Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Wielka kolekcja telewizorów z PRL-u

Jakub Gilewicz
2 marca 2014 (artykuł sprzed 10 lat) 
Opinie (163)
Najnowszy artykuł na ten temat Nowy dom dla dawnych gdańskich dokumentów

Zobacz telewizory, które używali Polacy w czasach PRL-u.


Nie raz, aby złapać sygnał, trzeba było grzmotnąć w obudowę. Do tego zmiana głośności lub kanału oznaczała ręczne majstrowanie przy pokrętłach i przyciskach. Mimo to telewizory w czasach PRL-u były rozchwytywane. Prezentujemy kolekcję starych odbiorników telewizyjnych, która przed laty została uratowana przed zniszczeniem i przechowywana jest w gdyńskim oddziale Archiwum Państwowego.



Które telewizory produkowane przez gdańskie zakłady wspominasz najlepiej?

- Są tu zarówno telewizory, które trafiły do masowej produkcji, jak i takie, które wytworzono w liczbie jednego egzemplarza. Łączy je to, że zostały wyprodukowane przez Gdańskie Zakłady Elektroniczne Unimor - opowiada Andrzej Regliński, kierownik gdyńskiego oddziału Archiwum Państwowego w Gdańsku zobacz na mapie Gdyni, po czym prezentuje kilkunastometrowy ciąg regałów.

Na półkach stoi prawie 70 różnych modeli odbiorników telewizyjnych. Najstarsze pochodzą z końca lat 50. ubiegłego wieku. Wśród nich dumnie prezentuje swój 17-calowy kineskop Belweder II. To następca Belwedera - pierwszego czarno-białego odbiornika, który w całości został opracowany w Polsce. Oba Belwedery zaprojektowane zostały przez Warszawskie Zakłady Telewizyjne. Produkowane były jednak także przez Gdańskie Zakłady Radiowe T-18, które po latach weszły w skład Gdańskich Zakładów Elektronicznych Unimor.

Słynne belwedery wkrótce musiały liczyć się z konkurencją. W Gdańsku powstawać zaczęły czarno-białe Neptuny. Produkowano je od 1959 roku. Jeden ze starych modeli miał orzechową skrzynię i drewniane nóżki. Po ściągnięciu osłony oczom ukazywało się wnętrze i naklejka z ostrzeżeniem: Uwaga! Grozi implozja!. Poniżej umieszczono zaś rzeczowe tłumaczenie:

- Balon kineskopu znajduje się pod wysokim ciśnieniem. W związku z tym istnieje możliwość implozji. W wypadku implozji szklane odłamki mogą spowodować poważne zranienie. Z kineskopem należy obchodzić się ostrożnie, nie uderzać (...) Zarówno przy instalowaniu kineskopu w odbiorniku, jak i przy każdej innej pracy z kineskopem znajdującym się w stanie nieopakowanym, bezwzględnie należy zakładać rękawice oraz osłonę na oczy i twarz - pouczała szczegółowa instrukcja.

Neptuny stały się wkrótce sztandarowym produktem gdańskich zakładów. Modele powstawały w liczbie do kilkuset tysięcy egzemplarzy. Starsze miały drewniane obudowy, nowsze wykonywano z tworzyw sztucznych. Zmieniało się też rozmieszczenie przycisków i pokręteł, a także rozmiary ekranów. Poza Neptunami powstawały odbiorniki o innych nazwach związanych z morzem. Były to między innymi: Fala, Alga, Atol i Fregata.

- W tamtych czasach siadało się przed telewizorem i oglądało się transmisje sportowe, niekiedy jakiś film. Zdarzało się, że kiedy znikał obraz, trzeba było stuknąć odbiornik z jakiejś strony i obraz pojawiał się z powrotem - wspomina Andrzej Regliński, po czym zaraz dodaje: Nie było też pilotów, więc jeśli chciało się coś zmienić, trzeba było wstać z fotela i podejść do telewizora.

Mimo to odbiorniki w czasach PRL-u były rozchwytywane. W latach 90. ubiegłego wieku zaczęły jednak odchodzić w zapomnienie. Polski rynek opanowały telewizory zagranicznych firm. Zakłady Elektroniczne Unimor zaprzestały produkcji odbiorników telewizyjnych.

- Kiedy około 2005 roku przejmowaliśmy dokumentację po tych zakładach, otrzymaliśmy informację o kolekcji telewizorów. Nie było jednak chętnych instytucji, które zabezpieczyłyby te zabytki techniki. Stwierdziliśmy, że nie możemy pozwolić, żeby wylądowały na złomowisku i przejęliśmy je jako załączniki do dokumentacji technicznej - opowiada Piotr Wierzbicki, dyrektor Archiwum Państwowego w Gdańsku.

Stare odbiorniki trafiły do gdyńskiego oddziału. Stoją na regałach, które ciągną się wzdłuż długiej ściany magazynu kartografii. Jest tu stała wilgotność i stała temperatura. - Odbiorniki mają tu dobre warunki, nic im nie grozi - przyznaje kierownik gdyńskiego oddziału.

W niedalekiej przyszłości archiwiści zamierzają jednak przenieść stare telewizory w inne miejsce i stworzyć ekspozycję. - Docelowo planujemy umieścić kolekcję w nowo wybudowanym budynku przy ul. Wałowej w Gdańsku. Najpierw przeniesiemy tam nasze zasoby ze starych magazynów, po czym przyjdzie czas na przeprowadzkę odbiorników telewizyjnych i odpowiednie ich wyeksponowanie - zapowiada dyrektor Archiwum Państwowego w Gdańsku.

Czytaj także Kiedyś producent telewizorów, teraz deweloper. Unimor buduje i modernizuje biurowce

Miejsca

Zobacz także

Archiwum Państwowe w Gdańsku (4)

Opinie (163) 2 zablokowane

  • 2014-03-02 22:47

    Co warszawskim JOWISZEM?

    10 lat

    • 4 0

  • 2014-03-02 19:34

    a ja miałem praktyke w Unimorze (TŁ) (1)

    na tasmie...w czasie przerw śniadaniowych moja opiekunka (Zdzicha) wprowadzała mnie w tajno-sekretne szczególy "produkcji" w windzie towarowej...ech życie ,zycie ..życie ty !!

    gość

    10 lat

    • 1 0

    • 2014-03-02 22:46

      A winda nie zaciela sie przypadkiem

      pomiedzy pietrami na jakis czas?

      Arkowiec

      10 lat

      • 1 0

  • 2014-03-02 22:35

    ZAPOMNIELISCIE DODAĆ ŻE PRODUKCJĘ OGRANICZALY TZW wsady

    dewizowe, a więc Unimor nie mogł produkować więcej telewizorow bo nie mógł kupić niezbędnego triaka wartosci 1 USD (to nie zart). A na dolary były w przemyśle państwowym ściesłe przydziały

    MT

    10 lat

    • 2 1

  • 2014-03-02 19:01

    Halo ! (2)

    Jak są w Gdyni - to niech tu zostaną --- Halo panie Adamowicz , to nie lotnisko, nie bądz aż tak zachłanny bo sie chłopie w końcu zadławisz (-:

    Gdynianin

    10 lat

    • 0 4

    • 2014-03-02 19:07

      Nie przesadzaj z tym Adamowiczem. (1)

      Gdansk mial Unimor a Gdynia miala Radmor, Wroclaw mial Eltra czy Elwro. Juz nie pamietam. Wspaniale radia stereofoniczne wychodzily z Radmoru w latach 70tych. Teraz nie wiem co sie tam produkuje.

      Gdynianin_kiedys

      10 lat

      • 1 0

      • 2014-03-02 22:26

        Radmor ma się dobrze i produkuje poważny

        sprzęt dla wojska.

        10 lat

        • 2 1

  • 2014-03-02 21:53

    Fajny materiał!

    Fajny tekst. Dzięki. :)

    Ania

    10 lat

    • 4 0

  • 2014-03-02 21:36

    Dobra sprawa ze starymi telewizorami byla ze

    jak sie zepsul to zadzwonilo sie po mechanika. Facet przyszedl do domu pogrzebal w nim chwile i telewizor chodzil. Naprawa tania. A dzis jak telewizor zepsuty to cena naprawy rowna ceny nowego.

    Fiakier

    10 lat

    • 10 0

  • 2014-03-02 21:06

    Pamiętam te telewizory jak pracowałem w Gdańsku na ulicy Rzeżnickiej .Chyba stały w części gdzie była dyrekcja.Dobrze że ocalały bo jest to kawałek naszej polskiej elektroniki.Szkoda tylko że wszystkie te zakłady w większości upadły(:

    10 lat

    • 6 0

  • 2014-03-02 11:01

    (6)

    fajne stare czasy

    ...

    10 lat

    • 93 11

    • 2014-03-02 15:03

      stare czasy, ale czy fajne? (1)

      To był czas dzieciństwa, więc osobiście fajny, ale obiektywnie to były czasy biedy w radzieckiej kolonii. Lepsze niż dziś były: dużo wolnego czasu, gościnność ludzi, brak korków (było bardzo mało samochodów osobowych), skuteczność milicji wobec przestępców, opieka zdrowotna w szkołach (łącznie z gabinetami dentystycznymi), brak narkotyków, brak dostępu do broni palnej dla przestępców, brak żuli w komunikacji miejskiej. Jeszcze trochę zalet się znajdzie, ale teraz to ludzie się skarżą, że benzyna droga! Wtedy stało się w kolejce po papier toaletowy - czasem po kilka dni.

      10 lat

      • 20 1

      • 2014-03-02 20:27

        Niby się zgadza, ale żuli, meneli i pijaków było widać na ulicach znacznie więcej niż dzisiaj. Nie bez powodu zespół Po prostu śpiewał: " pijaków tysiące". A tzw.gotówce inaczej git ludzie? Poczytajcie sobie o tej subkulturze w Internecie jak nie pamiętacie lat 70-tych. Pamiętam te czasy doskonale, ludzie wcale nie byli milsi niż teraz, nawet uważam że chamstwa było jeszcze więcej. Jedna rzecz która naprawdę była fajna: nie było telefonów, bo na numer czekało się nieraz 20 lat, dzięki temu odwiedzało się znajomych bez zapowiedzi.

        mi

        10 lat

        • 7 5

    • 2014-03-02 13:24

      fajne stare czasy (2)

      To były, ale dla pracowników sklepów, którzy więcej mieli kasy niż dyrektorzy firm handlowych. Emerytowani pracownicy handlu z nostalgią wspominają minioną nienormalność.

      mxl

      10 lat

      • 16 0

      • 2014-03-02 15:05

        porządek świata się wali a na trojmiastopl nic (1)

        chłopaki spią po wczorajszym melanżu? dlaczego nie piszecie o pikiecie pod konsulatem ruskim?

        wk

        10 lat

        • 8 6

        • 2014-03-02 15:07

          A co się działo? Napisz !!!

          10 lat

          • 5 4

    • 2014-03-02 12:04

      jakie szczescie cieszyc sie ze zlomu, tutaj telewizor, gdzie indziej czolg

      Od razu żyje się lepiej "wszystkim"

      10 lat

      • 3 32

  • 2014-03-02 20:01

    Ach te neptuny (1)

    Na koniec dnia wiadomość, która poprawiła mi humor. Brawo Archiwum Państwowe! Z chęcią zwiedzę i pokażę wnukom te ekspozycję. W końcu dużą część życia spędziłem przed "Neptunem". Najpierw tym 14 calowym ze skośnymi nóżkami: Igrzyska w Rzymie, Wyścigi Pokoju, Teatr Kobra i zwycięstwa!!! polskich piłkarzy. Potem kilka innych, ale zawsze neptuny. Gdyby produkowali teraz LEDy, też bym kupił. To jest wierność!

    Staszek

    10 lat

    • 3 0

    • 2014-03-02 20:08

      Ja nawet na swoim najnowszym Samsungu zamontowałem szyldzik NEPTUN i jestem szczęśliwy.

      adam

      10 lat

      • 0 0

  • 2014-03-02 16:09

    A może by tak Trójmiasto napisało coś o solidarności z Ukrainą!!!??? (2)

    Refuged

    10 lat

    • 1 22

    • 2014-03-02 20:04

      Dzięki Bogu, na razie nie zgłupieli jak większość mediów.

      Zdzich

      10 lat

      • 5 0

    • 2014-03-02 17:00

      a po co?

      hntr123

      10 lat

      • 5 0

3
4
5
6
7

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (4)

Najczęściej komentowane

Dwa osiedla obok siebie bez połączenia drogowego. Zaskakujące ustalenia planów

Dwa osiedla obok siebie bez wspólnej drogi

Drogie auta będą jeszcze droższe, a tanie... znikną z rynku

Drogie auta będą jeszcze droższe

więcej

Najczęściej czytane