2 godz. 58 minut ma trwać podróż pociągiem Pendolino z Gdańska do Warszawy w grudniu tego roku. Jeden z zakupionych przez PKP Intercity składów wjedzie na tę trasę jako kolejowy rekordzista świata w swojej klasie.
Czy komuś się to podoba, czy nie, Pendolino jest w Polsce przełomem w kategorii połączeń dalekobieżnych. Nie zmienia tego nawet ujawniony na dniach spór między producentem pociągów, firmą Alstom, a jego nabywcą, czyli PKP Inter City, na temat homologacji składów do 160 i 250 km/h.
Jego parametry, różnice wobec pociągów "zwykłych" oraz liczne zalety wobec klasycznych składów typu elektrowóz z wagonami opisywaliśmy w artykule z sierpnia zeszłego roku. Przypomnijmy, że prędkość maksymalna dla jazdy eksploatacyjnej (rozkładowej z pasażerami w normalnych kursach) wynosi 250 km/h, a konstrukcyjna - czyli testowa i w pełni bezpieczna - 275/280 km/h.
Podczas prezentacji pociągu m.in. na ubiegłorocznych targach Trako w Gdańsku zapowiadano, że podczas badań homologacyjnych, które zazwyczaj trwają od pół roku do roku, a czasem dłużej, powinna zostać osiągnięta prędkość co najmniej 275 km/h.
"Kosmiczne" prędkości
W Polsce z takimi prędkościami nigdy nie jeżdżono. Wprawdzie w maju 1994 roku Pendolino poprzedniej generacji osiągnęło na Centralnej Magistrali Kolejowej prędkość 250 km/h, ale tylko na kilka sekund, czyli zaledwie na odcinku ok. pół kilometra.
Tym razem jazdy z "kosmicznymi" prędkościami - przynajmniej według naszych dotychczasowych wyobrażeń - czyli 250 - 275 km/h i ewentualnie powyżej, musiały być przeprowadzone podczas testów na ok. 25 - 30 km trasy.
Próby prowadzono w cztery listopadowo-grudniowe weekendy. Obejmowały one współpracę pojazdu z torem kolejowym, pantografu z siecią trakcyjną, hałas wewnętrzny, dynamiczne oddziaływanie na tor i podtorze oraz obiekty inżynierskie (np. mosty, wiadukty, przepusty).
Badano także współpracę pociągu z urządzeniami sterowania ruchem kolejowym oraz europejskim systemem bezpieczeństwa "kabinowego" dla jazd powyżej 160 km/h, nazywanego ETCS-1, który jest zamontowany na linii CMK Warszawa - Katowice/Kraków.
Bardzo szybka jazda
Już drugiego dnia prób osiągnięto kilka jazd z prędkością 250 - 270 km/h na odcinku 20-24 km. Skład rozpędzano do tej prędkości na odcinku od od 10 do 14 km i wyhamowywano (nie awaryjnie) na odcinku ok. 2,4 km. Pomiary oraz ich analiza wykazały, że w kolejny weekend można pojechać szybciej przy zachowaniu pełnego bezpieczeństwa.
Najszybsze rekordowe jazdy odbyły się w drugi weekend prób, czyli 23 i 24 listopada 2013 roku. W sobotę osiągnięto 291 km/h, a w niedzielę poprawiono ten wynik na 293 km/h.
Co ciekawe można było teoretycznie uzyskać nawet 300 km/h, bo mierzone parametry graniczne dla prób nie zostały przekroczone, ale zabrakło... większych przechyłek na "newralgicznych" łukach o promieniach 4 km. Nie był to żaden błąd, po prostu przechyłki na tych łukach są dostosowane do szybkości rzędu 160-200 km/h dla kursów pociągów rozkładowych, a nie do 300 km/h.
Mamy rekord świata
Poza branżą i ekspertami mało kto zdaje sobie sprawę, że uzyskiwanie tak dużych prędkości na sieci zasilanej napięciem stałym 3 tys. voltów - a taką mamy w Polsce - jest niezwykle trudne. Sieci trakcyjne nowych linii KDP we Francji, Hiszpanii, Niemczech i Włoszech są zasilane napięciem zmiennym 15 lub 25 tys. voltów, dzięki czemu osiągnięcie prędkości od od 250 do 320 km/h nie jest niczym wyjątkowym. Nasza sieć na prąd stały jest - ogólnie mówiąc - prawie dwa razy cięższa, droższa i kłopotliwa w sensie oddziaływań dynamicznych z pantografami i pojazdem.
Stąd w branżowej klasyfikacji tzw. rekordów rozróżnia się różne "klasy" (np. właśnie zasilania, pociągów seryjnych lub tuningowanych czyli skracanych, przerabianych i o dużo większych mocach) dla potrzeb testów czy bicia rekordów.
I tu niespodzianka. Po pierwsze w rodzinie pociągów Pendolino - co ważne: seryjnych, a nie tuningowanych - o maksymalnej prędkości eksploatacyjnej od 200 do 250 km/h (jeżdżących w kilkunastu krajach, także np. w Portugalii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii czy w Chinach) pobiliśmy rekord świata! Żaden inny pociąg z rodziny Pendolino nie pojechał tak szybko.
Mało tego: w klasie pociągów seryjnych i zasilanych napięciem stałym 3 kV jesteśmy drudzy na podium, za Włochami, którzy uzyskali wprawdzie na podobnym zasilaniu 316 km/h, ale to był pociąg ETR 500 (maksymalna prędkość eksploatacyjna - 300 km/h), czyli spoza rodziny Pendolino.
Dodatkową ciekawostką jest to, że w rankingach wszelkich rekordów światowych (bez klasyfikacji i podziałów) jesteśmy obecnie na niezłym 16. miejscu! "Pobiliśmy" nawet Rosjan z wynikiem ich wyprodukowanego w Niemczech "Sapsana" równym 291 km/h i jesteśmy pierwsi w dawnych "demoludach". Czyli są powody do dumy, choć oczywistością jest, że prędkości testowe nie przenoszą się szybko na prędkości eksploatacyjne, czyli rozkładowe i codzienne.
Od rekordu do prędkości codziennej
A na jakie prędkości rozkładowe możemy liczyć w Polsce? Już niedługo zaczniemy jeździć z prędkością 200 km/h (po 26 latach jazd z prędkością 160 km/h), a za kilka lat - 220-230 km/h. Do roku 2020 powinniśmy uzyskać, przynajmniej na Centralnej Magistrali Kolejowej, prędkość 230 - 250 km/h.
A szybciej pojedziemy dopiero wtedy, kiedy wybudujemy nową linię Kolei Dużych Prędkości, słynnego "ygreka" łączącego Warszawę z Łodzią i Poznaniem oraz Wrocławiem.
Pociągiem Pendolino z Trójmiasta do Warszawy (i dalej)
Jeśli harmonogram dostaw i homologacji się uda w pełni, to w grudniu pociągi Pendolino wjadą gremialnie na główne zmodernizowane magistrale w Polsce. Pojedziemy nimi na trasach Trójmiasto - Warszawa, Warszawa - Katowice/Gliwice, Warszawa - Kraków i Warszawa - Wrocław.
Planowana liczba par pociągów Pendolino na ciągu Trójmiasto - Warszawa to 9-10 par, czyli 18-20 pociągów dziennie w obie strony.
Na oficjalne zapytanie w kwestii liczby pociągów na poszczególnych trasach rzecznik PKP Intercity Zuzanna Szopowska odpowiada nieco tajemniczo: - Jeśli chodzi o liczbę pociągów na poszczególnych relacjach warto tylko pamiętać, że to są wciąż założenia i mogą jeszcze nastąpić drobne korekty. Ostateczną wersję podamy, kiedy całkowicie zamkniemy pracę nad rozkładem jazdy.
Ale również rzeczniczka dodaje bardzo ważną informację. Otóż nie wszystkie składy jadące z Warszawy do Trójmiasta będą się zatrzymywać w Malborku i Tczewie, jak miało być pierwotnie. Czyli pojadą także szybsze "sprintery" w rodzaju EIC "Kaszub" czy "Neptun".
- Jednak w obecnej chwili nie mogę jeszcze potwierdzić czasów przejazdu pociągów bez zatrzymań - dodaje Szopowska. - Ale mogę już poinformować, że także będą bezpośrednie połączenia pociągami Pendolino bezpośredniej relacji Trójmiasto - Kraków/Katowice.
Planowany czas jazdy liczony z Warszawy Centralnej do Gdańska ma wynieść 2 h 58 minut. Do Gdyni ok. 20 minut dłużej.
Biorąc pod uwagę to jak skomplikowana jest inwestycja modernizacyjna na tej trasie i zakres prac, jaki pozostał do zrobienia, uzyskanie takiego czasu jazdy w grudniu 2015 roku byłoby naprawdę dobre. Nawet jeśli Pendolino pojedzie "tylko" z prędkością od 120 do 160 km/h, bo tak na pewno będzie w pierwszym roku jazdy na tej trasie.
Od grudnia 2015 roku - po ewentualnym podwyższeniu na wybranych odcinkach prędkości do 200 km/h, czas jazdy powinien wynieść już 2 h 37 minut, co już byłoby bardzo dobrą ofertą. Nie wspominając o komforcie jazdy tym pociągiem, który jest porównywalny do pociągów TGV czy ICE, a nawet - zdaniem autora - w pewnych aspektach lepszy. Przy 200 czy 250 km/h można rozmawiać prawie szeptem, a wszystkie fotele w drugiej klasie mają rozkładane fotele, indywidualne gniazdka przyłączeniowe 230 V, lampki podświetlające dla każdego pasażera, wifi oraz informację wizualną na monitorach rozmieszczonych pod sufitem każdego wagonu w całym składzie.
Konkurencyjna dla trasy kolejowej droga szybkiego ruchu S-7 będzie gotowa na całym odcinku dopiero za ok. 5-6 lat, co da kolei sporą przewagę. Oczywiście jest to zarys czasów jazdy w przyszłym rozkładzie, potwierdzony także przez rzecznika PKP PLK Mirosława Siemieńca, jednak tym razem oficjalnie, a nie "z przecieków". Ostateczny rozkład jazdy - już bardzo dokładny - poznamy dopiero we wrześniu lub październiku.
Zobacz jak Pendolino wygląda w środku
Stacje zatrzymania na trasie Trójmiasto - Warszawa Gdynia Główna - Sopot - Oliwa - Wrzeszcz - Gdańsk Główny - Tczew* - Malbork* - Iława - Warszawa Wschodnia - Warszawa Centralna - Warszawa Zachodnia * - nie wszystkie pociągi tu staną
Robert Wyszyński - autor jest publicystą kolejowym, dziennikarzem pisma Rynek Kolejowy, autorem bloga poświęconego Kolejom Dużych Prędkości.
Pendolinem?? Poprawcie to bo to wstyd dla REDAKCjI. Nie wiem, czy pracujecie w formie wolontariatu, ale jeśli pobieracie jakiekolwiek wynagrodzenie, to bezczelnie je wam zabiorę!!!!!!!!!!!!! Matko jedyna, co za wstyd, co za hańba.. co za portal ...
Anetka, kasjerka w Biedronce
10 lat
210
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-04-12 11:55
Bydgoszczu się przyjęło;wielkie mi aj waj
Lucjan,kasjer w Lidlu
10 lat
01
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-04-12 10:13
Ciekawe czy posiadamy system zabezpieczajacy gdyby ktos '' tory rozkrecil '' Powaznie !!!!!!!!!!!!!!!
Nie wiem jak to w PL wyglada ale swiat dzis stosuje systemy iz w razie nie daj boze gdyby komus wpadlo do lba rozkrecic tory bo mamy '' chorych '' !!!!! to pociag powinien zwolnic juz kilometr przed '' przerwanym odcinkiem !!!!!.........To nie jestes smieszne bo pociag jadycy z szybkoscia np. 200 to jest rozpedzone paredziesiat ton stali . Mamy jakis system reagujacy gdyby zlomiarze rozkrecili sruby czy tory ?..............Francja chyba dysponuje takim systemem ale jak to dziala nie wiem. Moze w szynach idzie jakis sygnal'' i w razie przerwania reaguje system . Jest w PL cos takiego ?
10 lat
71
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-04-12 10:15
buhahahah (1)
w roku 1996 jeździłam do wawy starym złomem zwanym intercity w 3,30 min. teraz po kilku latach wykopków torowych i kilku mln wydanej kasy na nowe pociągi, pendolino będzie jeździło tylko o 30 min krócej. buhahahaha to się nazywa zrobić interes po polsku
Elle
10 lat
230
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-04-12 10:19
Dokładnie tak! Żenada i PKP
10 lat
40
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-04-12 10:17
A jak to jest z mandacikami na kolei za przekroczenie prędkości? Może ktoś jakieś fotoradary powinien porozstawiać aby budżet wspomóc? Na przykład S.O.K.? Albo Straży Miejskiej rozszerzyć uprawnienie, choć na torach bywa niebezpiecznie to mogą nie chcieć...
10 lat
30
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-04-12 10:20
zwykły itc
w latach 90'ych jechał Za gdańska do Warszawy 3 godz 15 min.
Wygląda na to, że Pendolino, to
10 lat
120
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-04-12 10:22
A w 1996 roku Kaszub rozkładowo jechał 3,15 h
A i tak często czekał na planowy wjazd na W-wę Wschodnią nawet 10 minut, więc to żaden sukces jak na 18 lat różnicy. Ale i tak to wszystko idzie w dobrą stronę.
Intermodal
10 lat
130
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-04-12 10:22
malkontenctwo
Rozumiem że każdy z Was krytykantów nigdy nie pojedzie tym pociągiem?
ziomek
10 lat
45
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-04-12 10:33
v czy V
"napięciem stałym 3 tys. Voltów" - dlaczego jednostka napięcia jest dużą literą?
"jazd z V 160 km/h" - dlaczego duże V? Symbol prędkości to małe v.
10 lat
Odpowiedź redakcji:
Dziękujemy za zwrócenie uwagi. Treść została poprawiona.
30
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-04-12 10:34
pociag
Wszystko cacy
tylko ile za bilet?
sabage
10 lat
40
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2014-04-12 10:40
ehh marzenia
S7 do Wawy za 5-6 lat, ciekawe... Chyba mowa o odcinku do Elbląga, zostanie wtedy jeszcze jakieś 150 km do zrobienia...
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
