• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Zobacz XIX-wieczny Gdańsk na historycznych zdjęciach

Katarzyna Moritz
6 stycznia 2019 (artykuł sprzed 5 lat) 
  • Długi Targ, zdjęcie z 1894 r.
  • Pożar spichlerzy na Wyspie Spichrzów, zdjęcie z 1895 roku.
  • Zawody wioślarskie na Motławie, zdjęcie z 1899 roku.

7 stycznia minie 180 lat od narodzin fotografii, z tej okazji powstaje trzecia i ostatnia część albumu z unikalnymi zdjęciami dawnego Gdańska. Książka obejmie okres od 1878 do 1900 roku.



Czy lubisz oglądać dawne zdjęcia?

"Wraz z początkiem roku rozpoczął się przełomowy okres zarówno w historii Gdańska, jak i w rozwoju fotografii. Zgodnie z nowym podziałem administracyjnym w kwietniu 1878 roku Gdańsk został wybrany na stolicę nowej Prowincji Prusy Zachodnie. Po wielu latach stagnacji i zapomnienia miasto ponownie zyskało na znaczeniu.

Władze Gdańska bardzo szybko przystąpiły do wielkich inwestycji. Na całe szczęście polityka budowlana również uległa zmianie i po blisko trzydziestu latach wprowadzania "nowoczesności" ponownie zwrócono się w kierunku ozdobnej architektury w stylu historycznym, tak by przywrócić niepowtarzalne piękno zabudowy Gdańska. [...] Z kolei gdańskie zakłady fotograficzne uległy wielkim przemianom, a świat pionierów fotografii całkowicie odszedł w zapomnienie" - to pierwsze zdania z powstającej właśnie książki "Fotografia w Gdańsku 1878-1900".

Jej autorem jest Ireneusz Dunajski, który wcześniej wydał już dwa albumy prezentujące pierwsze zdjęcia Gdańska "Fotografia w Gdańsku 1839-1862" i "Fotografia w Gdańsku 1863-1867". Zamieszczone w nich fotografie to większości unikaty, ściągane z zagranicznych archiwów.

Trzeci album będzie jednak ostatni. Dlaczego?



- Kończę to wydawnictwo na śmierci Rudolfa Kuhna, który zmarł w grudniu 1900 roku. Wraz jego śmiercią skończyła się bowiem era fotografii w Gdańsku. To co nastąpiło później, to już inne pokolenie fotografów, ja skupiłem się na historii pionierów. Ostatni tom będzie opisywał 22 lata i kolejną zmianę technologiczną w fotografii - podkreśla Dunajski.
W opisywanym w ostatnim tomie wydawnictwa okresie nastąpił bowiem rozwój tzw. suchej płyty kolodionowej. Czym ona była? Wcześniej robiono zdjęcia dzięki mokremu kolodionowi, a to wiązało się z tym, że fotograf musiał mieć przy sobie przenośną ciemnię w miejscu, gdzie robił zdjęcie. Rozwój suchego kolodionu wiązał się z tym, że powstały fabryki sprzedające gotowe płyty do naświetlenia i można było je zabrać ze sobą w podróż, schować do aparatu, a po powrocie do domu wywołać. Powstała też super szybka migawka, dzięki której można było wykonywać zdjęcia obiektów i osób, nawet w ruchu.

- Dzięki temu fotograficy mogli zająć się fotografowaniem, to był przełom, wyprowadzający fotografię na szczyty rozwoju. Do Gdańska zaczęli też przyjeżdżać fotograficy z innych miast z Europy, w efekcie mamy okazję popatrzeć na miasto oczami fotografów, którzy zobaczyli Gdańsk po raz pierwszy - wyjaśnia Dunajski.
  • Molo w Sopocie zdjęcie z 1886 roku.
  • Molo na Westerplatte, zdjęcie z 1887 roku.
  • Plaża na Westerplatte, zdjęcie z 1887 roku.


Pierwszy samochód w Gdańsku uchwycony na zdjęciu



Zdjęć w książce będzie więcej niż w poprzednich albumach, bo dzięki postępowi technicznemu łatwiej było je wykonać, znajdą się na 256 stronach.

- Na jednej z fotografii z 1891 roku, dzięki możliwości zrobienia zdjęcia sekundowego, Albert Gottheil, podczas wycieczki na Biskupią Górkę, uchwycił jadący od strony Oruni niezwykły pojazd bez konia. Niestety, obiekt jest poruszony. Przez długi czas badałem, co to może być, ustaliłem, że był to pierwszy przejazd francuskiego samochodu osobowego, który wracał z wystawy z Moskwy do Paryża. Sprawa jest o tyle ciekawa, że do dzisiaj się uważa, że pierwszy oficjalny przejazd samochodu w Gdańsku nastąpił rok później. Tymczasem naprawdę pierwszy samochód pojawił się tu tylko przejazdem, ale ten fotograf to uchwycił i to zdjęcie zobaczymy też w książce na tle panoramy miasta - podkreśla Dunajski.
W końcu można też było pokazać życie miasta, narodziła się też fotografia reporterska. W książce zobaczymy więc pierwszą fotografię powodzi na Żuławach, zawodów wioślarskich na Motławie 1899 roku, pierwszą fotografię dzikiego zwierzęcia - czyli sarny przy leśniczówce we Wrzeszczu czy pożaru na Wyspie Spichrzów.

- Fotograf dostał nowe narzędzie, przedtem na zdjęciach ulice były puste, bo trzeba było prosić ludzi o pozowanie i stanie bezruchu. Ten album też pokazuje przejście Gdańska do nowoczesności, zostały rozebrane wały, album dokumentuje miasto XIX wieczne, dla miłośników Gdańska to będzie zapewne duża gratka - zachęca Dunajski.
Książka "Fotografia w Gdańsku 1878-1900" pojawi się w sprzedaży rynku w drugiej połowie roku. Jej nakład będzie jednak niewielki - 750 egzemplarzy. Jeżeli ktoś chce mieć pewność, że album otrzyma, może dokonać do końca marca jego subskrypcji.

Projekt okładki nowego albumu. Projekt okładki nowego albumu.


7 stycznia jest uznawany jako narodziny fotografii
7 stycznia 1839 roku Prezes Francuskiej Akademii Nauk publicznie ogłosił, że Louis Daguerre i Niecephore Niepce dokonali epokowego odkrycia, a ich wynalazek potrafi zatrzymać na metalowej blaszce obraz wpadający do camera obscura.

Była to tylko pierwsza oficjalna informacja, a pierwsza oficjalna prezentacja odbyła się 19 sierpnia 1839 roku w Paryżu. 

Opinie (238) ponad 10 zablokowanych

  • beton,forum ,biją w Gdańsku

    • 1 0

  • Przemija bowiem

    postać tego świata

    • 3 0

  • plażowicze to prusaki szkoda, że wtedy nie było prusakolep :)

    • 2 1

  • To prawda moi drodzy i kochani gdyby Gdańsk (10)

    Nie został zniszczony byłby najpiękniejszym miastem w Polsce ,no ale cóż musimy się z tym pogodzić i cieszyć się tym co zostało Ale i tak Gdańsk jest piękny.

    • 149 32

    • (3)

      Jesteś uzależniony od tego portalu.

      • 18 10

      • (1)

        On tu pracuje

        • 10 0

        • hehe, prostytutka portalowa

          ale lepszej pracy nigdzie nie dostanie,
          do niczego poza prostytucją się nie nadawał

          • 5 0

      • Przecież to redakcyjny troll

        • 19 10

    • Bo to jest kawał Skurvensena...

      • 3 0

    • Sven

      Pracownik redakcji ??

      • 4 0

    • Wtedy Gdansk bylby zapewne Niemiecki

      • 6 2

    • bardziej byśmy się cieszyli jakbyś zamilkł w końcu ośle

      • 7 5

    • blebla

      abrleble memeblumum

      • 1 6

    • Kraków, Wrocław, Poznań, Łódź.. wszystkie były kiedyś piękne, piękniejsze niż Gdańsk.

      Niektóre są nawet do dzisiaj.

      • 7 37

  • Ech,,,,,, (22)

    Nikt nie chce komentować,bo każdy płacze jak widzi,co zostało zniszczone i zapomniame. Ech,,,,,,

    • 170 38

    • Wina Tuska i Budynia!!! (1)

      • 8 4

      • i Szczurka

        • 0 0

    • dlaczego w angieliskim tłumaczenia jest niemieckie słowo? (7)

      • 8 10

      • Bo niektóre nazwyMiast w obcych językach (3)

        brzmią inaczej. Po Niemiecku mówimy Viena, po Polsku Wiedeń, Po Niemiecku Koln, po Polsku Gdańsk, a w innych językach Danzig i tyle. Takich przykładów są setki.

        • 4 4

        • Tylko na Gdańsk w Anglii mówią Gdansk (1)

          • 1 0

          • od niedawna od kiedy zaczęłi przylatywać na wakacje po wejściu Polski do UE i otwarciu granic

            • 0 1

        • Miiało być: po Niemiecku Koln, po polsku Kolonia

          • 4 2

      • bo angielski i niemiecki to ta sama grupa językowa

        nie wiedziałeś?

        w obu jest też dużo słów o rodowodzie francuskim

        • 1 1

      • Bo to nazwa własna. (1)

        • 10 3

        • Gdańsk po angielsku to Gdansk,

          co ma do tego nazwa własna...? Pisząc na okładce Danzig autor zapewne chciał podkreślić historię miasta lub przemówić do potencjonalnego klienta tego wydawnictwa - turysty z Niemiec. Tylko do Niemców najlepiej po niemiecku - wtedy sprzedaż byłaby zdecydowanie większa.

          • 1 0

    • (2)

      Gdańsk był kiedyś innym miastem, ale patrząc na to jak wyglądał tuż po wojnie cieszmy się z tego co mamy obecnie

      • 12 2

      • a patrzac jak wygladal zaraz po koncu PRL to nalezy plakac (1)

        ile bylo zaniedbań i zniszczenia przez ten czas. Pozary to chyba zywiol przynalezny miastu od 30 lat.

        • 3 6

        • Być może będzie to opinia obrazoburcza ale bez PRL-u Główne Miasto nie byłoby odbudowane w taki sposób jak widzimy to dzisiaj. W innym systemie politycznym nikt przy zdrowych zmysłach nie zainwestowałby pieniędzy w taką formę odbudowy.

          • 5 0

    • No i co zostało zniszczone?Pruski charakter został zmuszony (1)

      Dzisiaj te budynki to byłyby już rudery jak te na Biskupiej Górze

      • 1 4

      • A do takiego stanu kto te budynki doprowadzil?

        • 9 0

    • (5)

      Czas idzie tylko do przodu. Zmian i postępu nie da się cofnąć. Mimo uroków tamtych czasów, nie chciałbym mieszkać bez kanalizacji czy też innych tzw. wygód. Ówczesnym mieszkańcom żyło się dobrze; nam też (ciekawe, czy też tak popularne było wieczne narzekanie na wszystko). Mógłbym ówcześnie spacerować do Głównym lub Starym Mieście, ale nie mógłbym tego zarejestrować, pochwalić się, wymienić uwagi itd. A gdzie internet, telewizja, radio, samochody... I te stroje plażowe (a gdzie parawany)...

      • 21 10

      • (2)

        No i gdzie biedronki?

        • 10 5

        • No i gdzie Lydle

          • 1 4

        • No i gdzie falowce oraz bloki leningradzkie.

          • 9 7

      • postep i zmiany to nie synomimy.

        to co okresla sie postepem moze byc zwyczajnie parciem naprzód bez celu i kierunku. byle tylko przerabiac materie na smieci i trujace odpady.

        • 7 4

      • Dokładnie.

        Historyczne zdjęcia mają to do siebie, że nie widać na nich... zapachu. A tak bez kanalizy i sieci grzewczej to pewnie fiołkowo nie było.

        • 24 7

    • Kurlla kiedyś to bylo

      • 11 5

  • (20)

    Najpiękniejszy to jest TORUŃ ! Gdańsk nawet nie ma starego miasta. To co nazywamy starówka to replika. I Gdańsk to nie Polacy budowali przez wieki tylko Niemcy na których miejsce po 1945roku przyjechali w większości przesuedlency z za Buga. Dlatego taki tu SYF.

    • 15 59

    • Głupi jesteś jak but

      Najpierw poczytaj o historii tego miasta i jego przynależności państwowej, jeśli chodzi o granice-potem napisz coś sensownego- tutaj coś dla przypomnienia tobie i tobie podobnym nieukom i płatnym trollom...

      997–1227 Królestwo Polskie
      1227–1294 Księstw Pomorskie
      1294–1308 Królestwo Polskie
      1308–1454 Zakon krzyżacki
      1454–1466 ziem spornych podczas wojny trzynastoletniej
      1466–1569 Królestwo Polskie
      1569–1793 Rzeczypospolita Obojga Narodów
      1793–1807 Królestwo Prus
      1807–1814 Wolnege Miasto Gdańsk (zależne od Cesarstwa Francuskiego)
      1815–1871 Królestwo Prus
      1871–1918 Cesarstwo Niemieckie
      1918–1920 Republika Weimarska
      1920–1939 Wolne Miasto Gdańsk
      1939–1945 III Rzesza (Gdańsk-Prusy Zachodnie)
      1945–obecnie: Polska

      Sam sobie policz (jeśli umiesz dodawać) jak długo Gdańsk był poza Polską.....

      • 2 1

    • (11)

      Toruń to wiocha z ruiną zamku w centrum i obdrapanymo kamienicami od strony Wisły, zresztą pochodzącymi z IXX w., a namaszczanynyni na średniowieczne....

      • 8 9

      • Obecnie Torun wyglada lepiej niz wspolczesny Gdansk (10)

        wiem bo tam byłem tego lata i pamietam Torun za mojej mlodosci na pocztaku lat 90-tych . A w Gdansku mieszkam od urodzenia.
        Pojedzcie do Torunia innych miast i zobaczycie, ze GDansk starcil najwiecej ze swego charakteru, architektury czy w koncu kwestii takich jak latwosc poruszania sie po miescie.

        • 13 8

        • (3)

          ile turystów ma Toruń a ile Gdańsk w roku?

          • 3 2

          • (1)

            Toruń ma unikalną zabudowę układ średniowieczny z ponad 300- ma kamienicami z średniowiecza do tego mury i liczne kościoły ratusz i wszystko unikalne na skalę światową i z tych powodów wpisany na listę unesco. gdańsk nie ma 1/20 tego co ma Toruń. Nie ma w ogóle co tych miast porównywać pod Tym względem. Gdańsk ma autentyczne przymorze i zaspe z pięknymi falowcami i Leningradzkie...

            • 8 1

            • Gdańsk się rozbudowuje non stop, niestety w złą stronę architektoniczną. A Gdańsk został w dużej mierze zniszczony podczas IIWŚ a Toruń? pare mostów i dworzec? nie ma co porównywać tej skali. A jak coś to się wyprowadz tam a nie piszesz bzdury.

              • 5 0

          • i w tym rzecz. znac umiar i proporcje.

            żeby nie miec nadmiaru bo to rownie szkodliwe dla samych mieszkanców kiedy nie widac granicy narastania turystyki. Dzieje sie tak kiedy brak wyobrazni samorzadowcom.

            • 4 0

        • To jakis żart? (3)

          Spytaj mieszkańców, a nie że przejeżdżałeś

          • 4 8

          • Zrobilem sobie tam dwa razy postój. (2)

            W jedna strone gdy jechałem i z powrtoem.
            W GDansku byłoby z tym duzo cięzej w tych godzinach.

            A jak wspominałem pamietam Toruń przełomu po 1989 r.

            • 3 3

            • (1)

              Bo gdańsk jest 'trochę' większy? To normalne, że więcej u nas aut, ludzi itd w związku z tym

              • 2 2

              • wiec powinno sie myslec i nie przesadzac z proporcjami

                nie jestesmy Warszawa.

                • 2 0

        • A komu to wszystko zawdzieczamy?

          • 2 0

        • Cholocie nie wytlumaczysz

          • 3 1

    • Torun??? Buehehe miasto jednej rejestracji z kompleksem Bydgoszczy

      • 3 1

    • Przed wojną nie było tu nazwisk kończących się na -icz oraz -uk

      • 2 3

    • Taki piękny (2)

      a wszyscy młodzi wjeżdżają,
      no popatrz nikt piękna nie docenia.

      • 5 3

      • jak z Gdanska od poczatku lat nowego wieku.

        • 1 1

      • masz racje

        Tak jak z muzyką klasyczna, ogólnie z kultora wyższa, wszyscy się zachwycają i poważają a słuchają i oglądają marny kicz i tandete. Kicz tandeta....tam lgna młodzi z miast miasteczek i wsi do Gdańska siedliska kiczu i tandety.

        • 5 2

    • Toruń i Bydgoszcz. Zaraz potem Opole i Wrocław.

      • 1 2

    • Nie, wg dostępnych statystyk w większości emigracja wewnętrzna z Małopolski.

      • 4 0

  • Te palce w projekcie okładki albumu, IMHO niepotrzebne...

    • 0 3

  • Wszystko co ładne powstało przed wojną. (13)

    teraz powstaje bastion walowa i inne cuda.

    • 170 26

    • Tylko przed wojną powiadasz ? (5)

      A wiesz kiedy zbudowano Główne Miasto ? Bo w 1945 to było morze ruin. To ta zabiedzona Polska Ludowa zbudowała dzielnicę którą zachwyca się dziś cały świat i przyciąga setki tysięcy turystów. Oprócz dosłownie kilku kamienic nie ma ona prawie nic wspólnego z tym co było przed 1945.

      • 14 8

      • (3)

        Wow, serio? Jeszcze napisz że w Gdańsku nie ma starówki.

        • 8 6

        • (1)

          Tak , tak wystarczy wygooglać i się przekonasz .90% Gdańska to była po wojnie w ruinie i wbrew opinii to śródmieście Gdyni jest de facto starsze od gdańskiej starówki. Tylko się nie zaperzaj a przeanalizuj spokojnie a się zdziwisz co i mnie się przytrafiło. Na dodatek oryginalne cegły nadające się do wykorzystania wysyłano na renowacje starówki warszawskiej .

          • 6 0

          • To prawda! Cała Polska odbudowywała stolicę. A do Gdańska sprowadzano cegłę z zagranicy...

            • 3 0

        • No, No, czego jeszcze...?

          Zaraz powiesz mi, że Skłodowska-Curie też była kobietą?

          • 10 1

      • Trzeba oddac ludziom z poczatkow PRLu, ze potrafili szybko i sprawnie pracowac. Choc wg mnie najwieksze osiagniecia polski ludowej to transformacja kraju z gospodarki rolniczej na przemyslowa, likwidacja analfabetyzmu, znaczne ograniczenie skrajnej biedy i wytepienie klasy prozniaczej (wszelkiej masci szlachty, itp pasozytow)

        • 9 0

    • (1)

      To wszystko miało kaflowe piece i kible na klatce schodowej dlatego było piękne i drewniane stropy dlatego się tak szybko sfajczyło.

      • 3 1

      • Piekne byly elewacje tepe dzido

        • 1 2

    • (1)

      Może jesli chodzi o budownictwo mieszkaniewo, ale postaw estetyczny 10-o piętrowy blok. Powstało tez sporo innych ciekawych budynków - muzeum II wojny światowej, ECS, kompleks biurowy alchemia, to tak z ostatnich lat co mi pierwsze do glowy przyszło. Po chwili zastanowienia przychodzi mi do glowy kilka osiedli, które dobrze sie prezentują (deweloperzy to nie tylko Robyg)

      • 5 4

      • Ecs pomnik wsi to akurat jakiś potworek budowlany wiem bo woze ludzi i znam opinię przytłaczającej większości tak jak i mieszkańców tak i turystów i tych z Polski i tych z zagranicy

        • 6 6

    • (1)

      Bo za architekturę i urbanistykę nadal odpowiada chłopek roztropek z Tczewa wychowany na sowieckiej szkole planowania.

      • 24 10

      • ale kto go sobie przygruchał? no własnie

        To prezydent Adamowicz od lat dobiera sobie ludzi i zastepcow. JEsli obaj siedza w kieszeniach dewloperow to jest to sprawa karna. W kazdym razie dzialaja na szkode miasta.

        • 11 2

    • drogi te same, może nawierzchnia trochę inna

      • 3 3

  • (4)

    Ludzi nie zrozumiesz, przyjeżdżają tu do siedliska POpapranego towarzystwa i tkwią w tym g...nie a przyjechali np. Z pięknego Gniezna....rozumiem jakby z jakiegoś ogórkowa lub innej wiochy ale z Gniezna?!

    • 3 9

    • Gniezno to totalne za.. pie (2)

      Z Katedrą na górce, wśród drzew

      • 3 2

      • (1)

        Piękne jest Gniezno stolicą Polski i stamtąd pochodzą najpiękniejsze dziewczęta...

        • 2 3

        • a pracują u Rozi?

          • 1 0

    • Znam Gniezno bardzo dobrze i juz mowie dlaczego ludzie stamtad uciekaja. Bo poza katedra nic tam nie ma. Najbardziej brakuje pracy - pobliska, ponad 2x mniejsza Wrzesnia oferuje wiecej. Polozone na uboczu - tutaj znowu Wrzesnia ma lepszy dojazd, choc od niedawna Gniezno zyskalo wreszcie 2 pasmowa droge, ale tylko jednia i tylko do Poznania. No i w sumie jaki jest sens porownywac tak male miasto z Gdanskiem?

      • 1 0

  • piękne stroje plażowe (1)

    • 5 1

    • i nie widać nadwagi

      • 2 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane