• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Co z zabytkami z Bazyliki Mariackiej?

Katarzyna Moritz
9 lutego 2011 (artykuł sprzed 13 lat) 

Muzeum w Warszawie upomina się o zabytki z Bazyliki Mariackiej.


Na liście zabytków, o które obecnie rości sobie prawo Muzeum Narodowe, jest arcydzieło malarstwa gotyckiego - tablica dziesięciorga przykazań z końca XV w., a nawet renesansowe świeczniki. - Będziemy zabiegać o wsparcie premiera, który, jako historyk, ma świadomość wagi tych dzieł i znaczenia, gdzie są eksponowane - podkreśla Tomasz Korzeniowski, konserwator zabytków z Bazyliki Mariackiej.



Czy sporne dzieła sztuki powinny pozostać w Bazylice Mariackiej?

- Roszczenia Muzeum Narodowego są nieuzasadnione historycznie i gdyby je zrealizować, Gdańsk i Pomorze straciłoby ważny element dziedzictwa kulturowego. Muzeum w Warszawie weszło w posiadanie tych zabytków przez ich zawłaszczenie, bez konsultacji z prawnym właścicielem - podkreśla Tomasz Korzeniowski, konserwator zabytków ze świątyni.

O co upomina się muzeum? - Najcenniejsza jest tablica dziesięciu przykazań z końca XV w., arcydzieło malarstwa gotyckiego. Dokumentuje ono życie codzienne gdańszczan sprzed 500 lat. Wartość tego dzieła jest nieoceniona, widać tu wnętrza mieszkań, restauracji. M.in. pod wpływem tego obrazu Kieślowski nagrał cykl dekalogu - zastrzega konserwator.

Dzięki tablicy, która wisi na lewym filarze, naprzeciwko głównego ołtarza, poznajemy nawet modę sprzed 500 lat. Jedna z najpopularniejszych scen nawiązuje do przykazania "nie cudzołóż", gdzie zaślubiny kontrastują z ogrodem rokoszy, a grzech ukazany jest poprzez kochanków w tańcu.

Inne obiekty, które miałyby trafić do Warszawy, to mały i duży ołtarz Ferberów, epitafium Jana Ferbera, ołtarz z figurą pięknej Madonny z lat 30. XV wieku, tryptyk ukrzyżowania, ołtarz baldachimowy bractwa kapłańskiego, a nawet kilka przyściennych renesansowych świeczników.

Ołtarz Św. Rajnolda z 1515 r. Ołtarz Św. Rajnolda z 1515 r.
Ołtarz baldachimowy z kaplicy św.  Kosmy i Damiana 1420 r. Ołtarz baldachimowy z kaplicy św.  Kosmy i Damiana 1420 r.
Ołtarz Jerozolimski z 1500 r. Ołtarz Jerozolimski z 1500 r.
Średniowieczne dzieła, o które obecnie upomina się Muzeum Narodowe, to w sumie 28 obiektów (wiele wymienionych jest osobno, choć stanowią całość np. jednego ołtarza). Trafiły do Warszawy po drugiej wojnie światowej, na mocy dekretu z 1946 roku o mieniu porzuconym i poniemieckim. W latach 90. zabytki zostały wypożyczone Bazylice. Jednak ostatniej propozycji umowy użyczenia ich do 2030 roku proboszcz bazyliki, Stanisław Bogdanowicz, nie podpisał. Uważa on, że obiekty te są odwieczną i niezbywalną własnością Bazyliki.

Batalia o zwrot dzieł do Kościoła Mariackiego trwa od dziesiątek lat, a zabytki odzyskiwano z wielu placówek w Polsce i zagranicy. Dużego rozpędu proces ten nabrał w okresie powstania Solidarności. W 1980 roku zebrano ponad pięć tysięcy podpisów gdańszczan i turystów popierających ideę odzyskania gdańskich zabytków. Wtedy, w 1981 roku, powróciły na swe odwieczne miejsce z Muzeum Narodowego w Warszawie gotyckie rzeźby z grupy Ukrzyżowania Mistrza Pięknej Madonny, brązowe rzeźby alegoryczne z chrzcielnicy czy alabastrowe kwatery z ołtarza ścięcia św. Jana oraz kilka predelli. Proces ten przerwał stan wojenny.

Po tym, gdy Lech Wałęsa został prezydentem, w 1992 roku dzięki jego interwencji doszło do kolejnego porozumienia i z Muzeum Narodowego trafiła do Bazyliki m.in. wspominana Tablica Dziesięciorga Przykazań, dwa skrzydła i predella dużego ołtarza Ferberów, mały ołtarz Ferberów i malowidło wotywne fundacji Jana Ferbera.

Co dalej z zabytkami, o które obecnie upomina się muzeum? Kościół, jak i konserwator będą zabiegać o poparcie rządu. - Premier, który, jako historyk, ma świadomość wagi tych dzieł i znaczenia, gdzie są eksponowane, może pomóc nam zakończyć wieloletni konflikt i proces rewindykacji. Myślę, że dużym sukcesem muzeum byłoby zakończenie tej sprawy i przekazanie nam wszystkich dzieł w formie darowizny i ostateczne odstąpienie od roszczeń ze strony muzeum. - podkreśla konserwator.

Ta sprawa paradoksalnie może przyczynić się do tego, że muzeum zwróci nam pozostałe dzieła, które są w jego zbiorach w Warszawie. Jest tam jeszcze pięć ołtarzy ze świątyni. To m.in. bardzo cenny ołtarz Św. Rajnolda, poliptyk z 1515 roku, Ołtarz Jerozolimski z 1500 roku, dyptyk Winterfeldów z 1430 roku, ołtarz baldachimowy z kaplicy św. Kosmy i Damiana, ufundowany ok. 1420 roku przez cech balwierzy i cyrulików oraz ołtarz cechu szewców (Pietas Domini), ufundowany ok. 1435 roku.

Ponadto dwa zabytki z bazyliki są w Muzeum Narodowym w Gdańsku (Sąd Ostateczny Hansa Memlinga i gotycki ołtarz św. Elżbiety), kolejny obiekt jest w Muzeum Dahlem w Berlinie (Tablica Tron Łaski z kaplicy św. Jerzego), jeden w Muzeum im. Puszkina w Moskwie (Mały Dyptyk Winterfeldów).

Miejsca

Opinie (227) 8 zablokowanych

  • Problem Gdańska!!

    To w końcu Gdańsk jest polskim miastem, czy stanowi łup wojenny Polski po roku 1945. Może nie tylko zabytki Bazyliki Warszawa zwróci, cegłę ze starówki również. Nuże pójdziemy rozbierać Warszawską Starówkę i kończyć odbudowę Gdańskiej!

    • 1 0

  • WYPISUJCIE SIĘ Z KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO

    po żenującej wypowiedzi arcybiskupa Głódzia, "Konia ze stajni się nie wyprowadza. Koniec sprawy" - postanowiłem wypisać się Kościoła Katolickiego. To jest gorszące zachowanie.
    Instrukcje można znaleźć w internecie.

    • 1 3

  • rodacy

    dobro narodowe Polski w placówce watykanu, to nie do pomyślenia - niedługo aby zobaczyć nasze zabytki trzeba będzie wysiąść na lotnisku w Rzymie a później z przesiadkami do państwa-miasta watykan.

    • 0 3

  • Po całonocnych przemyśleniach i przeanalizowaniu sprawy: (8)

    Jeśli rzeczy te zostały zagrabione, to niech się Warszawka odstosunkuje. Ale jeśli to prawda, że zabytki te z w bazylice niszczeją, to powinny zostać u nas tylko pod warunkiem, że się o nie zadba. Przy czym pieniądze na utrzymanie powinien dać Kościół jako właściciel prawny.

    • 32 3

    • nie wyszły tobie te całonocne przemyślenia (7)

      • 2 9

      • A to czemu? (6)

        Bo napisałem, że zabytki powinny zostać tam, gdzie ich miejsce, czy że KRK powinien na nie łożyć, jeśli jest ich właścicielem?

        • 5 2

        • (2)

          Popieram że zabytki powinny zostać tam, gdzie ich miejsce i że właściciel powinien finansować renowację, ale i ministerstwo kultury powinno dbać o wszystkie zabytki współfinansując jeśli jest taka potrzeba, nie tylko te "państwowe".

          • 8 3

          • (1)

            Sper podejście. Czyli jak pożyczysz od kolegi np samochód to on musi ci finansować jego utrzymanie tak?? Bo skoro piszesz że zabytki powiny pozostać tam gdzie zostały wypożyczone i że właściciel czyli MN ma ponosić koszty ich remnowacji to tak to w uproszczeniu wygląda. Mam nadzieję że czasy wspólnego dobra jak za komuny się skończyły i prawo własności (jakikolwiek by to nie bolało) będzie respektowane

            • 3 4

            • Zabytek czyli wielopokoleniowe dziedzictwo z przeszłości jest bez względu na to kto aktualnie sprawuje nad nim pieczę własnością nas wszystkich i naszym zadaniem jest dbać by kształtował świadomość wielu przyszłych pokoleń. Własność zabytku nie można w żaden sposób porównać z własnością czegokolwiek innego. Tutaj podejście do tego zagadnienia po prostu musi być inne chociaż wiem, że są ludzie którzy zabytki czy w ogóle kulturę mają gdzieś i chcą na nich tylko dobrze zarobić.

              • 3 1

        • a dlaczego nie - płacimy podatki, może być dotowany z naszych podatków!

          • 6 0

        • wedle prawa (1)

          NIE jest właścicielem, co sam przyznał podpisując umowę wypożyczenia.

          Prawo własności jest jedno dla wszystkich.

          • 5 5

          • I tak dochodzimy do tematu, jaka umowę podpisał prof. Lorentz z proboszczem Bazyliki w latach czterdziestych?

            • 4 0

  • ręce precz

    Hej warszawiaki ręce precz od Gdańska

    • 8 2

  • Kiedy lustracja osób pełniących funkcje publiczne? (34)

    Dlaczego dyrektor Muzeum Narodowego w Warszawie Piotrowski nadal ma pełnię władzy pomimo, że jego odwołania domaga się grono specjalistów? Zarzutów ten pan ma wiele; uogólniając to jego działalność wpisuje się w odgórną walkę z naszą narodową kulturą i tożsamością.

    • 39 21

    • kiedy lustracja księży? (9)

      było nie było osób zaufania i pełniących funkcje publiczne w tym państwie wyznaniowym

      • 5 3

      • A kiedy lustracja polityków, prawników, sędziów i dziennikarzy? (6)

        • 3 1

        • (3)

          Była? A za jakich rządów niby była ta lustracja polityków, prawników, sędziów i dziennikarzy? Michnik i jego towarzysze współpracowali z SBecją czy popierają ich dzisiaj tak z niczego?

          • 2 2

          • Michnik, Kiszczak, Jaruzelski ---> jedna czerwona sitwa (2)

            • 1 2

            • (1)

              Doszedł Komorowski.

              • 0 0

              • a jareczek ogłosił

                ze tylko jego teczka to fałszywka :D :D :D

                • 1 0

        • ta już była, jakbyś zapomniał (1)

          a czarni współpracownicy SBecji nadal u władzy i się SBekami w komisji majątkowej wysługują.

          • 6 3

          • Stalin cię kocha, uśmiechnij się!

            ... i nie zapomnij POczytać GW...

            • 2 4

      • (1)

        Mój post odpowiadający na pytanie kiedy lustracja księży sam się roztopił? Co mogło być w nim niewłaściwego?

        • 1 2

        • Co może być niewłaściwego w stwierdzeniu że księża to jedyna grupa społeczna dokładnie przefiltrowana przez przeciwników lustracji, czyli przez lewicę?

          • 1 1

    • A może tak zlustrować tojtoja? (1)

      • 1 1

      • Towarzyszko zniewieściała papier toaletowy

        Jesteście za lustracją wszystkich osób pełniących funkcje publiczne, czy przeciw? Ja jestem za. Zdania są podzielone; wiem i to że niektórzy są za a nawet przeciw - oglądałem film "Nocna zmiana". Z kolei autor książki "Sprawa Lecha Wałęsy" dr Sławomir Cenckiewicz uważa, że skoro polskie sądy nie są w stanie nikomu udowodnić agenturalnej przeszłości i lustracja w obecnym kształcie nie ma większego sensu to lepiej byłoby, gdyby archiwa Instytutu Pamięci Narodowej zostały otwarte i lustracja toczyła się swoim własnym życiem. Bardzo ten pomysł mi się podoba... a wam jak, towarzyszko-facetko?

        • 0 1

    • (1)

      już dawno nie jest dyrektorem!

      • 1 0

      • Przepraszam i dziękuję

        To prawda, od 29 października dyrektorem Muzeum Narodowego w Warszawie jest Agnieszka Morawińska (dotychczasowa dyrektor Narodowej Galerii Sztuki "Zachęta"), o czym nie wiedziałem. Wyboru dokonał minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski - wg mnie słusznie oceniany jako największa hańba Polskiej Kultury. Jak wszyscy socjaliści w tej walce z naszą narodową kulturą i tożsamością szuka "odpowiednich" współpracowników i po rezygnacji z funkcji "kustosza" Polskiej Kultury Narodowej "zbuka" Piotrowskiego mianuje miernotę drugą. Tak jak Piotrowski Morawińska znana jest z tego, że dom kultury polskiej zamienia w "dom publiczny".

        • 0 0

    • Nie znam dyrektora muzeum ale wiem, że pełna władzę w Polsce maja przedstawiciele koscioła! (17)

      Zarzutów tez pełno i tez sobie z tego nic nie robią!

      • 15 22

      • (16)

        To prawda, że władze kościelne nie są demokratyczne. W ogóle to myśl katolicka z żadnego systemu politycznego nie uczyniła absolutu, jak to obecnie (po przebudzeniu się z "czerwonego" jarzma i "ludowej" bzdury) dzieje się na świecie świętującym niepokojący triumf systemu demokratyczno- liberalno- kapitalistycznego. Myśl katolicka zawsze uważała, że wszystkie formy rządzenia - nawet te najbardziej doskonałe na papierze i najbardziej szlachetne w teorii - sprawowane są przez ludzi, którym grzech pierworodny pomieszał odwagę z tchórzostwem, altruizm z egoizmem, wielkość z małością. Tak więc w przeciągu wieków wysiłki ludzi Kościoła mniej koncentrowały się na strukturach, a bardziej na doskonaleniu człowieka. Bardziej niż w konstruowaniu "dobrych rządów" starano się uczestniczyć w formowaniu "dobrych rządzących". Bowiem nawet najlepsza w teorii struktura społeczno-polityczna może zmienić się w koszmar, jeśli władzę będą sprawowali ludzie niegodni.

        Zarzutów wobec Kościoła pełno? Masz na myśli te SLD-owskie?

        • 14 11

        • (15)

          Masz na myśli zapewne dobrą współpracę kościoła z III Rzeszą, tak?

          • 12 9

          • Taa... protestanckiego, bo katolicki był gnębiony... (14)

            • 6 7

            • Tia, gnębiony... (7)

              A wyjazd Eichmanna do Argentyny to kto sponsorował? Przykładów na współpracę KRK z Trzecią Rzeszą jest wiele.

              • 3 6

              • Satlin sponsorował (6)

                • 3 1

              • KK sponosrował (5)

                • 0 4

              • Synagoga sponsorowała (4)

                • 3 0

              • jasne, nazistów (3)

                idź zamów 5 piw

                • 1 3

              • (1)

                Oczywiście że na początku żydzi współpracowali z Hitlerem. Nawet jedna żydówka zaproponowała Hitlera do pokojowej nagrody nobla.

                • 4 0

              • Hitler sam był w połowie Żydem

                • 2 0

              • Nie rozdrabniam się zawsze zamawiam 7 piw

                Hitleryzm = nazizm = SOCJALIZM narodowy (prawdziwa nazwa)

                • 4 0

            • (5)

              papież to ten od protestantów rozumiem?

              • 7 5

              • Papież jest z regionu Niemiec , który zawsze był katolicki - ok. połowa Niemców to katolicy.

                • 1 3

              • (3)

                Nagadali bzdur że jakiś papież współpracował z faszystami i naiwni te bzdury powtarzają. Poczytajcie sobie książki historyków na te tematy. Papież katolicki był gnębiony i pomagał żydom i tak mówię historycy, a wy powtarzacie g-wno za g-wnianą.

                • 7 8

              • no biały papa nie był wtedy gotów umrzeć za wiarę (2)

                jak jego wielki poprzednik, co zmarł na krzyżu. wolał siedzieć cicho o zbrodniach dokonywanych przez nazistów, a potem za dużą kasę pomóc uciec im do argentyny

                • 6 5

              • Papa piętnował antysemitzm niemieckich socjalistów i organizował pomoc dla żydów... (1)

                Zrobił tyle co mógł zrobić...
                Po żydach kolejną grupą wyznaniową do zniszczenia przez niemieckich SOCJALISTÓW narodowych Hitlera, byli katolicy... Zaczęto m. innymi od polskich księży...
                Ale po co to wiedzieć, lepiej powtarzać lewackie, sekciarskie i koszerne bajeczki...

                • 5 5

              • Faszyści z lewicy twierdzą że faszyści niemieccy nie byli socjalistami co jest nielogiczne.

                • 3 2

    • (1)

      Ja też jestem specjalistą w swojej dziedzinie i domagam się, aby takie trolle jak ty nie zaśmiecały tego forum. Dlaczego nadal tu żerujesz?

      • 4 8

      • Domagam się, żeby takie debile jak ty które nigdy nie potrafią napisać coś na temat nie zaśmiecały tego forum. Dlaczego takim trolom jak ty tutaj pozwala się pisać debilne teksty o niczym?

        • 2 2

  • Niech Warszawka odpier!@#$% sie za przeproszeniem od naszej własności

    • 6 2

  • Jesli kosciol Mariacki wroci do Ewangelikow, to jestem za zwrotem rowniez oltarza (4)

    Czy to nie dziwne, ze zlodziej protestuje ze jemu ukradziono... a jak sam ukradl, to zrobil to w majestacie prawa...

    • 35 21

    • bazylika budowana byla jako swiatynia katolicka (1)

      wiec czemu niby ma wracac do ewangelikow?

      • 3 1

      • Twój dziadek wybudował dom, ale to już nie jest Twój dom

        słuszny tok rozumowania, poparty brakiem wiedzy historycznej - gratuluję.

        • 0 1

    • Gdzie ty człowieku masz ewangelików ? 99% wyemigrowało :( (1)

      • 2 0

      • zostało wywiezionych

        • 0 0

  • kocham Cie Polsko

    Najlepiej bylo by gdyby unarodowiono kosciol mariacki w Gdansku nie bylo by problemu a Jerzy OWSIAK zorganizowal zbiorke na utrzymanie obiektu i jego skarbow.

    • 0 2

  • (1)

    nie było by afery gdyby ksiądz i konserwator Bazyliki nie byli arogancy!!!!. Prawnie zabytki jako dziedzictwo narodowe polaków (gdańszczan) należy do wszystkich mieszkańców Polski. Muzuem Narodowe jest jedynie instytucją, która ma za zadanie zachować i jak najlepiej dbać o to dziedzictwo. Ksiądz nie chce podpisać umowy, bo chce zmienić status prawny obiektów. Kościoł katolicki nigdy nie był właścicielem tych dóbr.!!!! I tak powinno zostać. Muzeum Narodowe powinno wyciągnąć największe działa prawne, aby utemperować charakterki obu panów. Poza tym Bazylika nie wywiązuje się ze swoich obowiązków wynikających z ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. W pełni popieram Muzeum Narodowe!!!!!

    • 4 9

    • fallen - urwał się Filip z konopi

      • 4 1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane