• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Program Buspas+. Kogo warto wpuścić na buspasy?

Tomasz Larczyński
8 lutego 2020 (artykuł sprzed 4 lat) 
Po trójmiejskich buspasach legalnie jeżdżą pojazdy komunikacji miejskiej i taksówki. To jednak może się zmienić. Po trójmiejskich buspasach legalnie jeżdżą pojazdy komunikacji miejskiej i taksówki. To jednak może się zmienić.

Gdy samochodów na drogach ciągle przybywa, politycy łakomym wzrokiem zaczynają patrzeć na pustawą przestrzeń na pasie oznaczonym literkami "BUS". I chętnie dokładają tam kolejnych użytkowników - motocykle, taksówki, rowery, samochody z trojgiem pasażerów itd. W kolejnym odcinku cyklu "Uczmy się od innych", w którym przedstawimy pomysły na rozwiązanie problemów Trójmiasta podpatrzone w innych miastach, pokazujemy różne rozwiązania funkcjonujące na buspasach.



Zajmowaliśmy się już w tym cyklu jedną z zapowiedzi z listopadowego exposé premiera Morawieckiego - pierwszeństwem pieszych na przejściach. A co z drugą transportową propozycją - dopuszczeniem na buspasy innych użytkowników ruchu?

Przypomnijmy aktualny stan prawny. Do 2018 roku wydzielanie pasów dla określonych użytkowników było całkowicie w gestii zarządców dróg, czyli w praktyce, w dużych miastach, samorządów - przykładowo w Gdańsku gmina zarządza wszystkimi drogami poza obwodnicami.

Więcej na ten temat: Buspasy w Trójmieście

Uchwalona w 2018 roku ustawa o elektromobilności zrobiła w tym wyłom, teoretycznie obligatoryjnie zezwalając na wjazd na buspasy samochodów elektrycznych, z tym, że na razie tylko do 2026 roku. Dała jednak samorządom pewną furtkę: mogą one określić wymaganą minimalną liczbę osób w pojeździe (czyli samorząd może zastrzec, że na buspas wjedzie tylko elektroauto wiozące np. przynajmniej trzy osoby).

Obecność na buspasach innych aut niż autobusy nie jest nowością. Do tej pory samorządy elastycznie kształtowały ich liczbę, zwykle dopuszczając taksówki, motocykle i rowery. Tak było na wszystkich buspasach w Gdańsku i na części w Gdyni.

Nowe rozwiązanie zaproponował premier Mateusz Morawiecki w swoim jesiennym exposé. Zapowiedział on wpuszczenie na buspas aut, które są wypełnione pasażerami.

Pomysł sprzed 50 lat



Dopuszczanie ich na buspasach także nie jest żadną nowością, po raz pierwszy zdecydowały się na to władze amerykańskiego stanu Wirginia w 1973 r. (na Shirley Highway), z powodu ówczesnego kryzysu paliwowego. W latach '70 w USA powstało jeszcze kilka takich łączonych pasów.

Oznaczenie "HOV 3+" oznacza pas dla samochodów z co najmniej trzema osobami (ang. high occupancy vehicle). Zdjęcie z autostrady w Wirginii (USA).  Oznaczenie "HOV 3+" oznacza pas dla samochodów z co najmniej trzema osobami (ang. high occupancy vehicle). Zdjęcie z autostrady w Wirginii (USA).
A jednak także to rozwiązanie nie jest powszechnie przyjmowane. Jeśli już, to częściej w formie "ulic buspasowych" z dopuszczonym ruchem taksówek i dostawczaków (np. Oxford Street w Londonie czy Princes Street w Edynburgu).

W wielu miastach takich rozwiązań nie spotykamy w ogóle, np. Wiedeń obstaje tylko przy wspomnianym wyżej lokalnym, wybiórczym dopuszczeniu rowerów oraz motocykli. Raczej dąży się do tego, by w miarę wolnej przestrzeni wydzielać napełnionym samochodom dodatkowy pas obok buspasa, ale to też nie zawsze się utrzymuje - w Niderlandach funkcjonował taki system w latach 90. na autostradzie A1, lecz nie cieszył się popularnością.

Z jakiego powodu takie rozwiązanie niemal nigdzie się nie przyjęło?



Garść argumentów zaczerpniemy tym razem od Austriaków. Od 1998 funkcjonuje taki trzykilometrowy mieszany pas na pięknej szosie Puchenau-Linz, nad samym brzegiem Dunaju.

Buspas, na który mogą wjeżdżać także samochody z co najmniej trzema osobami w środku znajduje się na szosie Puchenau-Linz w Austrii. Buspas, na który mogą wjeżdżać także samochody z co najmniej trzema osobami w środku znajduje się na szosie Puchenau-Linz w Austrii.
Po czterech latach jego działania przeprowadzono badanie ankietowe wśród użytkowników drogi - i konkluzje były niejednoznaczne. Zarówno zarządcy drogi, jak i kierowcy autobusów mieli raczej pozytywny stosunek do tego rozwiązania - autobusy się nie spóźniały, z tym, że jeździły tam dość rzadko, co ok. 7 minut.

Natomiast wiele zastrzeżeń miała drogówka. Okazywało się, że 25 proc. samochodów na buspasie korzystało z niego bezprawnie, ponieważ nie było w nich wymaganych prawem trzech osób. To z kolei dodatkowo denerwowało uczciwych kierowców mniej zapełnionych samochodów na zwykłych pasach.

Co prawda był też pewien problem z karaniem takich kierowców wynikający z ówczesnego austriackiego prawa, niemniej mówimy przecież o społeczeństwie bardziej przyzwyczajonym do praworządności niż polskie.

W Kanadzie odnotowano przypadek kierowcy, który by skorzystać z pasa dla samochodów z wieloma pasażerami posadził obok siebie na siedzeniu dmuchaną lalkę. W Kanadzie odnotowano przypadek kierowcy, który by skorzystać z pasa dla samochodów z wieloma pasażerami posadził obok siebie na siedzeniu dmuchaną lalkę.
Dziś w Polsce możemy wprawdzie sobie łatwo ustalić narzędzia kontroli zajętości samochodów bez zatrzymywania ich (to z tym był problem w Austrii), na bazie technologii fotoradarów z kamerami wysokiej rozdzielczości (choć i z tym mogą być problemy), jednak realia egzekwowania u nas tak raczej podstawowych przepisów drogowych jak ograniczenie prędkości wskazują, że kontrola zajętości samochodu byłaby iluzoryczna.

Mówiąc wprost, za doświadczeniami naddunajskimi pakujemy się w kolejny gigantyczny konflikt na drodze. To może mieć sens w wyjątkowych przypadkach, lecz dajmy o tym decydować samorządom. Co jednak wymagałoby od państwa większego zaufania do nich.

Rowerzyści na buspasach - pomysł pozornie rozsądny...



Przeanalizujmy jeszcze opcję wpuszczenia na buspasy rowerzystów. Wiele osób uważa, że rowerzyści to najbardziej naturalni użytkownicy buspasu, z uwagi na naturalną tendencję do poruszania się przy prawym krawężniku.

...ale jednak odrzucany



A jednak rozwiązanie to na świecie jest mało popularne. Dotyczy to także tych przywoływanych do znudzenia prymusów w rodzaju Niderlandów czy Danii. Zdarzają się rzecz jasna wyjątki - częsta opcja np. w Paryżu - tam jest to dozwolone na połowie z 260 km buspasów.

Znacznie częściej spotykamy jednak miasta, w których ani jeden kilometr buspasu nie jest rowerzystom dozwolony (jak np. Praga).

Buspas dostępny także dla taksówek w Pradze. Buspas dostępny także dla taksówek w Pradze.

Skąd ta niechęć?



Kompleksowo podsumowało to w swoim raporcie amerykańskie Krajowe Stowarzyszenie Zarządców Transportu Miejskiego. Generalna konkluzja jest prosta: rower i autobus to pojazdy o kompletnie różnych parametrach ruchu, zatem ich łączenie zawsze jest kompromisem, na którym tracą obie strony, czasem koniecznym z powodu ograniczeń przestrzennych, lecz którego w miarę możliwości należy unikać i po prostu budować osobne pasy lub drogi dla rowerów. Zatem nie ma, nomen omen, drogi na skróty.

NACTO zamieściło jednak wytyczne, które należy spełnić, by jednak wpuścić rowery na buspas.

Zaleca, by rowerbuspas dopuszczać tylko przy takcie autobusów powyżej 4 minut i ich prędkości najwyżej 20 mil/h (32 km/h) oraz przy szerokości pasa 10-11 stóp (3-3,4 metry) lub 10-12 (do 3,7 m), jeśli jest krawężnik. Poszerzanie wskazane jest też (kosztem pasów "samochodowych") przy przystankach.

Co ciekawe, nie tylko zbyt wąskie, ale i zbyt szerokie pasy są niebezpieczne, gdyż prowokują użytkowników - rowerzystów, ale nawet bardziej motocyklistów - do niebezpiecznego wyprzedzania.

O autorze

autor

Tomasz Larczyński

wrzeszczanin od trzech pokoleń, pasjonat historii, wiceprzewodniczący Nowej Lewicy w Gdańsku

Opinie (338) ponad 10 zablokowanych

  • A co z pomocą drogową

    Wpuścić na bus pasy i korytarz życia Pomoc drogową odkorkuje obwodnicę i miasto. Jestem kierowcą Pomocy Drogowej i do wypadku jadę w korku jak wszyscy, raz pojechałem pasem awaryjnym to policja chciała mi zatrzymać prawo jazdy.

    • 14 4

  • Fałszywe taxówki na buspasach (2)

    Widziałam ostatnio taki ciekawy obrazek: jadę obok buspasu, przed dworcem w Gdańsku, kiedy mija mnie jadąca po nim taksówka - bez żadnych oznaczeń, tylko mały kogut "taxi" na dachu.
    Dojeżdzamy do świateł, zaraz buspas się kończy, i nagle widzę, jak kierowca otwiera drzwi, wysuwa rękę i ściąga "koguta".
    Zalożę się, że jeździ tego więcej...

    • 25 5

    • Też tak robię .

      • 1 0

    • podszywaja sie ubery i takie tam

      udaja taxowki choc som nielegalnymi uberkami i takimi se

      • 0 0

  • Fajny artykuł , ale.. (2)

    Nie odnosi się do motocyklistów. Uważam że akurat ta grupa uczestników ruchu w niczym by nie przeszkadzała na bus pasie. Do tego wiadomo że omijaja auta stojące w korkach, a po bus pasie robili by to bezpieczniej .

    • 27 4

    • I tak jeżdżą .

      • 3 2

    • to są gumki od kalesonów, a nie motocykliści:
      oni jeżdżą na zlamanie d*py na tylnym kole

      sprobowali by pojeżdzić na przednim, łamali by karki

      • 2 2

  • W Bergen są pasy 3+ (2)

    I jakoś dają radę, a u nas podejrzenia że ktoś tam coś tam będzie kombinować.

    • 8 6

    • To nie są podejrzenia tylko 100% pewności

      • 4 1

    • W Bergen mieszka 100 razy mniej osób niż w samym Gdańsku, pozdrawiam....

      • 1 0

  • Wpuśćcie motocykle i skutery! (1)

    • 13 9

    • i madki z bombelkami!

      • 2 6

  • Ja bym wpuścił wszystkich. (4)

    Po jakiego grzyba sznur aut ma stać w korku, jak obok jest całkiem wolny buspas, którym jedzie jeden autobus na 15 minut.

    • 25 13

    • biedne auta, tak se stoją
      gdy tam ludzie na beszczela wyprzedzają ich w autobusach

      zero szacunu dla panów i władców ludzi

      • 5 5

    • to na wsi są buspasy? (1)

      Zatory drogowe są w szczytach komunikacyjnych , nie znam takiego buspasa , gdzie autobus w tym czasie jest co 15 minut .

      • 1 4

      • ano panie... taka prawda

        buspasy mają sens tylko w godzinach szczytu, poza tymi godzinami to powinny być zwykłe pasy dla wszystkich. popatrz sobie na siatkę połączen i częstotliwości kursowania niektórych linii, zwłaszcza tych do dalszych dzielnic. Są nawet takie linie w Gdyni, co jeżdżą raz na godzinę... super alternatywa dla samochodu.

        • 0 0

    • oczywiscie

      największa ilość ludzi przejedzie w godzine gdy nonstop wszystkie pasy będą używane.

      to oczywiste nawet dla dziecka ale nie dla homo-sovieticus.

      • 0 0

  • zrobic je platne i kogo stac niech placi. I z tej kasy budowac nowe drogi i chodniki.

    • 7 5

  • rowery i ekologiczne auta, np. passaty

    • 4 9

  • Oczywiście rowerzystów (2)

    ... miłośnicy dwóch pedałów z chęcią wykorzystają taki przywilej.

    • 15 6

    • (1)

      nie to co ty - miłośnik trzech i gały w prawej rąsi

      • 2 5

      • Korzystasz z siodełka?

        • 4 0

  • Tylko autobusy

    I służby typu policja, pogotowiez straż, nadzór ruchu nawet, także jeżeli mają wezwanie niewymagające uprzywilejowania. I tyle

    • 6 3

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane