• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Odwiedź z nami Gdyński Szlak Modernizmu

Michał Sielski
15 maja 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 
Kamienica Orłowskich to klasyczny przykład gdyńskiego modernizmu. Kamienica Orłowskich to klasyczny przykład gdyńskiego modernizmu.

Fanom architektury modernizmu nie trzeba reklamować. Pozostali mogą zakochać się w nim dzięki spacerom, na które już teraz zapraszamy. Przewodnikiem niech będzie poniższy tekst.



Dla pewności lepiej zaopatrzyć się w broszury wydawane przez Agencję Rozwoju Gdyni, która promuje Gdyński Szlak Modernizmu. Wytyczone są tam szlaki oraz pokazane zdjęcia najciekawszych obiektów. Broszury można będzie od 1 czerwca dostać np. w gdyńskim urzędzie lub informacji turystycznej przy ul. 10 Lutego. Do wyboru są cztery trasy, które opisujemy poniżej.

Trasa 1: 10 Lutego - Pirs

Dawny budynek PLO przy skrzyżowaniu ul. 10 Lutego i 3 Maja. Dawny budynek PLO przy skrzyżowaniu ul. 10 Lutego i 3 Maja.
Pieszą wycieczkę można rozpocząć już nieopodal dworca głównego, na ul. 10 Lutego zobacz na mapie Gdyni. Gdy dobrze wespniemy się na palce, może już stamtąd wypatrzymy morze. Kierując się właśnie w stronę wybrzeża, miniemy po lewej stronie dawny budynek PLO, należący obecnie do gdyńskiego magistratu, a nieopodal dalej Zespół Mieszkaniowy BGK zobacz na mapie Gdyni - obejrzenie dekoracji klatek, systemu schronów czy zajrzenie w "duszę" schodów i "kosmiczne oko" wewnętrznego systemu oświetlenia dostarcza nie lada wrażeń.

W budynku na rogu ul. 3 Maja i 10 Lutego funkcjonuje nawet mini muzeum, z wystawą fotografii oraz ekspozycją oryginalnych elementów armatury łazienkowej. Warto też pamiętać, że był to pierwszy gdyński budynek z podziemnym garażem, a powstawał jeszcze przed II wojną światową!

Ducha modernizmu poczuć można w mieszczącej się w tym budynku kawiarni Cyganeria, w której można przejrzeć prasę z lat 30. ubiegłego wieku czy spróbować kawy "Gdynia 1936". Godna polecenia, choć z pewnością nie zabytkowa, jest także ciesząca się niesłabnącą sławą - i to nie tylko w Gdyni - szarlotka.

Po chwili odpoczynku warto iść dalej i przyjrzeć się pierzejom czterech kamienic o numerach 21-27 zobacz na mapie Gdyni. Wyróżniają się one jasną elewacją, geometryczną bryłą oraz przeszkleniami wielkich okien.

Dom Żeglarza należy obecnie do Akademii Morskiej. Dom Żeglarza należy obecnie do Akademii Morskiej.
Z ul. 10 Lutego płynnie przechodzimy na Skwer Kościuszki, gdzie jest arcyciekawa grupa trzech kamienic zobacz na mapie Gdyni, w tym dwóch narożnych. Znajdziemy tam przykłady różnych odmian modernizmu. Wczesnego funkcjonalizmu w Kamienicy Peszkowskiego, wyróżniająca się geometryczną formą bryły budynku; wytrawny przykład stylu międzynarodowego w Kamienicy Jurkowskiego cechuje elegancka fasada obłożona klinkierem. Najbardziej wyróżniająca jest jednak Kamienica Pręczkowskiego, uważana za milowy kamień moderny Gdyni. To właśnie w niej po raz pierwszy tak odważnie dominują obłe kształty, nawiązujące wprost do kształtu okrętu.

Stąd już tylko krok do Molo Południowego, na którym przy marinie jest Domek Żeglarza zobacz na mapie Gdyni, należący do Akademii Morskiej oraz przede wszystkim Akwarium Gdyńskie, jedna z największych atrakcji miasta.

Trasa 2: Kamienna Góra

Widok z Kamiennej Góry - piękny o każdej porze roku. Widok z Kamiennej Góry - piękny o każdej porze roku.
To jedno z najbardziej malowniczych, a zarazem prestiżowych miejsc w Gdyni. Kiedyś było to letnisko, nazywane Kamieńcem Pomorskim, dziś domy tam stojące warte są miliony złotych.

Spotkamy tam wiele typów zabudowy willowej z lat 20. i 30. II RP. Najciekawsze z nich to "Opolanka" zobacz na mapie Gdyni, słynąca z zaokrąglonych balkonów oraz budynek mieszkalno-biurowy "Polskarob", bezsprzeczna perła gdyńskiej moderny. Warto również obejrzeć Willę Hrabiny Łosiowej zobacz na mapie Gdyni, gdzie dziś mieści się siedziba sądu Marynarki Wojennej.

Będąc na Kamiennej Górze nie sposób przeoczyć przepięknej panoramy miasta i Zatoki Gdańskiej. Najlepsze miejsce to punkt widokowy przy restauracji Rodizio el Toro, albo wręcz sama restauracja, urzekająca nie tylko śródziemnomorskim jedzeniem, ale i widokiem.

Trasa 3: ul. Świętojańska

Wiele kamienic jest tak zaprojektowanych, by uczestniczyły w grze światła i cienia. Wiele kamienic jest tak zaprojektowanych, by uczestniczyły w grze światła i cienia.
Kiedyś powstał pomysł, by ta ulica była deptakiem jak np. ul. Długa w Gdańsku, ale i bez tego można uchwycić jej piękno. Najlepiej wybrać się tam wczesnym rankiem, gdy wstaje słońce. Wtedy jego promienie oświetlają górne pierzeje kamienic, co robi niesamowite wrażenie.

Całe śródmieście Gdyni jest wpisane do rejestru konserwatora zabytków, ale łatwo znaleźć tam kilka perełek. Jak choćby dwie kamienice narożne przy skrzyżowaniu ul. Świętojańskiej z Żwirki Wigury zobacz na mapie Gdyni.

Pierwsza z nich to słynna Kamienica Orłowskich - luksusowy dom mieszkalny z jasną fasadą, obłożoną płytami z wapienia. Druga to Kamienica Kreńskich, łącząca modernizm z funkcjonalizmem. balkony jakby w niej falowały...

Każda z tych kamienic ma swoją historię. Tak jak Kamienica Stankiewicza przy ul. Świętojańskiej 53 zobacz na mapie Gdyni. Można ją poznać w gablotach przy odnowionej przez mieszkańców bramie wjazdowej.

Uwagę zwraca także kamienica przy ul. Świętojańskiej 89 zobacz na mapie Gdyni, która przypomina burty statków lub promów pasażerskich, ale lepiej nie przeoczyć również bocznych uliczek ul. Świętojańskiej, gdzie pośród bram i czasem zaniedbanych podwórek, można znaleźć perełki modernizmu.

Na końcu trasy "Świętojańska" czeka na nas kamienica przy ul. Świętojańskiej 122 zobacz na mapie Gdyni. Najlepiej opisują ją twórcy szlaku: "Jej wyrazista linia, podkreślona stylową "eską" oraz szeroka południowa elewacja z charakterystycznymi rzędami jakby przyklejonych do faktury kolorowego tynku balkoników, dla pasjonatów fotografowania jest równie smaczna jak torciki Bliklego. Przeszklony narożnik przeznaczony do tzw. ogrodów zimowych, dodaje kamienicy nowoczesności i prestiżu. Nasuwa skojarzenia do takich ikon moderny jak np. budynek IBEX w Londynie."

Trasa 4: Moderna nieznana

Ten spacer zaczynamy od gmachu Sądu Rejonowego na Placu Konstytucji zobacz na mapie Gdyni, jednego z najbardziej efektownych budynków publicznych w Gdyni, który niedawno został wyremontowany.

Budynek sądu jest zaokrąglony, sprawia wręcz wrażenie półkoliście wygiętego. Wewnątrz zachowało się m.in. sporo oryginalnego umeblowania. W stylu późnego Art-Deco zbudowane są za to budynki Państwowego Instytutu Meteorologicznego, Domu Marynarza Polskiego (obecnie Rybaka). Natomiast Dom Marynarza Szwedzkiego to przykład późnego funkcjonalizmu, a konstruktywizm znajdziemy w architekturze Miejskich Hal Targowych.

Ciekawa jest także kamienica narożna na ulul. Portowej 13/15 zobacz na mapie Gdyni, która wyróżnia się trzema rzędami trzykondygnacyjnych wykuszy. Nie sposób przeoczyć też siedziby YMCA przy ul. Żeromskiego. Budynek z ceglastą fasadą, szeregiem okrągłych okien typu "bulaj" oraz luksferami w bocznej fasadzie oraz łączniku, jest jedyny w swoim rodzaju.

Miejsca

Opinie (52) ponad 10 zablokowanych

  • TO DLACZEGO SKORO - NIE MOZNA ZAPRZECZYC ZE WARTE UWAGI - DLACZEGO MIMO TYLU PRZYKŁADOW GDYNSCY "ARCHITEKCI" ZAPROJEKTOWALI I

    ZBUDOWALI TAKI BYLE JAKI TRAGICZNY PRZYSTANEK GDYNIA WZG. MAKSYMILIANA ! Jak to jest ze własnie w Gdyni ktora ma naprawde znakomite przyklady pieknej architektury buduje sie takie bochomazy jak przystanek pkp i jego otoczenie . Czas moze pozwalniac tych socjalistycznych architektow ktorzy mimo ze zyja w otoczeni piekna w glowach nadal maja socjalistyczny beton a inspiracje czerpia z ksiazek o leninie. Dziwaczne to wszystko , jest tyle inspiracji a buduje sie betonowy kibel za ktory jeszcze sie duzo placi i szpeci przestrzen miejska.

    • 27 18

  • Szanowny Panie Redaktorze Sielski

    czyżby zapomniał Pan wspomnieć, że do Gdyni można dopłynąć promem firmy Stena Line??

    • 7 25

  • ja to juz wczoraj zwiedzalem

    • 11 3

  • Napisze zanim poajwia sie "dziwne opinie". Wszytskie miasta maja swoja historie, czasem dluzsza innym razem krotsza, ale warte

    USZANOWANIA.

    • 98 4

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane