Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Za bycie Polką dostawała w twarz

wysłuchał Jakub Gilewicz
3 stycznia 2016 (artykuł sprzed 8 lat) 
Opinie (321)
Najnowszy artykuł na ten temat Wspomnienia przedwojennych Polaków z Gdańska
Alicja (pierwsza od lewej) z koleżankami przed zabudowaniami przy ul. Niemojewskiego. Zdjęcie z 1940. Alicja (pierwsza od lewej) z koleżankami przed zabudowaniami przy ul. Niemojewskiego. Zdjęcie z 1940.

Alicja (pierwsza od lewej) z koleżankami przed zabudowaniami przy ul. Niemojewskiego. Zdjęcie z 1940.

- Przyszło dwóch w skórzanych płaszczach. Zapytali brata, jak się nazywa. Odpowiedział, a jeden go trzasnął. Za chwilę to samo. Widać było, że wiedzą. Brat musiał się przyznać. Niemcy wzięli go do więzienia - opowiada Alicja Zagromska-Liszewska. W cyklu Trójmiejskie opowieści wspomnieniami dzieli się emerytowana lekarka, która m.in. podczas okupacji mieszkała w Gdyni.



Jechał rowerem od strony Obłuża. A my - jak to dziewczynki - bawiłyśmy się w ogródku przy Niemojewskiego zobacz na mapie Gdyni. Ja i koleżanka Ludka. Kolejarz zatrzymał się, zostawił rower przy płocie i otworzył furtkę. Nie zauważyłyśmy go. A on podszedł i wytrzaskał nas po twarzach. Po czym wyszedł, wsiadł na rower i odjechał. Wytrzaskał, bo rozmawiałyśmy po polsku.

Kiedy indziej stałam w kolejce do taniej jatki na Grabówku. A to trwało... Rozmawiałam wtedy po polsku z dziewczynką, która też czekała. A tu nagle wysoki młodzieniec, który stał dalej, trzask jedną i trzask drugą, po czym wrócił na swoje miejsce. Stał dalej, i my też. Tego młodzieńca, to jeszcze po wojnie widziałam.

I trzeci raz. W szkole uczyłam się w klasie dla polskich dzieci. Zdarzyło się, że nauczycielka wysłała mnie do apteki po drugiej stronie ulicy. A że wtedy nie dawali siatek, wracając miałam zajęte obie ręce. Weszłam do szkolnego korytarza, którym akurat szedł nauczyciel, co prowadził lekcje dla Niemców, Volksdeutschów i Eingedeutschów.

Nie pozdrowiłam go. Bo po pierwsze ręce miałam zajęte, a po drugie hańba, żebym uniosła rękę i powiedziała Heil Hitler! Więc wykorzystałam to, że niosłam zakupy z apteki. Jak mnie trzasnął w twarz, z jednej strony, i z drugiej, to aż się zatrzęsłam. I poszedł dalej, a ja wróciłam do klasy.

Niemki z nocnikami i mężczyźni w czarnych płaszczach

Kiedy na Niemojewskiego zobacz na mapie Gdańska pojawili się Niemcy, to Oksywie jeszcze polskie było. Mamę, mnie - siedmioletnią dziewczynkę i starszych braci zabrano w jakieś miejsce. Ojca od lat nie było - w 1933 roku jako kolejarz pojechał na wschodnie rubieże Polski i wszelki ślad po nim zaginął.

Wtedy, we wrześniu 1939, Niemcy zabrali mężczyzn, a nas później wypuścili. Braciom kazano iść do stallagu w Gross-Born. Bo Jasiu był kosynierem gdyńskim, choć krótko. Siedział z innymi w lasach. A że kos nie było dla wszystkich, mieli siekiery i inne przedmioty.

W każdym razie 19-letniego Jasia i rok starszego Henia Niemcy zabrali do stallagu. Mężczyźni poruszali się pieszo, a po drodze stały Niemki z nocnikami i wylewały ich zawartość na Polaków.

3
  • Jan, młodszy brat Alicji, pracował w czasie wojny między innymi u bauera w Tolkmicku.
  • Henryk, starszy brat Alicji, po ucieczce ze stalagu trafił do Berlina, gdzie pod fałszywym nazwiskiem pracował jako zdun.

Jan, młodszy brat Alicji, pracował w czasie wojny między innymi u bauera w Tolkmicku.

Obaj zresztą z tego stalagu uciekli. Tyle że każdy osobno. Henio przyjął nazwisko znajomych z Mławy, bo nasza rodzina to pochodzi z pobliskiego Iłowa. Odtąd Henio nazywał się Theo Radzanowski. I zawędrował aż do... Berlina, gdzie później wraz z Czechem pracował jako zdun.

Jasiu z kolei przyjął nazwisko Sobczak. Najpierw pracował u bauera w Tolkmicku, a później w gdyńskim Kriegsmarinearsenal. Kiedy pewnego razu szedł 10 Lutego zobacz na mapie Gdańska, zobaczył mężczyznę w czarnym mundurze. To był jeden z tych, co we wrześniu 1939 roku siedzieli w lesie. Byli nawet umówieni, że w razie śmierci jednego, drugi powiadomi bliskich.

- Wiesz, jestem na froncie wschodnim, ale nawet mi się to podoba - powiedział wprost Jasiowi i spojrzał na swoje epolety. Choć mógł, to jednak nie zadenuncjował mojego brata.
Ktoś jednak i tak go wydał. Pamiętam tamten wieczór. Paliła się karbidówka. I w pewnym momencie przyszło dwóch w skórzanych płaszczach.

- Jak się nazywasz?
- Johann Sobczak.
Mężczyzna trzasnął brata w twarz.

- Jak się nazywasz?
- Johann Sobczak.
A on go jeszcze raz. Widać było, że wiedzą. Brat musiał się przyznać. I wzięli go do więzienia w Koronowie - to jest koło Bydgoszczy. Wiedziałam, że tam, bo przyszła od niego świąteczna kartka. A kiedy zbliżał się front, Niemcy rozpuścili ich. Do Gdyni Jasio szedł pieszo. Strasznie odmroził sobie nogi. Ale doszedł.

Kartka wysłana przez brata Jana w 1944 r. z więzienia w Koronowie k. Bydgoszczy. Kartka wysłana przez brata Jana w 1944 r. z więzienia w Koronowie k. Bydgoszczy.

Kartka wysłana przez brata Jana w 1944 r. z więzienia w Koronowie k. Bydgoszczy.


Matka do więzienia, córka do pracy jako niania

Mamę chcieli wciągnąć na Volkslistę. Miała dwóch synów, którzy nadawali się do wojska, siostrę w Niemczech, a do tego dobrze mówiła po niemiecku. Namawiali, namawiali. A mama: nie i nie. Razu pewnego zorientowali się, że mama nie zapisała mnie do niemieckiej szkoły. Odtąd musiałam już chodzić.

A mama przez pierwszy okres wojny pracowała jako kucharka, na Obłużu lub na Oksywiu. Pamiętam, jak kładłam na płocie przygotowaną wcześniej kanapkę dla francuskich jeńców. Niemcy nie raz prowadzili ich obok naszego domu. Wiem też, że mama przemycała melasę. Na co dzień było biednie, a ona chciała zrobić piernik na święta. Razu pewnego mamę ktoś podkablował.

Przyszli, kazali pokazać coś w pokoju, bo my tylko pokój i kuchnię miałyśmy, po czym zabrali mamę. Zajęło się nią Gestapo na Kamiennej Górze. Po wojnie ktoś ze znajomych musiał porządkować gestapowski budynek i natrafił na fotografie mamy. Bito ją. Trafiła do więzienia przy Kurkowej zobacz na mapie Gdańska. Dostała tam udaru mózgu, ale mimo to przeżyła.

Zdjęcia Elżbiety Zagromskiej po jej aresztowaniu przez Niemców. Fotografie wykonano w siedzibie gdyńskiego Gestapo. Zdjęcia Elżbiety Zagromskiej po jej aresztowaniu przez Niemców. Fotografie wykonano w siedzibie gdyńskiego Gestapo.

Zdjęcia Elżbiety Zagromskiej po jej aresztowaniu przez Niemców. Fotografie wykonano w siedzibie gdyńskiego Gestapo.

Mnie zabrano najpierw do domu starców, ale byłam tam krótko. Po czym trafiłam do Niemki Elly Lehmann, która mieszkała przy Adolf Hitler Straße, czyli przy dzisiejszej Świętojańskiej zobacz na mapie Gdyni. Na parterze budynku miała sklep - bławaty. Były tam głównie materiały. Na piętrze urzędowała ona i księgowy. Wyżej było duże mieszkanie, gdzie opiekowałam się córką Lehmann - małą Heidi.

Sklep należał kiedyś do frau Elly i jej męża. Niemcy zgładzili go jednak w Piaśnicy, po czym ona wyszła za subiekta, który u nich pracował, a mieszkał w Wejherowie. Widziałam kiedyś jego zdjęcie w mundurze.

Mieszkanie składało się z pięciu pokoi, a szósty to była służbówka. Do tego balkon, kuchnia, spiżarnia, ubikacja. Lehmann spędzała czas w biurze, a wieczorami chodziła do teatru. Miała też swojego adoratora. A moim obwiązkiem była opieka nad małą Heidi. Na spacery zabierałam ją na Świętojańską.

Budynek przy ul. Świętojańskiej 32, gdzie Alicja mieszkała od końca 1942 r. i opiekowała się małą Heidi. Fotografia pochodzi z 1940 r. Budynek przy ul. Świętojańskiej 32, gdzie Alicja mieszkała od końca 1942 r. i opiekowała się małą Heidi. Fotografia pochodzi z 1940 r.

Budynek przy ul. Świętojańskiej 32, gdzie Alicja mieszkała od końca 1942 r. i opiekowała się małą Heidi. Fotografia pochodzi z 1940 r.

Razu pewnego poszłyśmy do lasu na pobliskim wzniesieniu. Lehmann, Heidi i ja. I nagle ogłoszono alarm przeciwlotniczy.

Z beczek już zaczęła unosić się mgła, to znaczy zasłona dymna. Wracałyśmy obok jednej takiej beczki. Nie wiem, co było w tym dymie, ale widziałam, że po powrocie Lehmann zdejmowała przeżarte czymś pończochy.

Niemcy pilnowali też, żeby przestrzegać zaciemnienia. Któregoś wieczoru, kiedy Lehmann nie było w domu, usłyszałam dzwonek. Otworzyłam drzwi. Przyszło Schupo.

- W tym mieszkaniu włączone jest światło - powiedział policjant.
- Nic o tym nie wiem.
- Gdzie masz spiżarnię?
Wszedł i rzeczywiście wyłączył światło. Wypatrzył je pewnie z ulicy, bo spiżarnia miała niewielkie okno. Tak dbano wtedy o zaciemnienie. Pamiętam też, że jak nad Gdynię nadlatywały nocą samoloty, to zrzucały takie świece, że można było igłę znaleźć. Tak bywało jasno nad portem.

Nauka angielskiego i 32 skrzynie

Mimo że Lehmann miała sklep, to była skąpa. Pamiętam, jak dała mi dziecięcą sukienkę, aby służyła mi jako bluzka. Za to pozwalała mi chodzić do kościoła i do szkoły. Poza tym wysyłała mnie pociągiem do Wejherowa. Kiedyś dała mi kostkę masła dla szewca, a w zamian miałam przywieźć buty. Co by było jednak, gdyby znaleźli przy mnie, Polce, żywność?

W Wejherowie musiałam czekać na powrotny pociąg do Gdyni. Chodziłam wtedy czasami do szwagierki Lehmann. Wiedziała, że jestem Polką. Nie traktowała mnie źle, normalnie rozmawiała ze mną. I kiedy tak siedziałam, to ona razem z dziećmi - dziewczynką i chłopcem - przerabiała angielski. Tak, w czasie wojny się uczyli.

Zdjęcia Heidi, którą w czasie wojny opiekowała się Alicja. Zdjęcia Heidi, którą w czasie wojny opiekowała się Alicja.

Zdjęcia Heidi, którą w czasie wojny opiekowała się Alicja.

A u Lehmann, któregoś ranka zauważyłam, że w jednym z pokoi zmieniły się meble. Pojawiły się takie byle jakie.

- Wysłałam ten pokój do Rostocku. Do kuzyna, bo on się będzie żenił - usłyszałam.
Któregoś wieczoru, kiedy Lehhmann nie było w domu, natknęłam się na spis. Była tam lista rzeczy, które umieściła w 32. skrzyni. Bo ona skrzynie wysyłała do Rostocku i Swinemünde.

- Popłyniesz ze mną - usłyszałam, kiedy front się już zbliżał.
Nie zareagowałam po jej myśli.

- Zobaczysz, co Rosjanie robią.
Wiedziałam już wtedy, że mama wróciła z więzienia do domu. Uciekłam więc do niej. Lehmann przysłała więc po mnie Schupo i zabrali mnie. Mama, która była po wylewie, dała znać sąsiadkom. Wprawdzie jedna była Reichsdeutsch, a druga Eingedeutsch, ale obie fajne baby. Przyszły do Lehhmann i powiedziały:

- Ona nigdzie z panią nie pojedzie. Ona wróci do matki.
Niemka posłuchała. Powiedziała jednak do mnie:

- Weźmiesz ze sobą tylko to, w czym przyszłaś.
A że stare buty dawno się zdarły, poszłam w butach, które mi wcześniej dała. Z końca wojny pamiętam również, że znalazł u nas schronienie więzień Stutthofu. Sąsiedzi dali od siebie ubrania, a pasiak zakopany został gdzieś w okolicy. A później przeprowadziłyśmy się z mamą do Chyloni do jednego pokoju. We wspólnym przedpokoju zostawiłam buty i zginęły.

Z Lehmann i Heidi nie wiem, co się stało. Wiem tylko, że miały wypłynąć statkiem z Gdyni. Natomiast brat przez przypadek dowiedział się, co stało się z Polakiem, który najpierw siedział z nim w lesie, a którego później spotkał ubranego w niemiecki mundur.

W Chyloni było biuro, które Rosjanie kazali mojemu bratu posprzątać. I wśród niemieckich papierów zauważył zawiadomienie zaadresowane do rodziców tego mężczyzny. Było napisane, że poległ na froncie wschodnim. Kosynier, a zginął za Hitlera.

A ja po wojnie zajmowałam się mamą. Zmarła na gruźlicę w 1953. W Nowy Rok.

Trójmiejskie opowieści to cykl, w którym mieszkańcy prezentują stare fotografie z terenu Gdańska, Gdyni i Sopotu oraz wspominają związane ze zdjęciami historie. Jeśli chciał(a)byś podzielić się swoimi opowieściami i fotografiami, napisz na adres j.gilewicz@trojmiasto.pl
wysłuchał Jakub Gilewicz

Zobacz także

Trójmiejskie opowieści - wspomnienia przedwojennych mieszkańców (18)

Opinie (321) ponad 10 zablokowanych

  • 2016-01-06 08:28

    a w Polsce '' mały dyktator '' (1)

    zaczął dzielić ludzi na ''lepszy i gorszy sort '' TRZEBA go zatrzymać PÓKI JESZCZE MOŻNA

    poli

    8 lat

    • 1 5

    • 2024-01-03 20:10

      Rudy dyktator

      3 miesiące

      • 0 0

  • 2016-01-03 15:14

    teraz jest tak samo, ja juz jestem gorszego sortu i stoje tam gdzie stalo zomo (41)

    a do bicia pewnie z czasem tez dojdzie bo tępe pisowskie szwadrony niestety rozmawiac a na pewno sluchac nie potrafia

    precz z pislamizacja Polski

    8 lat

    • 116 273

    • 2016-01-03 16:28

      tylko że wy nie jesteście Polakami, POwskie pomioty (15)

      puść sobie lisa

      8 lat

      • 55 33

      • 2016-01-03 19:45

        Po dzisiejszej mszy św. naszło cię na takie czułe słowa ? (10)

        8 lat

        • 18 17

        • 2016-01-03 22:03

          (9)

          Każdy kto zaczyna w Polsce walczyć z kościołem przegrywa. To naprawdę jest tak proste :)

          8 lat

          • 14 5

          • 2016-01-04 06:49

            Do czasu. (1)

            Coraz mniej ludzi chodzi do kościoła. Jak starsze pokolenie wymrze to z kościołem w Polsce będzie to samo co na zachodzie Europy.
            Wystarczy porozmawiać z księdzem chodzącym po kolędzie. Kiedyś w latach 70 czy 80 kolędę przyjmowało praktycznie 100% mieszkańców mojej klatki schodowej. Teraz nawet nie połowa.

            zmiany,zmiany,zmiany nie koniecznie na lepsze

            8 lat

            • 6 5

            • 2024-01-03 09:56

              Mieszkam w niewielkiej miejscowości pod Trójmiastem

              można powiedzieć, że to już Kaszuby, więc można się spodziewać, że duży procent wiernych. Na ulicy 10 domów. Kolęda była w 2... :)

              3 miesiące

              • 0 0

          • 2016-01-03 22:24

            (6)

            Spytaj chociaż czemu przegrywa. Za kościołem stoją ludzie. Jak widza, że ktoś atakuje koćiół, jest przegrany. Wspomnij Palikota.

            8 lat

            • 10 4

            • 2016-01-03 23:47

              I to ludzie ktorych moze nawet nie ma zbyt wielu (5)

              Ale sa dobrze ustawieni ;)

              PiS tez mial zatargi z kosciolem, mimo poparcia ludzi

              8 lat

              • 1 1

              • 2016-01-04 07:01

                (4)

                ale nie każe zdejmować krzyży w sejmie i nie kpi jawnie z wiary

                8 lat

                • 8 3

              • 2016-01-04 09:19

                A co robi krzyż w sejmie i w jakich okolicznościach się tam znalazł? (3)

                Krzyż w sejmie, w urzędach i szkołach to jawna kpina z konstytucji RP, która jasno mówi o równouprawnieniu wszystkich religii i związków wyznaniowych, nie mówiąc o tym, że Polska jest krajem świeckim, nie wyznaniowym..

                8 lat

                • 6 12

              • 2016-01-04 11:57

                (1)

                Krzyż jest symbolem wiary. W sejmie, urzędach itd jest miejsce pracy, a nie modlitwy. Czy ktoś szanuje krzyż który wisi w sejmie, urzędzie? A czy krzyż ma być szanowany czy ma sobie wisieć?

                Hanik

                8 lat

                • 3 9

              • 2016-03-21 09:04

                Ja szanuję

                I co mi zrobisz?

                8 lat

                • 0 0

              • 2016-01-04 11:49

                przez takich jak Ty niedlugo może wisieć półksiężyc

                8 lat

                • 9 3

      • 2016-01-03 17:46

        (3)

        Tak wiem....jestem gorszego sortu , komunista,gestapowiec i złodziej.Twój wódz ciągle nam o tym przypomina

        8 lat

        • 33 24

        • 2016-01-03 22:19

          Chyba twój wódz TVN (1)

          zgred

          8 lat

          • 19 8

          • 2016-01-04 06:50

            W sr*publika ci to powiedzieli,

            czy może tv*ram.

            8 lat

            • 8 17

        • 2016-01-03 22:02

          Z tego co wiem Lis to potwierdzał na jakimś wiecu? A nie nie przepraszam to te wasze liberalne europejskie poczucie humoru i wyższość na zwykłymi Polakami którzy śmieli zagłosować patriotycznie.

          8 lat

          • 24 7

    • 2016-01-06 19:36

      może gdybys miał cokolwiek do powiedzenia

      to ktoś by Cię zechciał wysłuchać.
      ale zdajesz się działać jak stacja przekaźnikowa.
      to co tutaj piszesz już wszyscy słyszeli z "wiadomości" w tvp.

      socjalista

      8 lat

      • 0 0

    • 2016-01-06 19:31

      jak śmiesz

      gnojku

      8 lat

      • 0 0

    • 2016-01-06 19:19

      tak samo? naprawdę? wylewają na ciebie ścieki z nocników

      biją Cie w twarz? głodujesz? Wywieziono i wymordowano Twoją najbliższą rodzinę? Nędzny, obrażasz miliony Polaków, naszych dziadów, którzy naprawdę cierpieli za to byśmy mieli to co mamy dziś.

      Pierwszy zaciągniesz się łajzo na "volkslistę" , może już na niej jesteś.

      Pomawiasz przeciwko demokratycznie wybranej legalnej władzy? podburzasz Naród do obalenia Rządu? czyżbyś był faszystą?

      :D

      Dobrze płacą za to żałosne biadolenie? nawet jeśli piszesz tylko dla draki, wstydź się. Wstydź się siebie i tego co robisz. Tym bardziej, jeśli przyjmujesz za to korzyści. Wstydź się !

      anty faszysta wierzący socjalista

      8 lat

      • 1 0

    • 2016-01-06 15:26

      Ciężko się rozmawia ze złodziejami.

      Pamiętam, jak chyba jeszcze za komuny rolnicy protestowali, bo musieli sprzedawać plony warte 100 zł za tonę po 1,50 za tonę, różnego rodzaju "pośrednikom", w końcu poszli pod ministerstwo bo nie mieli za co żyć, to co usłyszeli. "Po co te nerwy, usiądźmy porozmawiajmy". Tak mówił minister zarabiający ponad 10 tys. Czy on rozmawia czy leży na sekretarce to i tak swoją kasę dostanie. Rolnik jak nie pracuje to nic nie zarabia. Powinna być zasada, za czas negocjacji pensja się nie należy. Negocjacje były by krótkie i treściwe. I druga zasada, nikt w Polsce nie ma immunitetu. Wtedy była by kultura w mediach i na ulicy. Szubrawcy z prawa i lewa trzymali by języki na wodzy.

      Radek

      8 lat

      • 1 0

    • 2016-01-04 20:48

      I to

      Jest wypowiedź typowego PO-wskiego głupka.

      Zdrowia balwanie

      8 lat

      • 1 0

    • 2016-01-03 19:52

      masz wybór (1)

      Wolisz Generalną Gubernie?

      gość

      8 lat

      • 11 6

      • 2016-01-04 19:37

        wolę

        niż ten nazikatobolszewicki kurkistan

        lajkonik

        8 lat

        • 0 1

    • 2016-01-04 14:36

      ubecja (1)

      konfidenci tak mają napisz publicznie gdzie donosiłeś

      lepszy sort

      8 lat

      • 3 1

      • 2016-01-04 15:19

        Pewnie donosil ze sklepu

        Tacy sa potrzebni na kazdej imprezie

        8 lat

        • 1 1

    • 2016-01-03 19:18

      (2)

      Oj przydało by ci się kilka plaskaczy

      Mukgrd

      8 lat

      • 5 11

      • 2016-01-03 19:21

        spróbuj paziu :) (1)

        8 lat

        • 8 6

        • 2016-01-04 15:17

          "paziu"?

          To w koncu jestes gorszego sortu czy tylko tak udajesz?

          :)

          8 lat

          • 4 0

    • 2016-01-04 13:48

      POczekaj aż przyjdą ci z 1-września i 17

      8 lat

      • 3 1

    • 2016-01-04 10:49

      to znaczy, że co?

      jesteś kapusiem i skarżypytą?
      i za granicę jeździsz się skarżyć i namawiasz ich do zrobienia porządku, który tobie nie pasuje?

      jeśli tak, to na prawdę gorszy sort z ciebie ...

      8 lat

      • 6 2

    • 2016-01-04 01:54

      trzeba bylo sie uczyc

      a nie teraz tepak narzeka jak mu zle.

      ten co wie

      8 lat

      • 2 1

    • 2016-01-03 20:51

      winlyy (1)

      zachowujesz sie jak Ci niemcy co na koniec uciekali z Polski bali sie ze teraz oni beda jak to nazwałes gorszego sortu a tyle czasu nas traktowali jak smieci , czyli ja ci z po co nas dymali i tak sao bd z nowoczesna , antyPolsacy ... pro niemieccy

      maja

      8 lat

      • 15 6

      • 2016-01-03 22:09

        wez flanelo wytrzezwiej bo chyba sylwek ciagle trwa

        8 lat

        • 3 4

    • 2016-01-03 15:25

      (3)

      powiedz szczerze,. precz z patriotyzmem, o to wam liberałowie chodzi

      8 lat

      • 55 33

      • 2016-01-03 15:30

        tak tak nsdapisowcu se tłumacz :) (2)

        Polak z krwi i kosci a nie oszołom :)

        8 lat

        • 34 47

        • 2016-01-03 15:35

          (1)

          a to zrobił orła z czekolady? brak szacunku dla jakichkolwiek wartości patriotycznych. Wstyd!

          8 lat

          • 36 19

          • 2016-01-03 21:38

            Wystarczy spojrzeć na "Polskie" flagi niesione przez tych "patriotów"..

            .. na każdej propagandowy napis, krzyż celtycki, falanga..
            Taki macie szacunek dla wartości patriotycznych! ZEROWY!

            8 lat

            • 20 16

    • 2016-01-03 17:59

      i do czego jeszcze dojdzie? (2)

      czy wygram 6 w totka?....

      Wernychora jaka czy co?

      8 lat

      • 3 5

      • 2016-01-03 18:58

        jesli juz przez samo H ty pisowski cymbale (1)

        jaki pis tacy wyborcy

        8 lat

        • 14 13

        • 2016-01-03 19:36

          cymbał? może.......,che, che, ale dlaczego pisowski?

          może sldowski

          8 lat

          • 9 9

    • 2016-01-03 15:17

      Zbyt długa przerwa w leczeniu ci nie służy...

      Krańcowy Objaw Demencji (Kod)

      Rainer

      8 lat

      • 74 43

  • 2016-01-03 15:09

    skoro Panie rozpoznała tego faceta w wojnie, (4)

    To trzeba było skrzyknąć pare osób i wytrzaskać go po twarzy albo gorzej.

    sf.

    8 lat

    • 212 12

    • 2016-01-03 16:40

      słyszałem o podobnej historii: (3)

      "młodzieniec" z podobnymi podczas wojny przekonaniami, po jej zakończeniu zapisał się do PPR (która następnie przeobraziła się w PZPR)..... i nadal pozostawał bezkarny

      gz

      8 lat

      • 42 1

      • 2016-01-03 17:42

        (2)

        ...a potem wstąpił do PIS i jest prawdziwym""Polakiem patriotą''

        8 lat

        • 37 55

        • 2023-01-25 18:16

          o ile tego PiS-u dożył

          1 rok

          • 0 0

        • 2016-01-03 20:32

          Chyba do PO,Draniu.

          8 lat

          • 36 25

  • 2020-03-29 20:16

    tak było (1)

    Przynajmniej przeżyła Stalina - ście*wo podobne do hitlera.

    gdaadg

    4 lata

    • 2 1

    • 2022-01-03 15:40

      Jeden wart drugiego.

      2 lata

      • 1 0

  • 2016-03-20 00:27

    Hitler dzielil ludzi na podludzi a maly wzrostem ktos uznajacy sie za polaka (1)

    dzieli polakow na "lepszy i gorszy sort", czyzby ktos nasladowal tego z wasikiem, a jesli tak to moze doprowadzic do wojny.

    Adam

    8 lat

    • 4 6

    • 2020-03-29 20:19

      sort

      Nie tylko sorty. Także kasty.

      gdaadg

      4 lata

      • 2 0

  • 2016-01-03 15:06

    A teraz pewien naród znowu ... (21)

    ... próbuje narzucać Europie swoją wizję funkcjonowania świata.

    8 lat

    • 354 52

    • 2016-01-03 15:43

      (12)

      Trzeba było być mądrzejszym i się do nich przyłączyć jak Włochy. Lepiej byśmy na tym wyszli.

      Artur Duda

      8 lat

      • 23 74

      • 2016-01-03 15:48

        (10)

        Tez tak myśle ale ten kraj tak jak i kaczor zawsze musi szczekać jak taki mały pies który udaje wielkiego.

        G

        8 lat

        • 36 86

        • 2016-01-03 15:56

          (9)

          G, czyli czytelnik G-Wna. Widać to choćby po tym zwrocie "ten kraj",

          8 lat

          • 79 25

          • 2016-01-03 15:57

            (7)

            Śmieszny jesteś jak twoja matka w biedronce.

            G

            8 lat

            • 18 64

            • 2016-01-03 16:11

              (5)

              lepiej w biedronce niż w kodzie - tu ciężka praca za marne pieniądze co prawda (takie "zapewniliście" tubylcom w ciągu 8 lat rządów) ale uczciwa - tam niezapłacone alimenty szefa który żyje z powietrza

              8 lat

              • 77 25

              • 2016-01-03 16:16

                (4)

                To chodzi o ludzi a nie o partie kretynie. Jaki ty jesteś tępy.

                8 lat

                • 17 35

              • 2016-01-03 19:21

                partia to ludzie. (3)

                zawsze ludzie są winni a nie jakaś partia.

                Gluś

                8 lat

                • 23 1

              • 2018-09-29 22:23

                nawet obecnie sa ludzie zaklamani bo zbierali podpisy na radnych ja nie naleze do zadnej parti juz zakamanie po paru dniach okazuje ze zbieral na partie no wiec jak wierzyc polakowi oszust jednym slowem i taka mamy polske do celu po trupach

                pppp

                5 lat

                • 0 0

              • 2016-01-03 20:41

                Ha (1)

                mamcie

                muranos

                8 lat

                • 1 1

              • 2017-03-26 12:11

                ?

                michal_wiet

                7 lat

                • 0 0

            • 2016-01-03 22:50

              matki nie mieszaj

              co ciebie obchodzi jego matka?

              m

              8 lat

              • 11 0

          • 2016-01-03 16:00

            Po co te epitety były sbeeku.

            Artur

            8 lat

            • 40 7

      • 2016-01-03 23:41

        Wlochy wiedzialy tez, kiedy sie odlaczyc...

        8 lat

        • 9 1

    • 2016-01-03 20:13

      Ale mówisz o którym narodzie..? (3)

      Tym z Odessy, który zrodził Jarosława Kalksteina.? Bo tylko Jarosław ze swoją sektą, probują narzucać siłą swoje poglądy innym..

      8 lat

      • 17 28

      • 2017-03-26 12:12

        tak tak, z pewnościa

        michal_wiet

        7 lat

        • 0 1

      • 2016-01-04 00:22

        (1)

        Opowiedz leming nam Twoją historię.Mówisz,że Jarek Tobie coś narzuca,jakieś poglądy,ale co się takiego dzieje,ktoś Ciebie zmusza do tego? Jarek szantażuje Ciebie siłą żebyś tylko tą jego poglądy przyjął czy jak? Jesteś wolnym człowiekiem czy dajesz się urabiać innym? Leming no powiedz jak tam z tą waszą rasą jest?

        8 lat

        • 20 10

        • 2016-01-04 14:49

          Patrząc na pierwszy wpis..

          To wam ktoś narzuca poglądy, bo wy przecież jak barany, brak własnego zdania..

          8 lat

          • 2 2

    • 2016-01-05 00:23

      Jakby mogli KODowcy, potomkowie volksdeutschow i zdrajcow

      nadal bym nam Polakom pluli w twarz.

      8 lat

      • 3 1

    • 2016-01-03 20:52

      Po cholerę jątrzysz ,po cholerę napuszczasz Pisiorku (2)

      ewa

      8 lat

      • 14 33

      • 2016-01-04 10:54

        ewciu droga ...

        ... nie pisiorku, bo pisiorka to mieć może twój chłopak, o ile go masz.

        trzeźwo i bez emocji obserwuję świat i nie daję się urabiać machinom propagandowym ani z lewej, ani z prawej strony.

        8 lat

        • 6 3

      • 2016-01-04 00:24

        Słynny tekst w filmie "Psy" który kieruję do Ciebie to "po jajco"

        8 lat

        • 7 9

  • 2016-01-03 15:08

    brawo dla autora (27)

    pisze o Niemcach, a nie jakimś wymarłym ludzie faszystów lub hitlerowców

    Dr Fred

    8 lat

    • 403 25

    • 2016-01-03 17:13

      (17)

      Ja też coś napisze .Minimum pół miliona Polaków pracuje w Niemczech , bo dzięki Niemcom mogą zarobić na mieszkanie lub zwyczajnie mieć na życie. Ktoś mi napisze ,że kłamie?

      8 lat

      • 28 30

      • 2016-05-08 18:15

        Dzieki powojennej polityce USA

        Ci Polacy nie mieli wyboru. Dlaczego u szkopow, prowodyrów całego europejskiego bajzlu jest tak kolorowo s my dostajemy non stop po 4litetach?

        7 lat

        • 3 0

      • 2016-01-03 17:38

        Nie kłamiesz. (11)

        Pracują i dostają wynagrodzenie, a nie po ryju.
        Widzisz różnicę?

        hehe

        8 lat

        • 36 5

        • 2016-01-03 19:40

          Polecam jechać się samemu przekonać, (4)

          jak kolorowo pracuje się u Niemca.

          8 lat

          • 21 4

          • 2016-01-03 20:06

            (3)

            Wiesz dlaczego?

            8 lat

            • 1 6

            • 2016-01-03 20:58

              (2)

              bo niemiec zawsze nienawidził i nienawidzi Polaka. Dlatego. Teraz mohamety na nich będą pracować hehe

              8 lat

              • 21 8

              • 2016-01-04 10:02

                tak sobie wmawiaj, masz prawo

                fakty są inne

                Nadszyszkownik

                8 lat

                • 1 0

              • 2016-01-04 00:29

                A gdzie poprawność polityczna,jak możesz tak o niemcach tych co również nas mordowali w czasie wojny.No jak możesz.

                8 lat

                • 5 1

        • 2016-01-03 18:06

          (5)

          Napisałbym prawde jak to Polacy pracują w Niemczech , Gdzie wiele tysięcy kobiet pracuje , gdzie 95% mieszka , jakie mają wynagrodzenie itd . Ale nie chcę psuć wielu czytelnikom miłego wieczoru. To tyle.

          8 lat

          • 18 13

          • 2016-01-03 19:34

            No to nie psuj. (4)

            ale chcesz zamazać historię? powiedzieć że tego co napisano nie było? No to skłamiesz. masz rację z tym zatrudnieniem, ale nie pełną. część tcyh dobrze-prosperujących fabryk dorobiła się na wojnie. Na przykład Volkswagen, Bayer (aspiryna prawei 2 x droższa niż polopiryna (a co robił Bayer w czasie wojny to już doczytaj to ci szczęka opadnie)), i wiele innych. więc jeśli już mówimy o zatrudnianiu przez niemców to mówmy otwarcie. a ci polacy, którzy pracują w niemczech dostają taką samą stawkę jak niemcy? nie przecież.

            arek.

            8 lat

            • 26 2

            • 2016-01-03 23:43

              " a ci polacy, którzy pracują w niemczech dostają taką samą stawkę jak niemcy? " (2)

              Ja dostawalem tyle samo. Czesc dostaje jeszcze lepsza.

              A chwila, Ty mowisz o tych ktorzy nie mowia po niemiecku i potrafia wykonywac tylko proste prace fizyczne na czarno?

              To nie wiem.

              8 lat

              • 4 12

              • 2016-01-04 06:52

                (1)

                Napisz co robiłeś(aś) abu uwiarygodnić swój post.

                8 lat

                • 4 1

              • 2016-01-04 09:05

                no bo jak napisze to na pewno bedzie wiarygodniejszy

                8 lat

                • 1 0

            • 2016-01-03 20:05

              Mogło tak być nie neguje tego.

              8 lat

              • 0 3

      • 2016-01-04 09:34

        Pracowali by w swoim Kraju gdyby go Niemce nie zniszczyli

        gthy

        8 lat

        • 6 1

      • 2016-01-03 17:31

        (2)

        To fajnie.
        Natomiast historia jest o wojnie.

        8 lat

        • 58 2

        • 2016-01-03 17:40

          (1)

          Gdyby nie pierwsza wojna światowa Polski by pewnie do dzisiaj nie było na mapach . Chcesz podyskutować na temat historii ? Trochę się znam.

          8 lat

          • 13 19

          • 2016-01-03 19:01

            A czy ja temu przeczę?

            8 lat

            • 24 0

    • 2016-01-03 22:31

      jak się zamiast historii oglądało 4 pancernych to taka wiedza... (2)

      Oczywiście, w Polsce 90% nazistów to byli Niemcy.
      Ale w czasie II wojny światowej nazistami byli i po stronie nazistów walczyli Polacy, Słowacy, Czesi, Rumuni, Łotysze, Estończycy, Litwini, Ukraińcy....
      Dlatego zbrodnie wojenne popełniali NAZIŚCI. A że ktoś zamiast historii chodził na religię a wiedzę historyczną czerpie z 4 pancernych to takie efekty.

      Anatol

      8 lat

      • 6 11

      • 2016-01-06 13:17

        Anatol uczony

        Jak byś dokładnie oglądał ten serial to byś wiedział ,że Janek pochodził z Gdańska , że wylądował daleko na Syberii ( powody dla których się tam znalazł ?) ,że nie załapał się do Armii Andersa i wrócił z I Armią WP.Te wszystkie informacje mona było jak się chce wyczytać z tego filmu.Jak się chce to ze wszystkiego można się uczyć , ale tej zdolności nie posiadasz, więc nie wysiewaj innych.

        GD

        8 lat

        • 1 0

      • 2016-01-03 22:59

        Fajnie leming...
        To jeszcze wymień większe wojny pomiędzy państwami gdzie 100% stanu stanowiła wyłącznie jedna nacja.
        A jeśli ci się nie uda to napisz jak nazywano takie armie?

        8 lat

        • 11 1

    • 2016-01-03 20:13

      (3)

      lub o nazistach...
      Tylko trzeba wziąć pod uwagę, że takich terminów używają niepolskie media, mimo iż piszą po polsku... choć z błędami.

      8 lat

      • 12 3

      • 2016-01-03 20:53

        A jak pisiorze mówisz? (2)

        Komuchy, czy Rosjanie?

        8 lat

        • 6 11

        • 2016-01-03 22:10

          (1)

          Tak, oczywiście.
          Skoro krytykuję wybitne, obiektywne media to jestem pisiorem...
          Walnij się czymś ciężkim w łeb to może zaczniesz samodzielnie myśleć, polecam na początek pracę u podstaw - czytanie książek, choćby beletrystycznych.

          8 lat

          • 16 3

          • 2016-01-03 23:54

            Obawiam się, że taki inteligent nie ma pojęcia co to jest "beletrystyka"

            8 lat

            • 6 2

    • 2016-01-03 21:23

      pisze, a jak wynika z treści

      Niemcy byli różni, jak i Polacy. Były Niemki "fajne baby" i był Polak w niemieckim mundurze. Tak działa świat i żadne uogólnienia nie powinny mieć miejsca. Wszyscy jesteśmy ludźmi a wojny nigdy nie są nasze, nie są nasze. Są tych, którzy na nich zarabiają.

      narka

      8 lat

      • 17 2

    • 2016-01-03 20:56

      Widzę niekonsekwencję wśród PiSlamistów...

      Nie Faszysta/Hitlerowiec, tylko Niemiec! Ale nie Rosjanin, tylko Komuch/Kacap?!?

      paranoja i schizofrenia

      8 lat

      • 10 15

  • 2016-01-03 16:43

    Kobiety z nocnikami, bicie po twarzy, plucie... (7)

    Nasłuchałem się tych historii od najmłodszych lat. Pamiętam jak mając kilka lat ( jestem 1955 rocznik) wracałem z babcią od rybaków w Sopocie. Babcia nagle zdzieliła siatką z kupionymi rybami po głowach dwie rozmawiające na ulicy kobiety. Kompletnie nic z tego nie rozumiałem. Babcia powiedziała że szwargotały po niemiecku. Popłynęła opowieść pierwsza w moim życiu..o Niemcach, nocnikach, pluciu polakom w twarz, pluciu na polskich jeńców. O wysiedleniu Babci i całej rodziny z Gdyni..Potem będąc starszy dowiedziałem się jeszcze o tym jak babcia ledwo uniknęła śmierci w obozie dla przesiedleńców w Łodzi kiedy stanęła w obronie młodej kobiety w ciąży której żandarm niemiecki na siłę zrywał obrączkę z palca. Dowiadywałem się z czasem i o tym jak traktowali moją 14 letnią mamę w innym miejscu na Pomorzu z którego pochodziła, jak niemieccy smarkacze strzelali do niej kiedy chodziła po mleko...itd. itd. o rabunkach, mordach długo byłoby opowiadać.

    P.P.

    8 lat

    • 76 8

    • 2016-03-20 00:20

      a nie opowiadala tobie babci ajk ona i inni Polacy traktowali Kaszubow

      jak zakzano nauki jezyka kaszubskiego, jak wywalano Kaszubo z mieszkan,zajmowano ich domy,z aklady pracy,zmieniano nazyw miejscowosci.

      Adam

      8 lat

      • 1 0

    • 2016-01-04 04:07

      Babcia zapomnial ci powiedziec (1)

      Babcia zapomniala ci powiedziec ze ci ktorzy bronili Westerplatte dostali sie Do niemieckiej niewoli i przez przypadek niemcy zapomnieli ich rostrzelac i oddali im honory wojskowe jak przystalo na dzielnie walczacych.
      Jeszcze zapomniala dodacc ze niektorzy w ogole nie wrocili do polski po wojnie to ciakawostka.
      1955 to nie jest madry rocznik

      DA

      8 lat

      • 5 10

      • 2016-01-04 05:23

        ...

        Co folksdojczu gdzie tam siedzisz w Berlinie czy Hamburgu?

        8 lat

        • 4 5

    • 2016-01-03 17:04

      (3)

      A teraz minimum 500 tysięcy Polaków pracuje w Niemczech . Pobierają zasiłki socjalne są dumni z bycia u szkopów . Kobiety opiekują się weteranami z czasów II wojny światowej . Po Polskich drogach jeżdzą miliony Niemieckich aut. Ludzie chodzą w ubraniach takich firm jak Adidas , Puma , Hugo Boss itd . Chętnie się chodzi do Niemieckich sklepów . Polska kupiła Niemieckie czołgi Leopardy . Mogę wymieniać tak długo. To o co tak naprawdę chodzi?

      8 lat

      • 26 4

      • 2016-01-03 21:17

        ale Ty się chwalisz czy żalisz bo mam wrażenie że jesteś z tego dumny. Polska przedwojenna za takie słowa by Ci kopa w d*pę dała. Brak honoru. Nazjeżdżało się tego i po polsku nauczyło świergotać cholera jasna.

        8 lat

        • 6 2

      • 2016-01-03 21:10

        lemingu, choidzi o to, że takie lemingi jak ty, czy Lis, negują historię i wybielają "biednych Niemców". Brzydcy jakiejś nieokreślonej narodowości naziść, faszyści, a Niemiec to taka sama ofiara wojny jak Polak czy Grek. I mamy nową historię, w którym Polak zmyśla, że był bity i poniżany przez Niemca, a Niemiec wielki wódz, bo się przyznał, że przez 50 lat nie pamiętał, iż był w ss.

        Ginter GraSS

        8 lat

        • 10 8

      • 2016-01-03 20:19

        Wiem, że to nic nie znaczy, ale ja osobiście jak tylko mogę nie kupuję niemieckich produktów i nie korzystam z niemieckich firm - oczywiście nie zawsze się da, niestety nie jestem miliarderem by być w pełni niezależnym, ale i tak lepiej się z tym czuję.
        Z pewnością nie wyobrażam sobie jazdy niemieckim samochodem albo pracy w Niemczech dla nazistów.

        8 lat

        • 8 6

  • 2016-01-03 20:55

    niemcy mieli małego Hitlera (4)

    , a my będzieli mieli małego Kaczora ,obaj to bezwzględni dyktatorzy , a z czasem to sprawdzicie. Mam gdzieś wszystkie partie ,ale jedna zupełnie do niczego , a to Pis z małych dyktatorem ,

    de

    8 lat

    • 24 28

    • 2016-01-03 22:14

      (3)

      Mniemam, że według ciebie po to partia ludzi wielkiej klasy i honoru...
      To jest ten sam rynsztok

      8 lat

      • 7 3

      • 2016-01-04 12:20

        podobny, tak, ale wolę kraje rozwinięte (2)

        niż katolicki reżim typu Korea Północna

        melonik

        8 lat

        • 3 3

        • 2016-01-04 21:52

          (1)

          ooo o tej katolickiej Korei Północnej to pewnie wyczytałeś u szachtera w gazecie wybiórczej?

          8 lat

          • 1 1

          • 2016-01-06 08:24

            nie '' magnat medialny z Torunia ''

            to ogłaszał

            gil

            8 lat

            • 0 0

  • 2016-01-05 20:37

    Niemcy nie mogli inaczej traktowac Polakow skoro Nazisci wmowili im, ze to Podludzie.

    Jaki los czekal Podludzii a wiec Slowian czyli Polakow to wiemy i mozna go strescic do 3 slow:,, wysiedlenie-exploatacja-exterminacja,,. I zeby bylo calkiem smiesznie to przeciez nie Nazisci wymyslili teorie Darwina, eugenike i rozmaite teorie rasowe a tylko je expoloatowali choc elita Nazistow w tym pan Hitler osobiscie nie wierzyli w naukowa poprawnosc tego pseudonaukowego belkotu wytworzonego przez Naukowcow z Anglii, USA, Canady, Szwecji na wiele lat przed narodzinami Nazizmu ale go expolatowali gdyz byl bardzo nosny politycznie i przypadal do gustu niemieckiemu MOTLOCHOWI , ktory w ten sposob leczyl swoje komplexy. No bo jak nie mogly sie podobac motlochowi slowa pana Hitlera, ktory byl doskonalym Aktorem, Mowca, Osoba bardzo inteligentna i blyskawicznie wyczuwajaca spoleczne oczekiwania,, ze ostatni Niemiec STAJENNY jest lepszy SORT ludzki niz pierwszy wsrod Slowian,,? No jak? A tak w duchu to pan Hitler mial bardzo zle zdanie o Czlowiekudoskonale znajac jego malosc i nedze oraz podatnosc na manipulacje to jednak majac CEL jakim byla rozprawa z grozba epidemii czerwonej zarazy i zdobycie przestrzeni zyciowej na wschodzie oraz exterminacja Podludzi umiejetnie wykorzystywal narod do realizacji swoich celow startegicznych.

    Bartlomiej

    8 lat

    • 3 0

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (18)

Najczęściej komentowane

Jak zniszczono Rady Dzielnic w Gdyni

Jak zniszczono Rady Dzielnic w Gdyni

Arka Gdynia - Resovia 3:2. Wygrana po ciężkim boju i już tylko punkt do lidera

Było ciężko, ale Arka o punkt do lidera LIVE!

więcej

Najczęściej czytane