Zegar bez wskazówek

Bożena Aksamit

26 czerwca 2006 (artykuł sprzed 17 lat)

Opinie (24)

Najnowszy artykuł na ten temat Latarnia w Nowym Porcie nagrodzona przez ministra

Na latarni w Nowym Porcie w połowie sierpnia pojawi się najbardziej niezwykły z gdańskich czasomierzy. Dzięki staraniom właściciela odtworzona zostanie kula czasu.

Jacek Michalak, polski inżynier z Kanady, kupił pięć lat temu latarnię morską w Nowym Porcie. Wiosną 2004 pierwsi goście mogli z niej podziwiać zachwycający widok na Westerplatte, ujście Martwej Wisły, kanały portowe i wody Zatoki Gdańskiej. - Trudno uwierzyć, w jakim fatalnym stanie była latarnia. Powybijane okna, w środku hulał wiatr - wspomina właściciel. - Zakup latarni w Nowym Porcie nie był przypadkiem. Od lat działam w stowarzyszeniach skupiających miłośników latarni, głównie w USA.

Gdańska latarnia, zbudowana pod koniec XIX wieku na wzór amerykańskiej latarni morskiej w Cleveland (Ohio) w USA, od początku służyła jako wieża pilotów portowych. Tutaj znajdowała się też kula czasu.

- Ten przyrząd o magicznie brzmiącej nazwie był w istocie niezwykle precyzyjnym instrumentem służącym do nastawienia chronometrów okrętowych - tłumaczy Michalak. - Całe urządzenie opiera się na żelaznej kuli o średnicy półtora metra, zamontowanej na 3-metrowym maszcie na kopule latarni. Latarnik wciągał korbką kulę na szczyt masztu. Codziennie, punktualnie o godz. 12 z obserwatorium astronomicznego w Berlinie przychodził telegraficzny sygnał oznaczający południe. Elektryczny sygnał telegrafu zwalniał kulę, która opadała w dół masztu. Kapitanowie statków w porcie i na redzie mogli dzięki temu dokładnie dostroić swoje chronometry.

Przed okresem radiowym określenie dokładnej długości geograficznej - podstawowego parametru koniecznego do bezpiecznej nawigacji - wymagało porównania czasu Greenwich z czasem lokalnym. Czas Greenwich był "wożony" na statkach w chronometrach, które co parę tygodni wymagały jednak regulacji.

- Kula na gdańskiej latarni działała do końca lat 20. - opowiada właściciel. - Podczas silnego sztormu wiatr zniszczył precyzyjny przyrząd. Nikomu nie chciało się odbudować zegara. Do nawigacji już używano radia. O istnieniu kuli czasu przypominały już tylko stare ryciny.

Przyrząd wieńczący dach latarni zostanie zrekonstruowany przez gdańskie Muzeum Zegarów Wieżowych. Koszt inwestycji wynoszący ok. 80 tys. zł w trzech czwartych pokryje firma Saur Neptun Gdańsk. Pod koniec sierpnia zegar zacznie działać.

- Chciałbym, aby kula spadała co dwie godziny, o ósmej, dziesiątej itd. - mówi Michalak. - Przyrząd będzie niezwykle precyzyjny. Sygnał uruchamiający będzie szedł drogą radiową z Frankfurtu. Dokładność będzie mierzona co do milionowej części sekundy.

Gdańska kula czasu będzie jedynym tego typu działającym czasomierzem w Polsce. Na świecie jest ich także niewiele. Do dziś zachowało się zaledwie kilka egzemplarzy, m.in. w Wielkiej Brytanii, USA i Nowej Zelandii.

- Warto przekroczyć próg mojej latarni z jeszcze jednego ważnego powodu - zachęca Jacek Michalak. - Tak naprawdę to z jej okienka padły pierwsze strzały na Westerplatte. Pierwszego września 1939 roku w latarni zainstalowano gniazdo cekaemu. Żołnierze dwie minuty szybciej niż marynarze z pancernika "Schleswig-Holstein" ostrzelali polskie posterunki. Polacy nie pozostali dłużni - skierowali w stronę latarni lufę swojego jedynego działa. Pierwszy pocisk nie trafił. Drugi był celny. W wieży latarni powstała spora wyrwa. Wydaje się to niezwykłe, ale mam dokumenty wskazujące, że to właśnie tu, z tego miejsca, rozpoczęto II wojnę światową.

Bożena Aksamit

Opinie (24) 4 zablokowane

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-26 09:19

Nie prawda kolego, Galluxowi i mi się podaba

gdan
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Nie prawda kolego, Galluxowi i mi się podaba
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-26 09:38

+

Niezaleznie od niechlubnej palmy pierwszeństwa w rozpoczęciu wojny, dobrze że ktoś się zajął tą latarnią. Po co mieła stać bezużytecznie? Jestem zwolennikiem tego, żeby wycieczki do Trójmiasta zaczynały zwiedzanie od Nowego Portu. Trzeba zadbać o to miejsce.

Mikuś
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Niezaleznie od niechlubnej palmy pierwszeństwa w rozpoczęciu wojny, dobrze że ktoś się zajął tą latarnią. Po co mieła stać bezużytecznie? Jestem zwolennikiem tego, żeby wycieczki do Trójmiasta zaczynały zwiedzanie od Nowego Portu. Trzeba zadbać o to miejsce.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-26 10:02

Wydaje mi się, że ustalono już, że II Wojna Światowa rozpoczęła sie bombardowaniem Wielunia?

pikl
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Wydaje mi się, że ustalono już, że II Wojna Światowa rozpoczęła sie bombardowaniem Wielunia?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-26 10:04

a może falowiec w Porcie

też przerobić na latarnie ?

Stas
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

też przerobić na latarnie ?
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-26 10:31

2 minuty

Spór o jakieś głupie 2 minuty i moment rozpoczęcia II wojny światowej przez Niemców. Najlepiej byłoby oprzeć się na dokumentach. Na którą godzinę Hitler wyznaczył rozpoczęcie działań wojennych? To, że najbardziej bohatersko bronilo się Westerplatte i przeszło do historii jest faktem bezspornym. Chronometry mogły różnie być ustawione. A lato było piękne tego roku....

Terka
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Spór o jakieś głupie 2 minuty i moment rozpoczęcia II wojny światowej przez Niemców. Najlepiej byłoby oprzeć się na dokumentach. Na którą godzinę Hitler wyznaczył rozpoczęcie działań wojennych? To, że najbardziej bohatersko bronilo się Westerplatte i przeszło do historii jest faktem bezspornym. Chronometry mogły różnie być ustawione. A lato było piękne tego roku....
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-26 10:37

Cudze chwalicie swego nie znacie !

Załozę sie że wiekszość z krytykujących nigdy nie była w tej latarni a szkoda bo warto.Tu trzeba przywieżć turystów zewsząd bo widok z latarni jest przepiękny a ona sama warta obejrzenia.Nabrzeże na którym stoi jest odremontowane i może być wizytówką naszego portu.Wątpiącym i czepiającym sie radzę sprawdzić!

iwka
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Załozę sie że wiekszość z krytykujących nigdy nie była w tej latarni a szkoda bo warto.Tu trzeba przywieżć turystów zewsząd bo widok z latarni jest przepiękny a ona sama warta obejrzenia.Nabrzeże na którym stoi jest odremontowane i może być wizytówką naszego portu.Wątpiącym i czepiającym sie radzę sprawdzić!
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-26 10:40

potwierdzam, byłem i widziałem, super miejsce...czekamy na ruch ze strony Adamowicza i świty klakierów, zróbcie w końcu coś konkretnego zamiast ogłaszać idiotyzmy o jakiś kolejkach linowych lub innych parkach Tivoli. Obecna sytuacja świadczy jedynie o całkowitej niemocy władz miasta w temacie inwestycji promującyh Gdańsk.

gdan
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

potwierdzam, byłem i widziałem, super miejsce...czekamy na ruch ze strony Adamowicza i świty klakierów, zróbcie w końcu coś konkretnego zamiast ogłaszać idiotyzmy o jakiś kolejkach linowych lub innych parkach Tivoli. Obecna sytuacja świadczy jedynie o całkowitej niemocy władz miasta w temacie inwestycji promującyh Gdańsk.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-26 10:47

wszystko jasne

Przeciez wszyscy wiedza kto, kiedy i gdzie rozpoczal wojne. Jesli nie to polecam film "Jak rozpetalem II wojne swiatowa":). Czy to ze SNG jest sponsorem oznacza ze na kuli bedzie logo tej firmy?:)
A swoja droga to super pomysl i mi sie bardzo podoba.
Czy ktos moze podac cene wstepu?
Pozdrawiam

Adam
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Przeciez wszyscy wiedza kto, kiedy i gdzie rozpoczal wojne. Jesli nie to polecam film "Jak rozpetalem II wojne swiatowa":). Czy to ze SNG jest sponsorem oznacza ze na kuli bedzie logo tej firmy?:) A swoja droga to super pomysl i mi sie bardzo podoba. Czy ktos moze podac cene wstepu? Pozdrawiam
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-26 13:04

ceny

wszystkie info o latarni znależc można pod adresem www.latarnia.gda.pl
cena 5 zl-warto.

iwka
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

wszystkie info o latarni znależc można pod adresem www.latarnia.gda.pl cena 5 zl-warto.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-26 14:41

Rozpoczęcie II Wojny Światowej

II Wojna Światowa rozpoczęła się ani na Westerplatte, ani w Wieluniu. Rozpoczęła się w 1937 bombardowaniem Nankinu przez Japońców. Punkt widzenia zależy od punktu siedzenia.

Antypolityk
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

II Wojna Światowa rozpoczęła się ani na Westerplatte, ani w Wieluniu. Rozpoczęła się w 1937 bombardowaniem Nankinu przez Japońców. Punkt widzenia zależy od punktu siedzenia.
Regulamin dodawania opinii