaszubskim w Gdyni była jedną z pierwszych tego typu ulicznych, pozbawionych patosu rzeźb w Trójmieście.

fot. galeria trojmiasto.pl


Doskonałym przykładem rzeźby-konstrukcji stworzonej wyłącznie po to, by wywołać u widza uśmiech, a może i refleksję, jest gdyński "Dyrygent fal". Ta rzeźba autorstwa Adama Dawczaka-Dębickiego (stworzył także "Ławeczkę Kaszubów"), usytuowana jest w wodzie, na cumowniczej dalbie, ok. 40 metrów od nabrzeża przy Akwarium Gdyńskim. Podejść do niej nie sposób, można jedynie podpłynąć łódką, bądź obserwować z nabrzeża. Mimo to, od dziewięciu lat przyciąga wzrok i zainteresowanie spacerowiczów.

"Dyrygent fal" na betonowej dalbie, u wejścia do mariny żeglarskiej w Gdyni. "Dyrygent fal" na betonowej dalbie, u wejścia do mariny żeglarskiej w Gdyni.

"Dyrygent fal" na betonowej dalbie, u wejścia do mariny żeglarskiej w Gdyni.

fot. Maciej Czarniak/trojmiasto.pl

Mała architektura coraz ważniejsza



Dziś w Trójmieście przywiązujemy do wzornictwa miejskiego coraz większą wagę. Samorządy coraz częściej w sposób przemyślany kupują elementy małej infrastruktury i mebli miejskich, zmienia się kształt koszy na śmieci (ostatnio w Gdyni), a nawet tak - wydawałoby się - prozaiczny element użytkowy jak hydrant doczekał się konkursu na projekt.

4
  • Gdańską przestrzeń miejską ożywiają m.in Heweliony, czyli wykonane z brązu niewielkie figurki lwów, które można znaleźć w m.in. na molo w Brzeźnie, w zoo, przy stadionie w Letnicy, na Gradowej Górze czy nad Motławą.
  • Gdańską przestrzeń miejską ożywiają m.in Heweliony, czyli wykonane z brązu niewielkie figurki lwów, które można znaleźć w m.in. na molo w Brzeźnie, w zoo, przy stadionie w Letnicy, na Gradowej Górze czy nad Motławą.
  • Gdańską przestrzeń miejską ożywiają m.in Heweliony, czyli wykonane z brązu niewielkie figurki lwów, które można znaleźć w m.in. na molo w Brzeźnie, w zoo, przy stadionie w Letnicy, na Gradowej Górze czy nad Motławą.
  • Gdańską przestrzeń miejską ożywiają m.in Heweliony, czyli wykonane z brązu niewielkie figurki lwów, które można znaleźć w m.in. na molo w Brzeźnie, w zoo, przy stadionie w Letnicy, na Gradowej Górze czy nad Motławą.

Gdańską przestrzeń miejską ożywiają m.in Heweliony, czyli wykonane z brązu niewielkie figurki lwów, które można znaleźć w m.in. na molo w Brzeźnie, w zoo, przy stadionie w Letnicy, na Gradowej Górze czy nad Motławą.

fot. Łukasz Unterschuetz/trojmiasto.pl


Instalacje na rondach



Inną, zdobywającą popularność kategorią instalacji artystycznych, które pojawiają się w przestrzeni miejskiej, są konstrukcje stawiane na rondach. Co ciekawe, pełnią one nie tylko funkcje ozdobne, ale i użytkowe. Powód: drogowcy cenią sobie wszystkie obiekty, które sprawiają, że kierowca - nie widząc, czy ktoś nie nadjeżdża z przeciwległego wjazdu na rondo - musi zwolnić dojeżdżając do niego. Dlatego też ronda często są wyniesione lub obsadzone bujną roślinnością, a także ozdobione konstrukcjami przestrzennymi.

Miastem, które wyjątkowo chętnie buduje ronda, a następnie je ozdabia, jest Rybnik. W tym 140-tysięcznym ośrodku na Górnym Śląsku jest ok. 40 rond, z czego na wielu znajdują się instalacje przestrzenne. Mają one bardzo różny charakter: niektóre abstrakcyjny, inne zaś bardzo konkretny. Znajdziemy więc w Rybniku ronda ozdobione rajskim drzewem (koszty wykonania: 73 tys.), kolorowymi kulami, postaciami żużlowców (55 tys.) i kolarzy (67 tys.), kamiennym gigantem unoszącym się do lotu (59 tys.).

5
  • Kolorowe kule na rondzie w Rybniku.
  • Peleton kolarski na rondzie w Rybniku.
  • "Drzewo" na rondzie w Rybniku.
  • "Żużlowcy" na rondzie w Rybniku.
  • Rzeźba "Ulotność" na rondzie w Rybniku.

Kolorowe kule na rondzie w Rybniku.

fot. rybnik.pl


Władze Rybnika zapowiadają, że to nie koniec ozdabiania miejskich rond i kolejne konstrukcje będą regularnie odsłaniane w przyszłości.

Wydaje się, że podobne instalacje są przyjmowane tym chętniej, im bardziej nawiązują do historii lub charakteru miejsca, w którym stoją. Pięć lat temu jedno z rond w Suwałkach ozdobiła kilkunastometrowej wysokości gitara. Wybrano akurat taki kształt, ponieważ władze miasta uznały, że konstrukcja ma nawiązywać do odbywającego się w mieście festiwalu bluesowego. Dodatkowo kilka lat później kolejne rondo ozdobiono gigantycznym mikrofonem. Instalacja przedstawiająca gitarę kosztowała 35 tys. zł (drugie tyle zainwestowano w otoczenie), zaś mikrofon - 46 tys. zł.

2
  • Gitara na rondzie w Suwałkach nawiązuje do lokalnego festiwalu bluesowego.
  • "Mikrofon" na rondzie w Suwałkach.

Gitara na rondzie w Suwałkach nawiązuje do lokalnego festiwalu bluesowego.

fot. Suwalski Ośrodek Kultury

Przykłady rond ozdobionych jakąś konstrukcją można znaleźć także znacznie bliżej Trójmiasta. Kilka takich miejsc znajduje się np. w Kwidzynie.

Miasto udekorowało w ten sposób m.in. ronda, którym patronują miasta siostrzane: Celle z Niemiec, Bar z Ukrainy i Olofstrom ze Szwecji. Pierwsze z nich ozdobione jest tzw. kiwonami, czyli pompami służącymi do tłoczenia ropy naftowej, ponieważ wokół Celle znajdują się tereny roponośne. Na innym z kolei stoją wykonane ze stali dwa konie (kosztowały 54 tys. zł.).

3
  • "Drzewo" na rondzie w Kwidzynie jest podświetlane po zmroku na różne kolory.
  • Stalowe konie na rondzie w Kwidzynie kosztowały łącznie 54 tys. zł.
  • Na kwidzyńskim rondzie poświęconym siostrzanemu miastu Celle stanęły konstrukcje przypominające pompy do tłoczenia ropy naftowej.

"Drzewo" na rondzie w Kwidzynie jest podświetlane po zmroku na różne kolory.

fot. Google Maps

Rosnąca popularność takich instalacji nie oznacza, że nie wzbudzają one kontrowersji. Do głównych zarzutów zgłaszanych przez mieszkańców należą koszty, jakie ponoszą samorządy na wykonanie i ustawienie konstrukcji. Zdarzają się też pretensje o niezrozumiałość przekazu, jaki niosą ze sobą rzeźby. Nie wszystkie instalacje wytrzymują też próbę czasu - jedna z konstrukcji w Kwidzynie (człowiek na bicyklu) została zdemontowana po tym, jak uderzył w nią samochód.

Zobacz także

Instalacja Trojmiasto.pl na rondzie przy Ergo Arenie (7)

Opinie (94) 4 zablokowane

  • 2018-01-25 15:32

    a w Sopocie

    Hipodrom od strony Zielonej Drogi instalacja paru ton końskich odchodów

    6 lat

    • 3 1

  • 2018-01-25 14:49

    Drzewa posiejcie

    A nie takie go***

    Anal

    6 lat

    • 7 1

  • 2018-01-25 14:46

    Obrzydlistwo

    Wtf ? Komuś to się podoba ? ...

    Gal

    6 lat

    • 6 3

  • 2018-01-25 14:36

    oczywiście że powinno ich być więcej (zamiast wiadomych krasnali)

    bo to tworzy (wielko)miejskość i może być atrakcja turystyczną

    co prawda bardziej wskazane byłoby naśladowanie takich miast jak Toronto - w sferze przepisów (to chyba przepisy prowincji), bo tam duże inwestycje MUSZĄ przeznaczyć o ile pamiętam 1% kosztów inwestycji na działania o charakterze 'publicznym' - czyli ogólnodostępną część 'zieloną/parkową' czy właśnie ogólnodostępne 'dzieła artystyczne' - i to działa!

    Co prawda to przykład chyba jeszcze sprzed tych przepisów (po prostu biznes sam wyłożył pieniądze), ale znane mosiężne krowy pasące się na trawnikach pośród wspaniałego 'klasycznego' kompleksu Mies van der Rohe są po prosty fantastyczne :o)

    6 lat

    • 4 1

  • 2018-01-25 12:02

    genialne! (5)

    PKB skoczy o 5% a ludzie przestaną zauważać dziury w drogach!

    pomożecie? pomożemy!!!

    6 lat

    • 41 20

    • 2018-01-25 13:38

      Pomniki sa potrzebne (2)

      Mnie jednak rozsmieszyl ten artykul z rak lewaka ktory wczoraj twierdzil ze pomniki nas nie nakarmia i po co to budowac (patrz pomniki smolenskie) a dzisiaj juz opisuje jakie to piekne

      6 lat

      • 7 3

      • 2018-01-25 14:13

        moralność Kalego (1)

        ma u nas bardzo dłuuuugą tradycję.....

        seneka starszy

        6 lat

        • 3 1

        • 2018-01-25 14:30

          Moralność to co niektórzy na pchlim targu w stoisku z wata kręcona nabyli.

          6 lat

          • 2 0

    • 2018-01-25 13:01

      Dokładnie, dziury to mało ważna rzecz (1)

      ważne, że światełka na placu rozwieszają przed świętami.

      Szary tłum w autobusie

      6 lat

      • 5 2

      • 2018-01-25 13:15

        dokładnie jak mawiał klasyk

        jak nie może być lepiej, to przynajmniej będzie śmieszniej....

        egida

        6 lat

        • 5 1

  • 2018-01-25 14:06

    Drzewa

    Te drzewka są fajne

    mła

    6 lat

    • 3 1

  • 2018-01-25 13:58

    Ta instalacja z pierwszego zdjecia realistycznie ukazuje sytuacje pieszych poruszajacych sie po pseudochodnikach w Gdyni np na ulicy Starowiejskiej.

    katarzyna

    6 lat

    • 12 0

  • 2018-01-25 13:49

    Pomnik "Anonimowy Łapówkarz" postawić przed wszystkimi Urzędami Miejskimi w Trójmieście

    zx

    6 lat

    • 14 3

  • 2018-01-25 12:04

    w Gdyni szczurek chciał orła z morza:) (3)

    6 lat

    • 18 8

    • 2018-01-25 13:23

      sam chciał być orłem, tylko jak zwykle nie wyszło!

      6 lat

      • 3 2

    • 2018-01-25 12:10

      Ale nie wyszło jak zwykle ;) (1)

      6 lat

      • 5 1

      • 2018-01-25 12:17

        To jest ewidentne przekręcanie faktów, z takim pomysłem wystąpił p. Andrzej Wajda

        6 lat

        • 7 7

  • 2018-01-25 13:19

    My mamy instalacje na skalę europejską: dworzec autobusowy, jama plażowa, opera w baraku.

    W centralnych miejscach, żeby nie dało się nie zauważyć. I nie podziwiać włodarzy niedoszłej Europejskiej Stolicy Kultury 2016.

    art

    6 lat

    • 9 3

1
2
3
4

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (7)

Najczęściej komentowane

Pomnik twórcy Bitcoina stanie w Gdańsku?

Pomnik twórcy Bitcoina stanie w Gdańsku?

Dwa osiedla obok siebie bez połączenia drogowego. Zaskakujące ustalenia planów

Dwa osiedla obok siebie bez wspólnej drogi

więcej

Najczęściej czytane