Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Zabytkowe budziki na poddaszu kościoła św. Katarzyny

Rafał Borowski
23 czerwca 2016 (artykuł sprzed 7 lat) 
Opinie (25)

Zobacz wystawę zabytkowych czasomierzy


Gdańskie Muzeum Zegarów Wieżowych wzbogaciło się o nową kolekcję. To zbiór 156 zabytkowych budzików, wyprodukowanych pomiędzy 1900 a 1945 rokiem. Zebranie kolekcji zabrało jej właścicielowi ponad 20 lat.



Czy wciąż używasz w domu klasycznego budzika?

Muzeum Zegarów Wieżowych, mieszczące się w wieży i na poddaszu kościoła św. Katarzyny w Gdańsku, to jedyna tego rodzaju placówka w Polsce. W zabytkowych murach świątyni zgromadzono kolekcję zegarów z całego okresu zegarmistrzostwa mechanicznego i mechaniczno-elektrycznego.

Najstarsze eksponaty są datowane na przełom XIV i XV wieku, najnowsze pochodzą z pierwszych lat powojennych. Wśród nich nie brakuje białych kruków, np. jednego z nielicznych zachowanych w Europie zegarów kolebnikowych czy też zegara z jedynej polskiej fabryki zegarów wieżowych Michała Mięsowicza, która funkcjonowała do 1938 roku w Krośnie na Podkarpaciu.

Budziki z nazwiskami zegarmistrzów

Od niedawna zwiedzający Muzeum Zegarów Wieżowych mogą podziwiać kolejne tykające rarytasy. W piątek otwarto tam bowiem wystawę "Budziki", na której prezentowana jest kolekcja 156 budzików wyprodukowanych w latach 1900 - 1945 w różnych wytwórniach w Polsce i wielu innych krajach całego świata. Trzy gabloty z eksponatami umiejscowiono we wnękach kościelnego poddasza, tuż obok zegara pulsarowego.

- Zwiedzający będą mogli obejrzeć prawdopodobnie jedyną tego rodzaju wystawę w Polsce. Prezentujemy tutaj budziki z wielu zakątków Polski, np. Żnina, Ostrowa Wielkopolskiego, Wałbrzycha, Raciborza, Radomia, Opola czy Konina i zza granicy, więc być może niektórzy turyści spoza Gdańska odnajdą na cyferblacie nazwę swojego miasta. Niemal wszystkie egzemplarze są sygnowane nazwą wytwórcy, np. Junghans czy Gustaw Becker, a także nazwiskiem zegarmistrza i adresem warsztatu, w których zostały sprzedane - tłumaczy Tadeusz Stojałowski z Muzeum Zegarów Wieżowych.
Ponad 20 lat poszukiwań

Wszystkie budziki zostały wypożyczone muzeum przez gdańskiego prokuratora Bogdana Szegdę i stanowią około połowy zbiorów kolekcjonera. Zebranie tak imponującego zbioru zajęło mu ok. 25 lat. Numeracja budzików w poszczególnych gablotach pokrywa się z kolejnością, w jakiej dany egzemplarz zasilił kolekcję. Kluczem, według którego Szegda zbierał budziki, była właśnie możliwość zrekonstruowania miejsca ich pochodzenia.

Z Gdańska pochodzą zaledwie dwa budziki. Najwięcej budzików pochodzi z miast Pomorza Środkowego, a najbardziej egzotyczny z miasta w azjatyckiej części Rosji. Co ciekawe, jeden z potomków zegarmistrza, który sprzedał ów zegar, jest dziś jedną z najbogatszych osób w regionie. Zdecydowanie najcenniejszym okazem jest budzik wspomnianej wcześniej marki Junghans, model Stella, na którego tarczy wytłoczono nazwisko zegarmistrza Mariana Zielińskiego ze Starogardu Gdańskiego. Zieliński był znanym działaczem polonijnym i został zamordowany przez Niemców w lesie Szpęgawskim w 1939 roku.

Kolejna kolekcja na poddaszu kościoła

Wystawę "Budziki" będzie można odwiedzać przez niewiele ponad trzy miesiące, tj. do 30 września, w godzinach otwarcia Muzeum Zegarów Wieżowych, czyli od poniedziałku do piątku od 11 do 19. Na ekspozycję nie trzeba kupować dodatkowych biletów, wystarczą normalne wejściówki uprawniające do zwiedzania muzeum. Ich ceny to 10 zł za bilet normalny i 5 zł za bilet ulgowy.

Na koniec warto wspomnieć, że oprócz zabytkowych budzików, w Muzeum Zegarów Wieżowych można od niedawna oglądać inną kolekcję, czyli zbiór dziesięciu zegarów żuławskich, wyprodukowanych w latach 1750-1900. Ta wystawa ma charakter stały, gdyż zegary zostały przekazane muzeum na własność przez rodzinę zmarłego przed rokiem kolekcjonera Pawła Fietkiewicza.

- Pan Fietkiewicz wyraził przed śmiercią wolę, aby jego zegary zasiliły nasze zbiory. To absolutnie unikatowa w skali świata kolekcja. Tego rodzaju zegary były produkowane w niewielkich manufakturach, w małej liczbie egzemplarzy. Co wyróżnia zegary z Żuław? Normalnie zegary z tego okresu były zabudowane w szafach, a te zegary po prostu wisiały na ścianach w formie nieosłoniętych mechanizmów. Pod bogato zdobionymi tarczami zwisały ciężary i wahadła. Jedynie mechanizm napędowy był obudowany cienką blachą żelazną, aby do środka nie dostawał się kurz - dodaje Stojałowski.

Poznaj też historię kościoła, którego patronką jest święta ze Szwecji

Miejsca

Zobacz także

Życie wraca do Św. Katarzyny 2011 (19)

Opinie (25) 1 zablokowana

  • 2016-06-23 06:02

    Niestety nie ma takiego który odlicza dni a szkoda.

    888 dni do końca kadencji kosmonauty

    6 lat

    • 12 2

  • 2016-06-23 06:32

    Ciekawe czy przy tylu budzikach zaspał kiedyś do roboty?

    6 lat

    • 5 4

  • 2016-06-23 07:16

    nie wiem czym sie podniecacie (4)

    znam branze zegsrmistrzowska od podszewki, cos takiego to totalna norma. trojmiasto jak zawsze wklimatach zwyczajni-niezwyczajni. jak robilem praktyki u zegarmistrza to robilismy budziki dla zabawy!

    szpilek

    6 lat

    • 1 23

    • 2016-06-23 07:32

      Brawo szpilek

      Steinar

      6 lat

      • 2 6

    • 2016-06-23 08:36

      no tak Ty znasz

      6 lat

      • 3 1

    • 2016-06-23 09:05

      a czy słyszałeś polskich znakach ?

      ciemna maso z pokolenia androida....

      golonka zamiast mózgu

      6 lat

      • 4 3

    • 2016-06-23 09:42

      Ale jesteś niesamowity

      Zazdroszczę ci

      gr

      6 lat

      • 3 2

  • 2016-06-23 08:18

    Najbardziej skutecznym budzikiem ( zwłaszcza w grudniu o 6 rano w weekendy) (9)

    są dzwony kościelne. A katabasy po usilnych prośbach o spokój w nocy ( bo to zimowa noc) twierdzą uparcie że to "piękna tradycja " . ament

    taki tam

    6 lat

    • 20 17

    • 2016-06-23 09:41

      (3)

      Mieszkałem pół życia przy kościele i nigdy mi to nie przeszkadzało. Za to najskuteczniejszym budzikiem (zwłaszcza w weekendy) są dzieci

      6 lat

      • 11 4

      • 2016-06-23 10:01

        A mi przeszkadza! (2)

        Jeden lubi parówki drugi czekoladę . Nie ma problemu. Zgrzyt powstaje, gdy ten co lubi parówki zmuszany jest do jedzenia czekolady wbrew woli i vice versa. Zrozumiałeś przenośnię?

        taki tam

        6 lat

        • 4 11

        • 2016-06-23 10:26

          A głowka to od czego była? (1)

          Trzeba nie było chałupki przy kościele kupować. Widziały gały, co brały. Takimi gorzkimi żalami wystawiasz sobie negatywne świadectwo.

          Quasimodo

          6 lat

          • 7 5

          • 2016-06-23 10:33

            Niestety mam 2 domy przy kościołach i pracuję przy kościele

            Przy czym wszystkie , belzebubie przybytki powstały w drugiej kolejności.

            taki tam

            6 lat

            • 5 9

    • 2016-06-23 10:28

      przyjdą minarety (1)

      Nie bój żaby. Już niedługo będziesz miał muezzina o czwartej rano.

      Abdullah

      6 lat

      • 8 4

      • 2016-06-23 10:37

        Smieszne jest wasze ksenofobiczne rozumowanie typu: " jak nie dzuma to cholera"

        Nikt tutaj nie przyjdzie, bo ten teoretyczny kraj jest nieprzyjazny dla własnych obywateli a co dopiero mówić o immigrantach?

        taki tam

        6 lat

        • 6 7

    • 2016-06-23 13:20

      buuuaaahhhaaa (1)

      A co to za płaczka? I do tego analfabeta, bo "amen" nie potrafi zapisać zgodnie z ortografią, tylko ze słyszenie.

      6 lat

      • 4 4

      • 2016-06-23 22:11

        przyganiał kocioł garnkowi

        A co to za forma:"tylko ze słyszenie"? głąb chciał zabłysnąć a wyszedł babol.

        6 lat

        • 1 1

    • 2016-06-23 15:51

      dzwonienie w godzinach nocnych to przesada, duża przesada. Nie można okna otworzyć.

      ggyby to jeszcze dzwony były a nie coś ohydnego puszczane z płyty

      6 lat

      • 2 2

  • 2016-06-23 08:38

    Do południa

    Budzikom śmierć!

    6 lat

    • 12 0

  • 2016-06-23 08:57

    Taki budzik miał kiepskie życie : ) był kopany ,rzucany , wyzywany...

    teraz juz na emeryturze:)

    6 lat

    • 8 0

  • 2016-06-23 12:05

    mnie i tak

    żaden nie obudzi :(

    koko

    6 lat

    • 3 0

  • 2016-06-23 15:55

    najbardziej skuteczne budziki to nocne ryki

    pijaków z Klubu Wydział Remontowy i B 90

    6 lat

    • 3 0

  • 2016-06-24 08:29

    Jak mi ktoś 100 zł pożyczy do jutra , to wzbogaciłem się o 100 zł ?

    "Muzeum Zegarów Wieżowych wzbogaciło się o nową kolekcję,
    Wszystkie budziki zostały wypożyczone muzeum przez gdańskiego prokuratora"

    Enklitek

    6 lat

    • 1 0

  • 2016-06-24 19:34

    Opinia do filmu

    Zobacz film Wystawa niezwykłych budzików

    Czytają twe posty stwierdzam że robiłeś wszędzie i wszystko lody pod ladą też......

    6 lat

    • 1 1

1
2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (19)

Tego nie czytałeś

Najczęściej czytane