- 1 Pajęczyny pełne larw na Zaspie (56 opinii)
- 2 Andrzej Duda dziękował strażnikom granic (226 opinii)
- 3 Jechaliśmy Obwodnicą Metropolitalną (226 opinii)
- 4 Pełno usterek i pustostanów na dworcu (141 opinii)
- 5 Zarzuty znęcania się nad 66 psami (87 opinii)
- 6 Do czerwca skażona ziemia zniknie z Gdańska (106 opinii)
Pierwszy dzień lata i Noc Kupały
21 czerwca 2016 (artykuł sprzed 7 lat)
Od wtorku mamy astronomiczne lato, czyli najdłuższy dzień w roku, a po zachodzie słońca rozpocznie się najkrótsza noc w roku i tym samym dawne pogańskie święto - Noc Kupały. Czy ktoś będzie jeszcze szukał kwiatu paproci?
Wiadomo, że kupalnocka, czyli święto przesilenia letniego, poświęcone było przede wszystkim żywiołom wody i ognia, mającym oczyszczającą moc. To również dawne święto miłości, płodności, słońca i księżyca.
Skąd się wzięła kupalnocka
Źródła kupalnocki są pogańskie. W X/XI w. zwyczaj był tak mocno zakorzeniony, że chrystianizujący słowiańskie tereny misjonarze podjęli próbę zasymilowania go z obrzędowością chrześcijańską, poprzez powiązanie dokonywanych tej nocy rytualnych kąpieli z ewangelicznym chrztem z wody, udzielanym przez Jana Chrzciciela.
Niewiele to pomogło, bo Noc Kupały od czasu przyjęcia chrześcijaństwa lekceważąco nazywano sobótką. Coraz częściej przeciwstawiana była nowemu określeniu - nocy św. Jana Chrzciciela (nocy świętojańskiej). Święty Jan opatrywany był nawet przydomkiem Kupały.
Czy obecnie Noc Kupały to święto żywiołów czy po prostu dobry sposób na oryginalne spędzenie najkrótszej nocy w roku?
Jak obchodzimy Noc Kupały?
Dawne zwyczaje i obrzędy słowiańskie w Noc Kupały i Noc Świętojańską miały zapewnić zdrowie i urodzaj. Licznie gromadzono się przy ogniskach, przez które skakano, a także tańczono przy nich i wróżono.
Szukano też legendarnego kwiatu paproci, który miał kwitnąć jedynie w Noc Kupały i swemu znalazcy zapewnić niewyobrażalne bogactwo.
Do dziś żywa jest też tradycja puszczania wianków. Dziewczęta kiedyś puszczały w nurty rzek wianki z zapalonymi świecami. Jeśli wianek został wyłowiony przez kawalera, oznaczało to jej szybkie zamążpójście. Jeśli płynął, dziewczyna wyjdzie za mąż, ale nieprędko. Jeśli zaś płonął, utonął lub zaplątał się w sitowiu, prawdopodobnie zostanie ona starą panną.
Dobrani w ten sposób młodzi ludzie łączyli się w pary, nie łamiąc obyczaju i nie narażając się na kpiny. Wyjątkowa atmosfera tej nocy sprawiała, że wolno im było oddalić się od ciżby i spacerować wspólnie po lesie. Naturalnym było, że taka para kochała się na łonie natury.
Choć co jakiś czas powraca fala zainteresowania ludowością, obchody związane z letnim przesileniem zazwyczaj odbywają się w Noc Świętojańską, a nawet w najbliższy weekend. Ponadto jest to też dobra okazja do zainaugurowania rozpoczynających się w piątek wakacji.
Imprezy na noc kupały
W Trójmieście np. w sobotę odbędzie się kolejna edycja Cudawianków w Gdyni, a w piątek wieczorem w Gdańsku rozpocznie się koncert "Noc Świętojańska" na placu Zebrań Ludowych, gdzie wystąpią zespoły Kombi, Milczenie Owiec, Rezerwat i Marek Piekarczyk. W weekend odbędzie się też impreza "Sobótka na Jaśkowej Dolinie" podczas której przewidziano wydarzenia sportowe, występy teatralne, artystyczne i koncerty.
Wyjątkiem jest startujący właśnie we wtorek Euro Chamber Music Festival, czyli festiwal muzyki kameralnej organizowany wprawdzie niekoniecznie z okazji Nocy Kupały, ale z okazji Międzynarodowego Święta Muzyki. Dzisiaj w ramach festiwalu będą się odbywać flash moby, w różnych miejscach Trójmiasta. W piątek 24 czerwca będzie miał natomiast miejsce koncertowy maraton w Ratuszu Staromiejskim w Gdańsku - Kameralna Noc Świętojańska.
Zobacz imprezy z okazji nocy świętojańskiej
km